Fróðskaparrit - 01.01.1995, Blaðsíða 66

Fróðskaparrit - 01.01.1995, Blaðsíða 66
70 A NOTE ON THE DERIVATION OF FAROESE GRIND its entirety, nor in methods of capture, but in terms of the behaviour of the whales when they come together in large groups, to »løber i Brun eller paa Leeg«. With Claussøn Friis’s account in mind, it is useful to tum to Icelandic sources for comparison, and in particular the second entry of grind in the Icelandic etymological dictionary, íslensk Orðsifjabók (Blondal Magnússon, 1989). The dictionary lists grind as a separate entry in its meaning of pilot whales, and also casts doubt on the common explanation of a school of whales forming some kind of gate or barrier. Rather, it is suggested that the word is more likely to be connected with expressions such as að vera í grindum or grinda sig, which refer to the shoaling and mating be- haviour of groups of whales, known in Ice- landic as hvalavaða. The expression aðvera í grindingum also refers with the same sense to dogs and cats, and in this respect it is interesting to compare Claussøn Friis’s expression »løber paa Leeg« (translated as »coupling« in Sterpin’s English translation of Lucas Debes (Debes, 1676: 171) with modem Danish expressions such as løbetid, such as in hunden er i løbetid - the dog is in season/on heat. Blondal Magnússon also points to comparable uses of Icelandic hlaupa and ganga. Certainly, Claussøn Fri- is’s description of a Hvalsgrind of large whales stresses the movement and activity of the whales, and the potential danger they pose to seafarers when encountered in large groups. The seventeenth century account by the Icelandic naturalist, Jón Guðmundsson, de- scribes small whales in a similar manner: »peir eru mióg vandpecktir á sió, er fjeir vada sem vódusela vada« (Hermannsson, 1924: 6 - »they are known to be dangerous at sea, when they congregate in large groups, as seals do.«) The species dis- cussed by Guðmundsson seems to be a blend of killer whales and pilot whales, but the significant aspect here is his mention of the way in which they vada (vaða - shoal; congregate in a large group) like seals. A similar expression in Faroese, at grindast, refers to the behaviour of pilot whales when they are close together in a tight group, at which time some of the group can be seen to bob up and down in an upright position. Muller provides the following description of this behaviour: It is an interesting sight to observe, from an elevated plain on shore, a grind when it »grinder«. Now and then some of the whales stand erect in the water, with their heads above the surface, seeming to spy. Others float quietly on the surface. The main body swims around, stowing the herd together, so that some in the middle find it difficult to get below water. (Muller, 1882: 7) Although it is commonly thought that they are »resting« when they do this, pilot whales have also been observed to display such behaviour during the actual driving. In fact, very little is actually known about the reasons for this behaviour in this species (Desportes, pers. comm.). In his lexical collection from the late eighteenth century, Svabo also explains grindast in the sense of a school of pilot whales swimming at the surface as they rest
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Fróðskaparrit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.