Dagblaðið Vísir - DV - 09.09.1985, Blaðsíða 17
DV. MÁNUDAGUR 9. SEPTEMBER1985.
17
Þaö er kannski aö bera í bakka-
fullan lækinn aö enn ein greinin birt-
ist um skólamál en þar sem mér
finnst litið hafa heyrst frá kennurum
sjálfum langar mig að leggja orö í
belg.
Fjársvelti grunnskólanna
Þaö er kunn staöreynd öllum sem
viö kennslu fást hve erfitt viröist aö
afla búnaöar til skólanna. Mörg
sem jafnvel er gert ráö fyrir í
kennsluleiöbeiningum. Tölvuvæöing
er varla byrjuö. Námsefni sein á aö
kenna kemur kannski ekki fyrr en
eftir áramót eöa er alls ekki gefiö út.
Stuðnings- og sérkennslu er víðast
haldiö í algeru lágmarki þannig aö
hugsjón grunnskólalaganna um rétt
hvers og eins til náms viö sitt hæfi er
fótum troðin. Eg hef upplýsingar um
aö í um 600 nemenda skóla hafi verið
og ströng. Til aö allt færi nú ekki í
hundana var kennurum lofaö endur-
mati á starfi sínu sem bæta átti kjör-
in og lögverndun starfsheitisins átti
að fylgja í kjölfariö. Oft vitnaöi
blessaöur menntamálaráöherrann
til þessara nefnda og sagöi kennur-
um aö bíöa rólegum. Verið væri aö
vinna aö þeirra málum. En, jú sjá
hvaö gerðist, nákvæmlega ekkert!
Nefndirnar skiluöu áliti í lok febrúar
Ef hér er ekki um mismunun aö
ræða þá held ég hreinlega aö þeir
sem telji þaö ekki, skilji alls ekki
hvaö orðið þýöir. Nema aö þar sé
komin ríka þjóöin meö bundið fyrir
bæði augu. Hafa kennarar áhuga á
menntun barna sinna? Jú það held
ég. Á kennari meö laun frá 22—30
þús. krónur á mánuöi eitthvert val
um hvort barn hans sækir þennan
skóla? Nei, hann heföi ekki efni á því
aö borga 3200 krónur á mánuði, svo
einfalt er þaö.
Þegar svo engar forsendur fyr-
ir stofnun skólans, aörar en:
„skemmtilegur skóli”, og: „nánari
tengsl viö atvinnulífið”, hafa heyrst,
þá er hér um hreina og beina aöför
aö hinum almenna grunnskóla aö
ræða. Aöför sem byggist á mismun-
un. Kennslufræðilegu forsendurnar
eru engar.
Loforðin og efndirnar
dæmi er hægt að nefna í því sam-
bandi. T.d. þaö aö börn á yngri stig-
um þurfa víöa aö sitja viö stóla og
borð sem alls ekki eru miðuð viö
þeirra vöxt. Skólar þurfa aö bíða í
óratíma eftir því aö fá fé til kaupa á
einu sjónvarpi og myndbandi sem
endar svo kannski meö því aö for-
eldrafélagiö er látiö safna fyrir slíku.
Bókasöfnin eiga ekki til bækur, sem
ætlaöar eru til notkunar í kennslu, og
áætlaöar fjórtán þúsund krónur á
mánuöi til félagsstarfsemi. Kennar-
ar hafa jafnvel fariö í safn- og
skemmtiferðir á hluta þeirra launa
sem þeir áttu aö fá. Ástæðan, jú, ann-
ars var ekki hægt aö fara og borgaði
þó hver nemandi fyrir sig.
Launamál kennara
Baráttan síöasta vetur var hörð
og síðan hefur ekkert gerst. Fyrir
mig er biðin oröin of löng. Eg treysti
einfaldlega ekki heilindum ráöherr-
ans lengur. Háttvirtur menntamála-
ráöherra afrekaði þó að láta skóla-
skyldu í 9. bekk koma til fram-
kvæmda. I hvers þágu veit ég ekki.
Alla vega ekki nemendanna, því þeir
komu jú hvort sem var (yfir 95%
þeirra).
Einkaskólinn
Ekki má þó undanskilja aðal
afrekiö: Skóla fyrir 100 nemendur,
þar sem foreldrar borga fyrir aö
skólinn uppfylli grunnskólalögin.
Kalla svo fyrirbrigöiö einkaskóla og
segja að ekki sé um mismunum aö
ræða, heldur „framtak sem til þess
sé fallið aö auka fjölbreytni í skóla-
starfi” (menntamálaráöherra, Mbl.,
13. júlí).
HELGI ÞÓRHALLSSON
FYRRV. KENNARI
Umræður um
einkaskólann
Kennarar eyöa ekki miklu af tíma
sínum í umræður um stefnu vinstri
og hægri manna. Þeir tala fyrst og
fremst um nemendur, kennslu, út-
færslu námsefnis, undirbúning o.fl.
Jú, og svo auðvitað um launamálin
og ég hef ekki heyrt neinn hrósa
launum sínum. Nei, þeir eru jafnvel
meö fjölskylduna á vonarvöl og
íbúöirnar undir hamrinum, því þeir
hafa þá hugsjón aö kenna. Fyrir
marga er hugsjónin oröin of dýr. Þaö
er því argasta lágkúra í málflutningi
margra einkaskólasinna aö nefna
það í rökum sínum aö obbinn af
kennurum aðhyllist róttæka vinstri
stefnu í stjórnmálum og vilji ríkis-
forsjá.
Nei, einkaskólasinnar ættu, ef
þeim er umhugaö um menntun í
þessu landi, aö taka sér stööu meö
kennurum og berjast fyrir öflugum,
velbúnum grunnskóla. Einnig aö
fariö veröi eftir grunnskólalögunum.
Ekki síst eiga þeir aö berjast fyrir
því að grunnskólastarf sé metið sem
einn af aðalundirstöðuatvinnuvegum
þjóöarinnar.
Helgi Þórhallsson,
fyrrverandi kennari.
• „Baráttan siðasta vetur var hörð og ströng. Til að allt færi nú ekki i
hundana var kennurum lofað endurmati á starfi sinu sem bæta átti
kjörin og lögverndun starfsheitsins átti að fylgja i kjölfarið."
A „Þaöerþvíargastalágkúraímál-
flutningi margra einkaskólasinna
að nefna þaö í rökum sínum að obbinn
af kennurum aöhyllist róttæka vinstri
stefnu í stjórnmálum og vilji ríkisfor-
• f ««
s]a.
Trúlaus með lít-
ið hjartarými
Mikiö er ég fegin aö ég skuli ekki
vera íbúi Teigahverfis þessa dagana.
Eg þarf ekki að taka afstööu til þess
hvort ég vilji fá starfsemi Verndar í
næsta hús viö mig. Eg er ekki kölluð
fasisti, apartheit-sinni eða ókristin
ERNA V.
INGÓLFSDÓTTIR
HJÚKRUNARFRÆÐINGUR
meökanínuhjarta.
Starfsemi Verndar er af hinu góða
og þar sem hún er búin áö missa hús-
næöi sitt á Skólavörðustíg, þar sem
10 manns búa, verður Vernd aö
sjálfsögðu aö fá einhvers staðar inni.
Þaö hefur lengi veriö draumur
Verndar aö koma starfsemi sinni
undir eitt þak. Á Laugateignum, í
miðju rólegu íbúöarhvérfi, þar sem
aöaílega býr gamalt fólk eöa ungt
meö lítil börn, hefur Vernd keypt hús
sem rúmar 25 manns. Af þeim eiga
aö vera 4 starfsmenn. Þetta er sem
sagt heilt knattspyrnulið ásamt línu-
vörðum og dómara.
Á neöri hluta Laugateigs, vestan
Gullteigs, búa um 100 manns. Þar er
hús Verndar, íbúar húsa
samtakanna eru fyrrverandi
fangar, fyrrverandi fíkni- og áfengis-
neytendur og menn á skiloröi, sem
hvergi eiga annars staöar höfði sínu
aö halla. Menn þessir eru mislangan
tíma í þessum húsakynnum. Oft 3—6
mánuði. Viss kjarni er þar lengur.
Það breytir þó ekki því aö örar skipt-
ingar eru á ibúum. Ut og inn um
húsið á Laugateignum gætu fariö
50—100 manns á ári.
mk „Er ekki tími til þess aö málefna-
legar umræður fari fram. Ekki
meö æsingi þar sem íbúar eins hverfis
eru kallaöir fasistar, apartheit-sinnar
og búi í taugahverfi.”
Starfsemi Verndar er nú á Ránar-
götunni og Skólavörðustígnum. Á
báöum þessum stööum er um 5
minútna gangur í miðbæinn í iðandi
mannlíf. Ibúar Verndarhúsanna
hverfa í f jöldann. Því er ekki þannig
fariö í Teigahverfi.
Eg minnist þess þegar Víet-
namarnir komu hingaö, þeir áttu
sannarlega nógu bágt. Þá var mikið
talaö um kynþáttamisrétti. Margir
Islendingar áttu ekki nógu sterk orö
til þess að fordæma slíkt misrétti.
Einn kunningi minn átti íbúð sem
hann ætlaöi aö leigja. „Af hverju
leigirðu ekki Víetnamfjölskyldu,”
spuröi ég. Það kom annað hljóð í
strokkinn. Maöurinn átti krakka á
táningaaldri. Aldrei væri aö vita
nema ástarsamband gæti oröiö á
milli Víetnamflóttafólksins og hrein-
ræktaöra Islendinga.
Vissulega eru fyrrverandi refsi-
fangar búnir aö greiöa fyrir syndir
sínar með því aö sitja í fangelsi svo
og svo langan tíma. Fangelsismál
okkar eru meira og minna í molum.
T.d. hefur forstööumaður Kvía-
bryggju ítrekaö reynt að fá vinnu
fyrir fanga sína, án árangurs. Þar er
• „Starfsemi Verndar nú er á Ránargötunni og Skólavörðustígnum. Á
báðum þessum stöðum er um 5 minútna gangur í miðbæinn i iðandi
mannlíf. íbúar Verndarhúsanna hverfa i fjöldann. Því er ekki þannig
farið í T eigahverfi." DV-mynd VH V.
reynt að koma fyrir föngum sem
brotiö hafa af sér í fyrsta skipti. Þeir
venjast því á iöjuleysi. I staö þess
ætti aö taka þaö upp hér á Islandi,
eins og víða annars staðar, að fangar
ynnu fyrir því sem þeir hefðu stoliö
eöa skemmt. Ekki væri úr vegi aö
þeir borguðu í eigin persónu til
þeirra sem hafa skaðast.
Ibúar Teigahverfis söfnuöu undir-
skriftum í hverfinu til þess aö mót-
mæla stærðareiningu Verndar.
Undir eftirfarandi skrifuðu 90% íbúa
sem náöist í á þrem dögum. Af um
1000, sem höföu kosningarrétt,
skrifaöi á fimmta hundraö undir.
„Haft hefur veriö samband viö
lækna, sálfræðinga og félags-
ráögjafa. Þaö er samhljóöa álit
þeirra aö óráölegt sé að reka heimili
til endurhæfingar fleiri en 8 fyrr-
verandi fanga á sama stað. Því
viljum viö undirritaðir íbúar
Laugarneshverfis mótmæla fyrir-
huguöum rekstri á 23 manna heimili
á Laugateigi 19 og lýsum ábyrgð á
hendur stjórnar Verndar á þeim af-
leiöingum, sem af kunna aö
hljótast.”
Er ekki tími til þess að málefna-
legar umræður fari fram. Ekki meö
æsingi þar sem íbúar eins hverfis eru
kallaðir fasistar, apartheit-sinnar og
búi í taugahverfi. Eigum viö ekki
sjálf aö líta í eigin barm og spyrja
um eigið hjartarými.
Viljum viö fá svona stóra einingu
af skjólstæðingum Verndar í næsta
hús viö okkur? Svari hver eftir sinni
samvisku.
Erna V. Ingólfsdóttir.