Fróðskaparrit - 01.01.1995, Blaðsíða 9

Fróðskaparrit - 01.01.1995, Blaðsíða 9
OVERSIGT OVER DET FÆRØSKE BISPESÆDES HISTORIE 13 denne polemik har bl.a. Wolfgang Laur, Bo Sjolin og Tore Nyberg bidraget.11 Det har her været foresláet, at Farriensis eller Farensi kunne være en latinsk form for Færøeme. Da vi ikke pá anden vis kender noget til et bispesæde pá Færøeme pá dette tidspunkt, má spørgsmálet stadig siges at stá ábent. I de tidlige pavebreve vedrørende ærke- bispedømmet Hamburgs overhøjhed over bispeme i de nordiske lande12 nævnes Færøemes biskop ikke sammen med grøn- lændemes, islændingenes o.a. Spørgsmálet er, hvad der skal lægges i dette, da Færøer- nes bispedømme heller ikke nævnes blandt de bispedømmer, der af Anastasius 4. un- derlægges det nyoprettede ærkebispesæde i Trondheim i 1154.13 Af udgiverens kom- mentarer til dette fremgár, at i en fomyelse af disse privilegier, af Innocentius 3. i 1206,14 er der »efter Orchades Insulas ind- sat Fareie. Tidligere udgivere af Anasta- sius’ privilegium har i tilknytning hertil i almindelighed suppleret teksten med dette ord. Det urigtige herifremgár afLiber cen- suum afl 192. Ogsá her mangler Færøerne som bispedømme under Trondheim. De er formodentlig indbefattet i Islændingernes øer«.15 Den ældste kendte skriftlige kilde, der med sikkerhed nævner et bispedømme pá Færøeme, »episcopatus ... Farrie«, er en pavebulle fra 27. maj 1133.16 Denne er ud- stedt i forbindelse med et af Hamburgkir- kens talrige forsøg pá at genvinde overher- redømmet over den nordiske kirke. I 1130, efter pave Honorius’s død, var to paver ble- vet valgt: Anaclet 2. og Innocens 2. Den tyske kejser Lothar 2. støttede Innocens og i løbet af 1130 blev han anerkendt af de fleste fyrster som pave.17 Ved hjælp af for- falskede dokumenter og kejserens støtte lykkedes det ærkebiskoppen af Hamburg, Adalbero (han havde i 1130 støttet Anaclet mod Innocens), i en kort periode at genvin- de overherredømmet over den nordiske kirke.18 Dette skete med pavebullen fra 1133, og blandt de bispedømmer, der her bliver nævnt, er det færøske.19 Det er dog uvist, hvor stor betydning denne bulle fik, da den næppe náede længere end til Ham- burg. Det er temmelig sikkert, at i hvert fald en af de andre samtidigt udstedte buller, aldrig náede Norden.201 1137 eller -38 blev det nordiske ærkebispedømme officielt genindført.21 Den nævnte bulle fortæller os, at bispedømmet pá Færøeme má være op- rettet senest 1133.22 Ved at sammenholde oplysningeme i de skriftlige kilder vedrørende bispesæderne i det 1154 oprettede Nidaros ærkebispedøm- me (Oslo, Hamar, Bergen og Stavanger i Norge, Skálholt og Hólar i Island, Garðar pá Grønland, Kirkwall for Shetland og Orkney, Peel for Hebrideme og Man samt Kirkjubøur pá Færøeme), vil man for Færøemes vedkommende finde en stort set sammenhængende række af bisper fra dette tidlige tidspunkt og helt til senmiddelalde- ren. Bispelister De vigtigste kilder til bisperækken, de sá- kaldte bispelister, er følgende: A: Kungl. Bibl., Stockholm, cod. 5 fol., p. 58b 59b. B: Cod. AM 415 qv, p. 1 lb.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.