Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar - 01.06.1995, Blaðsíða 8

6
Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar 1995
Fiskverkun Kristjáns Guðmundssonar á Rifi:
FARSÆLL REKSTUR í 40 ÁR
-Sífellt hugað að nýjungum í útgerð og vinnslu
Fiskverkun Kristjáns Guðmunds-
sonar hefur um 40 ára skeið verið
eitt helsta útgerðar- og
fiskvinnslufyrirtæki á Snæfellsnesi.
Það er eitt af elstu fyrirtækjum í
greininni á þessu landssvæði og
lengst af stóð Kristján einn við
stjórnvölinn, en nú hin síðustu ár
hafa synir hans tveir komið að
rekstrinum og sér Hjálmar um þá
hlið rekstursins sem að
fiskverkuninni snýr en
Guðmundur hefur umsjón með
útgerðinni. Nýlega ræddi
tíðindamaður blaðsins við
Guðmund um starfsemi
fyrirtækisins fyrr og nú og
framtíðarhorfur þess.
Þótt hlutafélagið Kristján
Guðmundsson hf. hafi ekki verið
stofnað fyrr en árið 1989 á
eigandi og stofnandi fyrirtækisins
sér langa og farsæla sögu í útgerð
og fiskvinnslu á Snæfellsnesi. Má
rekja upphaf útgerðar Kristjáns
allt til ársins 1955 þegar hann
keypti 53 tonna trébát frá Esbjerg
í Danmörku og var báturinn
skírður Tjaldur og bar hann
einkennisstafina SH 175. Aður en
Kristján Guðmundsson keypti
Tjald SH átti hann sér farsæla
sögu í sjómennsku og var hann
m.a. skipstjóri hjá Jóni Gíslasyni í
Hafnarfirði.
Flutt út á Rif
Fyrstu árin var Tjaldur gerður
út frá Stykkishólmi, þaðan sem
Kristján er ættaður, og lagði hann
aflann upp hjá Sigurði Ágústssyni.
Um áramótin 1959 til 1960 flutti
Kristján sig út á Rif og hefur gert
þaðan út síðan. Var ástæða
flutninganna fyrst og fremst sú að
hagstæðara var að gera út frá Rifi
en Stykkishólmi, styttra á miðin
og auðveldara og hagkvæmara á
alla lund. Á þessum tíma voru
línumiðin utar í Breiðafirði og því
var fljótlegra á miðin frá Rifi en
Stykkishólmi.
Tjaldur var bæði á línu og á
netum en einnig veiddi báturinn
síld á sumrin og í reknet á
haustin. Otgerð Tjalds gekk alla
tíð ágætlega. Ellefu skipverjar
voru á línuveiðunum, þar af sex á
sjó en fimm í landi en tíu á
nótaveiðum.
Þegar Kristján Guðmundsson
hóf fiskverkun sína á Rifi leigði
hann fyrst svonefnda
Jóhannesarbragga sem margir
muna eftir, en þeir voru rifnir
fyrir löngu. I þessu húsnæði hófst
fiskverkunin en áður var þar
lýsisbræðsla og beinaverksmiðja
og þetta húsnæði var líka nýtt sem
mjölskemmur.
Byggir fiskverkunarhús
Þarna var netafiskurinn
verkaður í skreið en hluta aflans
var landað í önnur
fiskverkunarhús á staðnum. Árið
1965 byggði Kristján síðan eigið
fiskvinnsluhús beint ofan við
höfnina á Rifi og um leið byrjaði
hann að verka saltfisk.
Húsbyggingin var kostnaðarsöm
eins og vænta mátti. Á þessum
tíma seldi Kristján Tjaldinn og
lögðu hinir nýju eigendur upp
aflann í fiskverkun Kristjáns á
vetrum. Bátinn keyptu aðilar á
Siglufirði, Númi Jóhannsson og
fleiri og komu þeir norðanmenn
alltaf á vetrarvertíð til
Breiðafjarðar. Nokkrum misserum
síðar keypti Kristján aftur hlut í
Tjaldinum og gerði bátinn síðan
út í félagi við Siglfirðingana.
Erfiðustu árin í rekstri
fyrirtækisins var það tímabil þegar
skreiðarmarkaðirnir í Nígeríu
hrundu á árunum skömmu fyrir
1970 enda fékk Kristján sinn
skerf af því áfalli, eins og allir
aðrir í þessari grein í landinu. I
framhaldi af hruni
skreiðarmarkaðanna, sem varð
vegna Biafra stríðsins, var farið
meira út í saltfiskverkun og var
fiskurinn fyrst sólþurrkaður en
fljótlega var settur upp þurrkklefi,
og þar var fiskurinn síðan
þurrkaður í fjölda ára.
En það var ekki bara þorskurinn
sem var saltaður. Síld var líka
Kristján Guðmundsson
söltuð í nokkrum mæli á Rifi á
þessum árum og var hún seid til
Svíþjóðar og Rússlands.
Bátakaup
Á löngum ferli í útgerð hefur
Kristján eignast hlut í allmörgum
bátum. Þannig keypti Kristján
vélbátinn Sæljón árið 1972 og var
það gert í félagi við aðila í
Stykkishólmi. Sæljónið var 60
tonna trébátur sem lagði aflann
upp í fiskverkuninni.