Torfhildur - 01.04.2007, Síða 150

Steingrímur Kcirl Teague
voru afkomendur franslcra landnema í New Orleans og svartra
þræla en litu fremur á sig sem hvíta en svarta, enda nutu þeir lengi
vel ýmissa réttinda og kjara sem svertingjum stóðu ekki til boða.
Þannig var efnahagsstaða þeirra miklum mun betri og þeim stóð meiri
menntun til boða, meðal annars í evrópskum tónlistarháskólum.
Svo vel blómstraði menning kreóla að hvítum ráðamönnum fór
að standa stuggur af uppgangi þeirra og voru því við lok nítjándu
aldar sett lög um að svartir kreólar skyldu þaðan í frá tefjast til
svertingja og þeir skyldu í samræmi við það flytja inn í svertingja-
hverfin. Við þetta blandaðist evrópsk tónlistarmenning kreóla þeirri
afrísk-amerísku tónlistarhefð sem íyrir var í svertingjahverfunum
og með nokkurri einföldun má segja að með þessari samsuðu hafi
djassinn íyrst litið dagsins ljós.y Margir hinna fyrstu djassara voru
þannig kreólar er töldu sig ekki tilheyra kynþætti svertingja: frum-
kvöðlar á borð við píanóleikarann og hljómsveitarstjórann Jelly Roll
Morton og sópransaxófónleikarann Sidney Bechet eru ágæt dæmi
um kreóla sem litu ekki á sig sem svarta og voru jafnvel haldnir
miklum fordómum í garð þeldökkra, þrátt íyrir að samfélag hvítra
gerði lítinn greinarmun á kreólum og óblönduðum svertingjum.10
Allt frá upphafi hefur djassinn því verið sambræðsla ólílcra
menningarheima: afrískra, amerískra og evrópskra. Ekki er mögulegt
að staðsetja djasstónlist í einum menningarhóp frekar en skáldsagna-
persónuna Joss Moody. Bæði hið raunverulega menningaríyrirbæri
djass og hinn uppdiktaði Moody eru staðsett á „gráu svæði“ á borð
við það sem Bhabha lýsir í The Location ofCultiæe, svæðinu þar sem
menningarheimar mætast og blandast saman.
Eins og áður hefur verið minnst á taldi Bhabha að slík svæði
væru mikilvægur vettvangur sköpunar, eins og tilurð djasstónlistar
er gott dæmi um. í Trumpet kemur enda í ljós að Moody er sérlega
skapandi einstaklingur: Hann er auðvitað tónlistarmaður sem náð
hefur miklum árangri í listsköpun sinni, en merkilegasta sköpunar-
j verk hans er þó tvímælalaust hann sj álfur. Nær allt líf Moodys er skap-
andi athöfn; það líf er hann lifir er afrakstur linnulausrar sjálfs-
sköpunar þar sem hefðbundnar takmarkanir eru virtar að vettugi.
Fyrsta og augljósasta dæmið um þessa sjálfssköpun Moodys er
9 James Lincoln Collier, Louis Armstrong (Oxford University Press: Oxford, 1983). Bis.
j 13-15-
I 10 Ake, bis. 26.