Morgunblaðið - 27.02.1998, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
-
FRETTIR
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Risaskilti á nýja verslunarmiðstöð
UNNIÐ var að því í gær að setja
upp skilti á þak nýju verslunar-
miðstöðvarinnar í Smáranum í
Kópavogi. Stafímir eru ekki
nein smásmíði, því hver þeirra
er 3,3 metrar á hæð og lengd
skiltisins er 90,6 metrar. Til
samanburðar má geta þess að
Hallgrímskirkja er 73 metrar á
hæð.
Á auglýsingaskiltinu eru nöfn
og vörumerki þeirra tveggja
verslana sem opnaðar verða nk.
laugardag, en þær eru Rúm-
fatalagerinn og Elko, sem er _
raftækjaverslun í eigu Byko. I
vor verður Hagkaups- og Bónus-
verslun opnuð í hinum helmingi
hússins.
Birgir Ingimundarson, hjá
auglýsingasmiðjunni Nota bene,
sagði að mikil vinna lægi að baki
gerð skiltisins og fjöldi manns
hefði unnið við verkefnið.
Rússneskt ríkisfyrirtæki bauð lægst í Búrfellslínu 3A
Samið um 69% af
kostnaðaráætlun
LANDSVIRKJUN undirritaði í gær
samning við rússneska fyrirtækið
Technopromexport um framleiðslu
og uppsetningu mastra og leiðara
fyrir 400 kV Búrfellslínu 3A, en
Rússamir buðu lægst í verkið og er
samningsupphæðin 1.186 milijónir
króna, eða um 69% af kostnaðar-
áætlun ráðgjafa Landsvirkjunar.
Samkvæmt samningnum á að taka
línuna í notkun 20. nóvember, en
verði hún ekki tilbúin þá má vænta
orkuskorts og rafmagnstruflana hjá
viðskiptavinum Landsvirkjunar
næsta vetur.
Áætlað er að Landsvirkjun geti
ákveðið fyrir 15. apríl hvort línan
verði reist fyrir 220 kV spennu í stað
400 kV. Þá lækkar samningsupp-
hæðin niður í um 904 milljónir króna,
eða um 11%, en flutningsgeta 220 kV
línu er tæpur þriðjungur af flutn-
ingsgetu 400 kV línu.
Úrskurðar beðið
Búrfellslína 3A verður lögð frá
Búrfellsstöð að Sandskeiði ofan
Reykjavíkur þar sem hún tengist
Búrfellslínu 3B. Línan er 94 km að
lengd og verða 252 tumar í henni.
Hún verður að mestu gerð úr stög-
uðum stálgrindarmöstram sem
verða 21-28 metrar að hæð.
Skipulagsstjóri ríkisins úrskurðaði
í janúar að bygging 400 kV Búrfells-
línu 3A skyldi fara í frekara mat á
umhverfisáhrifum línunnar miðað
við fyrirhugaða línuleið sem sam-
þykkt var 1991 og jafnframt saman-
burð á umhverfisáhrifum miðað við
þá leið og hugsanlega línuleið um
Ölfus sunnan Hveragerðis. Lands-
virkjun hefur kært þennan úrskurð
til umhverfisráðherra og auk þess
farið fram á að ráðherra heimili
byggingu línunnar fyrir 400 kV
spennu miðað við leiðina sem sam-
þykkt var 1991, en Landsvirkjun
hefur undir öllum kringumstæðum
leyfi til að byggja 220 kV línu á
þeirri leið.
Halldór Jónatansson, forstjóri
Landsvirkjunar, sagði í samtali við
Morgunblaðið að Technopromexport
væri skuldbundið til að söðla um og
leggja 220 kV línu verði úrskurður
umhverfisráðherra Landsvirkjun í
óhag, en rússneska fyrirtækið átti
einnig lægsta tilboð í línu af þeirri
gerð og var það um 71% af kostnað-
aráætlun.
„Hins vegar flytur 400 kílóvolta
h'na þrefalt meiri orku en 220 kíló-
volta lína og þess vegna er hún miklu
umhverfisvænni en 220 kílóvolta
lína, því ef hún yrði byggð þá þyrft-
um við fyrr en seinna að byggja aðra
á milli sömu staða og á svipuðum
slóðum. Munurinn á kostnaði er hins
vegar aðeins um 11% á þessum
tveimur línum þrátt fyrir þrefaldan
mun í flutningsgetu," sagði Halldór.
Technopromexport er í eigu rúss-
neska ríkisins og var það stofnað ár-
ið 1955. Fyrirtækið hefur byggt
margvísleg orkuver og lagt um 30
þúsund kílómetra af 35-750 kV há-
spennulínum í um 50 löndum.
Halldór Ásgrímsson á umhverfís-
ráðstefnu Norðurlandaráðs
Ahersla á
endurnýj anleg
ar orkulindir
HALLDÓR Ásgrímsson utanrQds-
ráðherra sagði í ræðu sem hann
flutti á umhverfisráðstefnu á vegum
Norðurlandaráðs sem lauk í Gauta-
borg í gær að Island vildi vera virkur
þátttakandi í rammasamningnum
um loftslagsbreytingar og Kyoto-
bókuninni við hann, og kvaðst vona
að útfærsla ákvæðis um lítil hagkerfi
myndi gera það kleift. Það yrði hins
vegar ekki ljóst fyrr en að lokinni
umhverfisráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna í Buenos Aires í nóvember
hvort svo yrði.
Halldór kvaðst í samtali við Morg-
unblaðið líta á það sem lykilatriði að
íslendingar gætu áfram nýtt endur-
nýjanlegar orkulindir og það þjónaði
þeim markmiðum, sem stefnt væri
að með rammasamningnum.
Gagnrýnir stjórnarandstöðu
„Því miður hafa margir stjórnar-
andstæðingar á Islandi litið á það
sem neikvætt að við viljum nýta
þessar orkulindir,“ sagði Halldór.
„Það þjónar hins vegar því mark-
miði, sem sett hefur verið, að nýta
þær orkulindir fremur öðram. Ef
stöðva á það á íslandi verða litlir
möguleikar að koma fleiri stoðum
undir okkar efnahagslíf því að þær
munu í veralegum mæli byggja á
nýtingu orkunnar."
Halldór sagði í ræðunni að um-
ræðan um loftslagsbreytingar og
mögulegar afleiðingar þeirra hefði
verið misvísandi. Öfgar hræðslu-
áróðurs annars vegar og afneitun
vandans hins vegar hefðu verið áber-
andi. Gera þyrfti skýran greinarmun
á spám breiðs hóps vísindamanna,
t.d. spá sérfræðinganefndar Samein-
uðu þjóðanna um loftslagsbreytingar
um hækkun hitastigs á jörðinni, og
tilgátum einstakra vísindamanna,
t.d. um breytingar á kerfi haf-
strauma í N-Átlantshafi.
Kyoto-bókun óviðunandi
Halldór benti á það í ræðu sinni að
á Kyoto-fundinum hefði komið fram
nokkuð almennur skilningur á hinum
sérstöku aðstæðum á íslandi. Kyoto-
bókunin gengi þó of skammt og væri
óviðunandi fyrir ísland í óbreyttri
mynd. Á næsta aðildarríkjaþingi
Sameinuðu þjóðanna um loftslags-
breytingar í Buenos Aires mundi Is-
land leggja mesta áherslu á ákvæðið
um lítíl hagkerfi, en ljóst væri að sú
niðurstaða yrði að fela í sér að ekki
verði takmarkaðir möguleikar ís-
lands á að nýta endumýjanlegar
orkulindir. Til dæmis mætti útfæra
ákvæðið þannig að losun vegna ein-
stakra framkvæmda, sem hefðu í fór
með sér meira en 3% aukningu á
heildarlosun gróðurhúsalofttegunda
í viðkomandi ríki, verði undanskilin
losunarskuldbindingu þess verði
besta fáanleg tækni (BAT) notuð.
„ísland vill vera virkur þátttak-
andi í rammasamningnum um lofts-
lagsbreytingar og Kyoto-bókuninni
við hann, og vonandi mun útfærsla
áðumefnds ákvæðis gera það kleift,"
sagði Halldór. „Það skýrist í fyrsta
lagi eftir þingið í Buenos Aires. En
fyrir liggur að við þurfum að grípa til
frekari aðgerða heima fyrir tQ þess
að takmarka gróðurhúsalofttegund-
ir. Við hvorki getum, viljum né ætl-
um okkur að vera stikkfrí."
Arásarmað-
ur í fangelsi
HÆSTIRÉTTUR dæmdi í gær
39 ára gamlan mann í 14 mán-
aða fangelsi fyrir líkamsárás,
sem framin var á veitingastaðn-
um Ölkjallaranum í september
sl. og ákæruvaldið taldi að hefði
haft þær afleiðingar að fimm-
tugur maður hlaut heilaskaða
og varanlegt heilsutjón. Hæsti-
réttur mildaði dóm Héraðs-
dóms, sem hafði dæmt árás-
armanninn í 2 ára fangelsi.
Sá dæmdi var ákærður fyrir
að hafa slegið hinn manninn í
andlit og hrint honum svo hann
skall með hnakkann á stokk á
salerni veitingastaðarins.
Eftir árásina var maðurinn
meðvitundarlaus og í öndunar-
vél um tíma en í dómi Hæsta-
réttar kemur fram að lömun á
hægri fótlegg hafi gengið til
baka. Maðurinn geti nú gengið
óstuddur, en hægri handleggur
sé gagnslaus og hann eigi við
erfiðleika vegna lömunar í
kyngingarvöðvum og beri veru-
leg merki heilaskaða. Talið er
ólíklegt að hann eigi eftir að
verða sjálfbjarga.
Hæstiréttur mildaði dóm
héraðsdóms þar sem ákærði
var látinn njóta vafa um hvort
fallið og hinir alvarlegu áverkar
hafi verið afleiðingar höggsins,
sem ákærði viðurkenndi að
hafa veitt, eða ölvunar hins
slasaða og hálku á gólfinu.
8 0 0 n ú m c r
n ý \ d s \ vel
þ c í*cir þ ú
þ a r í t dð í á
upplýsiní>dr
u m v ö r u
o í> þ j ó n u s t: u.
Oxford-stræti lokað
vegna sprengjuhótunar

LANDS SIMINN
OXFORD-stræti, helstu verslunar-
götu London, var lokað í nær tvær
klukkustundir í gær í kjölfar þess að
lögreglu barst sprengjuhótun í gegn-
um síma, segir í fréttaskeyti frá
Reuters.
Lögreglumenn og sérþjálfaðir
hundar gerðu ítarlega leit á svæðinu
en fundu ekkert grunsamlegt, að
sögn talsmanns lögreglunnar. Sagði
talsmaðurinn að um gabb hefði verið
að ræða.
Hanna og Matthías Johannessen
ritstjóri vora stödd á Cumberland-
hótelinu er sprengjuhótunin barst.
Hann lýsir þessu svo í samtali við
blaðið: „Þetta var dálítið sérstök
reynsla og leiddi hugann að stríðsár-
unum. Ég var nýbúinn að hlusta á
Tony Blair í einkasamtali við ITV-
sjónvarpsstöðina þar sem hann lýsti
því yfir að hann hefði andstæðar
hugmyndir við þá sem teldu að það
ætti að gefa eftir vegna sprengjuhót-
ana. Hann væri þeirrar skoðunar að
sprengjuhótanir sýndu frekar en
nokkuð annað að ná yrði samkomu-
!agi.
Ég var að undirbúa mig undir að
fara til Essex University í Colchest-
er, þar sem ég talaði um íslenskar
bókmenntir og las ljóð. Við voram að
labba út þegar öryggisvörður kom
hlaupandi, kallaði á okkur og sagði
neyðarástand ríkja á hótelinu. Við
yi-ðum að fylgja honum, allir væru
farnir niður í byrgi hótelsins sam-
kvæmt skipun lögreglunnar. Hann
sagði það vera vegna sprengjuhótun-
ar og hefði Oxford-stræti verið lokað
og verið væri að rýma öll hús þar.
Eg vildi fara út til að ná lestinni, en
fékk ekki leyfi til þess. Við fórum
niður í kjallara þar sem starfsfólk og
allir gestir, sem eftir vora, voru sam-
ankomnir í stórum svörtum sal. Þar
biðum við í tæpan klukkutíma og
máttum ekki hreyfa okkur fyrr en
þessu hættuástandi var aflýst.
Að því búnu gátum við farið og
haldið áfram ferð okkar og talað um
íslenska arfleifð og nútímabók-
menntir og flutt kvæði. Þetta var
sérstök reynsla því að þegar við sát-
um niðri í kjallaranum, þar sem voru
um 300 manns, minnti það mig á að
svona hlyti það að hafa verið í stríð-
inu í neðanjarðarbyrgjunum. En það
leið öllum vel og allir héldu ró sinni,“
sagði Matthías.