Mímir - 01.06.2007, Blaðsíða 109

(1995:150-164). Samkvæmt Androutsopoulos
og Scholz hefst aðlögun rapps eldd þegar að-
dáendur byrja að hlusta á það, heldur þegar þeir
fara að rappa sjálfir, þ.e. prófa sig áfram með
hina nýju hefð (2003).
Á Islandi hefur þróunin fylgt þessum stig-
um Lulls og verið nokkurn veginn á þessa leið:
Fyrst er aðeins hlustað á rapp frá Bandaríkjun-
um (menningarflutningur) en fljótlega er hafist
handa við að herma eftir, þ.e. rappa á ensku
(menningarblöndun), og þá, þegar nægu sjálfs-
öryggi er náð, er farið að semja rímur (íslensk-
un rappara á rhyme) á íslensku um íslensk
málefni (menningaraðlögun), og orðaforði
verður til um hugtök rappsins og hipphoppsins
alls. Þá er hægt að tala um að það sé orðið hluti
af íslenskri menningu.
Svipað ferli má sjá víðar, til dæmis í borg-
inni Frankfurt í Þýskalandi, en félagsfræðingur-
inn Andy Bennett hefur skrifað um hvernig
rapphefðin hefur mótast þar. Þar þótti fólki
fyrst undarlegt að heyra rapp á þýsku en ekki
leið á löngu þar til því varð ljóst að mun eðli-
legra væri að rappa á þýsku þar sem miklum
mun auðveldara væri að tjá skoðanir og tilfinn-
ingar á þýsku en á stopulli ensku (2000:141).
Viðmælendur Bennetts, þýskir rapparar, sögðu
enn fremur að í raun væri ekki hægt að tala um
rapp sem tjáningarform til samskipta við áheyr-
endur fyrr en rappað væri á móðurmálinu
(2000:141). Eg efast ekld um að slíkt eigi einnig
við á Islandi. 1 rappi eru það textarnir sem
skipta höfuðmáli og mildlvægt er að þeir skilj-
ist og að höfundar eigi ekki í vandræðum með
að tjá sig á tungumálinu sem þeir nota. Rapp-
textar eru að jafnaði um fimm sinnum lengri en
rokk- eða popptextar5 og gott vald á tungumál-
inu er því nauðsynlegt, sérstaklega fyrir alla þá
orðaleiki sem algengir eru í rappi.
5 Samkvæmt óformlegri könnun höfundar er meðal-
rapptexti um 500-600 orð en meðalrokktexti um 100-
150 orð.
Tungumálið sem notað er er því íslenska
þótt mikið sé um slettur úr ensku. Hugtök inn-
an menningarinnar sem vísa í hana sjálfa eru
mörg hver íslensk og þau sem ekki eru það hafa
verið íslenskuð eftir framburðarmyndinni á
ensku (rapp, rappari, hipphopp, emmsí (MC =
‘rappari’), breik, graffítí, battl, krú, sampt).
Reyndar virðist orðaforði hipphoppsins enn
vera í þróun þó að þeim orðum sem mest eru
notuð verði tæpast breytt úr þessu. Orð eins og
skífuskank (e. DJ-ing), rímnaflœði (e. battle, ver-
balduelling) og jafnvel taktkjaft{ur) (e. (human)
beat box) hafa til dæmis náð þó nokkurri fót-
festu í málinu og eru notuð með fram eða jafn-
vel í stað erlendu orðanna {Hiphop.is 2006).
En það er ekki einungis tungumálið sem
gerir rappið íslenskt. Yrkisefnin, tónlistin sem
spiluð er undir og „sömplin" (e. samples)6 hafa
einnig tilvísanir í menningarheima og eiga stór-
an þátt í því að setja rappið í menningarlegt
samhengi. Þetta er einmitt það sem hefur gerst
í íslensku rappi og mörg rapplög innihalda vís-
anir í íslenska tónlist og tónlistarmenn, leikrit,
sjónvarpsþætti, stjórnmálamenn, glæpamenn,
skemmtistaði og fleira, mun meira en tíðkast til
dæmis í popp- og rokktónlist. Dæmi um það
er eftirfarandi brot úr texta Bents og 7berg um
íslenska tónlistarmenn; þar er nöfnum íslenskra
hljómsveita og meðlima þeirra fléttað inn í rím-
urnar til að gera grín að þeim og inn á milli
kemur viðlagið, „Má ég sparka“:
Ég sparka poppurum út af sviðinu þegar ég
byrja að ríma því annaðhvort eru þær með
S'kítamóral eða alltof bjartsýnar mér fannst
rigningin góð, og það þótti nóg en Síðan skein
sól og Sóldögg óx svo nú er ég Amóti sól / sumar
sveitir syngja á ensku, þær hljóma allar eins þú
nærð varla þeirra textum því þú heyrir bara í
Hreim.
(Má ég sparka 2002, leturbr. höf.)
6 Hljóðbútar, t.d. brot úr lagi, taktstef eða rödd, sem
skeytt er inn í lag, t.d. í viðlagi eða til að skapa hrynj-
andl.
107