Mímir - 01.05.1980, Blaðsíða 39

sýna línuritin helst að einstaklingarnir hafa
mjög misjafnlega margar réttar ft.-myndir og
þar er ekki greinileg stígandi þróun í tengsl-
um við aldur.
Á línuriti A2 og B2 sést greinilega fylgni
milli fjölda réttra orða í myndalistum A og
B. Línurnar eru mjög svipaðar í lögun og
sýnir það að ferlið er mjög svipað hjá þess-
um börnum á báðum listunum. Skyggða
svæðið er greinilega minna í yngri aldurs-
hópnum (þar er mismunurinn sem sé minni).
Bendir þetta líklega til að fjöldi réttra ft,-
mynda vaxi hægar í B en A. Þar með væri
hægt að álykta að fjöldi (utanað) lærðra orða
vaxi hraðar en beiting reglna um ft.-myndun.
IV. FULLORÐNIR
Myndalisti B var lagður fyrir 16 fullorðna,
valda af handahófi. Hér verður gerð nokkur
grein fyrir úrlausnum fullorðna fólksins í
heild, með tilliti til svara barnanna.
Meðaltal réttrar fleirtöluendingar var 27
(þ. e. 27 rétt svör af 35), en útkoma ein-
staklinganna var þannig:
I 27 V 31 IX 28 XIII 26
II 26 VI 29 X 29 XIV 27
III 35 VII 29 XI 23 XV 26
IV 23 VIII 22 XII 24 XVI 31
Fyrst má nefna við umfjöllun um fullorðna
að þeir svara ekki á sama grundvelli og
börnin. Áður hefur verið minnst á að þeir
fullorðnu bera orðin oftast saman við önnur
orð sem hafa líka fónólógíska byggingu (t. d.
tór borið saman við skór, býs við mýs o. s.
frv.). Sérstaklega er þetta áberandi hjá þeim
sem hafa mikið af réttum svörum, enda hafa
þeir gjarnan lært meiri málfræði (í skólum)
en hinir.
Réttar ft.-myndir eru að jafnaði mun fleiri
hjá þeim fullorðnu en hjá börnunum. Eins og
fyrr segir eru 27 réttar myndir hjá fullorðn-
um, en 15 hjá börnunum í myndalista B.
Oft eru röng svör barnanna einungis fólgin
í því að þau endurtaka beint eintölumyndina.
Slíkt er langtum fátíðara með fullorðna fólkið
og yfirleitt reynir það að mynda ft. með því
að nota eitthvað fleirtölumark. Þar sem þeim
fullorðnu reynist erfitt að finna lík orð til að
miða við, koma gjarnan fram mjög mörg af-
brigði og þá gjarnan fleiri en hjá börnum (t.
d. vigna 6 afbr. í ft.: jrímun 9 afbr. í ft.;
sora 1 afbr. í ft.). Sést á þessu að þessir
beygingarflokkar eru á undanhaldi (sjá nánar
í kafianum um beygingarflokkana).
Mun minna er um að fullorðnir hafi fónó-
lógískar villur en börnin. Þó koma þessar
villur fyrir hjá þeim fullorðnu, t. d. orðmynd-
ir eins og teíílar f. teilar, (2 hafa það svar),
sænnar f. sænar (1 svar) og tominar f. tomn-
ar (3 svör). Til eru orð svipuð þessum sem
fella ekki brott sérhljóðið, sbr. Auðunn :
Auðuni, og gæti verið að fólk bæri hér saman
37