Morgunblaðið - 28.09.1988, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER 1988
„ Hún getur scigi ^Viltu sknfa. þettoJ',
d 14 tungumdíum.'7
Þú átt að leysa hér af.
Farðu í þetta áður en þú
ferð inn á deildina ...
Með
morgunkaffinu
Ef þú ert blankur. Hvað
þá með mig, sem hef ekki
efni á að eignast byssu ...?
HÖGNI HREKKVÍSI
• •
Okuljós og
umferðar-
menning
Til Velvakanda.
í marsmánuði á þessu ári gengu
í gildi ný umferðarlög hér á landi
og með þessum lögum var skýrt
tekið fram að ökumönnum ber
skylda til að hafa ökuljósin kveikt
á hvaða tíma sólarhringsins sem
er þegar þeir eru í akstri. Ekki virð-
ist farið eftir þessum lögum sem
skyldi. Það er ótrúlegt hvað margir
ökumenn virða þessi lög að vettugi.
Nú þegar skammdegið fer í hönd
er sérstaklega mikilvægt að öku-
menn taki sér tak, spenni beltin og
hafí ökuljósin kveikt. Lögreglu-
menn verða að ganga hart eftir að
þessu lágmarksöryggisatriði sé
framfylgt.
Að lokum get ég ekki orða bund-
ist yfír þeirri umferðarmenningu
sem tíðkast hér í höfuðborginni.
Menn virðast seint geta barið því
inn í hausinn á sér að vinstri ak-
rein er einungis ætluð til fram-
úraksturs þegar um tvær akreinar
í sömu átt er að ræða. Það lítur
út fyrir að margir ökumenn hafi
aldrei heyrt um þessa reglu. Þegar
menn eru að dóla á vinstri akrein,
eru þeir að auka hættuna á hræði-
legum umferðarslysum. Þeir sem
eru að flýta sér fara þá að „svinga"
á milli akreina og það getur verið
mjög varasamt.
Villi varkári
Aristóteles Norðurlanda
Kæri Velvakandi.
Ég fékk nýlega plagg frá bóka-
útgáfunni Erni og Örlygi sem gladdi
mig, því þetta var tilkynning for-
lagsins um það að í næsta mánuði
myndi þetta forlag gefa út á
íslensku eitt af öndvegisverkum
snillingsins Emanuels Sweden-
borgs. Ég hef árum saman verið
mikill aðdáandi þessa sænska, and-
lega stórmennis.
Þetta verk Swedenborgs sem
forlagið lofar okkur, er bókin „Him-
inn og hel“ sem fjallar um framlífíð
og byggist á reynslu þessa sálræna
manns. Hann taldi sig hafa farið
hvað eftir annað yfír landamæri þau
sem aðskilja lífíð og dauðann. Sam-
tíðarmenn hans kölluðu hann stund-
um „Aristóteles Norðurlanda". í
þessu verki lýsir hann framhaldslífí
okkar eins og sá sem hefur kynnst
því af eigin reynslu.
Ég mun að sjálfsögðu gera nán-
ari grein fyrir þessari bók þegar
hún kemur út. Ég vil aðeins geta
þess að ég skrifaði grein í Morgun-
blaðið vegna 300 ára minningar um
Swedenborg, sem ýmsir hafa lesið
og haft áhuga á.
Svo ég snúi mér aftur að plaggi
bókaforlagsins, þá þótti mér allkyn-
legt að í því var hvergi minnst á
þýðanda þessa merka ritverks, en
það er Sveinn Ólafsson.
Sveinn sagði mér að hann hefði
fyrst fengið áhuga á Swedenborg
og ritum hans þegar hann las grein
eftir mig, sem ég skrifaði í „Morjg-
un“, rit Sálarrannsóknafélags Is-
lands, þegar ég var ritstjóri þess.
Þessa grein nefndi ég „Himnasýnir
Swedenborgs".
Síðan hefur Sveinn verið óþijót-
andi í rannsókn sinni á ritverkum
þessa stórmennis og veit nú vitan-
lega miklu meira en undirritaður
um þetta efni. Það hefur verið mik-
ið vandaverk að þýða þetta merki-
lega verk yfír á íslensku og því er
mjög furðulegt að forlagið skyldi
gleyma að geta þýðandans þegar
verkið var kynnt.
Ævar R. Kvaran.
Víkverji skrifar
riðjudaginn 20. september vék
Víkvetji að því sem hann kall-
aði „léttvægan atburð í pólitískum
heildarleik", það er því atviki þegar
Hallur Hallsson, fréttamaður ríkis-
sjónvarps, setti ofan í við Guðrúnu
Agnarsdóttur, þingmann Kvenna-
listans, þegar hún hafði uppi dálitla
gagnrýni á hlut fjölmiðla í hinum
pólitísku átökum. Af því tilefni
sendi Hallur Hallsson „örstutta at-
hugasemd“ til Víkverja og mæltist
til þess að hún yrði birt hér í dákin-
um. Fer hún hér á eftir:
„Örstutt athugasemd. Síðastlið-
inn þriðjudag tókst þú „uppstökka
fréttamenn" til umfjöllunar og
nefndir Hall Hallsson og Pál Magn-
ússon til sögunnar. Sagðir að ég
hefði sett ofan í við Guðrúnu Agn-
arsdóttur, alþingismann Kvenna-
listans, þegar hún hafði uppi dálitla
gagnrýni á hlut fjölmiðla í hinum
pólitísku átökum undanfarinna
daga og að Páll Magnússon á Stöð
II hefði verið enn harðorðari í garð
Guðrúnar en ég.
Nú kannast ég ekki við að hafa
verið harðorður í garð Guðrúnar,
né sett ofan í við hana og þykir
leitt að þú skulir draga þessa álykt-
un af örstuttu spjalli leiðtoga
þriggja stjómarandstöðuflokka í
sjónvarpssal að kvöldi afsagnar
Þorsteins Pálssonar.
Kjaminn er þessi: þrír stjóm-
málamenn, Ólafur R. Grímsson,
Albert Guðmundsson og Guðrún
Agnarsdóttir komu í sjónvarpssal
til þess að ræða stöðuna sem upp
var komin í pólitíkinni í kjölfar falls
ríkisstjómar Þorsteins Pálssonar.
Við höfðum stuttan tíma aflögu
og stjómmálamennimir urðu að
halda sig við efnið. Umfjöllun fjöl-
miðla var alls ekki til umræðu og
ég benti Guðrúnu á það, sem hún
raunar tók undir og umræðum var
haldið áfram.
Hitt er svo, að sjálfsagt er að
ræða hlut fjölmiðla í því pólitíska
umróti sem yfir okkur hefur geng-
ið. Sjálfsagt er að vera með um-
fjöllun um það hér í sjónvarpinu.
Ég er því hlynntur og raunar hygg
ég að aðrir fjölmiðlamenn séu það,
— Páll Magnússon áreiðanlega ekki
undanskilinn.
En mergur málsins er að Guðrún
fór út fyrir efni hins stutta umræðu-
þáttar. Ég benti henni á það og
beindi því spumingu til næsta við-
mælanda.
Ég var alls ekki sár eða reiður,
fjarri því. Fréttamenn eru ekki
hafnir yfir gagnrýni frekar en aðr-
ir. Og sjálfsagt að ræða þeirra þátt
í hinu pólitíska moldviðri undanfar-
inna daga.
Og í lokin. Oft er kvartað undan
því að við fréttamenn látum stjóm-
málamenn komast upp með að
svara ekki spurningum, sem til
þeirra er beint, — látum þá komast
upp með útúrsnúninga, eins og það
er kallað. Nú er ég alls ekki að
halda því fram að Guðrún hafi ver-
ið með útúrsnúninga, en tiltekinni
spurningu var beint til hennar. Hún
fór út í aðra sálma. Því var spurn-
ingu beint til næsta viðmælanda.
Svo einfalt var það.“
XXX
íkveiji þakkar bréfið. Til þess
að leiðrétta hugsanlegan mis-
skilning var það alls ekki tillaga
Víkveija, að efnt yrði til umræðu-
þáttar í sjónvarpi eða annars staðar
um hlut fjölmiðla í stjórnarkrepp-
unni. Fátt finnst Víkveija leiðin-
legra en slík naflaskoðun fjölmiðla-
manna. í fijálsri samkeppni hafa
menn kost á að velja á milli miðla
og kjósa þann að lokum sem þeir
telja helst að sínu skapi.
Athugsemd Halls Hallssonar
vakti Víkveija á hinn bóginn til
umhugsunar um það, hve þröngar
skorður sjónvarpsmenn eða aðrir
viðmælendur stjórnmálamanna í
fjölmiðlum geta sett þeim, sem þeir
kalla til fundar við sig. Engar regl-
ur eru til er mæla fyrir um stöðluð
svör við stöðluðum spurningum.
Mátti Guðrún Agnarsdóttir ekki
„fára út í þá sálma“ sem hún sjálf
kaus, þegar hún sat í sjónvarpssal
með þeim Halli, Ólafi Ragnari og
Albert? Henni hlýtur að vera fijálst
eins og öðrum að nálgast stjómar-
kreppu og umræður um hana úr
hvaða átt sem hún kýs? Auðvitað
hlýtur stjómanda umræðna um af-
sögn ríkisstjórnar að vera umhugað
um að menn taki ekki til við að
ræða blómarækt eða íþróttir í
slíkum umræðum, en á hann að
setja ofan í við viðmælendur sína
þegar þeir víkja að hlut fjölmiðla
og þætti þeirra í stjórnarkreppunni?