Morgunblaðið - 29.10.1988, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. OKTÓBER 1988
3
Lækkun raforku-
verðs ekki ætluð
fiskimj ölsiðnaðinum
Starfehóp verður falið að leita mögiilegra leiða
FJÓRÐUNGS lækkun á verði raforku til fiskiðnaðarins, er fyrst og
fremst ætluð frystingu, en mun væntanlega að einhverju leyti ná
til söltunar, þar sem raforkunotkun er jöfii allt árið. Hins vegfar er
þessi lækkun ekki ætluð fiskimjölsverksmiðjum að sögn Halldórs
Asgrímssonar, sjávarútvegsráðherra. Hann segir erfitt að skilja á
milli raforkunotkunar í þeim tilfellum þar sem frysting og söltun
sé rekin saman og þvi verði að undirbúa þetta mál vel.
hóp manna frá Sambandi íslenskra
rafveitna og Landsvirkjun til þess
að kanna færar leiðir til lækkunar
á raforkuverði til fiskvinnslufyrir-
tækja.
Iðnaðarráðherra sagði að nokkuð
fast að orði væri komist í yfirlýs-
ingu ríkisstjómarinnar um þau
áform að beita sér fyrir fjórðungs-
lækkun á raforkuverði til fiskiðnað-
ar og þá fyrst og fremst frystihúsa.
„Ég hef fyrirfram einsett mér að
leita allra leiða til þess að ná sam-
komulagi um þetta mál, og ég hef
nú ákveðið að mynda starfshóp til
að kanna þær leiðir sem færar eru.
Akvörðun um aðgérðir mun bíða
tillagna frá þessum starfshóp, en
hins vegar hef ég einsett mér að
biðja hann að hraða sínu verki, því
þetta er mikið hagsmunamál tiltölu-
legra fárra fyrirtækja, og kemur
því misjafnlega niður á raforkufyr-
irtækin og dreifífyrirtæki,“ sagði
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra.
Jón Sigurðsson, iðnaðarráðherra,
sagði á vetrarfundi Sambands
íslenskra rafveitna og Sambands
íslenskra hitaveitna í gær, að hann
hefði ákveðið að setja á fót starfs-
Nepal:
Aftur leit-
að úr þyrlu
á sunnudag
Utanríkisráðuneytið hefúr feng-
ið það staðfest frá sendiráði
Nepal að önnur leit að íslensku
fjallgöngumönnunum í Himala-
yjaQölIum geti hafist úr þyrlu á
sunnudag ef veður leyfir.
Þyrla hefur áður leitað að fjall-
göngumönnunum en án árangurs.
Tollsgón hefiir lokað
221 fyrirtæki á árinu
ÞAÐ SEM af er þessu ári hefur
tollstjórinn í Reykjavík alls lagt
fram beiðni um lokanir 221 fyrir-
tækja vegna vanskila þeirra á
söluskatti. Allt árið í fyrra voru
þessar lokanir hinsvegar 59 tals-
ins. Það stefiiir því í að þær verði
fjórfalt fleiri í ár en í fyrra.
Bjöm Hermannsson tollstjóri seg-
ir að þessar lokanir séu mismunandi
langar, eða allt frá því að vanskilin
séu greidd upp einum til tveimur
tímum frá því að hurðir eru innsi-
glaðar og í að viðkomandi verði
gjaldþrota.
Eins og greint var frá í Morgun-
blaðinu um síðustu helgi nema van-
skil söluskatts á síðustu árum nú á
annan milljarð króna. Af 6000 greið-
endum söluskatts í borginni stendur
megnið, eða 5000, við greiðslu sölu-
skatts en embætti tollstjóra á í erfið-
leikum með að innheimta hjá
800-1000 aðilum. Hefur ástandið
aldrei verið verra hvað þetta varðar
en í ár. Um helgina lá fyrir að toll-
stjórinn var tilbúinn að loka 400
fyrirtækjum. Sú tala hefur lækkað
aðeins því margir greiddu upp van-
skil sín í framhaldi af frétt Morgun-
blaðsins.
f m Morgunblaðið/Bjöm Blöndal
Jóhanna Sigrurðardóttir félagsmálaráðherra með gullverðlaunahöfunum Lilju M. Snorradóttur og
Hauki Gunnarsyni.
Fatlaða íþróttafólkið heim frá Seoul:
Var fagnað með
dynjandi lófataki
Keflavík.
MIKIÐ var um dýrðir i Flugstöð Leifs Eiríkssonar í gærmorgun
þegar fatlaða íþróttafólkið kom heim frá Ólympíuleikunum frá
Seoul. Fjöldi manns var mættur í flugstöðina og tók á móti íþrótta-
mönnunum með dynjandi lófataki. Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra var meðal þeirra sem tók á móti íþróttafólkinu og
tilkynnti að ríkisstjórain ætlaði að leggja 10 miUjóna króna fram-
lag til iþróttamála fatlaðra. Jóhanna flutti stutt ávarp við þetta
tækifæri og sagði að íslenska þjóðin væri ákaflega stolt yfir frá-
bærri frammistöðu íþróttamannanna á Ólympíuleikunum.„Og þið
hafið verið þjóð ykkar til sóma,“ sagði Jóhanna Sigurðardóttir
félagsmálaráðherra.
Meðal þeirra sem fluttu ávörp
við þetta tækifæri voru Guðrún
Agústsdóttir, aðstoðarmaður
menntamálaráðherra, og Sveinn
Bjömsson forseti ÍSÍ. Þá færði
Kiwainsklúbburinn Katla 100 þús-
und króna gjöf í söfnun fyrir
íþróttahús fatlaðra. Jóhann Pétur
Sveinsson formaður Landssam-
bands fatlaðra var meðal þeirra
sem tók á móti hópnum. Jóhann
sagði þá Sjálfsbjargarmenn sér-
staklega stolta yfir framgöngu
íþróttamannanna og að koma heim
með 11 verðlaunapeninga og þar
af tvö gull væri með eindæmum
glæsilegur árangur. „Þau voru
okkur og þjóðinni til mikils sóma,"
sagði Jóhann Pétur Sveinsson.
Einnig tóku á móti íþróttafólk-
inu Amór Pétursson formaður
byggingarnefndar íþróttahúss f atl-
aðra, Gísli Halldórsson fyrrum for-
seti ÍSÍ og Sigurður Magnússon
sem í mörg ár starfaði að málefn-
um fatlaðra. Ólafur Jensson form-
aður íþróttasambands fatlaðra fór
til móts við hópinn í New York.
Haukur Gunnarsson og Lilja
M. Snorradóttir hlutu gullverðlaun
á leikunum, Haukur í 100 metra
hlaupi og Iilja í 200 metra fjór-
sundi. Haukur sem einnig vann
bronsverðlaun í 200 og 400 metra
hlaupi sagði að sigurinn í 100
metra hlaupinu hefði komið
skemmtilega á óvart og það hefði
verið stór stund að taka við gull-
verðlaununum. Haukur sagðist
ætla að taka því rólega fram yfir
áramót, en þá ætlaði hann að hefla
æfingar og undirbúa sig fyrir
næsta stórmót sem yrði heims-
meistaramót fatlaðra í Hollandi
1990. „Einnig stefni ég ótrauður
að þátttöku á Ólympíuleikunum í
Barcelona á Spáni árið 1992,"
sagði Haukur Gunnarsson enn-
fremur. Lilja vann einnig tvenn
bronsverðlaun auk gullverðlaun-
anna. Hún sagðist hafa æft 5 3
ár og keppnin á Ólympíuleikunum
hefði verið ákaflega skemmtileg
og spennandi. BB
Bandaríkjastjórn reynir viðskiptaþvinganir á íslendinga í gegnum Japani:
Utanríkisráðherra ber
fram harðorð mótmæli
JÓN Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra hefur komið harðorðum
mótmælum á framfæri við Bandaríkjastjórn, vegna þess sem hann
teljur gróft brot Bandaríkjamanna á samkomulagi þvi sem er á milli
ríkjanna um hvalveiðar íslendinga í rannsóknarskyni. íslensk stjórn-
völd hafa fyrir því fiilla vissu að starfsmaður bandaríska viðskiptaráðu-
neytisins hafi reynt að beita Japani þrýstingi til þess að hætta kaupum
á hvalaafurðum af íslendingum. Þetta hefur Morgunblaðið eftir áreið-
anlegum heimildum úr utanríkisráðuneytinu. Jón Baldvin Hannibals-
son utanríkisráðherra mun í mótmælaskyni hafa afboðað fyrirhugað-
an fiind i Keflavík með forsvarsmönnum varaarliðsins auk þess sem
hann mun hafa kallað Ruwe, sendiherra Bandaríkjanna á Islandi, á
sinn fiind og mótmælt harðlega framkomu Bandaríkjamanna í garð
íslendinga.
Utanríkisráðherra fór eins og
kunnugt er fyrir skömmu til Wash-
ington til viðræna við utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, George
Schultz. Utanríkisráðherrarnir
ræddu meðal annars um sam-
komulag ríkjanna um vísindarann-
sókn íslendinga að því er varðar
hvali og framkvæmd hennar. Uppi
hafði verið orðrómur um að ekki
yrði tekið til varna í málinu sem
Grænfriðungar hafa höfðað á
Bandaríkjastjórn fyrir rétti í Was-
hington en þeir krefjast þess þar
að slíkum samningum verði hnekkt
,nij.i.jrió'yi. itcil j.: inu u*.l
og viðskiptaráðherra Banda-
ríkjanna verði þvingaður til þess
að setja viðskiptabann á íslendinga
vegna hvalarannsóknanna.
A fundi utanríkisráðherranna
fullvissaði Schultz Jón Baldvin um
að enginn fótur væri fyrir slíkum
orðrómi og Bandaríkjamenn
myndu taka til varna af fyllstu
hörku og í samræmi við samkomu-
lag landanna. Þeir litu á þetta mál
sem milliríkjamál eins og um hefði
verið rætt.
Tveimur dögum eftir fund ut-
anríkisráðherranna gerðist það
síiif riii (síí ,ni.ciríiivulj ifiu
síðan að háttsettur bandarískur
embættismaður, Bill Evans, sem
er yfirmaður fiskveiðideildar, fór
til Tókýó til viðræðna við japanska
embættismenn um áform Japana
um vísindarannsóknir á hvölum.
íslenska utanríkisráðuneytið
hefur nú fengið staðfestar fregnir
af því að þessi bandaríski embætt-
ismaður hafi gert Japönum tilboð
sem fól í sér ákveðin fríðindi af
hálfu Bandaríkjastjómar gegn því
að Japanir hættu viðskiptum með
hvalaafurðir og stöðvuðu þar með
kaup sín á hvalaafurðum íslend-
inga. Japanir höfnuðu þessu tilboði
þegar í stað, en létu utanríkisráðu-
neytið hér á landi vita af því hvað
þama hafði farið fram.
Utanríkisráðuneytið mótmælti
þegar í stað þessari framkomu
Bandaríkjastjómar harðlega og
var mótmælunum komið á fram-
færi við varautanríkisráðherra, frú
Ridgeway, auk þess sem krafist
var upplýsinga um það hvort Bill
Evans hefði talað í umboði Banda-
ríkjastjómar eða ekki. Fyrstu svör
voru á þá lund að svo hefði ekki
verið, og að Evans hefði ekki haft
heimild til þess að halda á málinu
með þessum hætti. Utanríkisráðu-
neytið fékk það á hinn bóginn stað-
fest í fyrrakvöld, samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins, að Evans
hefði fengið fulla heimild banda-
ríska viðskiptaráðherrans á fundi
sem þeir áttu áður en Evans hélt
til Japan og þar sat jafnframt full-
trúi bandaríska utanríkisráðuneyt-
isins.
Utanríkisráðuneytið lítur þannig
á að þetta þýði að bandarísk stjóm-
völd séu að teyma íslensk stjórn-
völd á asnaeyrunum. Þetta sé í
fyrsta sinn sem bandarísk stjórn-
völd sem slík séu að beita áhrifum
sínum til viðskiptaþvingana á ís-
lendinga. Það sé reginmunur á því
hvort um Grænfriðunga sé að ræða
eða bandarísk stjómvöld sem hafi
óbeint, í gegnum Japani, reynt að
beita Islendinga viðskiptaþvingun-
um. Auk þess séu bandarísk stjóm-
völd að ganga á bak orða sinna
að þau muni viröa i ^hvív^tna ^mð^
samkomulag sem er á milli land-
anna um vísindaveiðar og fram-
kvæmd þeirra. í þriðja lagi hafi
það verið sérstakt samkomulagsat-
riði við Bandaríkin á fundi í Malmö
í Svíþjóð 1986 að það væri eðlilegt
að íslendingar seldu ákveðið magn
af hvalaafurðunum, það sem ekki
væri neytt innanlands á alþjóðleg-
um markaði, til þess að afla fjár
til að kosta vísindarannsóknimar.
Því telur utanríkisráðuneytið að
Bandaríkjamenn séu uppvísir að
því að hafa gengið á bak orða sinna
með margvíslegum hætti.
Viðbrögð Jóns Baldvins Hanni-
balssonar utanríkisráðherra voru
þau að hann aflýsti fundi þeim sem
hann hafði ætlað að sitja á
Keflavíkurflugvelli, sem nýr ut-
anríkisráðherra eins NATO-ríkj-
anna. Sá háttur er iðulega hafður
á þegar nýr utanríkisráðherra tek-
ur við að hann heimsæki helstu
ráðamenn vamarliðsins í Keflavík
og á með þeim samráðsfund um
stöðu mála, málefni sem varða
vamarsamninginn og framkvæmd
hans.
Utanríkisráðherra kallaði
síðdegis í gær á sinn fund Ruwe,
sendiherra Bandaríkjanna á fs-
landi, og mótmælti harðlega þess-
ari framkomu Bandaríkjastjómar.
Kvaðst ráðherrann hafa afturkall-
að þátttöku sína á fundi með yfir-
mönnum Bandaríkjahers á íslandi
til þess að koma þeim skilaboðum
með ótvíræðum hætti til skila að
íslendingar kynnu því illa að vera
hafðir að fíflum í viðræðum æðstu
ráðamanna landanna."
isinpjiusu e xt i.n3(<l it