Morgunblaðið - 27.02.1998, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 27. FEBRÚAR 1998
ERLENT
MORGUNB LAÐIÐ
Kim Dae-jung
Stjórn-
in kemst
ekki frá
KIM Dae-jung, nýr forseti Suð-
ur-Kóreu, situr uppi með frá-
farandi ríkisstjórn þar eð þing-
ið hefur enn ekki komið saman
og samþykkt forsætisráðherra-
efni Kims. Stóri þjóðarflokkur-
inn, sem er í stjómarandstöðu,
kom ekki til þings í gær, annan
daginn í röð, og kom þannig í
veg fyrir að hægt væri að
greiða atkvæði um tilnefningu
kosningabróður Kims, Kims
Jong-pils, í embætti forsætis-
ráðherra. Af þessum sökum
hefur ekkert orðið af útnefn-
ingu annarra ráðherra, og hef-
ur innsetningarathöfnum, sem
fara áttu fram í gærmorgun,
verið frestað um óákveðinn
tíma. Forsetinn tók við embætti
á miðvikudag og í gær bað hann
alla núverandi ráðherra að
sinna störfum áfram til þess að
ekki skapaðist vandræðaástand
þar til næsti forsætisráðherra
hefur tekið við embætti og
skipað ráðherra.
Vilja sjálfstædi
Anjouan
KJÓSENDUR á Anjouan eyju
í Indlandshafi samþykktu með
99,5% greiddra atkvæða að
slíta öll tengsl við Comoros-
ríkjasambandið. Vilja kjósend-
ur stofna „lýðræðisríki í sam-
ræmi við íslömsk gildi og ann-
arra eingyðistrúarbragða“. í
október sl. samþykktu íbúar að
lýsa yfir fullveldi. Tæplega 144
þúsund manns eru á kjörskrá á
Anjouan.
Dæmdur í 28
ára fangelsi
DÓMSTÓLL á Spáni fann í
gær Luis Roldan, fyrrverandi
yfirmann Þjóðvarðliðsins, sekan
um spiilingu og dæmdi hann í
28 ára fangelsi, að því er
spænska ríkisútvarpið greindi
frá. Roldan hafði, ásamt sjö öðr-
um, verið ákærður fyrir að hafa
þegið mútur og dregið sér fé úr
opinberum sjóðum í hneykslis-
máli sem var ein helsta ástæða
þess að ríkisstjóm sósíalista
beið ósigur í kosningunum 1996.
Bensínlækkun
í Evrópu
VERÐ á bensíni hefur farið
lækkandi í ríkjum Evrópusam-
bandsins, en sterk staða Banda-
ríkjadollars og háir skattar hafa
komið í veg fyrir að verðið lækk-
aði í samræmi við mun meiri
lækkun sem orðið hefúr á hráol-
íu, að því er markaðsfræðingar
segja. Bensínverð hefur lækkað
um að meðaltali 10%, og allt að
19% í Þýskalandi í kjölfar þess
að hráolíuverð hefur lækkað um
sex dollara á fatið, eða um 30%,
frá því í október. Á Spáni hefur
verð lækkað um 12% og um 11
af hundraði í Danmörku. Minnst
hefur lækkunin orðið í Hollandi,
sjö prósent, og í Svíþjóð, fimm
af hundraði.
Richard Butler lýsir ánægju sinni með samning Kofís Annans við fraka
Mikilvægasti samningur
frá lokum Persaflóastríðs
Sydney, París. Reuters.
vopnaeftirlitsmönnunum um for-
setabústaðina. Butler kvaðst þó
mundu stjóma vopnaeftirlitinu
áfram og gefa öryggisráði SÞ
skýrslu um framvindu mála.
Chirac segir ekki sjálfkrafa
gripið til hernaðar
Jacques Chirac Frakklandsfor-
seti sagði í viðtali við Le Monde í
gær að þótt írakar stæðu ekki við
nýgerðan samning myndi það ekki
leiða sjálfkrafa til þess að loftárásir
yrðu gerðar á landið.
Frakkar hvöttu til þess að samn-
ingalausn yrði fundin í deilu SÞ og
íraks og voru jafnan andvígir hem-
aðaraðgerðum. Chirac kvaðst ákaf-
lega ánægður með að samkomulag
hefði náðst. „Hvað ef írakar taka
ekki þátt í leiknum? Þá verða þeir
að gera sér grein fyrir þeirri gífur-
legu áhættu sem þeir taka. En við
lítum svo á að óviðunandi væri að
sjálfkrafa yrði gripið til hemaðarað-
gerða.“
í tillögu sem Bretar hafa lagt
fram að ályktun öryggisráðsins
eru írakar varaðir við „hinum al-
varlegustu afleiðingum" þess að
virða ekki samkomulagið. I tillögu-
texta sem dreift var í gær og enn
er verið að ræða var ekki útskýrt
nánar hverjar þessar „afleiðingar“
yrðu.
Ekld var Ijóst í gær hvenær at-
kvæði yrðu greidd um ályktunartil-
löguna, en fréttaskýrendur töldu
líklegt að það yrði einhvemtíma í
næstu viku. Búist er við að Banda-
ríkjamenn og fleiri ríki, er eiga sæti
í ráðinu, flytji tillöguna ásamt Bret-
um.
Reuters
ÍRASKUR drengur fetar í fylgd tveggja kvenna framhjá sölumönnum
í Bagdad í gær. Þökk sé samkomulagi því sem framkvæmdastjóra Sam-
einuðu þjóðanna tókst að ná við Iraksstjóm er andrúmsloft þar nú
friðvænlegra en undanfarnar vikur.
RICHARD Butler, yfirmaður
vopnaeftirlitsnefndar Sameinuðu
þjóðanna (SÞ), sagði í gær að sam-
komulagið, sem Kofi Annan fram-
kvæmdastjóri SÞ undirritaði í
Bagdad í vikunni, veikti ekki stöðu
eftirlitssveitarinnar sem nú væri í
írak.
„Ég er þess fullviss að þetta
skjal, verði því fylgt eftir í sam-
vinnu við Iraka, mun styrkja sveit
mína,“ sagði Butler í viðtali við ástr-
alska sjónvarpið, ABC. Butler sagði
ennfremur að samningurinn væri
einn sá mikilvægasti sem gerður
hafi verið frá lokum Persaflóastríðs-
ins 1991 vegna þess að Saddam
Hussein íraksforseti ætti aðild að
honum.
írakar hafa litið svo á að sérverk-
efnasveit SÞ í írak (UNSCOM) og
Butler sjálfur væru þeim óvinveitt í
kjölfar þess að Bandaríkjamenn
hótuðu loftárásum leyfðu írakar
UNSCOM ekki að sinna vopnaeftir-
liti óhindi-að. í samningi Annans við
íraka er gert ráð fyrir að stofnuð
verði ný eftirlitssveit, sem í verði
m.a. stjómarerindrekar auk vopna-
eftirlitsmanna, sem kanna muni
svonefnda forsetabústaði í Irak.
Butler hafnaði þeirri gagnrýni,
sem bandarískir embættismenn
hafa sett fram, að þetta ákvæði
samningsins veiki stöðu UNSCOM.
„Þetta heyrir allt undir mig sem
framkvæmdastjóra og ég hlakka
mjög til þessara breytinga - þær
auka við lið okkar og auka okkur
bolmagn."
Jayantha Dhanapala, fyrrverandi
sendiherra Sri Lanka hjá SÞ, mun
fara fyrir sveitinni sem fylgja mun
Lewinsky sögð
íhuga málshöfð-
un gegn Tripp
Washington. Reuters.
Efnahagskreppan
leggst þungt á Japani
Styttu sér
aldur á hót-
elherbergi
Tókýó. Reuters.
ÞRÍR yfirmenn lítiHa, japanskra fyr-
irtækja, sem framleiða fyrir stóru
bílaverksmiðjumar, sviptu sig lífi í
gær eða fyrradag á herbergjum sín-
um á sama hótelinu. Nefndu þeir erf-
iðleika í fjármálum sem ástæðuna.
Mennimir komu á hótelið, sem er í
einu úthverfa Tókýóborgar, síðla
dags í fyrradag og fór hver þeirra á
sitt herbergi. Þar hengdu þeir sig í
belti af baðslopp.
Talsmaður lögreglunnar sagði, að
mennimir hefðu skilið eftir sig bréf
þar sem þeir kváðust ekki lengur
geta staðið við skuldbindingar sínar
hver við annan eða við bankana.
Einn mannanna rak fyrirtæki, sem
framleiddi hluti í bíla, til dæmis fyr-
ir Toyota og Nissan, en fyrirtæki
hinna sáu um að selja þá.
Þessi sjálfsmorð bætast við mörg
önnur að undanfórnu en í síðustu
viku fannst þingmaður, Shokei Arai,
hengdur á hótelherbergi skömmu
áður en lögreglan ætlaði að hand-
taka hann vegna spillingar.
Sjálfsmorðin nú koma á sama
tíma og japönsk fyrirtæki eru að
búa sig undir að birta reikningana
fyrir síðasta ár en búist er við, að í
kjölfarið muni fjöldi fyrirtækja
verða lýstur gjaldþrota.
Japanskir sálfræðingar segjast
óttast, að vegna efnahagserfiðleik-
anna í landinu muni æ fleiri grípa til
þess óyndisúrræðis að stytta sér
aldur.
Reuters
Mótmæli í
Hong Kong
MÓTMÆLANDI í Hong Kong
ber skilti með mynd af Li Peng
og kröfu um að hann verði ekki
gerður að þingforseta. Mótmælin
fóru fram við aðsetur Xinhua-
fréttastofunnar í borginni, sem
fréttaskýrendur segja að sé hið
eiginlega sendiráð kínverskra
stjórnvalda. Á bak við konuna er
mynd af kínverska andófsmann-
inum Wang Dan, sem situr í
fangelsi.
LÖGFRÆÐINGUR Monicu
Lewinsky, fyrrverandi starfsstúlku
í Hvíta húsinu, sagði í gær að hún
væri að íhuga að höfða mál gegn
fyrrverandi vinkonu sinni, Lindu
Tripp, sem hljóðritaði á laun samtöl
þar sem Lewinsky kvaðst hafa átt í
kynferðislegu sambandi við Bill
Clinton Bandaríkjaforseta.
Lögfræðingur Lewinsky, William
Ginsburg, sagði í morgunþætti
ABC-sjónvarpsins að Linda Tripp
hefði ginnt Lewinsky í gildru með
því að hljóðrita samtöl þeirra án
þess að segja vinkonu sinni frá því.
„Þetta voru samtöl tveggja vin-
kvenna á löngum tíma,“ sagði Gins-
burg. „Og ég tel að Linda Tripp,
sem var með upptökubúnað á þess-
um tíma, hafi kosið að hljóðrita það
sem hún vildi hljóðrita og stýrt
samtölunum."
„Við erum vissulega að íhuga
það,“ sagði lögfræðingurinn þegar
hann var spurður hvort Lewinsky
hygðist höfða mál gegn Tripp þegar
rannsókn málsins lyki.
Ginsburg sagði að Lewinsky
stæði við eiðsvarna yfirlýsingu sína
um að hún hefði aldrei haft kynmök
við Clinton og neitaði því að hljóð-
ritanirnar sönnuðu að hún hefði
gerst sek um meinsæri. Lewinsky á
yfir höfði sér allt að þriggja ára
fangelsisdóm verði hún fundin sek
um meinsæri eða tilraun til að
hindra framgang réttvísinnar.
Aðstoðarmenn Clintons yfir-
heyrðir
Kenneth Starr saksóknari heldur
áfram rannsókn málsins og vitna-
leiðslum fyrir kviðdómi, sem á að
skera úr um hvort ákæra verði
heimiluð. Nancy Hemreich, yfir-
maður á skrifstofu forsetans, kom
fyrir kviðdóminn í fyrradag, en hún
hefur starfað fyrir Clinton allt frá
því hann var ríkisstjóri Arkansas.
Áður hafði Patsy Thomasson, fyrr- i
verandi ráðgjafi Clintons, borið
vitni en hún kvaðst ekki geta veitt
neinar upplýsingar um hvernig
sambandi Clintons og Lewinsky var
háttað.
Starr hefur varið þá ákvörðun
sína að rannsaka hvort stuðnings-
menn Clintons hafi látið fjölmiðlum
í té rangar upplýsingar um aðstoð-
armenn saksóknarans í því skyni að
hindra störf þeirra.
Fregnir herma einnig að Clinton
hafi ákveðið að óska eftir því að
æðstu ráðgjafar hans verði undan-
þegnir vitnaskyldu í málinu á þeirri
forsendu að samband þeirra og for-
setans sé friðhelgt, líkt og sam-
band lögfræðinga og skjólstæðinga
þeirra. Slík beiðni gæti skaðað
Clinton þar sem hún myndi minna
á tilraunir Richards Nixons til að
torvelda rannsókn Watergate-
málsins, sem varð honum að falli
árið 1974.