Morgunblaðið - 29.10.1988, Page 56

Utanríkisráðuneytið:
Upplýsingar um tilraun Banda-
** ríkjamanna til viðskiptaþvingana
Utanríkisráðherra ber fram harðorð mótmæli við Bandaríkjastjórn
Morgunblaðið/Júlíus
BANDARÍKJASTJÓRN hefiir
reynt að knýja firam viðskipta-
þvinganir á Islendinga með þvi
að leita efitir því við Japani, að
þeir hætti að kaupa hvalaafurð-
ir íslendinga. Fyrir þessu liggja
HUGMYNDIR eru um að breyta
lögum um persónufrelsi þannig
að sjálfræðisaldur unglinga verði
hækkaður úr 16 árum í 18 ár,
svo ekki þurfi að svipta 16-17
ára unglinga sjálfræði til að veita
þeim meðferð vegna vímuefiia-
notkunar. Um þetta hefur m.a.
verið rætt í nefind sem hefiir
verið að endurskoða bamavemd-
f».arlögin.
A ráðstefnu, sem samstarfsnefnd
ráðuneyta um ávana og fíkniefna-
mál stóð fyrir í vikunni, um með-
ferð ávana og fíkniefnaneytenda,
kom fram hjá forstöðumanni Ungl-
ingaheimilis ríkisins að um 300
unglingar á aldrinum 14-19 ára
misnotuðu vímuefni, og að innan
við tveir tugir þeirra eigi við gífur-
leg félagsleg vandamál að stríða.
Hækkun sjálfræðisaldurs myndi
gera meðferðaraðilum auðveldara
að ná til þeirra unglinga og kom
þetta m.a. til tals á ráðstefnunni.
Erlendur Kristjánsson æskulýðs-
fulltrúi ríkisins sagði við Morgun-
blaðið að hann væri andvígur því
-jf að hækka sjálfræðisaldurinn af
þessum sökum. Þama væri um að
Saltsíld
á sænsk
jólaborð
staðfestar upplýsingar í ut-
anríkisráðuneytinu, samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins, og
hefiir utanríkisráðherra ís-
lands, Jón Baldvin Hannibals-
son, komið harðorðum mótmæl-
ræða fáa einstaklinga og á þeirra
málum yrði að taka sérstaklega.
Hins vegar væri til þess að taka
að sjálfræðisaldurinn væri 18 ár á
hinum Norðurlöndunum.
Á ráðstefnunni kom fram að hér
á landi væri enga stofnun að finna
sem veitt geti þessum ungmennum
viðhlítandi meðferð. Hrafn Pálsson
deildarstjóri í heilbrigðisráðuneyti
sagði að verið væri að hlaða hægt
og hægt upp í göt í þessum málum.
Þannig hefði verið tekin í gagnið
um á framfeeri við Bandaríkja-
stjórn af þessu tilefiii.
Þrátt fyrir orð George Shultz,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna,
um að staðið yrði við samkomulag
landanna um framkvæmd á
geðdeild fyrir unglinga fyrir tveim-
ur árum, og Unglingaheimilið yrði
bráðlega tilbúið til að veita þeim
unglingum þjónustu, sem ekki væru
í stakk búnir til að ráða neinu um
líf sitt.
Hrafn benti á að það þyrfti mik-
ið fé til að veita alla þá heilbrigðis-
þjónustu sem krafíst væri og þegar
ijármunir væru ekki ótakmarkaðir
yrði að koma þjónustunni í þann
farveg að fé sé skipt réttlátlega
niður.
vísindarannsóknum íslendinga á
hvölum, liggja fyrir um það upp-
lýsingar í utanríkisráðuneytinu,
að háttsettur starfsmaður banda-
ríska viðskiptaráðuneytisins hafi
reynt að beita Japani þrýstingi í
þá veru að þeir hættu kaupum á
íslenskum hvalaafurðum, gegn
ákveðnum fríðindum. Japanir
höfnuðu þessu og létu íslensk
stjómvöld vita af framferði banda-
rískra stjómvalda.
Morgunblaðið hefur heimildir
fyrir því að Jón Baldvin Hannibals-
son, utanríkisráðherra, hafi hætt
við þátttöku á fundi með yfirmönn-
um Bandaríkjahers á Keflavíkur-
flugvelli í gærmorgun vegna þessa
máls. Mun hann hafa viljað koma
þeim skilaboðum til Bandaríkja-
stjómar með ótvíræðum hætti að
íslendingar kynnu þessu illa.
Þá mun utanríkisráðherra hafa
kallað sendiherra Bandaríkjanna,
Ruwe, á sinn fund síðdegis í gær
og borið fram harðorð mótmæli.
Sjá frásögn á bls. 3.
Töluvert um
árekstra í
snjófölinni
TALSVERT var um árekstra
í snjófölinni í Reykjavík í
gær. í einum þeirra, á Sæ-
túni, skullu saman leigubif-
reið ogjeppi, með þeim afleið-
ingum að jeppinn valt. Þrír
voru fluttir á slysadeild, en
meiðsli þeirra munu þó ekki
vera alvarleg.
Skömmu eftir hádegi var ekið
á bifreið á mótum Langholtsveg-
ar og Kleppsvegar. Lögreglan
kom á staðinn og skrifaði
skýrslu. Þegar málið var af-
greitt og lögreglan ætlaði að
halda á brott kom bifreið aðvíf-
andi og ók beint á þá skemmdu.
Eftir tvo árekstra var sú bifreið
svo illa farin að kalla þurfti á
kranabíl til að draga hana á
brott.
Hugmyndir um að hækka
sjálfræðisaldurinn í 18 ár
Morgunblaðið/Anna Bjarnadóttir
Sendinefind íslands ásamt forráðamönnum ALDI í Miilheim í Þýskalandi. Frá vinstri eru Guðmundur Eiriksson þjóðréttarfræðingur, Páll
Ásgeir Tryggvason sendiherra, Gunter Thiemann framkvæmdastjóri ALDI, Kjartan Júlíusson deildarstjóri, JUrgen Seuthe innkaupastjóri
ALDI og Karl-Heinz Jakubowski framkvæmdastjóri Iceland Waters.
ALDI hættír ekki að kaupa
íslenskar sjávarafurðir
ÞÓ skammt sé frá upphafi síldar-
vertíðar, eru afúrðimar þegar á
leið frá landinu. í gærkvöldi fór
hluti af jólasíldinni til Sviþjóðar
frá Reyðarfirði, 11 gámar af
saltflökum og saltsíld og efitir
rúma viku fara Finnar að fá jóla-
sfldina sína.
Saltað hafði verið í um 47.000
tunnur af síld í gærkvöldi á svæðinu
frá Vopnafírði suður um til Akra-
ness, en, utan þess svæðis hefur
ekki verið saltað undanfarin ár. Góð
veiði var á miðvikudagskvöld og
síldin þá stór, en blandaðri daginn
eftir. Svo virðist sem nokkuð séu
um_ nýjar göngur á veiðisvæðinu.
Á fimmtudagskvöld hafði mest
verið saltað á Eskifírði, 9.959 tunn-
ur, 8.465 á Seyðisfírði og 5.384 á
Fáskrúðsfirði. Viðræður um sölu
saltsíldar til Sovétríkjanna hafa
staðið yfír þessa viku, en síðustu
ár hefur ekki verið samið við Sovét-
_^tnenn fyrr en um eða eftir mánaða-
Tmótin október-nóvember.
Sjá frétt bls. 2
Forráðamenn þýska fyrir-
tækisins ALDI lýstu því yfír á
fiindi með fulltrúum íslenska
utanríkisráðuneytisins og sjáv-
arútvegsráðuneytisins í gær í
Þýskalandi, að fyrirtækið
myndi halda áfiram viðskiptum
sinum við Island. ALDI hafði
óskað efitir því að fá upplýsing-
ar um hvalveiðistefiiu Islend-
inga vegna yfírlýsinga Græn-
friðunga í Þýskalandi. Fyrir-
tækið hefúr keypt íslenskt lag-
meti fyrir um 400 milljónir á
ári.
Halldór Ásgrímsson sjávarút-
vegsráðherra og Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráðherra
fögnuðu þessum tíðindum í gær.
Halldór sagði að hann hefði alltaf
átt von á að þessi tíðindi kæmu
frá alvöru fyrirtækjum. „Ætli
menn að láta undan þvingunum í
málum eins og þessum, hlýtur
annað að fylgja á eftir viðkomandi
fyrirtækjum til mikils tjóns,“ sagði
sjávarútvegsráðherra.
Jón Baldvin Hannibalsson sagði
að þessi ákvörðun ALDI staðfesti
það, sem þeir sjávarútvegsráð-
herra hefðu brýnt fyrir mönnum,
að ekki mætti fara á taugum við
fyrsta mótblástur þar sem ástæðu-
laust væri að gefa sér það fyrir-
fram að annað fólk tæki ekki rök-
um. Utanríkisráðherra sagði einn-
ig að fyrst ALDI hefði farið þessa
leið, myndu önnur fyrirtæki fylgja
í kjölfarið og ekki beygja sig und-
ir þrýsting umhverfisverndar-
sinna.
Sjá fréttir bls. 22.