Morgunblaðið - 12.07.1991, Blaðsíða 10

>A( IL

avtua
MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 12. JULI 1991
David Tutt, Signý Sæmundsdóttir og Björk Jónsdóttir.
Tvísöngur
_________Tónlist____________
Jón Ásgeirsson
Signý Sæmundsdóttir og Björk
Jónsdóttir, ásamt Davit Tutt,
héldu tónleika í Listasafni Sigur-
jóns Ólafssonar sl. þriðjudag. Á
efnisskránni voru verk eftir Alban
Berg, Schutz, Cherubini, Brahms
og Mendelssohn.
Signý Sæmundsdóttir hóf tón-
leikana með „Sjö fyrstu söngvum"
eftir Alban Berg en þessa frábær-
lega fallegu söngva samdi Berg á
árunum 1905-8, þá verandi nem-
andi Schönbergs og endurvann þá
til útgáfu 1928. Allir voru söngv-
arnir vel sungnir, þó rétt sé að
nefna sérstaklega Die Natchtigall,
Traumgekrönt og síðasta lagið
Sommertage. Þrátt fyrir nokkuð
sérkennilegan undirleik, þar sem
vantaði meira leggiero í fyrir fín-
legan vefnað verkanna var flutn-
ingurinn í heild góður.
Tveir dúettar voru næst á efnis-
skránni, sá fyrri eftir Sehutz, Wie
ein Rubin in feinem Golde og
seinni eftir Cherubini, Dite alm-
eno. Dúettinn eftir Schutz stakk
nokkuð í stúf við al-rómantíska
efnisskrána og Dite almeno eftir
Cherubini er líklega úr safni 30
óperuverka, sem hann hafði samið
áður en hann settist að í París og
hóf að semja fransk-rómantískar
óperur. Cherubini var vel sunginn
enda skemmtileg og leikandi ítölsk
óperutónlist.
BjÖrk söng þrjú lög eftir
Brahms, Die Marliaccht, meistara-
verkið Von ewiger Liebe og
Standchen. Björk söng vel en sér-
lega þó Von ewiger Liebe. Tónleik-
unum lauk með fjórum dúettum,
þremur eftir Mendelssohn og ein-
um, Die Schwestern eftir Brahms.
í dúettunum fóru þær stöllur á
kostum og voru þó einna bestar í
Die Schwestem úr op. 61 (Fjórir
dúettar fyrir sópran, alt og píanó).
Pianóleikarinn David Tutt lék
sérstaklega vel í Brahms og síð-
ustu dúettunum, enda vel kunn-
andi á sínu sviði.
Þrátt fyrir að dúettsöngur sé
ekki oft á dagskrá er til mjög
mikið af góðum. dúettsöngvum,
t.d. eftir Mendelssohn og Brahms
(einir tólf fyrir sópran og alt), að
ekki sé talað um óperudúetta, svo
að vel mætti þar taka til hendi og
flytja þessa ágætu en annars lítið
fluttu tónlist.
HVERAGERÐI
Helgartilboð - matseðill
Föstudagur
Niðrifrá kl. 12.00:
Grænmetissúpa/grillaðurlax/kaffi, kr. 990,-
Uppi frá kl. 18.00:
Indversk karrýsúpa/hveraeldaður, léttreyktur
grísakambur/mokkaábætir, kr. 1.690,-
Laugardagur
Niðri frá kl. 12.00:
Sveppasúpa/grillaður lax/kaffi kr. 990,-
Uppifrá kl. 15.00:
Kökuhlaðborð með súkkulaði, kr. 750,-
Frá kl. 19.00:
Hveraeldað veisluhlaðborð/ábætir/kaffi og
heimamalagað konfekt, kr. 2.490,-
Sunnudagur
Niðri frá kl. 12.00:
Hamborgaratilboð m/sósu, salati, frönskum,
kr. 495,-
Uppifrá kl. 14.30:
Kökuhlaðborð með súkkulaði, kr. 750,-
Frá kl. 19.00:
Rjómasúpa/pottréttahlaðborð, kr. 990,-
Rýmisverk í Nýlistasafni
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Frá því að sérdeild í myndmót-
un var komið á laggirnar við MHÍ
fyrir rúmum áratug hafa orðið
stórstígar breytingar á þeim vett-
vangi hér á landi.
Deildina hefði átt að stofna
miklu fyrr, því að kennslu á þessu
sviði var mjög ábótavant þótt fyr-
ir væru mjög hæfir kennarar, en
þeir kenndu einungis önn og önn
af vetri í myndmótun.
Nám í myndmótun er mjög
kröfuhart, einkum ef það byggist
á stigmagnandi tilfinningu fyrir
formun og var lengi lítil breyting
á náminu innan listaháskóla, en
það byggðist framar öllu á ræki-
legri grunnþjálfun með áherslu á
teikningu og mótun líkamsforma
í leir.
En á seinni tímum hefur víða
orðið kúvending á náminu og list-
greininni um leið. Ferlið er orðið
meira smíðisvinna en bein lífræn
formun þar sem þjálfað snerti-
skynið ræður ferðinni og þannig
séð hefur fagið færst nær bygg-
ingalistinni, og lífrænni mótun
(hönnun). Um ieið hefur hvers
konar flókin hugmyndafræði og
torskilin heimspeki haldið innreið
sína á vettvanginn.
Segja má að við höfum hlaupið
yfir hina hefðbundnu þróun við
nám í mótunarlist og tekið strax
í upphafi upp á arma okkar ný
og fersk viðhorf frá útlandinu og
ber íslensk mótunarlist í dág
sterkan svip af þessari þróun.
Hvort við höfum haft ávinning
af því eða ekki á tíminn eftir að
leiða í ljós, og óneitanlega hefur
ýmislegt spennandi verið að ge-
rast í íslenskri rýmislist á undan-
förnum árum. En það skortir þó
eitthvað, sem við sjáum í verkum
margra rótgróinna nútímalista-
manna erlendis, þá þjálfun og
bakgi’unn sem einungis áralangt
strit við að tileinka sér grundvall-
arforsendur rýmislistar getur
töfrað fram.
Hér skal ekki gert upp á milli
aðferða, en ekki þykir sú hol-
skefla smíðisgripa og hönnunar-
verka er flæðir yfir heiminn í dag
og er orðin að skólafagi og fræð-
ingar halda uppi með hvers konar
heimspeki beint upppörvandi, þótt
ýmislegt sé vel gert og eigi fullan
rétt á sér.
í Nýlistasafninu sýna þessa
dagana tveir ungir og framsæknir
mótunarlistamenn verk sín, þeir
Sveinn Þorgeirsson og Daníel
Magnússon. Bera verk þeirra
Listamennirnir Sveinn Þor-
geirsson og Daníel Magnússon
(á innfelldu myndinni).
■beggja greinilegan svip af áður-
nefndri þróun. Báðir teljast þeir
vel skólaðir á nútímavísu svo langt
sem það nær.
Sveinn sýnir voldug ker með
táknrænu ívafi ásamt lágmyndum
á neðri hæðum húsakynnanna.
Verk hans eru dálítið hrá og
óvægin, jafnvel ógnvænleg á köfl-
um, en um leið kemur fram
skemmtileg ljóðræn kennd í lág-
myndum hans. Hann vill vera
ögrandi og ágengur og tekst það
á köflum.
Endaveggurinn yfir þrónni þyk-
ir mér hámark sýningarinnar og
sá saiur er að öllu samanlögðu
hinn áhugaverðasti.
Daníel er fíngerðari í útfærslu
mynda sinna og á vissan hátt
hugmyndafræðilegri. Verk hans
eru hnitmiðuð smíðisverk með
áherslum á efniviðinn sem hann
tekur að sér að vinna úr hveiju
sinni. Fram koma auðsæ áhrif frá
Kristjáni Guðmundsyni og hug-
myndafræði hans. Verkið „Eld-
húsfílabein" (2) er sérstaklega
áhugavert og vel útfært, og sam-
setning myndarinnar „Ludus“ (6),
sem er gerð í við, linoleum, dúk
og plast er mjög hnitmiðuð og lif-
andi.
Veitingastaðurinn Argentína
og Goða styrktu framkvæmdina,
sem er til fyrirmyndar, en satt
að segja hefðu þau mátt styrkja
fleira í kringum hana, sem hafði
kostað óverulegan pening en dá-
lítinn framkvæmdavilja. Hefði
sýningin þá skilað sér betur til
skoðendanna, sem skiljanlega era
sárafáir og mun enn fækka á stað-
inn í framtíðinni er hér verður
ekki breyting á.
Að gefnu tilefni vil ég taka það
fram að auglýstur sýningartími
er frá 14—18 rúmhelga daga en
frá 12—18 um helgar. Telst þá
tími til fyrirmyndar á staðnum
nema að sjálfsögðu að sýningar-
vörður hafi brugðið sér frá til að
leita sér næringar svo sem átti
sér stað er mig bar fyrst að garði
á jsunnudegi. Er það í þriðja sinn
á árinu sem ég kem að lokuðum
dyrum á almennum sýningartíma.
Lokaverkefni frá Lahti
í anddyri Norræna hússins hef-
ur undanfarið staðið yfir merkileg
sýning á útskriftaverkefnum nem-
enda úr gullsmíðadeild stofnunar
formrænnar mótunar í Lahti (La-
hti design institute).
Fyrir 'okkur er þessi sýning
merkileg vegna þess að við eigum
ekki hliðstæðu hér á landi nema
það sem kemur frá almennum
gullsmíðaverkstæðum.
Hefur þó lengi verið þörf á slíkri
deild við Myndlista- og handíða-
skóla íslands, sem gjarnan mætti
vera í tengslum við málsmíðideild,
sem er forn iistgrein og lengi var
iðkuð í landinu.
Einnig var það iðkað að skreyta
málma t.d. vopn og veijur svo og
ýmislegt skart og nefndist þá rít-
list, sem útleggst að grafa í
málma og vafalítið annað hart
efni.
Á sýningunni sjáum við einmitt
riffil sem er fagurlega skrautgraf-
inn af Kari Puustinen í 18k gull,
sem einmitt er gott dæmi um það
sem nefnt var rítlist.
Þetta er fjölbreytt samasafn
smíðisgripa og auðsæ er hin mikla
vinna og alúða sem lögð er á
handverkið um leið og hin líf-
ræna, skapandi mótun er höfð að
leiðarljósi.
Sýningin virðist vekja óskipta
athygli þeirra sem leið eiga í hús-
ið, enda er hér um að ræða gripi
sem eru forvitnilegir fyrir augað
og snerta um leið fegurðarskyn
fólks.
Ekki ætlar listrýnirinn að gera
upp á milli gripanna, því hann
hefur fátt upplýsinga á milli hand-
anna um sýninguna og einstaka
þátttakendur nema ljósritaðan
einblöðung með nöfnum þátttak-
endanna (17) og upplýsingum um
verk þeirra og samsetningu.
Fram kemur að útskriftanem-
arnir hafa leitað í hin ljölskrúðug-
ustu efni við útfærslu verka sinna
og sjaldan einskorðað sig við eitt
einstakt efni. Lengst gengur tví-
mælalaust Timo Salsola í perlu-
hálsfesti, sem gerð er úr 18k
gulli / hvítagulli / smelti / spinn-
el / demöntum / ferskvatnsperlum
/ lapis/ lazuli / steinvölum, og
askjan er úr viði og iátúni.
Er ástæða til að vekja sérstaka
Sigríður Anna Sigurðardóttir
athygli á framkvæmdinni sem er
af hárri gráðu og þeirri nauðsyn
að við eignumst sem fyrst sér-
deild í þessu fagi við Iistaskóla
hérlendis. Lífræn sköpun er með
því mikilvægasta í nútímaþjóðfé-
lagi og að baki hennar liggja mikl-
ir fjármunir um leið og um er að
ræða menningarstaðal hverrar
þjóðar fyrir sig í hnotskurn.
Meðal útskriftamema er íslend-
ingurinn Sigríður Anna Sigurðar-
dóttir sem sýnir fallegt armband,
hring og eyrnalokk, 18 kt gull.