Morgunblaðið - 21.02.1987, Side 47
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 1987
47
Hawaii-rós
Sigurlaug leitaði á dögunum til
þáttarins og óskaði eftir upplýs-
ingum um meðferð á Hawaii-rós,
einkum spurðist hún fyrir um
hvað væri til ráða gegn því að
knúppar féllu af henni áður en
þeir næðu að þroskast og opnast.
Ekki virtist okkur auðvelt að
fá algilt ráð við þessu meini, enda
get orsakimar verið æði margvís-
legar — til að mynda ójafnt
hitastig, ofþomun kvað líka geta
komið til — og þá er og eindregið
varað við að snúa plöntunni, því
breytingu á birtuskilyrðum þolir
hún illa.
Hawaii-rós hefur um langt ára-
bil skipað öndvegissess meðal
stofublóma hér á landi og kemur
margt til, m.a. það að jafnframt
því að vera hin glæsilegasta
ásýndum er hún tiltölulega auð-
veld í ræktun. Hawaii-rós sú sem
ræktuð er sem stofublóm ber
fræðiheitið: Hibiscus rosa sinens-
is, sem myndi lauslega útleggjast
Kínarós og bendir til þess að
þangað eigi hún ættir að rekja
þó hún sé kennd við Hawaii. Blöð
hennar em egglaga, fögur og gljá-
andi, blómin era í ijölmörgum
litum, allt frá dökkrauðu upp í
hvítt og gult, ýmist einföld eða
ofkrýnd. Hún er blómsæl, að vísu
standa blómin ekki lengi, aðeins
1—2 daga, en plöntur í góðri rækt
ættu að geta komið með ný blóm
svo að segja daglega í marga
mánuði. Þess skal gætt að fjar-
lægja visnuð blóm þegar í stað.
Um meðferð má m.a. segja þetta:
í skammdeginu er ákjósanlegt
að ætla plöntunni hvíld við
12—15° hita, eða jafnvel enn
lægra hitastig, og vökva þá spar-
lega. í janúarlok eða febrúar þarf
að klippa plöntuna rækilega og
skipta um mold. Moldin þarf að
vera næringarrík t.d. 2/s hlutar
leir- og laufmold (eða grasrótar-
mold) og ’/a hluti gamall hús-
dýraáburður. Til þess að komast
hjá því að nota mjög stóra potta
á að vera óhætt að skerða rætum-
ar talsvert, en gætni skal þá
viðhöfð. Yfir vaxtartímann, þ.e.
frá vordögum allt til ágústloka,
skal gefa áburðarapplausn reglu-
lega (vikulega eða aðra hvora viku
eftir því hve kröftug moldin er).
Ef loftið er mjög þurrt er tií bóta
að úða með vatni (ylvolgu) eða
setja plöntuna í steypibað annað
slagið, það á vel við hana. Þá er
og mikilvægt að velja henni bjart-
an og sólríkan stað. Sé hægt að
uppfýlla þessi skilyrði getur plant-
an enst áram saman, en þess
verður varla vænst af plöntum
sem ekki er unnt að hvíla yfir
háveturinn og e.t.v. era látnar
blómstra allt fram í desember-
mánuð. Hawaii-rós má auðveld-
lega fjölga með græðlingum, sem
best er að taka snemma á vaxtar-
tímanum. Að lokum smá klausa,
sem ræktendur yfirleitt mættu
hugleiða:
„Mikilvægt er að sem best sam-
ræmi sé milli birtu og áburðar-
gjafar. Má í því sambandi benda
á, að hafi plantan ekki næga birtu
en ríflegan áburð getur svo farið
að hún svíkist um að mynda blóm.
Hafi hún hinsvegar næga birtu
getur hún í mörgum tilfellum bor-
ið sæg af blómum jafnvel þó hún
fái lítinn sem engan áburð, en
þegar svo ber undir verða jurtim-
ar fremur blaðlitlar.
Erfítt er að setja nokkrar
ákveðnar reglur sem vit er í um
þetta atriði, þar sem svo mismun-
andi skilyrði og aðstæður allar era
hjá fólki sem föndrar við ræktun
— úti sem inni. Því er nauðsyn-
legt að þreifa fyrir sér og gera
sér sem gleggsta grein fyrir hvað
best hentar svo að góður árangur
náist í hverju einstöku tilfelli.
Þetta getur kostað tíma og fyrir-
höfn, en ekki er því að neita að
verkið lofar meistarann."
Við vonum að Sigurlaug og
aðrir sem Hawaii-rósir rækta —
eða koma til með að rækta —
hafí einhver not af þessari lesn-
ingu. Umsj.
Skákþing
Norðlendinga
á Raufarhöfn
SKÁKÞING Norðlendinga, það
53 i röðinni var sett í félags-
heimilinu Hnitbjörgum á Raufar-
höfn, fimmtudaginn 19. febrúar
kl. 14. Þátttakendur eru alls 30
og eru þeir Jfrá Siglufirði, Dalvík,
Akureyri, Öxarfirði og Raufar-
höfn.
Meðal annarra mættu þrír Norð-
urlandsmeistara í skák til leiks,
þeir Ingimar Jónsson Dalvík, Jón
G. Viðarsson Akureyri og Gylfi
Þórhallsson Akureyri. Einnig mætti
til leiks unglingameistari Norður
lands í skák, Sigurður Gunnarsson
frá Siglufírði. Mótstjóri er Albert
Sigurðsson Akureyri. Honum til
aðstoðar er Jónas Friðrik frá Rauf-
arhöfn. Mótinu lýkur á sunnudag.
Helgi
Forseta Grikklands
af hent trúnaðarbréf
HINN 17. febrúar sl. afhenti
Páll Asgeir Tryggvason, sendi-
herra, hr. Christos Sartezakis,
forseta Grikklands, trúnaðar-
bréf sitt sem sendiherra íslands
í Grikklandi.
VZterkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!
p|iOír0iimIrIW»il>
( ÍSLENDINGAR ERLENDIS“
TÖÐá-SUNNUDAG KL. 20:40
Er strákpjakkur
úr Háaleitinu
orðinn hæst launaði
íslendingurinn?
Eitt er klárt í heimi atvinnumennskunnar í íþróttum:
Þar sem mestir peningamir em, er harkan mest. Þetta
þekkir Pétur Guðmundsson, körfuknattleiksmaður í
bandarísku NBA deildinni, mætavel því á ferli hans
hafa skipst á skin og skúrir. Frá því Pétur lék með
háskólaliði sínu og var „uppgötvaður“ af njósnumm
NBA deildarinnar, hefur hann leikið með ýmsum
liðum, síðast hinu heimsfræga liði, Los Angeles
Lakers. Þar varð hann fyrir meiðslum sl. haust og var
því nýlega seldur til San Antonio Spurs.
Saga Péturs er því mjög forvitnileg.
Sjáið þáttinn um Pétur Guðmundsson
„ÍSLENDINGAR ERLENDIS“ á Stöð 2,
sunnudaginn 22. febrúar kl. 20:40.
Framleiðsla þessa þáttar er kostuð af
SAMVINNUFERÐUM-LANDSÝN.
3
i