Helgarpósturinn - 04.12.1986, Blaðsíða 17

Sigurbjörn Guðmundsson hefur sagt af
sér sem varaformaður Stýrimannafélags
islands, að eigin sögn vegna „viljaleysis
stjórnar til að vernda þá menn er vinna
fyrir félagið." Ari Leifsson, formaður
félagsins, segir að forsendur uppsagnar-
innar eigi ekki við rök að styðjast.
Sigurbjörn
Guömundsson segir
útgerö Akraborgar-
innar hafa ofsótt sig
vegna skrifa um
kjara- og öryggismál
og aö tölur í farþega-
bókhaldi hafi veriö
falsaöar en honum
neitaö um aöstoö
lögfrœöings og
stjórnar Stýrimanna-
félagsins.
Sigurbjörn Gudmundsson, sem í
sumar var í annad sinn kjörinn
varaformadur Stýrimannafélags Is-
lands, hefur sagt af sér varafor-
mennskunni og ber því við ad stjórn
félagsins hafi ekki viljað vernda sig
gegn ofsóknum á hendur sér. Sigur-
björn telur, ad hann hafi síðustu
6—7 árin orðið fyrir margvíslegum
ofsóknum af hálfu útgerðar M/S
Akraborgar — Skallagríms hf. — og
þá aðallega vegna skrifa um kjara-
og öryggismál sinna félaga. Hann
hefur enn fremur kœrt til Rannsókn-
arlögreglu ríkisins meinta fölsun í
farþegabókhaldi Akraborgarinnar,
sem geri hann að vanskilamanni
fyrir tugum þúsunda króna. Segir
hann stjórn Stýrimannafélagsins
hafa neitað sér um aðstoð lögfrœð-
ings félagsins og á engan hátt viljað
liðsinna sér — en síðan hafi stjórnin
kosið sig sem varaformann til að
friða illa samvisku.
SJÓRÉTTUR OG
FORSTJÓRI REKINN
Sigurbjörn rekur meintar ofsóknir
gegn sér ein 7 ár aftur í tímann, er
hann starfaði sem stýrimaður á
gömlu Akraborginni. Þá hafi hon-
um verið sagt upp störfum vegna
skrifa hans í Dagblaðinu um kjara-
mál farmanna. Útgerð Akraborgar-
innar hafi síðan orðið að draga upp-
sögnina til baka þar eð hún hafi ver-
ið ólögleg. Þá hafi forstjóri Skalla-
gríms brugðið á það ráð, að setja sjó-
rétt vegna óhapps er orðið hefði 265
dögum áður, er Sigurbjörn gegndi
störfum afleysingaskipstjóra, en þá
rakst skipið á bryggju og skemmdist
smávægilega. Þetta var gert þrátt
fyrir að í lögum standi að sjórétt
skuli setja innan við viku eftir að
óhapp á sér stað. Við sjórétt þennan
kom hins vegar fram að Akraborgin
væri vegna fjölmargra atriða óhaf-
fær. Meðal annars hefði skipið ekki
björgunarbáta fyrir nema helming
farþega. Við réttarhaldið kom fram,
að ekki hafi þótt ástæða til að kalla
saman sjódóm þegar, nokkrum
mánuðum eftir umtalað óhapp,
Akraborgin hefði verið hætt komin
og skipið nær strandað í stormi og
stjórsjó vegna þess að akkeri skips-
ins og vinda hafi verið ónothæf.
Segir Sigurbjörn að skipinu hafi ár-
um saman verið siglt með ónothæfa
akkerisvindu. Vegna þess sem fram
kom við þessi réttarhöld var málið
látið niður falla. Sigurbjörn segir að
eftir Friðrik Þór Guðmundsson mynd Jim Smart
*
Varaformaöur Stýrimannafélags Islands
segir af sér og talar um
OFSÓKNIR
OG FALSANIR
síðar hafi forstjórinn verið rekinn
sjálfur og þá vegna fjölda kvartana,
en ekki síður hins að um árabil
hefðu miðar verið seldir ónúmer-
aðir og það í stórum stíl heima hjá
forstjóranum án þess að nokkuð
væri hægt að rekja með vissu.
FALSAÐ FARÞEGA-
BÓKHALD
Sigurbjörn segir að oft hafi skipið
siglt í ólöglegu ástandi, meðal ann-
ars með afskorin öryggistengsli og
segir að allan þann tíma sem hann
starfaði á skipinu sem fyrsti stýri-
maður hafi ekki ein einasta bruna-
og björgunaræfing farið fram. Auk
þess hefði skipið gjarnan verið of-
hlaðið bifreiðum, þannig að ekki
hafi verið hægt að loka afturhurð og
hugsanlegt slökkvistarf útilokað.
Sigurbjörn segir að vegna þessara
síðast töldu atriða hafi hann sem
fulltrúi í öryggismálanefnd flutt
tvær tillögur á þingi Farmanna- og
fiskimannasambands íslands 1981.1
tillögunum var skorað á samgöngu-
ráðherra að setja reglur um helðslu
á bílferjum og öðrum slíkum farar-
tækjum — enda engar slíkar reglur
til. Vegna þessara tillagna hafi hann
verið sviptur atvinnu sinni um
skeið.
Alvarlegast telur Sigurbjörn þó að
til að klekkja á sér hafi farþegabók-
haldi verið breytt og tugir talna fals-
aðar í því skyni að gera hann að
vanskilamanni upp á tugi þúsunda
króna.
„í farþegabók er færður inn allur
sá miðafjöldi sem seldur er daglega.
Þá er í brú skipsins bók yfir fluttar
bifreiðar. Með þetta í höndunum
getur forstjóri borið saman hið dag-
lega uppgjör. Einhverra hluta vegna
fór ég að fletta aftur í bókina og sá
þá að búið var að blekeyða og
breyta í tugatali innfærslum sem ég
hafði innfært. Um leið var búið að
gera mig að vanskilamanni fyrir
hundruðum farmiða. Ég kærði mál-
ið strax fyrir skipstjóra og forstjóra
Skallagríms. Þegar ekkert var gert
skrifaði ég greinargerð til stjórnar
fyrirtækisins, en árangur varð eng-
inn. Brá ég þá á það ráð að leita til
þáverandi fjármálaráðherra, sem
var Albert Guðmundsson og færði
ég honum fullkomna skýrslu um
málið. Síðar tjáði hann mér að málið
væri í höndum nýkjörinnar stjórnar
Skallagríms, hverrar stjórnarformað-
ur væri Valdimar Indriðason og
skyldi ég bíða eftir árangri. Hann
hefur enginn orðið enn,“ segir Sig-
urbjörn.
TÖLUM BLEKEYTT
Sigurbjörn segir að sá sem eytt
hefði tölunum hefði verið samverk-
andi fyrsti stýrimaður skipsins. Við-
brögð framkvæmdastjóra og for-
manns Stýrimannafélagsins hefðu
verið þau að verja af fremsta megni
þann mann sem breytt hefði bók-
haldinu. Þeir hefðu neitað sér um
aðstoð lögfræðings félagsins. I fram-
haldi af því fór Sigurbjörn með mál-
ið til Rannsóknarlögreglu ríkisins
og þar hefur málið legið til rann-
sóknar í rúmt ár.
,,Ég gerði nýlega úrslitatilraun til
að fá mínum málum framgengt í
stjórn Stýrimannafélagsins, sem sá
ástæðu til þess að kjósa mig sem
varaformann — í mínum augum til
að friða illa samvisku. Það hefur
ekkert gengið eftir og því hef ég nú
sagt af mér sem varaformaður fé-
lagsins," segir Sigurbjörn.
I uppsagnarbréfi sínu til stjórnar
Stýrimannafélagsins er Sigurbjörn
harðorður mjög og þar segir meðal
annars:
„Undirritaður varaformaður SÍ,
og endurkjörinn með öllum greidd-
um atkvæðum að þessu sinni, hefur
ákveðið að vandlega athuguðu máli
að segja sig úr stjórn SI. Þetta hef ég
ákveðið að gera svo að stjórnin geti
kvatt til starfa mann við sitt hæfi,
hvað samvizku og siðferði áhrærir.
Eftir fund þann, er haldinn var 1.
apríl 1986 og undirrituðum, var
neitað af öllum viðstöddum um lið-
sinni í fölsunarmáli því, er hr. lögm.
Skúli Pálsson (lögmaður félagsins)
hafði ráðlagt undirrituðum, að láta
ganga til kæru hjá Rannsóknarlög-
reglu ríkisins. Það færi vel á að
stjórn og framkvæmdastjóri létu fé-
lagið vita til hvers félagið hefur lög-
mann á launum, ef ekki má nýta
starfskrafta hans. Tilefni málsins var
það að félagi minn hafði blekeytt,
breytt og falsað margar tölur í far-
þegabókhaldi skipsins. Við saman-
burð var ég orðinn vanskilamaður,
um tugi og jafnvel hundruð seldra
farseðla, er borið var saman við
hina penlegu uppgjörsbók sem
gerð er upp daglega, og stýrimenn
leggja upphæðina í banka. Þá hafði
og verið breytt tölum á kvittananót-
um, er löngu voru farnar úr skipinu.
Þetta mál var fyrst lagt fram í stjórn-
artíð fyrrverandi formanns. Reyndi
hann allt er hann gat til að eyða mál-
inu, og var til þess studdur af fram-
kvæmdastjóranum. Vorum við þrír
á fundinum, auk framkvæmda-
stjóra. Formaður, og hinn stjórnar-
maðurinn greiddu atkvæði á móti
mér í þessu máli.“
Síðan segir Sigurbjörn:
„Ég er svo vitgrannur að halda að
SI eigi að vera félagsmönnum sínum
til styrktar, ef réttur þeirra er brot-
inn, og þá ekki síður ef félagsmenn
vinna glæp gegn félögum sínum. Nú
hef ég upplifað hið gagnstœða, svo
mælirinn er fullur og hverf ég nú á
braut frá stjórnarstörfum í SÍ og
reynslunni ríkari. Ekki virðist nokk-
urntíma hafa hvarflað að stjórninni
að gera neitt í smyglmálum, en ár-
lega er fjöldi félagsmanna (sumir
oftar en einu sinni), tekinn fyrir
smygl og dæmdir fyrir lögbrotsstarf-
semi smyglinu viðkomandi. Væri
ekki athugandi fyrir SÍ að athuga
þau mál, þó ekki væri nema til að
vernda þá menn, er láta smyglið
eiga sig? Dæmi eru til um að menn
hafi verið hraktir úr skipsrúmi
vegna þess að þeir neituðu að vera
þátttakendur í smygli. Afleiðing af
þessu fargani, er að sjálfsögðu sú að
virðing sú, er áður var borin fyrir
yfirmönnum til sjós, er nú orðin
nánast á núlli, vegna þátttöku yfir-
manna í fyrrgreindri lögbrotastarf-
semi.“
„EKKI VIÐ RÖK AÐ
STYÐJAST"
Ari Leifsson, formaður Stýri-
mannafélagsins, vildi lítt tjá sig fyrr
en stjórnarfundur hefði verið hald-
inn um málið og sagði að Sigurbjörn
hefði neitað að mæta á slíkan fund
til að skýra sín mál. Sagði hann það
furðum sæta að mál þetta væri kom-
ið í fjölmiðla. „Ég verð að lýsa
undrun minni yfir því að hann skuli
fara þessa leið. Fyrir það fyrsta er
þetta ekkert stórmál og alls ekki
mál til að fara með í fjölmiðla. Það
er í sjálfu sér fréttnæmt að hann
skuli segja af sér, en forsendurnar
fyrir uppsögn hans eiga að mínum
dómi og stjórnarinnar ekki við rök
að styðjast. Það urðu mjög málefna-
legar umræður um þetta á stjórnar-
fundi í vor og á þeim fundi sagði Sig-
urbjörn lítið og hélt ég að þetta væri
afgreitt mál. Því kom uppsagnarbréf
hans mjög á óvart. En ég vil helst
ekki ræða þetta frekar fyrr en ég hef
rætt við stjórnarmenn Stýrimanna-
félagsins og kynnt þeim málið,“
sagði Ari.
HELGARPÓSTURINN 17