Úrval - 01.10.1970, Qupperneq 115

KGB — SVÖLUHREIÐRÍÐ
113
stofumaður í brezka sendiráðinu,
hafði KGB gert sér grein fyrir því,
að hánn var kynvillingur. Hann var
tældur til ástarævintýris með kyn-
villtum KGB-njósnara, og var beitt
dæmigerðum KGB-brögðum í þeirri
viðleitni. Síðan hótuðu KGB-menn
honum, að þeir mundu ljóstra upp
um hann og stefna honum fyrir
dómstólana og fá hann rekinn burt
úr landi, ef hann samþykkti ekki að
gerast sovézkur njósnari. Því sneri
Vassall aftur til Lundúna sem
njósnari og 'útsendari KGB. Þar
komst hann í stöðu hjá brezka flota-
málaráðuneytinu og hlaut sífellt
æðri stöður innan þess. í sex ár
samfleytt hafði hann þar aðgang að
geysilega leynilegum skjölum um
slík málefni sem tundurskeytahern-
að og kafbátavarnir, alls konar
byssutilraunir og flotaleiðbeiningar
og fyrirmæli. Hann hélt áfram að
senda fjöldamörg brezk leyndarmál
beint til KGB, þangað til hann var
handtekinn árið 1962.*
Rússar gerðu bandaríska liðþjálf-
ann Roy A. Rhodes að njósnara með
því að egna fyrir hann með svölu,
sem hann féll fyrir, og ásaka hann
síðan um að gera hana þungaða og
*Um mál þetta er hægt að lesa ýtar-
lega í skýrslu um yfirheyrslur í
Vassallmálinu og skyldum málum
(Report of the Tribunal of Inquiry
to the Vassall Case and Related
Matters), sem lögð var fyrir brezka
þingið af innanríkisráðherranum
samkvæmt skipun Hennar Hátignar
í apríl 1963), sem gefin var út af
Her Majesty’s Stationery Office í
Lundúnum og endurprentuð 1969.
hóta honum mjög alvarlegum af-
leiðingum, nema hann ,,hjálpaði“
þeim. Þeir notuðu jafnvel enn gróf-
ari aðferð til þess að neyða unga
bandaríska málakonu, Natalie Anne
Bienstock að nafni, til samstarfs.
Þegar hún hafði dvalið um hríð í
Moskvu og sótti um framlengingu
vegabréfaáritunar sinnar, var farið
með hana afsíðis inn í herbergi eitt.
Og þar var hún skilin eftir hjá
manni, er kynnti sig sem Viktor
Sorin frá KGB. Hann sannfærði
hana um, að henni yrði ekki leyft að
yfirgefa Sovétríkin, nema hún sam-
þykkti að gerast njósnari. „Hann sá,
að ég var dauðhrædd við hann, ég á
við, í raun og veru sem lömuð af
ótta, og hann brosti,“ sagði ungfrú
Bienstock síðar, er hún skýrði
bandarískum leyniþjónustumönnum
frá öllu. „Þeir vissu allt, sem um
mig var að vita. Það var ofboðsleg
lífsreynsla.“
Ungfrú Bienstock sneri aftur til
New York eftir að hafa skrifað und-
ir loforð um að starfa fyrir KGB.
Og þar aflaði hún Rússum upplýs-
ingar um bandaríska ríkisstarfs-
menn. Dag einn árið 1964 börðu
tveir alrikislögreglumenn að dyrum
hjá henni og spurðu: „Er nokkuð,
sem þér kærið yður um að skýra
frá“? Og hún sagði þeim umbúða-
laust frá öllu því, sem hún hafði
mátt þola af hendi KGB.
Stundum geymir KGB ýmsar
upplýsingar, sem aflað hefur verið,
er einhver hefur verið veiddur í
gildru. Það geymir þær upplýsingar,
ef ske kynni, að unnt muni að nota
þær ef til vill mörgum árum síðar
til þess að eyðileggja opinberan em-