Úrval - 01.10.1970, Side 42

40
ÚRVAL
ara og 25 cent tímakaup, sem er
ekki helmingur af meðaltímakaupi
trésmiða í Bandaríkjunum. í E1
Paso var eitt sinn öflugt trésmiða-
félag með 1200 meðlimum, sem
hefði átt að geta verndað þessa
meðlimi sína. Nú eru aðeins eftir
300 meðlimir í því. Félagið hefur
næstum verið eyðilagt vegna sam-
keppni Mexíkananna, sem streyma
daglega yfir landamærin.
Fátæktin við suðurlandamæri
Bandaríkjanna er alls ekki ein-
skorðuð við næstu landamærahér-
uð, heldur teygir hún sig miklu
lengra norður. Ég eyddi nýlega viku
í einu stærsta og fátækasta hreysa-
hverfi Bandaríkjanna. Það var í
Los Angeles. Og það var ekki negra-
hverfi. Á 15 fermílna svæði, sem
gengur undir nafninu Austur-Los
Angeles, eru slík ofboðsleg þrengsli,
að ástandið virðist vonlaust. Þetta
er Mexíkanáhverfi. Þangað hefur
verið stöðugur straumur Mexíkana,
og sá straumur heldur enn áfram.
Þetta aðstreymi fólks minnir helzt
á straum negranna frá Suðurríkjun-
um til stórborganna í Norðurríkj-
unum. Sumt af þessu fólki er
„blautbakar“, það hefur sem sagt
smyglað sér inn í landið. Aðrir eru
löglegir innflytjendur. Margir eru
líka landbúnaðarverkamenn af
mexíkönskum ættum, en með full
borgararéttindi. Samkeppni mexí-
könsku verkamannanna, sem
streyma stöðugt yfir landamærin,
hefur neytt þá til þess að yfirgefa
sveitirnar, þar eð þeir gátu ekki
lengur haft ofan af fyrir sér þar.
Þessi vika, sem ég dvaldi þarna,
varð mér sannarlega lærdómsrík.
Anita Castro, starfsmaður fyrir
Alþjóðlega kvenfatagerðarverka-
lýðsfélagið, lýsti fyrir mér þeirri
ringulreið í launamálum og starfs-
skilyrðum, sem þetta sífellda að-
streymi mexíkanska verkafólks
veldur í Los Angeles. „Ég hef séð
saumastofur, þar sem tveir starfs-
menn nota sama stimpilkortið.
Skýrslurnar sýna, að greidd hafa
verið lágmarkslandslaun, en þeim
launum hefur bara verið skipt milli
tveggja. Hvor starfsmaður fær í
sumum tilfellum jafnvel ekki nema
80 cent á klukkustund."
Ringulreið þessi minnir helzt á
ástandið í fataiðnaðinum um síð-
ustu aldamót. Alþjóðlega kven-
fatagerðarverkalýðsfélagið hefur
aðeins getað tryggt 15% af iðn-
verkafólki í fatagerðarfjrrirtækjum
í Los Angeles verkalýðsfélagsvernd
og lögmæt laun. Öðrum verkalýðs-
og iðnfélögum hefur gengið litlu
betur. Starfsmaður eins þeirra
sagði við mig: „Ef við gætum bara
losnað við þá, sem eru komnir hing-
að og koma hingað á ólöglegan
hátt, þá væri næg vinna hér fyrir
flesta atvinnuleysingja gegn sóma-
samlegum launum."
TÓM MATBÚR
Flest það mexíkanska verkafólk,
sem streymir stöðugt yfir landa-
mærin, leitar sér að atvinnu í land-
búnaði. Og því er það bandaríska
landbúnaðarverkafólkið. sem hefur
orðið harðast fyrir barðinu á þessu
aðstreymi. f Montereyhreppi nálægt
bænum Salinas í Kaliforníu, sem
kallaður hefur verið „salathöfuð-
staður heimsins“. heimsótti ég ný-