Morgunblaðið - 05.12.1987, Blaðsíða 65
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1987
65
Hjónaminning:
Hróðný Sigurðardóttir
Jóhann H. Pálsson Dalhæ
Hróðný
Fædd 17. maí 1942
Dáin 28. nóvember 1987
Jóhann
Fæddur 7. mars 1936
Dáinn 28. nóvember 1987
Það kom eins og reiðarslag. Níní
og Jói horfin á braut. Er þetta vilji
skaparans? Við verðum að trúa að
svo sé þótt erfítt sé að skilja það.
Þeir sem Guðirnir elska deyja
ungir. Þetta gamla spakmæli kemur
upp í hugann, því þau voru svo
ung, eða svo fannst okkur sem eldri
erum, en árin líða svo fljótt.
Það eru rétt 25 ár síðan þau
Hróðný og Jóhann settu saman
heimili sitt og hófu búskap í Dalbæ.
Þau höfðu bæði alist upp á einstök-
um myndarheimilum, Jóhann hjá
foreldrum sínum, Margréti Guð-
mundsdóttur og Páli Guðmundssyni
í Dalbæ, og Hróðný hjá sínum for-
eldrum, Amfríði Jónsdóttur og
Sigurði Inga Sigurðssyni á Sélfossi.
Fljótt kom í ljós hversu samhent
þau voru í að gera allt smekklegt
og aðlaðandi í kringum sig, þó í
smáurn stíl væri byrjað.
Og nú að 25 árum liðnum, er þau
höfðu lokið við að byggja allt upp
af stórhug og reisn, er allt í einu
sem ský dragi fyrir sólu og þau em
svo skyndilega hrifin brott, að við
sem eftir emm stöndum agndofa
og spyrjum, hvemig getur slíkt
gerst. Þau sem vom svo full af
lífsgleði og starfsorku og áttu svo
mörg verkefni óleyst, eða svo fínnst
okkur sem eftir stöndum, en við
sjáum svo skammt.
Það er mikil vinna og mörg hand-
tök í að koma upp öðm eins búi
og hjá Jóhanni í Dalbæ, sem lét sér
aldrei nægja neitt minna en að
hafa alla hluti og allan búpening í
því lagi að sómi var að og eftir var
tekið.
Og auk húsmóðurstarfa á stóm
heimili varð Hróðný svo eftirsótt til
félagsmála ýmissa og til forystu-
starfa í slíkum málum, að þar varð
hún algjör fmmkvöðull kvenna í
þessari sveit. Auk þess var hún
góðum tónlistargáfum gædd, og
vom hér miklar vonir bundnar við
hana á því sviði.
Eitt af hennar síðustu verkum í
þeim efnum var að æfa kirkjukór-
ana í sveitinni fyrir kirkjukóramót
nú fyrir stuttu síðan.
A æfingu er sunginn var sálmur-
inn „Lýs mitt milda ljós“ stóð hún
upp frá hljóðfærinu og sagði: „Ó
hvað þetta er fallegt."
Þessi eina setning lýsti vel þeirri
mildi og hlýju er einkenndi
Hróðnýju og heimili þeirra hjóna.
Það er stór vinahópurinn sem nú
drúpir höfði í sorg og söknuði, en
sárastur er þó söknuðurinn hjá
bömunum þeirra §ómm, tengda-
dóttur, sonardóttur, foreldrum,
systkinum og öðmm ástvinum.
En í söknuði okkar er þó ríkast
þakklæti fyrir að hafa notið sam-
vista við þau í leik og starfi og þau
hafa vissulega auðgað líf okkar,
sem fengum að hafa þau sem ná-
granna um áratugi.
Það er trú okkar að Níní og Jói
hafí fundið og gengið inn um „and-
ans fögm dyr“, eins og segir í
sálminum fagra, og þeirra bíði jafn-
vel ennþá meiri og stærri verkefni
en þau höfðu hér á jörð.
Það er einnig trú okkar, að þau
verði með sínum nánustu í andanum
og umvefji þá í ljós kærleikans í
þessari sorg og á ókomnum gleði-
stundum.
Minnumst orða frelsarans: „Ég
lifí og þér munuð lifa.“
í trausti þess horfum við fram á
veginn í fullvissu um endurfundi í
ríki ljóssins.
Við emm öll í hendi Guðs, og
því biðjum við hann að vemda og
blessa ykkur öll í íjölskyldunni í
Dalbæ.
Hjartanlegar samúðarkveðjur.
Dísa og Skúli
Allt fram streymir endalaust
ár og dagar líða.
Nú er komið hrimkalt haust
og horfin sumarblíða.
Fölna grös en blikna blóm
af björkum laufin detta.
Draugalegum drynur róm
dröfn við fjarðar kletta.
Allt er kalt og allt er dautt
eilífur ríkir vetur.
Berst mér negg í brjósti snautt
en brostið ekki getur.
(Kristján Jónsson íjallaskáld)
Höggið ríður snöggt og miskunn-
arlaust. Við tölum um hræðileg
bílslys og blessað fólkið sem á um
sárt að binda. En allt í einu er kom-
ið að okkur. Nánir vinir og nágrann-
ar em allt í einu hörfnir frá okkur,
hjón í blóma lífsins með stórbú,
börn í uppeldi já og áttu svo mikið
eftir að gera, eða það fínnst okkur
sem höfðum dagleg samskipti við
þau. Það er eitthvert tóm sem
myndast, það er svo erfítt að koma
orði að því. En minningarnar em
márgir og góðar. Það sem við áttum
saman í starfi, gleði, öíl hjálpsemin
sem látin var í té, alltaf reiðubúin
til þess að aðstoða. Margar vom
ferðirnar sem Jói keyrði mig áður
en við eignuðumst bfi, þegar ég
þurfti að fara til sængurkonu á
hvaða tíma sólarhrings sem var og
alltaf glaður og fljótur í fömm, og
hún Níní alltaf til taks að hjálpa,
sama hvað mikið hún hafði að gera,
og brosið hennar hlýja og góða. Já
það er svo margt sem minningamar
geyma sem aldrei gleymist.
Hverfið okkar og sveitin okkar
hefur misst mikið og vandfyllt em
skörðin sem þau skilja eftir sig. Sár
er sviðinn í brjóstum okkar, sveit-
unga og vina þeirra, en sárra hjá
fjölskyldum þeirra. Við biðjum góð-
an Guð að leggja líkn með þraut,
bömunum þeirra fjómm, tengda-
dóttur og litlu sonardótturinni.
Aftur vorar þó aldrei verði það eins
og var.
Elín og Magnús, Miðfelli.
íslendingar em fámenn þjóð og
hver eintaklingur er því svo mikils
virði í okkar fámenna samfélagi.
Þegar hörmuleg slys verða emm
við nánast eins og ein fjölskylda.
Þetta snertir okkur öll meira eða
minna.
Það vom hörmuleg tíðindi sem
bámst laugardaginn 28. nóvember
sl. Hjónin í Dalbæ í Hmnamanna-
hreppi, þau Hróðný Sigurðardóttir
og Jóhann H. Pálsson, höfðu farist
í bfislysi þá um daginn. Vinir og
vandamenn em harmi slegnir og
sem lamaðir. Svo snöggt og óvænt
gerist þetta. Okkar litla samfélag
hér í Hmnamannahreppi er í sámm.
En „tíminn læknar öll sár“, segir
máltækið og því verðum við að trúa.
„Merkið stendur þó maðurinn falli“,
segir á öðmm stað og þau Hróðný
og Jóhann höfðu svo sannarlega
borið merkið hátt, svo þess mun
lengi sjá stað hér í þeirra heima-
byggð.
Hróðný fæddist þann 17. maí
árið 1942. Foreldrar hennar em
hjónin Sigurður Ingi Sigurðsson og
Amfríður Jónsdóttir á Selfossi. Jó-
hann Halldór fæddist þann 7. mars
árið 1936, sonur hjónanna Páls
Guðmundssonar og Margrétar Guð-
mundsdóttur, sem lengi bjuggu í
Dalbæ. Þau Hróðný og Jóhann
gengu í hjónaband árið 1962 og
hófu búskap í Dalbæ I. Það mun
mála sannast, að mikið jafnræði
hafi verið með þeim hjónum hvað
snertir greind, dugnað og myndar-
skap allan. Búskapurinn var með
einstökum myndarbrag. Um það
bera byggingar, ræktun og gripir
gleggstan vott.
Þau hjón eignuðust fjögur böm.
Elstur er Sigurður Ingi, 25 ára.
Hann stundar dýralæknanám í
Danmörku og er kvæntur Önnu K.
Ásmundsdóttur. Þau eiga eitt bam.
Næstelst er Arnfríður, 23 ára skrif-
stofustúlka, þá Páll, 18 ára, í
Menntaskólanum á Laugarvatni og
yngst er Margrét, 12 ára. Þessi
systkini öll hafa verið nemendur
mínir í Flúðaskóla og betri nemend-
ur getur enginn kennari óskað sér.
Hróðný í Dalbæ kom víða við
sögu í félagsmálum. Hún var fyrsta
konan, sem kjörin var í hreppsnefnd
hér í sveit. Það var árið 1982 og
var hún varaoddviti Hrunamanna-
hrepps. Fyrir Félagsheimili Hmna-
manna vann hún mikið og gott
starf, sem gjaldkeri mörg undanfar-
in ár. Hótelrekstur á Flúðum hefur
verið á vegum Félagsheimilisins svo
að starf gjaldkera var mikið og
vandasamt. Fyrir hennar orð og
hvatningu gerðist ég hótelstjóri á
Flúðum sl. þrjú sumur. Mér er ljúft
og skylt að votta það, sem engum
kemur á óvart sem til þekkir, að
allt sem hún sagði stóð sem stafur
á bók og öll hennar störf einkennd-
ust af heiðarleika, samviskusemi
og dugnaði.
Hið sama má segja um Jóhann
í Dalbæ. Hann var einstakur mynd-
ar- og dugnaðarmaður og nutu þau
hjón að vonum mikilla vinsælda.
Eg og fjölskylda mín sendum
börnum þeirra og öðrum aðstand-
endum innilegar samúðarkveðjur.
Jóhannes Sigmundsson
Ég var staddur á FRÍ-þingi sem
haldið var á Akureyri þennan af-
drifaríka laugardag. Þingstörf voru
nýlega hafin. Ég var glaður í huga
yfir að fá að starfa með þessu fólki
sem þarna var samankomið. Þarna
var margt af okkar besta íþrótta-
fólki og forystumönnum fijálsra
íþrótta i landinu. En gleðin stóð
ekki lengi. Ég var kallaður í símann.
Það sótti að mér nokkur kvíði.
Skyldi nú eitthvað hafa komið fyr-
ir? Konan mín var í símanum og
flutti mér þessa skelfilegu sorgar-
fregn. Níní og Jói fórust í bílslysi
við Þrengslavegamótin eftir hádeg-
ið. Það er erfítt að átta sig á slíkum
atburðum. Otal spurningar koma
fram í hugann. Er einhver tilgangur
með þessu? Og hversvegna þau?
En það kemur ekkert svar, en í
staðinn nístist ískaldur veruleikinn
inn í hugskotið og minningamar
um þessi yndislegu hjón streyma
fram.
Jói var fæddur í Dalbæ 7.3. 1936
yngstur fjögurra systkina. Við ól-
umst upp saman í einum hóp í
Miðfellshverfinu tíu strákar og ein
stelpa, öll á svipuðum aldri. Þá var
oft glatt á hjalla og margt brallað
saman. Snemma beindist hugur
þessa hóps að íþróttaiðkunum og
sundi. Þær voru margar stundimar
sem við áttum saman á vellinum
eða í sundlauginni í keppni og leik.
Jói var lengi okkar besti baksund-
maður, og ég sé enn fyrir mér hans
sterklegu sundtök þegar mikið lá
við. En unglingsárin liðu fljótt og
-alvara lífsins tók við. Ég fór að
vinna í sláturhúsinu á Selfossi á
haustin og Jói kom svo þangað líka
nokkru seinna. Þama unnum við
saman á hveiju hausti í tvo ára-
tugi. Þá myndaðist með okkur sönn
vinátta sem hélst æ síðan. Á þessum
árum kynntist Jói verðandi eigin-
konu sinni, Hróðnýju Sigurðardótt-
ur frá Selfossi. Hún var fædd 17.5.
1942, elst fímm systkina. Þau
gengu í hjónaband 26.8. 1962 og
hófu búskap að Dalbæ, fyrst í fé-
lagi með foreldmm Jóa en tóku
síðan við búinu við fráfall Páls. Þá
kom fljótt í ljós að Jói hafði eign-
ast konu sem var óvenju miklum
mannkostum gædd, enda var hún
fljótlega kjörin til margvíslegra
trúnaðarstarfa í sveitinni. Ég ætla
ekki að telja upp þau fjölmörgu
trúnaðarstörf sem henni voru falin
og hún skilaði af einstakri trú-
mennsku og ósérhlífni. Mér er það
fullljóst að það verður erfitt að fylla
í þau skörð sem myndast hafa við
fráfall hennar.
Jói gerðist fljótt athafnasamur
og dugandi bóndi. Hann ræktaði
jörðina og jók við búið og þar kom
að allar byggingar voru að springa
utan af bústofninum. Við ræddum
oft um það hvernig best væri að
haga uppbyggingu á húsakosti. Ég
var svo lánsamur að hann réði mig
til þessa verks, þetta var mitt óska
verkefni, og þama var ég svo að
mestu næstu fimm árin. Það var
ekki látið staðar numið fyrr en búið
var að byggja upp öll peningshús
og að síðustu endað á glæsilegu
íbúðarhúsi. Ég held að ég halli ekki
á neinn þó ég segi að þessi ár mín
hjá Dalbæjarhjónunum voru mín
allra bestu á mínum tuttugu og
fimm ára smíðaferli, og var ég þó
mörgu góðu vanur. Aldrei var orði
á mig hallað þó sitthvað gengi á
afturlöppunum hjá mér. Þær voru
líka margar góðar stundirnar í
matar- og kaffitímum. Og oft
skrapp ég fram að Dalbæ eftir að
þessu lauk til að spjalla við þau
hjónin, en tíminn leið þá bara alltof
fljótt, það var svo notalegt að vera
í návist þeirra. Ég vona að þau
sterku vináttubönd sem ég tengdist
þessum hjónum og þeirra heimili
þurfi ekki að rofna þó að þeirra
njóti ekki lengur við. En það var
ekki aðeins að þau væru að bæta
bústofninn á þessum uppbygging-
arárum heldur voru þau líka að
stækka fjölskylduna. Margrét litla
fæddist þann 5.10. 75 en fyrir áttu
þau þijú börn, Pál f. 18.1. 1969,
Anfríði f. 4.1. 1964 og Sigurð Inga
f. 20.4. 1962, öll eru þau svo hepp-
in að hafa tekið í arf hina góðu
kosti sem prýddu foreldra þeirra.
Elsku krakkarnir mínir, það eru
þungbærar stundir sem þið eigið
núna en ég veit að þær góðu minn-
ingar sem þið eigið um hina
ástkæru foreldra ykkar munu
hjálpa ykkur yfir þann erfíða hjalla
sem þið eigið framundan og það
eru líka margir sem vilja deila sorg-
inni með ykkur og gera hana
léttbærari. Guð blessi ykkur og
styrki og ykkar góðu aðstandendur.
Nú eiga margir um sárt að binda.
Á snöggu augabragði breytist allt.
I svo litlu samfélagi er stórt skarð
hoggið þegar slíkt mannkostafólk
er hrifið burt á miðjum starfsdegi.
Stundum er sagt, enginn veit hvað
átt hefur fyrr en misst hefur, en
það á ekki við hér því við vissum
hvað við áttum og þess vegna verð-
ur söknuðurinn ennþá sárari. Við
hjónin erum þakklát fyrir árin sem
Níní og Jói voru hér á meðal okkar
og alla þá vináttu sem þau sýndu
okkur. Ég vona að Miðfellshverfing-
ar og allir Hrunamenn geti tekið
undir þessi fátæklegu kveðjuorð.
Blessuð sé minning þeirra.
Kalli
„Veistu, ef þú vin átt,
þann er þú vel trúir
og vilt þú af honum gott geta,
geði skaltu við þann blanda
og gjöfúm skipta,
fara að finna oft.“
(Ur Hávamálum.)
Ég sit við gluggann minn og
horfí út í nóttina.
Hugsa um Níní.
Og Jóhann.
Orlög þeirra og umhverfi.
Hugsa til Inga og Fríðu og fjöl-
skyldu.
Mér er orða vant um nútíðina en
minnist þeirra tíma þegar fjöl-
skylduböndin voru fast bundin og
samskiptin náin. Þegar ég fékk að
elta Inga frænda heilt sumar í Garð-
yrkjuskólanum í Hveragerði.
Þegar Níní fæddist.
Þegar ég fékk að koma á sumrin
í Flóabúið og leika við Níní frænku
á löngum göngunum og á þurrkloft-
inu hjá Fríðu. Þegar amma á
Laugarbrekku kom í heimsókn og
svaf á undirsæng. Ég man hvað
okkur Níní þótti gaman að gefa
dúfnahópnum á þakinu út um eld-
húsgluggann. Hvað við nutum þess
að halda bú, baka drullukökur,
sauma dúkkuföt úr strigapokum og
hvað Fríða var góð að lána okkur
dót í búið. Ævintýrin voru í móan-
um; flugnasuðinu, sóleyjunum sem
skreyttu kökurnar og hundasúrun-
um hinumegin við girðinguna. Það
kámaði gamanið þegar við stálumst
yfír með Sigga og misstum hann
ofan í afrennslisskurðinn. Ég skildi
það löngu seinna af hverju Fríða
var svona hvöss þegar við komum
inn með hann gegndrepa.
Ég minnist þess þegar ég fékk
að fara með Inga frænda, dag eftir
dag, að veiða í Olfusá og hve elsku-
legur frændi minn var þolinmóður.
„Ingi og Fríða eru komin í bæ-
inn,“ er setning sem hún móðir mín
hefur alltaf sagt með fagnaðar-
hreim. I gamla daga fylgdi oft
með: „og gista hjá okkur". Þá voru
fagnaðarfundir með fjölskyldunni.
Tíminn líður. Ég hitti frænku
mína sjaldan. Horfi á hana úr íjar-
lægð. Langaði til að kynnast henni
aftur. Held að hún sé blíð. Sterk.
Raungóð. Dáist að samentum hjón-
unum og dugnaði húsfreyju á
stórum bóndabæ. Veit að hún var
góð móðir og dóttir.
Ég vonaðist til að við frænkumar
myndum ná því að kynnast aftur
almennilega. Ég hélt að ég ætti
Níní frænku til góða.
Við systkinin og mamma sendum
fjölskyldum Níníar og Jóhanns inni-
legar samúðarkveðjur.
Kristín Þorkelsdóttir
í dag verða til moldar borin frá
Hrepphólakirkju hjónin frá Dalbæ,
Hróðný Sigurðardóttir og Jóhann
Pálsson.
Síðastliðinn laugardag lentu þau
í hörmulegu bílslysi og létust bæði.
Þegar örlögin grípa þannig inní á
svo óvæginn hátt stöndum við sem
eftir erum agndofa og leitum skýr-
inga hver tilgangur sé, því öllu er
stjómað af æðri mætti.
Hjónin sem við kveðjum era köll-
uð fyrirvaralaust í burt frá bömum
og búi, ásamt fjöldamörgum öðrum
verkefnum sem að þeim streymdu,
enda óvenjulega starfsöm og mikils
virt af sínu samferðafólki. Ekki er
ætlun með þessum fáu línum að
rekja lífshlaup þeirra hjóna náið,
aðeins þakka þeim samstarfið og
votta fjölskyldu þeirra dýpstu sam-
úð allra sveitunganna.
Samhentni þeirra hjóna var ein-
stök enda bára störf þeirra því
glöggt vitni, í Dalbæ er eitthvert
glæsilegasta bú sveitarinnar og