Morgunblaðið - 05.12.1987, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1987
45
Stjórnín gagnrýnd fyrir
að leggja mál seint fram
STEINGRÍMUR J. Sigfússon (Abl.-Ne.) hóf umræðu um þingsköp í
sameinuðu þingi á fimmtudag. Gagnrýndi hann harðlega vinnubrögð
stjórnarflokkanna og sagði „skipulagsleysi" rikja meðal þeirra. Forsæt-
isráðherra sagði það rétt að mörg stór frumvörp kæmu seint fram
og gagnrýni á það væri réttmæt. Þau frumvörp sem stjórain legði
áherslu á að yrðu afgreidd og enn hefðu ekki verið lögð fram sagði
hann koma strax eftir helgi.
Steingrímur J. Sigfússon sagði
stöðuna vera mjög alvarlega. Nú
væru um tvær vikur eftir af störfum
þingsins og mörg stór stjómarfrum-
vörp, sem boðað hefði verið að þyrfti
að afgreiða fyrir jólaleyfí, væm ann-
að hvort nýkomin fram á Alþingi eða
ókomin. Oft hefðu verið viðhöfð um-
mæli af því tagi að stjómarandstaðan
væri slöpp en hún hefði nú að hans
mati unnið málefnalega og ekki tafið
störf í þinginu.
Aftur á móti sagði hann nú keyra
um þverbak vegna skipulagsleysis
stjómarflokkanna. Taldi Steingríraur
J. að setja þyrfti reglur um mál er
afgreiða ætti fyrir jólaleyfi. Spurði
hann hvenær þau mál sem stjómin
teldi að þyrfti að afgreiða yrðu lögð
fram og hvaða mál það væm.
Þorsteinn Pálsson, forsætisráð-
herra, sagði Steingrím J. hafa varið
talsverðum tíma i að tala um stjórnar-
andstöðuna. Hann sagðist ekki vera
sammála því að hún væri slöpp, þvert
á móti teldi hann að hún hefði beitt
öllu afli sínu og sýnt allt vit sitt á
þessu þingi. Ekki væri hægt að krefj-
ast þess að meira væri gert en menn
hefðu afl og vit til.
Forsætisráðherra sagði það rétt
að mörg þeirra umfangsmiklu fmm-
varpa sem afgreiða þyrfti kæmu full
seint fram, það væri eðlileg og rétt-
mæt gagnrýni. Ástæða þessara tafa
væri að þau krefðust mikils undirbún-
ings. Það væri að hans mati slæmt
þegar þingið sjálft hefði ónógan tíma
til að fjalla um þessi mál. Þau mál
sem ríkisstjómin legði mesta áherslu
á að yrðu afgreidd fyrir jólaleyfi
væm Qárlög og tekjuöflunarfmm-
vörp sem tengdust þeim ásamt
ffumvarpi um stjómun fískveiða.
Sum þessara fmmvarpa væm þegar
komin fram en önnur kæmu strax
eftir helgi.
Ekki hefði enn verið tekin ákvörð-
un um það hvenær jólaleyfi hæfist,
það færi eftir störfum þingsins næstu
tvær vikumar.
Stefá Valgeirsson (SJF-Ne.)
sagði stjómarandstöðuna hafa sýnt
mikið langlundargeð í sambandi við
störfin á Alþingi og hvemig haldið
væri á málum. Það væri ekki sæm-
andi að stórir lagabálkar kæmu fram
tveim vikum fyrir þinglok. Taldi hann
koma til greina að setja reglur um
að stór fmmvörp, sem ætti að af-
greiða fyrir jólaleyfi, þyrftu að vera
komin fram um miðjan nóvember í
síðasta lagi.
Júlíus Sólnes (B.-Rn.) sagðist nú
gera sér ljóst að stjómarandstaðan
hefði haldið þinginu gangandi fram
að þessu. Ef hún hefði ákveðið að
leggja ekki fram mál til að tefja ekki
fyrir störfum þingsins hefði ekkert
verið að gera á Alþingi fyrr en undir
miðjan nóvember. Hin fáu þingmál
sem stjómin hefði lagt fram „drukkn-
uðu“ í málum stjómarandstöðunnar.
Jón Sigurðsson dómsmálaráðherra
Sólveig Pétursdóttir
Dómsmálaráðherra um komu Paul Watson:
Samtök eins og Sea Shepherd
lifa á því að vera í kastliósinu
SÓLVEIG Pétursdóttir (S.-Rvk.) spurði í sameinuðu þingi i gær dóms-
málaráðherra um fyrirhugaðar aðgerðir vegna komu Paul Watson,
forrnanns Sea Shepherd-samtakanna til landsins. Dómsmálaráðherra
sagði samtök sem þessi lifa á þvi að vera í kastijósinu og myndu íslensk
stjóravöld ekki hjálpa þeim i þeim efnum.
Sólveig Pétursdóttir sagði for-
ystumenn Sea Shepherd-samtak-
anna hafa lýst því yfir að þeir stæðu
að baki ofbeldisverkum á íslandi og
jafnframt haft uppi hótanir þess efn-
is, að þeir myndu halda áfram að
fremja hryðjuverk hér á landi í þeim
tilgangi að stöðva hvalveiðar íslend-
inga.
Islendingar hefðu vaknað upp við
illan draum því bæði hefðum við
hingað til verið laus við heimsóknir
hryðjuverkamanna og eins hitt að
fólk var furðu lostið á því, hvemig
þessir menn hefðu getað komist inn
í landið, dvalið hér þó nokkum tíma
og síðan látið til skarar skríða án
þess að eftir því væri tekið af við-
komandi löggæsluyfirvöldum.
Þetta sæist m.a. af umræðum
utan dagskrár á Alþingi skömmu
eftir þessa atburði, en þá hefði þá-
verandi forsætisráðhérra,
Steingrimur Hermannsson, núver-
andi utanríkisráðherra, lýst því yfir
að hann hefði falið dómsmálaráð-
herra að undirbúa nauðsynlega
málshöfðun eða málskot til þeirra
þjóða sem við kynnum að þurfa að
leita til. Jafnframt hefði hann lýst
því yfir að ríkisstjómin hefði skipað
nefnd sem væri að kanna öryggis-
mál, m.a. væri henni ætlað að skoða
hvemig fylgst yrði með erlendum
mönnum hér á landi.
Sólveig sagði formann Sea Shep-
herd-samtakanna nú vera á leið til
landsins og hefði hann Iýst þvi yfir
að hann heimtaði ákæru eða afsök-
unarbeiðni af íslenskum stjómvöld-
um. Dómsmálaráðherra hefði
aðspurður sagt um þessa kröfu að
Paul Watson gæti ekki sett íslensk-
um stjómvöldum skilyrði. Sólveig
sagði það að sjálfsögðu vera rétt en
það gæti þó að sama skapi ekki
verið rétt að það væri látið aðgerðar-
laust að brotið væri gegn fullveldis-
rétti íslenska ríkisins og framin hér
gróf hegningarlagabrot, eins og bú-
ast mætti við í samræmi við yfírlýs-
ingar fulltrúa Sea Shepherd. Afstaða
manna til hvalveiða ætti ekki að
breyta neinu þar um. Því spyrði hún
til hvaða aðgerða dómsmálayfirvöld
hyggðust grípa.
Jón Sigurðsson, dómsmálaráð-
herra, sagði samtök á borð við Sea
Shepherd lifa á því að halda sér í
kastljósinu. Einungis þannig tækist
þeim að safna nógu miklum fjármun-
um. Undanfarið virtist hafa verið
nokkur deyfð yfir starfseminni og
líklegt að eitthvað hefði lækkað í
kassanum. Því væri nú reynt að ná
athygli almennings á ný sem tækist
ef íslensk stjómvöld færu að svara
þessum kröfum og af því yrði hasar-
leikur í fjölmiðlum. Dómsmálaráð-
herra sagðist engan áhuga hafa á
því að taka þátt í þessum leik með
Sea Shepherd-samtökunum. Hann
myndi veita þingmönnum upplýsing-
ar um þessi mál eftir öðrum leiðum.
Þessi samtök settu íslenskum stjóm-
völdum engin skilyrði.
Stefán Valgeirsson (SJF-Ne.)
sagðist vera sammála dómsmálaráð-
herra. Ekki væri skynsamlegt að
svara mikið svona samtökum. Taldi
hann ástæðu til að setja ofan í við
fjölmiðla vegna þess hvemig þeir
hefðu haldið á þessum málum.
Ástæða væri til að „taka þá í gegn“
en það væri ekki hægt að gera nema
fyrir luktum dymm.
STUTTAR ÞINGFRETTIR
Dómsmálaráðherra:
Fangelsi fyrir kvenfanga
algjört forgangsverkefni
GUÐMUNDUR Ágústsson (B.-Rvk.) spurði dómsmálaráðherra í fyrir-
spuraartíma á fimmtudag hvort í undirbúningi væri bygging nýs
fangelsis eða vinnuhælis. I svari ráðherra kom fram að ekki væri neitt
í undibúningi umfram það sem lengi hefði staðið til en mörg brýn
verkefni væru framundan. Algjört forgangsverkefni væri að hans
mati sérstakt fangelsi fyrir kvenfanga. Einnig lýsti ráðherra yfir efa-
semdum um hversu réttmætt væri að byggja stórt ríkisfangelsi við
Tunguháls.
Jón Sigurðsson, dómsmálaráð-
herra, sagði að ekki væri í undirbún-
ingi bygging á nýju fangelsi umfram
það sem lengi hefði til staðið og birt-
ist í grunni undir nýtt fangelsi við
Tunguháls. En það væri vissulega
rétt að mörg brýn verkefni væru
framundan í fangelsismálum, en hins
vegar hefði gengið erfiðlega að fá fé
til slíkra framkvæmda. Jón sagðist
sem dómsmálaráðherra Hta á það sem
algjört forgangsverkefni að koma upp
sérstöku fangelsi fyrir kvenfanga og
það myndi taka til starfa á næsta ári.
Næstu verkefni í fangelsismálum
væru síðan að hans dómi endurbætur
á Litla-Hrauni, bæði vegna deilda-
skiptingar, bættrar vinnuaðstöðu
fyrir fangana og bættrar starfsað-
stöðu fyrir starfsmennina. Þar næst
myndi röðin koma að verkefnum sem
hann hefði ekki enn mótað til fulls í
hvaða röð ættu að koma.
Dómsmálaráðherra sagðist hafa
hug á þvf að rfkið keypti jörðina að
Kvíabryggju og myndi síðan taka
endurbætur'fangelsisins til athugun-
ar, en þar væri nú rúm fyrir 11
fanga. Þá sagði hann skorta mjög
nýtt gæsluvarðhaldsfangelsi í
Reykjavík sem gæti tekið við af fang-
elsinu við Síðumúla. Hið 113 ára
gamla hegningarhús við Skólavörð-
ustíg væri auðvitað orðið úrelt með
öllu og væri þar brýnt að gerðar yrðu
úrbætur.
í fjárlagafrumvarpinu sem nú lægi
fyrir þinginu væri gerð tillaga um
sérstaka fjárveitingu til þess að gera
úttekt á viðhaldsþörfum hússins og
hvort yfirleitt væri hægt að breyta
því í það horf sem nútímaaðstæður
krefðust. Hann teldi líka tímabært
að byggja nýtt fangelsi með rými
fyrir u.þ.b. 40 fanga, en slík bygging
væri varla komin á umræðustig enn.
Dómsmálaráðherra sagðist ekki hafa
myndað sér skoðun á því enn eða
tekið um það ákvörðun hvað ætti að
gera við grunninn á Tunguhálsi.
Hann væri ekki viss um að rétt væri
að halda áfram áformunum um bygg-
ingu tiltölulega stórs ríkisfangelsis
og það kynni að vera að þau bygging-
aráform hefðu úrelst á meðan menn
hefðu verið að bíða eftir peningum í
þetta verkefni til þess að gera þau
að veruleika.
Ráðherra sagðist vonast til þess
að geta lagt fram ákveðnari hug-
myndir og tillögur um uppbyggingu
fangelsanna um leið og rætt yrði
frumvarp til laga um fangelsi og
fangelsisvist sem yrði lagt fram í
þinginu alveg á næstunni.
Guðmundur Ágústsson sagðist
hafa átt von á' að í máli ráðherra
myndi koma fram að verulegar um-
bætur yrðu gerðar á núverandi
fangelsum og að búið væri að taka
ákvörðun um að byggja nýtt fang-
elsi. Sagði þingmaðurinn það rétt að
á sínum tíma hefði verið fyrirhugað
að byggja ríkisfangelsi og lögin, sem
sett hefðu verið 1973, hefðu verið
sett með það að markmiði að koma
á fangelsi er liti á fanga sem sjúkl-
inga og að hægt væri að bæta þá
svo að þeir væru tilbúnir til að taka
þátt í þjóðfélaginu aftur. Sú hugsun
sem hefði legið að baki þessu fang-
elsi væri kennd við svokallaða
meðferðarstefnu sem því miður væri
orðin úrelt.
FUNDIR vora í báðum deildum
Alþingis í gær. Eitt mál var á
dagskrá í hvorri deild en hvoragt
þeirra kom til umræðu enda var
hér um sk. „útbýtingarfundi" að
ræða, þ.e. fundimir voru boðaðir
til þess að hægt væri að leggja
fram ný þingmál. Þijú stjórnar-
frumvörp voru lögð fram.
Frumvarp til laga um stjórnun
fiskveiða, frumvarp til breytinga
á lögum um tekju- og eignar-
skatt, og frumvarp um breytingu
á lögum um gildistöku laga um
staðgreiðslu opinberra gjalda.
Löndun afla
erlendra skipa
Þeir Ólafur Þ. Þórðarson (F.-Vf.)
og Kjartan Jóhannsson (A.-Rn.) hafa
lagt fram frumvarp til laga þess
efnis að Færeyingar og Grænlend-
ingar verði undanþegnir 65 ára
gömlum lögum sem banna erlendum
fiskiskipum að landa afla sínum í
íslenskum höfnum nema með sér-
stöku leyfi ráðherra.
Atvinnuleyfi erlendra
leiðsögumanna
Kristín Einarsdóttir (Kvl.-Rvk.)
og Danfríður Skarphéðinsdóttir
(Kvl.-Rvk.) spyija félagsmálaráð-
herra um atvinnuleyfi erlendra
leiðsögumanna á íslandi.
Þær Kristín og Danfríður spyija
líka samgönguráðherra um veitingu
atvinnurekstrarleyfa til erlendra
ferðaskrifstofa á íslandi
Landshlutaútvarp
Danfríður Skarphéðinsdóttir spyr
menntamálaráðherra um landshluta-
útvarp Ríkisútvarpsins og einnig
hefur hún lagt fram fyrirspum um
fræðsluútvarp Ríkisútvarpsins.
Finnur Ingólfsson (F.-Rvk.) og
Guðni Ágústsson (F.-Sl.) spyija iðn-
aðarráðherra um lán- og styrkveit-
ingar Iðnlánasjóðs.
Operusöngvarar
Geir H. Haarde (S.-Rvk.) spyr
menntamálaráðherra um máleftii
óperusöngvara og hvað líði störfum
nefndar sem hafi fengið það verk-
efni fyrr á þessu ári að gera tillögur
um bætta starfsaðstöðu og atvinnu-
öryggi óperusöngvara.
Framkvæmdasjóður
fatlaðra
Hreggviður Jónsson (B.-Rn.) spyr
félagsmálaráðherra um Fram-
kvæmdasjóð fatlaðra. Einnig spyr
Hreggviður landbúnaðarráðherra
um staðgreiðslulán vegna sauðfjára-
furðalána, um flármögnun vegna
sauðQárafurða og um kjötbirgðir og
útflutningsbætur.
Nefndarálit vegua
breytinga á lögnm um
Útflutningráð og út-
flutningsleyfi
Fjárhags- og viðskiptanefnd hefur
skilað áliti sínu á stjómarfrumvörp-
um til breytinga á lögum um
Útflutningsráð og lögum um útflutn-
ingsleyfí. í breytingunum felst að
þessi mál verða flutt til utanríkis-
ráðuneytisins frá viðskiptaráðuneyt-
inu. Meirihluti fjárhags- og
viðskiptanefndar leggur til að frum-
vörpin verði samþykkt en minnihlut-
inn til að það verði fellt. Minnihlutinn
var tvískiptur í afstöðu sinni og sam-
anstóð 1. minnihluti nefndarinnar
af Matthíasi Bjamasyni en sá síðari
af Steingrími J. Sigfiissyni.