Skírnir - 01.01.1862, Blaðsíða 103

Bandarikin.
FRÉTTIR.
103
til helmínga á hverjum 25 árum, og menn voru aib reikna, hve
langt lifci þangab til þessi lönd heföi svo mikinn mannfjölda, sem
öll Norbrálfan , og Bandaríkin yrfei voldugast ríki í heimi , en hin
fornu ríki í Norbrálfunni fölnafei eins og fauskar. þjóbstjórn Banda-
ríkjanna var lofub í þá daga, fram yfir allt annab. Slíkir spádóm-
ar eru þó optast valtir. Aubr og veraldargengi eru valtir vinir,
og sýnir saga þessara ríkja, „ab enginn ræbr sættum sjálfr”• Fyrir
fám árum hefbi enginn trúab þvi, ab þessum blómlegu löndum
mundi hrapa svo heill á einum misserum , sem nú er raun á orbin,
og þó var laugr abdragandi þess, sem nú er fram komib. þess
er nú getib , ab Washington bar í sinni tíb kvíbboga fyrir því, sem nú
hefir ræzt, og baub landsmönnum mesta varúb á, ab ekki hæfist
flokkar í landinu eptir hérubum, því þá mundi slitið landsfribnum,
en í Bandaríkjunum hefir ávallt vaxib sundrúngin milli subr- og norbr-
fylkjanna; liggja þar til margar rætr, ab þjóberni — þó málib sé
eitt — og landsbragr verbr sitt hvab í þrælalöndum og frjálsum
löndum. I subrfylkjunum eru stórbændr, sem heita planteurs, sem
lifa líkt og Erlíngr á Sóla, nema þeir hafa harbari þrælalög, þeir
hafa sumi/ meir en 100 þræla, og mikil akrlönd (planlage), sem
þrælarnir yrkja meb baðmull, en stórbóndinn lifir eins og konúngr,
tekr aldrei á vinnu, en þrælarnir vinna nótt með degi. Ibnaðr er
lítill semenginn, landbúnabrinn er mestr, og mansalib er fótr undir
honum. Flestar iðnabarvörur fá þeir úr norbrfylkjunum, og allt
sem til skarts heyrir og munabar, því í norörfylkjunum er mestr
iðnabr, verksmibjur og verzlan. Til ab vernda ibnab sinn, setja
þeir tollverndir, en subrfylkin eru bezt sett, ab enginn tollr væri,
þá geta þeir keypt munabarvörur sínar ódýrra frá Englandi en úr
norbrfylkjunum. En mestr höfubstóll þeirra eru þó þrælarnir, sem
vinna kauplaust. Til þess nd ab sjá vib í tíma, ab mansalib ekki
gangi smátnsaman til þurbar, vildu þeir gera þab ab allsherjarlögum
um öll fylkin smátt og smátt, ab öll ný fylki mætti sjálf kjósa, hvort
þau vildi heldr vera þrælafylki ebr ei, en til forsetakosnínga ræbr
fylkjatalan en ekki mannfjöldi. Kom því allt undir ab þrælaríkin
yrbi fleiri en hin; því reyndu þeir til ab taka upp sem flest ný
ríki í bandalögin, svo þeir gæti síban öllu rábib í þínginú og í stjórn
allri. Nú bibu þeir ósigr í forsetakosníngunni, og sögbust úr lög-