Morgunblaðið - 29.10.1988, Síða 52
52
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. OKTÓBER 1988
HCEAAim
V
|0|Z4-
©1987 Universal Press Syndicale
nWat\r\ er hmá-le^arL-"
Með
moí’gnnkaffinu
— Nei, þeir eru ekki að reyna _ Þolirðu enga gagnrýni?
að veiða okkur.
HÖGNI HREKKVISI
Aftiemið
lánskjara-
vísitöluna
Til Velvakanda.
Eg er einn þeirra fjölmörgu sem
tóku húsnæðislán fyrir nokkrum
árum en nú er svo komið að ég
klýf varla að borga af því. Þótt
skilvíslega hafi verið greitt af láninu
þessi ár vex skuldin sífellt. A tíma-
bilinu október til nóvember hækk-
aði lánskjaravísitalan um 8 stig, úr
2.264 í 2.272. Þetta þýðir að skuld
mín við Byggingasjóð Ríksins
hækkar um rúmlega 50 þúsund
krónur. Um þessa upphæð hækkaði
skuldin á einum einasta mánuði,
30 dögum, miðað við verðbólgu-
hraða síðasta mánaðar. En launin
standa alveg í stað, fara reyndar
lækkandi sökum þess að nætur-
vinna hefur minnkað. A saman tíma
standa laun í stað, launavísitalan
er 2187 stig fyrir bæði október og
nóvember. Hvernig á þetta dæmi
að geta gengið upp?
Eg vil eindregið beina því til
stjómvalda, sem kenna sig við fé-
lagshyggju, að afnema lánskjara-
vísitölu af húsnæðislánum strax.
Það má ekki dragast miklu lengur.
Til skamms tíma hefur fólk náð
að borga af þessum lánum með því
að leggja á sig óhóflegan þrældóm
myrkranna á milli. Nú fer þeim
fækkandi sem hafa tækifæri til að
þræla sér út í næturvinnu, því mið-
ur.
Mikill samdráttur hefur orðið í
þjóðfélagi okkar að undanfömu og
hefur hann mest bitnað á þeim sem
síst skyldi, láglaunafólkinu sem alla
jafna vinnur nauðsynlegustu störf-
in. Ekki sér á að þeir sem betur
mega sín hafi neitt þurft að minnka
sína neyslu þrátt fyrir yfirvofandi
kreppu.
Stjórnmálamennirnir passa líka
uppá sig, það sýnir dæmið með
Stefán Valgeirsson sem Iætur sér
ekki nægja minna en nokkur hundr-
uð þúsund króna hým á mánuði.
Þessi spilling verður að taka enda.
Stjómmálamennimir lofuðu hús-
byggjendum og þeim sem stóðu í
íbúðarkaupum öllu fögm fyrir
síðustu kosningar. Hvernig væri að
efna þó ekki væri nema brot af lof-
orðunum.
Skuldari
LITIL VISINDI
Til Velvakanda.
Hver er munurinn á því að drepa
hval og því að drepa hval í vísinda-
skyni? Árið 1982 þegar alþjóðahval-
veiðiráðið samþykkti bann við hval-
veiðum vom engar efasemdir um
að ákvæðið um vísindaveiðar sem
Islendingar fengu samþykkt væri
aðeins leið til þess að geta haldið
áfram hvalveiðum. Pjölmiðlar og
forsvarsmenn okkar á þinginu fóm
ekki leynt með það. Nú sex ámm
seinna er hinsvegar annað upp á
teningnum, reynt er að telja fólki
trú um að hvalveiðar okkar íslend-
inga séu eingöngu vísindanna
vegna. Er ekki tímabært að fá birt-
ar niðurstöður úr þessum rannsókn-
um nú þegar búið er að útrýma
þremur hvalategundum við ísland,
eða er það kannski meiningin að
gera vísindalega könnun á því hve
langan tíma það tekur að útrýma
þeim tegundum sem eftir em?
Hvalir em stórmerkilegar skepn-
ur og ef við lítum til framtíðarinnar
þá efa ég að nokkur Islendingur
vilji hafa það á samviskunni að
hafa útrýmt þeim. Við viljum ekki
að síðasti hvalurinn verði veiddur
við Island eins og gerðist með
síðasta geirfuglinn. Þá vom nátt-
úmvemdarsinnar ekki famir að láta
í sér heyra en í dag gerast raddir
þeirra sem láta sér annt um lífríki
jarðarinnar sífellt háværari. Það er
því tímabært að við íslendingar
tökum bananana úr eymnum á
okkur áður en hvalveiðar okkar
draga stærri dilk á eftir sér en þær
hafa nú þegar gert.
Sigurður Sigurðsson
Víkverji skrifar
u/B, Æ, E(3 GLEZVMPl A£> KAUPA KATTAMAT/•
Fyrir mörgum áratugum keypti
frammámaður í sjávarplássi
norður í landi amerískan fólksbíl.
Þetta var á þeim tíma þegar farar-
skjóti af þessu tagi var ekki hvers
manns eign hér á landi — og vakti
hann óskipta ahygli.
Eigandi bílsins var nokkuð við
aldur. Ok hann gjaman svo hægt
að fótgangandi gekk auðveldlega
bílinn uppi. Eitt sitt stoppaði hinn
aldni ökuþór við hlið kunningja síns,
sem var á morgungöngu, og bauð
honum far. Ekki núna, þakka þér
fyrir, sagði kunninginn, ég er nefni-
lega að flýta mér!
Nú er öldinn önnur og ein bifreið
á hverja tvo Islendinga, að sögn. Á
mesta álagstíma í umferðinni hér í
Reykjavík, til dæmis á MiklUbraut
og í Skógarhlíð svo dæmi séu nefnd,
er ökuhraði bílalestarinnar svo
hægur, að hann minnir helzt á öku-
lag hins aldna heiðursmanns fyrir
mörgum áratugum. Fótgangendur
fara hraðar en þessir aflmiklu
benzínfákar, sem stöðvast tíðum
nokkra stund (og langt finnst þeim
sem bíður) og mjakast síðan agnar-
ögn áleiðis áður en þeir stöðvast á
nýjan leik. Þetta gengur vel, það
mjakast, sagði kerlingin forðum.
Gatnakerfið ber vart umferðar-
þungann þegar hann er mestur. Þó
em gatnaframkvæmdir mjög mikl-
ar og stanzlausar í borginni. Og
víða skortir bílastæði, ekki sízt í
miðbænum. Víkverji gerir sér grein
fyrir því að allt stendur þetta til
bóta — og að enginn gat séð fyrir
þá ofvöxnu bílavelmegun þjóðarinn-
ar, sem við blasir. Bílaflotinn óx
einfaldlega fram úr gatnafram-
kvæmdunum — og þurfti þó meira
en lítið til. En hófsemd er nú einu
sinni ekki sterkasta hliðin á okkur
Mörlöndum.
Þegar ekin er Þingvallaleið blas-
ir við orkuverið á Nesjavöllum.
Þar er mikil orka leyst úr jörðu.
Sjóðheitir gufustrókar streymu upp
í vetrarkulið. Þama standa Reyk-
víkingar í stórframkvæmdum, sem
Ijúka á árið 1990. Orkuverið á
Nesjavöllum á að tryggja íbúum á
höfuðborgarsvæðinu, sem Hitaveita
Reykjavíkur þjónar, heitt vatn langt
fram á næstu öld. „Við munum
opna virkjunina við hundrað mega-
vatta afli, en allar leiðslur og mann-
virki duga til fjögur hundruð mega-
vatta flutnings,“ sagði Davíð Odds-
son, borgarstjóri, í blaðaviðtali fyrir
fáeinum dögum.
Víkveiji er þeirrar skoðunar að
orkuverið á Nesjavöllum sé eitt
þarfasta verkefnið sem Reykjavík-
urborg, eða stofnun á hennar veg-
um, stendur að um þessar mundir.
Framkvæmdin tryggir ekki einung-
is heitavatns-öryggi Reykvíkinga til
langrar framtíðar. Hún stóreykur
alla nýtingarmöguleika á heitu
vatni í borgarlandinu. Þannig má
efalítið hita upp götur í ríkara
mæli en þegar er gert, t.d. brattar
götur, gangstíga, yfirbyggð torg,
bílastæði, húsatröppur, garðhýsi,
o.sv.fv., o.sv.fv. Þá má sjálfsagt
nýta heita vatnið til ýmiss konar
atvinnustarfsemi, ekki sízt ylrækt-
ar, að ógleymdu nýju bláu heilsu-
bótarlóni.
Víkveija kom í hug, þegar hann
las fréttina um orkuverið á
Nesjavöllum, að ekki er sjálfgefið
að heitavatnsforði náttúrunnar sé
viðvarandi sá sami um aldur og
ævi. Það eyðist flest sem af er tek-
ið. Að vísu tryggir úrkoman, sem
okkur þykir stundum meira en nóg
um, að endurnýjun á sér stað — í
einhveijum mæli — í varmageymum
jarðlaganna, en í hve stórum mæli?
Fróðlegt væri ef einhver kunnáttu-
maður á þessu sviði, og þá eigum
við sem betur fer allnokkra, gerði
hinnum almenna blaðalesanda
grein fyrir því í stuttri frásögn,
hvern veg þessi endurnýjun heita
vatnsins gengur fyrir sig, sam-
kvæmt líkum og/eða staðreyndum.
Oft hefur verið stunguð niður penna
af minna tilefni.
U ___ ■____
Min hí i ■ i HHMfn m ■ waiwwi—iwmniBimimr