Morgunblaðið - 29.10.1988, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. OKTÓBER 1988
NORRÆNT TÆKNIÁR 1988
N áttúrufræ ð i sto fti -
anir — Opið hús
Hér við Hlemm í Reykjavík eru Náttúrufræðistofnun íslands og
Veiðimálastofiiun til húsa.
í tilefni af Norrænu tækniári
1988 verða náttúrufræðistofnanir
og náttúrugripasöfn víða um land
með Opið hús, sunnudaginn 30.
október, milli kl. 13 og 17. Fólki
er boðið að koma, skoða stofnanim-
ar og kynna sér það sem þar fer
fram.
Náttúrufræði-
stofnun Islands
Stofnunin er til húsa við Hlemm
í Reykjavík (í sama húsi og Veiði-
málastofnun). Starfslið stofnunar-
innar er 8 háskólamenntaðir starfs-
menn og alls eru starfsmenn 11.
Auk þeirra vinna margir við stofn-
unina tímabundið.
Stofnuninni er skipt í þijár deild-
ir; dýrafræðideild, grasafræðideild
og jarðfræðideild. Af langtímaverk-
efnum deildanna má nefna:
A dýrafræðideild er unnið að al-
mennum fuglamerkingum, teg-
undaskrá fugla og skráningu varp-
útbreiðslu. Fylgst er með ástandi
ijúpnastofnsins og fylgst er með
flækningsfuglum og öðrum sjald-
gæfum fuglum í samvinnu við
áhugamenn. Þá hafa verið rannsak-
aðar tegundir og útbreiðsla §öl-
margra íslenskra landdýra.
A grasafræðideild hafa m.a. farið
fram rannsóknir á tegundum og
útbreiðslu mosa og háplantna, land-
nám plantna og þróun plöntusam-
félaga, einkum á jökulskeijum í
Breiðamerkutjökli. Fylgst hefur
verið' með breytingum á gróðri í
þjóðgarðinum í Skaftafelli.
A jarðfræðideild hefur m.a. verið
rannsökuð jarðfræði nútímagosefna
á Suður- og Vesturlandi og myndun
móbergs í Surtsey. Einnig hefur
verið unnið að gerð jarðfræðikorta
af íslandi.
Auk langtímarannsókna er á
Náttúrufræðistofnun unnið að
fjölda skammtímaverkefna, oft í
samvinnu við aðrar stofnanir eða
aðila.
Þjónusta og fræðslustarfsemi er
viðamikill þáttur í starfsemi stofn-
unarinnar og margvísleg fyrir-
greiðsla og leiðbeiningar eru veittar
almenningi og stofnunum.
Stofnunin er með sýningarsal,
og eru þar uppstoppaðar allar ís-
lenskar fuglategundir, allmörg
spendýr og nokkuð af erlendum
dýrum. Einnig er þar nokkurt safn
sjávardýra, íslenskar plöntur og
steinasafn. Á sunnudaginn verður
opinn nýr viðbótar sýningarsalur,
þar sem ýmis dýr verða sýnd í sínu
eðlilega umhverfi.
Náttúrugripasafin
Borgarfjarðar
Safnið er til húsa í Safnahúsi
Borgarfjarðar, Bjarnarbraut 4—6,
Borgarnesi, ásamt bókasafni,
byggðasafni, skjalasafni og lista-
safni.
Náttúrugripasafnið á flesta varp-
fluga íslands uppstoppaða og fjölda
erlendra flækningsfiigla, alls 358
fugla. Þar er einnig gott steinasafn.
Náttúrufiræðistofinun
Norðurlands
Stofnunin er til húsa í Hafnar-
stræti 81. Hún er rannsóknastofnun
í náttúrufræði, með áherslu á
grasafræði. Af sérmenntuðu fólki
eru í fullu starfi við stofnunina,
tveir grasafræðingar, einn garð-
yrkjufræðingur og einn jarðfræð-
ingur, auk eins líffræðings í hluta-
starfi.
Stofnunin hefur sérhæft sig inn-
an grasafræðinnar í íslenskum há-
plöntum, fléttum og sveppum og
innan jarðfræðinnar í setlagarann-
sóknum. Rannsóknimar eru ýmist
grunnrannsóknir á náttúm íslands,
eða hagnýtar útseldar rannsóknir.
Aðalviðfangsefni grunnrann-
sóknanna eru útbreiðslukort
íslenskra blómplantna og byrkn-
inga, fléttuflóra íslands, rannsóknir
á íslenskum sveppum og kortlagn-
ing jökla í lok siðustu ísaldar.
Stofnunin selur rannsóknir og
þjónustu til ýmissa aðila. Einnig
veitir hún ýmsa fyrirgreiðslu og
upplýsingaþjónustu í náttúrufræði
til almennings án endurgjalds.
Stofpunin sér um rekstur Lysti-
garðs Akureyrar, sem jöfnum hönd-
um er skrúðgarður og grasagarður
opinn almenningi.
Einnig sér stofnunin um rekstur
Opið hús
Geislasteinn.
í tilefni af Norrænu tækniári
1988, verður Veiðimálastofiiun
með Opið hús, sunnudaginn 30.
nóvember, milli kl. 13 og 17, í
aðalstöðvum sínum við Hlemm i
Reykjavík (sama stað og Nátt-
úrufræðistofiiun íslands). Fólki
er boðið að koma og skoða stofn-
unina, kynna sér það sem þar fer
fram og þiggja veitingar.
Starfssvið
Veiðimálastofnun er stjómunar-
og rannsóknastofnun í laxarækt,
laxeldi og hafbeit. Hún hefur einnig
umsjón með tilraunastarfsemi í
Laxeldisstöð ríkisins í Kollafirði,
sem verið hefur brautryðjandi í eldi
laxaseiða og hafbeit undanfarin 20
ár.
Stofnunin starfar á sviði, sem er
í mjög örri þróun og verkefni stofn-
Ráðstefiia um siðfræði
og störf tæknimanna
í tilefiii af Norrænu tækniári
heldur Háskóli íslands nám-
stefiiu er ber heitið „Siðfræði
og störf tæknimanna". Nám-
stefiia þessi verður haldin í
Norræna húsinu, föstudaginn
4. nóvember, kl. 13—17.30.
Á námstefnunni verður fjallað
um siðfræði og siðfræðileg álita-
mál, sem tengjast tækni og störf-
um tæknimanna. Bæði verður
íjallað um mál sem tengjast störf-
um einstakra tæknimanna og mál
sem tengjast tækniþróun al-
mennt.
Eyjólfur Kjalar Emilsson lektor
mun fjalla um „Hvað er siðfræði?"
Páll Skúlason prófessor fjallar
um „Veröld tækninnar og mann-
leg verðmæti".
Egill Skúli Ingibergsson verk-
fræðingur hjá Rafteikningu hf.
Qallar um „Siðfræðileg vandamál
í störfum íslenskra tæknimanna".
Dean Abrahamsson prófessor
við Háskóla íslands mun fjalla um
„Limits to growth, a national re-
sponsibility".
Öllum er heimilt að taka þátt
í námstefnu þessari. Skráning fer
fram á aðalskrifstofu Háskóla ís-
lands, sími 694306. Verð er kr.
1200. Nánari upplýsingar eru
veittar á skrifstofu endurmennt-
unarstjóra Háskólans í símurrt
23712 og 687664.
unarinnar eru sífellt að aukast. Hún
sér t.d. um flestar rannsóknir í ám
og vötnum hér á landi auk margvís-
legra rannsókna í fískeldi og haf-
beit.
Rannsóknaverkefíii
Of langt mál er að telja upp öll
þau rannsóknaverkefni sem stofn-
unin vinnur að, en nefna má for-
rannsóknir í Blöndu í Húnaþingi
vegna væntanlegrar virkjunar,
rannsóknir á heimtum villtra
gönguseiða í Miðfjarðará og Elliða-
ám, rannsóknir á lífsferli sjóbirtings
í Skaftafellssýslum og fæðuval
laxaseiða á fyrstu vikum í sjó. Á
fiskeldissviði ber hæst könnun á
möguleikum kynbóta í hafbeit, stór-
seiðaeldi á laxi og aukningu á arð-
semi hafbeitar með framleiðslu
ódýrari gönguseiða. Fiskeldisverk-
efnin fara að mestu fram í Kolla-
fjarðarstöðinni og eru unnin í sam-
vinnu við aðrar ríkisstofnanir og
eldisfyrirtæki í einkaeign.
Deildir á landsbyggðinni
Fyrir um það bil 10 árum síðan
var mótuð sú stefna að flytja hluta
af starfsemi stofnunarinnar út á
landsbyggðina og nú eru starfandi
deildir frá henni í Borgamesi, á
Hólum í Hjaltadal, Egilsstöðum og
Selfossi. Þessi starfsemi hefur
V eiðimálastofiiun
reynst vel, þar sem viðkomandi sér-
fræðingar eru nær sínum viðfangs-
efnum og rannsóknir og ráðgjöf
geta því oft orðið markvissari.
Yfirlit um laxveiði
og fískeldi
Veiðimálastofnun heldur saman
skýrslum um lax- og silungsveiði
hér á landi og gerir um það árlegt
yfirlit. Hún hefur einnig safnað
saman upplýsingum um fiskeldis-
framleiðsluna, sem hefur farið ört
vaxandi undanfarin ár. Stofnunin
er einnig leiðandi í setningu reglu-
gerða til að minnka hættu á út-
breiðslu fisksjúkdóma og óæskilegri
kynblöndun laxfiska vegna ört vax-
andi fiskeldisstarfsemi.
Unnið við veiðar og merkingar laxaseiða á vatnasvæði MiðQarðarár.