Morgunblaðið - 28.09.1988, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER 1988
*
Jón A. Helgason
frá Kringlu — Minning
Fæddur 31. desember 1899
Dáinn 18. september 1988
Aldamótamaður er genginn á
fund feðra sinna, hann lést í Sjúkra-
húsi Akraness þann 18. september
sl. Langri leið er lokið, oft áttum
við samleið, góð kjmni eru áratuga
gömul, því tel ég skyldu mína að
verða við ósk og minnast þessa
samtíðamanns, þótt af vanefnum
verði. Jón Armann Helgason hét
hann fullu nafni, fæddur í lok
síðustu aldar, eða á gamlársdag
1899. Það virðulega heiti aldamóta-
maður bar hann þvi með sóma.
Hann fæddist á Kirkjubóli í Innri-
Akraneshreppi, §órði elstur í 10
bama hópi þeirra hjóna Helga Jóns-
sonar, hann fæddur á Heynesi 25.2.
1864, og Guðrúnar Sæmundsdótt-
ur, fædd í Skjaldarkoti á Vatns-
leysuströnd 27.12. 1873. Foreldrar
Helga voru Jón Jónsson lengi bóndi
á Eystri-Reyni_ og k.h. Valgerður
Eyjólfsdóttir, Ásgrímssonar ættuð
úr Ámessýslu o.v. Foreldrar Jóns,
þau Helgi og Guðrún, bjuggu í
Innra-Hólmshverfi á býlunum Tyrf-
ingsstöðum og Kirkjubóli árin 1895
til 1913, að þau flytja að Geirmund-
arbæ á Skipaskaga. Öll 10 böm
þeirra hjóna fæddust inni í sveit-
inni. Böm þeirra voru þessi, í ald-
ursröð: Ragnheiður húsmóðir í
Sandgerði, Valgerður húsmóðir á
Akranesi, Kjartan skipstjóri á Akra-
nesi, Jón sem hér er minnst, Anna
húsmóðir á Akranesi, Sæmundur
dó bam, Þórdís dó bam, Lilja hús-
móðir í Reykjavík, Laufey dó 16
ára og Jóhanna húsmóðir í
Reykjavík. Allt var þetta þekkt at-
gervis- og dugnaðarfólk, vinsælt
af sinni samtíð.
Það gæti verið hollt fyrir nútíma-
fólk, sem leikur sér að lystisemdum
lífsins, að láta hugann leita til baka,
setja sig í spor Helga Jónssonar og
hans konu inná Kirkjubóli. Hún var
stundum löng sjávargatan hjá þess-
um þrekmikla eljumanni t.d. þegar
hann réri um árabil með hinum
kunna sjósóknara og aflamanni Jóni
Gunnlaugssyni á Bræðraparti. Þá
var ekki beinn og breiður vegur frá
Kirkjubóli niður á Skagatá, nei, það
var aðeins krókóttur stígur fyrir
hverja vík, troðinn af hesta- og
mannafótum. Að loknum mörgum
áratogum, setningu skips og aðgerð
afla var soðmatur fjölskyldunnar,
sem beið heima, lagður á lúið bak
og þannig fluttur þá löngu krókóttu
leið. Ekki var venja sjómanna þess
tíma að hafa mat í nesti á sjóinn,
t VALGERÐUR KRISTJÁNSDÓTTIR
frá Skoruvik á Langanesi, til heimilis að Kleppsvegi 74,
lést í Landspítalanum aðfaranótt 27. september. Jarðarförin aug-
lýst síðar. Vandamenn.
t
Eiginmaður minn,
JENS ANDERSEN
kaupmaður,
Danmörku, fæddur 21. febrúar 1904,
lést þann 25. september 1988.
Jarðarförin hefur farið fram.
Karítas Andersen fædd Björnsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
ÞÓRDÍS GISSURARDÓTTIR,
Bólstaðarhlíð 58,
áður húsfreyja i Arabæ,
lést í Landspítalanum að morgni 26. september.
Ingunn Stefánsdóttir,
Sigmundur Stefánsson,
Margrét Stefánsdóttir,
Hannes Stefánsson,
og
Sigurjón Jónsson,
Hafdís Sigurgeirsdóttir,
Geir Ágústsson,
Helga Jóhannsdóttir
barnabörn.
Eiginmaður minn, t
SVAVARERLENDSSON,
Iðufelli 10,
sem lést 18. septembersl. verður jarðsunginn í dag, miðvikudag-
inn 28. september, frá Bústaðakirkju kl. 15.00.
Agnes Helga Hallmundsdóttir.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
RAGNHEIÐUR JÓHANNSDÓ7TIR,
Faxaskjóli 14,
Reykjavík,
sem lést þann 20. september, verður jarðsungin frá Dómkirkj-
unni fimmtudaginn 29. september kl. 13.30.
Stefán J. Helgason, Soffía Sigurjónsdóttir,
Hilmar Þ. Helgason,
Kristjana Helgadóttir Barr, Saul Barr
og barnabörn.
en sýrublöndukúturinn mátti ekki
gleymast. Ein fyrirvinna fyrir svo
stórri Qölskyidu hefur mátt beita
fyllstu orku til lífsbjargar. Ein-
hveijar búsnytjar hafa veitt björg
í bú, sem ævinlega. Það sem gerði
gæfumuninn var hin kraftgóða
kjamafæða, það sannaðist þá sem
endranær að íslenski maturinn er
kjamafæða.
Hollur er heimafenginn baggi,
gæti lengi átt við á íslandi. Þessi
hjón leystu sitt hlutverk með mikl-
um sóma, reyndar tóku bömin for-
eldrana sér til fyrirmyndar, Jón var
þar engin undantekning. Árið 1914
kaupa þau Helgi og Guðrún Uppkot
sem fyrst var byggt árið 1889, þar
byggð* fyrstur bæ Halldór Jónsson
frá Skálpastöðum í Lundarreykja-
dal. Bærinn stóð fram á sjávarbakk-
anum. Árið 1928 byggðu Helgi og
dóttir hans Valgerður hús það sem
enn stendur, nú Suðurgata 92. Hér
fyrr á árum voru götunöfn lítt í
tísku hér á Skaga, hús og bæir
hétu nöfnum, sem notuð voru í
dægurmáli fóiksins. Nafngiftin er
íslendingum einkar kær, rómantísk
og persónuleg. Við gefum öllu
dauðu og lifandi nöfn, oft eykur
það á gildi og þekkingu, þroska og
hugvit ætti því sem lengst að verða
í heiðri haft. Eitt húsið í næsta
nágrenni Uppkots heitir Kringla.
Lengi mun gott nágrenni ríkt hafa
þama á milli fólks.
Tvö atvik koma í hug minn því
til sönnunar. Jón, sem hér er minnst
og átti heima í Uppkoti, giftist
Guðrúnu heimasætunni í Kringlu.
Samtíðarkona og vinur þeirra sagði
í mín eyru, að þetta hefði þótt glæsi-
legt par. En sambúðin varð ekki
löng, því Guðrún dó litlu síðar í
blóma lífsins, þau áttu einn son,
Siguijón Helga, hann er dáinn.
Annað dæmi kemur í hugann,
Björgvin Ólafsson föðurbróðir minn
leigði herbergi á Kringlu og átti þar
heima, þar til hann flytur alfluttur
að Uppkoti og giftist Önnu systur
Jóns: Það voru kærleikar með Upp-
kotsfólkinu, glaðværð og mann-
dyggðir góðar. Jón var alla tíð upp
frá þessu kenndur við Kringlu, allir
Akumesingar vissu hver Jón frá
Kringlu var.
Jón byijar ungur til sjós. Hann
gerðist ungur skútumaður, ég tek
hér orðrétt uppúr blaði, Kútter Sig-
urfara, trúlega hans eigin orð. Byij-
aði að stunda sjó um 10 ára aldur,
sjómaður nærfellt til 1950. Var á
kútter Sigurfara 1916—17, kútter
Haraldi frá Hafnarfirði 1918, aftur
á Sigurfara 1919, síðan kútter
Sigríði frá Reykjavík. Var í Sand-
gerði nokkrar vertíðir á mótorbát-
um Akumesinga, Víkingi og Agli
Skallagrímssyni, á togaranum Geir
frá Reykjavík í Halaveðrinu 1925.
Tók skipstjórapróf 1922. Skipstjóri
á Stíganda um 1928. Síðan á ýms-
um bátum til 1950. Stundaði vöru-
bifreiðaakstur 1950—76. Býr nú á
Stekkjarholti 13 á Akranesi. K. 1:
28.6. 1923, Guðrún Jónsdóttir frá
Kringlu á Akranesi, f. 25.7. 1902,
d. 30.4. 1927. K. 2: 8.11. 1930,
Svanborg Magnúsdóttir frá Efra-
Skarði í Svínadal.
Því skal við bætt að Jón átti 3
böm með seinni konu sinni, Helgu,
Hörð og Sigurð, öll heima á Akra-
nesi. Jón var miirill elju- og dugnað-
armaður, hann byggði sér einbýlis-
hús á Kringlu á bakkanum neðan
Mánabrautar. Það varð að hverfa
þegar Sementsverksmiðjan var
byggð. Þá byggði hann tveggja
hæða steinhús í Stekkjarholti 13,
þar sem fjölskyldan býr.
Ég hygg það hafa verið sumarið
1929, sem ég man fyrst eftir Jóni
á Kringlu, þá var hann formaður á
bát sem Per hét og feijaði fólk yflr
Hvalfjörð frá Kalastaðakoti yfír á
Laxvog. Þetta var yfírbyggður
hvítur bátur sem Guðbrandur
Thorlacius bóndi í Kalastaðakoti
átti og hafði þessar ferðir á sinni
hendi í nokkur ár þar til vegurinn
opnaðist fyrir Hvalfjörð uppúr
1930. Síðan lágu leiðir okkar Jóns
saman hér á Akranesbátunum og
loks á Vörubílastöð Akraness. Jón
var mikill ákafamaður að bjarga
sér, þessi eðlisglaði maður og góði
félagi gat orðið pirraður þegar hann
varð að bíða verklaus þegar flest
fólk var að vinna, en þetta máttum
við oft þola á Vömbílastöðinni á
þeim ámm. Seinna rættist úr og
vinnan glæddist öllum til happs og
ánægju. Við Jón voram einnig
samtíða á Fagranesinu á ferðum á
leiðinni Akranes-Reykjavík, hann
leysti þar af í sumarfríi sem stýri-
maður eitt sumar, það starf féll
honum mjög vel. Þegar Jón var
ánægður var hann allra manna
glaðastur og félagi góður. Hann var
einstakt snyrtimenni og verkhagur,
hefði getað orðið listasmiður. Jón
var snotur maður að vallarsýn,
kvikur í hreyflngum og ólatur mað-
ur, hann var duglegur og kapps-
fullur, hann gladdist þegar vel
gekk, hann var nokkuð örlyndur,
eins og áköfum mönnum hættir til
að vera, en hann lífgaði upp á
umhverfi sitt og hann eignaðist
marga góða vinnufélaga. Hann
hafði ákveðnar skoðanir á málum
og var ófeiminn að segja meiningu
sína. Ég held að samtíðarfólk hafl
haft góðan hug til Jóns á Kringlu.
Þegar ég nú við leiðarlok kveð
Jón á Kringlu hinstu kveðju flyt ég
góðar þakkir fyrir tryggð og
ómældan vinarhug mér sýndan,
undir þá kveðju veit ég að margir
mundu taka. Megi honum ljósið lýsa
á eilífðarlandinu. Með samúðar-
kveðju til aðstandenda.
Valgarður L. Jónsson
t
Móðir okkar,
SVEINRÚN JÓNSDÓTTIR
frá Seyðisfirði,
sem lést 18 þ.m. verður jarðsungin frá Fossvogskapellu fimmtu-
daginn 29. sépt. kl. 15.00.
Ásvaldur Andrésson,
Guðrún Andrésdóttir,
Ragnar Bóasson.
t
Móðir okkar og tengdamóðir,
GUÐRÚN GEIRSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni föstudaginn 30. september
kl. 13.30. Þeim sem vildu minnast hennar er bent á líknarstofnanir.
Guðrún G. Johnson, Ólafur Ó. Johnson,
Walter Gunnlaugsson, Anna Lísa Ásgeirsdóttir.
t
Útför eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður, afa og iangafa,
EIRÍKS GUÐLAUGSSONAR,
Silfurteigi 5,
verður gerð frá Laugarneskirkju, föstudaginn 30. september kl.
13.30.
Liv Jóhannsdóttir,
Guðlaug Eiríksdóttir, Pétur Elíasson,
Hanna Eiríksdóttir, Edgar Guðmundsson,
Katrín Eiriksdóttir, Helgi Karlsson,
Jóhann Grétar Eiríksson, Þórey Jónmundsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Útför eiginmanns míns og föður okkar,
SKARPHÉÐINS ÁSGEIRSSONAR
forstjóra,
Akureyri,
sem lést í Fjórðungssjúkrahúsinu Akureyri 22. september verður
gerð frá Akureyrarkirkju föstudaginn 30. september kl. 13.30.
Þeim sem vilja minnast hans er bent á Kjarnalund, heilsuhæli
Náttúrulækningafélags Akureyrar.
Laufey T ryggvadóttir,
Brynjar Skarphéðinsson,
Birkir Skarphéðinsson,
Kristján Skarphéðinsson.
Lokað
Græna höndin auglýsir lokun miðvikudag 28. septem-
ber og fimmtudag 29. september vegna jarðarfarar
HILMARS MAGNUSSONAR framkvæmdastjóra.