Morgunblaðið - 29.10.1988, Side 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. OKTÓBER 1988
23
Prentiðngreinar sameinast:
Sýnir framsýni bókagerðar-
manna að tileinka sér nýja tækni
•• # #
- segir Orn Jóhannsson formaður Félags íslenska prentiðnaðarms
MIKIL tækniþróun hefur orðið í prentiðnaði á síðastliðnum
árum. Sú þróun hefixr leitt til þess, að iðngreinar í bókagerð
og verksvið manna hafa skarast í ríkari mæli en áður var.
Félag íslenska prentiðnaðarins og Félag bókagerðarmanna
hafa náð samkomulagi um sameiningu einstakra iðngreina
innan prentiðnaðarins og menntamálaráðuneytið hefúr sam-
þykkt þær breytingar. Nú eru prentiðngreinarnar þrjár í
stað átta áður, þær eru prentsmiði, prentun og bókband. I
framhaldi af þessum breytingnm á skipan prentiðngreina
breytist einnig prentnámið í iðnskólanum. Ennfremur verða
skipulögð endurmenntunarnámskeið fyrir starfandi meistara
í eldri prentiðngreinunum.
Morgunblaðið/RAX
Þórir Guðjónsson formaður Félags bókagerðarmanna t.v. og Örn
Jóhannsson formaður Félags íslenska prentiðnaðarins.
Á undan þróuninni
— segir Þórir Guðjónsson formað-
ur Félags bókagerðarmanna
Forsvarsmenn prentiðnaðarins
og bókagerðarmanna lýstu
ánægju sinni með þessar breyt-
ingar í samtali við Morgunblaðið,
en jafnframt töldu þeir áhyggju-
efni hve vanbúinn Iðnskólinn er
að tækjum og búnaði til að kenna
þessi fræði og fylgjast með örri
þróun í prenttækni.
Frumkvæði FBM
ogFÍP
Síðastliðið vor sendu Félag
íslenska prentiðnaðarins og Félag
bókagerðarmanna bréf til þáver-
andi menntamálaráðherra, Birgis
ísleifs Gunnarssonar. Þar er
greint frá svohljóðandi samþykkt
aðalfunda félaganna: „Aðalfund-
ur FBM/FÍP óskar eftir því við
menntamálaráðuneytið að það
flýti eins og kostur er reglugerð-
arsmíð vegna nýskipunar iðn-
greina í bókagerð." Þess er farið
á leit við ráðherra, að hann hlut-
ist til um að ráðuneytið verði við
þessari bón félaganna hið allra
fyrsta.
Góðar undirtektir
Menntamálaráðherra svarar
erindinu þann 18. júlí og heimilar
breytingar á skipan iðngreina í
prentiðnaðinum eins og gerð er
grein fyrir í bréfi Iðnfræðsluráðs
frá 3. maí. Ráðherra lofar að
breytingamar verði settar inn í
nýja reglugerð sem byggir á nýj-
um lögum um framhaldsskóla.
Á fundi Iðnfræðsluráðs 14.
september síðastliðinn var sam-
þykkt, að frá og með 15. septem-
ber væri einungis heimilt að gera
námssamninga í hinum nýju iðn-
greinum bókagerðar. Eldri náms-
samningum lýkur hins vegar sam-
kvæmt reglugerðinni eins og hún
var fyrir breytingu.
Breytingarnar
Breytingarnar fela í sér, að
setning og umbrot, filmuskeyting
og plötugerð, offsetljósmyndun,
prentmyndaljósmyndun og prent-
myndasmíði sameinast í eina
grein sem kallast prentsmíði.
Hæðarprentun og offsetprentun
sameinast í eina grein sem nefn-
ist prentun. Bókband verður
óbreytt.
I kjölfar þessara breytinga
samþykktu stjómir FBM og FIP
eftirfarandi sem varðar réttinda-
mál:
Öll áunnin réttindi haldast
óbreytt.
Sveinar í einhverri af þeim
fimm greinum sem sameinast í
prentsmíði hafa réttindi til að
vinna á því sviði sem prentsmíðin
afmarkar. Sama gildir um prent-
greinar.
Meistarar í einhverri af hinum
eldri iðngreinum geta gert samn-
ing við iðnnema, en skuldbinda
sig jafnframt til að sjá nemunum
fyrir kennslu meistara í þeim þátt-
um sem viðkomandi hefur ekki
réttindi í, annaðhvort hjá öðrum
meisturum innan sama fyrirtækis,
í öðrum fyrirtækjum eða í skóla.
Vilji meistari í einhverjum af
hinum eldri iðngreinum fá full
réttindi í hinni nýju iðngrein verð-
ur hann að sækja viðurkennd end-
urmenntunarnámskeið í þeim
þátfym sem á vantar. Einnig er
heimilt að læra verklegu þættina
hjá meisturum í því fyrirtæki sem
viðkomandi vinnur hjá, en bóklegu
þættina á námskeiðum. Náminu
skal í öllum tilfellum ljúka með
prófi.
Stórt skref á
undan þróuninni
Morgunblaðið ræddi við for-
svarsmenn FBM og FÍP í tilefni
af þessum breytingum.
„Það má segja að með þessu
erum við að stíga ansi stórt skref
og, má kannski segja, að vera á
undan þróuninni," sagði Þórir
Guðjónsson formaður FBM. „Við
erum kannski með þessu að fyrir-
byggja hugsanleg vandræði sem
upp kynnu að koma innan örfárra
ára, eftir því sem fyrirtækin fara
að tileinka sér þau framleiðslu-
tæki sem nú er boðið upp á, þann-
ig að ekki komi til árekstra eins
og urðu til dæmis þegar offsetið
var að koma inn með mestum
þunga á sínum tíma. Það eru að
koma og jafnvel þegar komin
hérna í vinnsluna tæki, þar sem
efnið kemur umbrotið út úr tælq-
unum. Þú lagar það kannski til á
tölvuskermi, síðan er það keyrt
út. Þú ræður því núna hvort þú
keyrir þetta út á pappír eða á
filmu. Hægt er að setja myndimar
inn um leið á skermum og þá er
það keyrt út í endanlegri gerð.“
Víðfeðmari þekking’
„Ég held að þessi breyting komi
óhjákvæmilega til með að leiða
til þess að fólk fær, ef vel tekst
til, víðfeðmari þekkingu eða yfír-
lit yfir allt forvinnslusviðið, en
sérhæfist held ég óneitanlega
töluvert mikið innan sviðsins eins
og raunar hefur átt sér stað und-
anfarin ár. Þá kom þetta óneitan-
lega þannig út, að einn neminn
stóð sig mjög vel í að teikna
strikaforma og annað slíkt og
hann kannski einangraðist í því.
Af þessu leiddi að lítil hreyfing
varð á fólki á milli einstakra verk-
þátta, að minnsta kosti í stærri
fyrirtækjum. En þetta er að
minnsta kosti gott skref í þá átt
að fólk verði sér betur meðvjtandi
um hvað gerist á öðmm stigum
í framleiðslunni.
Það er kennt eftir þessu núna
á þessari haustönn í tilraunaskyni
og samstarfshópur hefur verið
settur á fót á vegum menntamála-
ráðuneytisins til þess að fylgjast
með þesari kennslu. I hópnum em
fulltrúar FBM, FÍP, bókagerðar-
nema, Iðnskólans og mennta-
málaráðuneytisins," sagði Þórir
Guðjónsson,-
Framfaraspor
„I fyrsta lagi ber að fagna þeim
áfanga sem náðst hefur með sam-
einingu iðngreinanna," sagði Örn
Jóhannsson formaður Félags
íslenska prentiðnaðarins. „Fyrir
góða samvinnu FÍP og FBM hefur
tekist að stíga þetta framfara-
spor. Ég lít á þetta sem viðurkenn-
ingu og skilning beggja aðila á
allri þeirri tækni sem komin er
og væntanleg er. Það sýnir fram-
sýni bókagerðarmanna að tileinka
sér og aðlagast nýrri tækni. Þeir
em að gera það sem þarf, en
ekki að streitast á móti. Þetta ber
vott um aukna samvinnu félag-
anna.
Það er gífurleg breyting, að
framvegis geta þeir sem unnu við
allar þessar sjö greinar gengið
hver í annars störf. Þetta skapar
miklu rýmra og fjölbreyttara
verksvið fyrir þá sem vom í þess-
um afmörkuðu greinum.“
Iðnskólinn vanbúinn
Báðir lýstu þeir Þórir og Örn
nokkmm áhyggjum af vanbúnaði
Iðnskólans til að takast megi að
fylgja tækniþróuninni eftir í iðn-
náminu. „Ég lýsi áhyggjum
mínum af tæknilegum vanbúnaði
prentdeildarinnar í Iðnskólanum,"
sagði Örn. „Eftir því sem mér er
tjáð stefnir Iðnskólinn meira í það
að kenna fræðin og það verði lagt
meira í hendur fyrirtækjanna að
kenna tæknina."
„Það er meginatriði, að kennsl-
an í Iðnskólanum verður að efl-
ast, annars hrynja þessi mark-
mið,“ sagði Þórir. „Skólann vant-
ar bæði tæki og önnur gögn, þetta
er hið eilífa spursmál um krónur
og aura. Því miður er skólinn frek-
ar illa í stakk búinn til að sinna
sínu hlutverki í þessari samein-
ingu iðngreinanna. Það er hábölv-
að ef þetta gengur til baka fyrir
það að skólinn geti ekki rækt sitt
hlutverk."
Sjónvarpsmynd talsett í
fyrsta sinn hér á landi
TALSETNING á myndaflokkn-
um Nonna, sem gerður er af
þýskum framleiðslufyrirtækj-
um í samvinnu við íslenska sjón-
varpið og þýskar, austurrískar,
svissneskar og spænskar sjón-
varpsstöðvar, hefur að undan-
fornu staðið yfir á vegum
Ríkisútvarpsins-Sjónvarps.
Þetta er í fyrsta sinn sem sjón-
varpsmyndaflokkur er talsettur á
íslensku. Ágúst Guðmundsson
leikstjóri stjórnar því verki, sem
unnið er í hljóðveri Júlíusar Agn-
arssonar.
Myndaflokkurinn Nonni er
byggður á alkunnum bókum Jóns
Sveinssonar og segir frá æsku
hans og uppvaxtarárum. Upptök-
ur fóru að verulegu leyti fram á
íslandi sumarið 1987. Verkið er í
6 þáttum, u.þ.b. klukkustundar-
löngum. Það verður sýnt í desem-
ber í Þýskalandi, Sviss og Aust-
urríki.
p H
Áskriftarsíminn er 83033
Áætlað er að sýningar á mynda-
flokknum Nonna hefjist í íslenska
sjónvarpinu á jóladag kl. 20.30 og
verður síðan sýndur einn þáttur á
dag á sama tíma uns flokknum
lýkur 30. desember.
Morgunblaðið/Ámi Sœberg
Garðar Þór Cortes og Einar Örn Einarsson vinna að hljóðsetningu
Nonna undir stjórn Agústs Guðmundssonar leikstjóra.
iri6ATa§9viítti»vája .noaernrsggA L~«—......
M/TSUB/SH/
J*.LAN
BILL FRÁ HEKLU BORGAR
IHIHEKLAHF
Laugavegi 170 172 Simi 695500