Morgunblaðið - 28.05.2008, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. MAÍ 2008 25
ÍSLENSKU krakkarnir stóðu sig
svo vel á sviðinu í Belgrad að um
tíma hélt ég að þau kæmust mjög of-
arlega, gott ef þau
myndu ekki vinna
keppnina.
En auðvitað ekki.
Evróvisjón er orðin
hlægileg uppákoma
sem afhjúpar hversu
miklir sveitamenn Evr-
ópubúar eru og hve
ríkri hefð einræði og
þrælsótta menning
okkar hvílir á. Ein tvö
verstu lög keppninnar
ruku fljótlega upp í tvö
efstu sætin: Grikk-
landslagið og hið rúss-
neska. Vegna gæðanna? Ónei. Held-
ur vegna pólitískra og
landfræðilegra tengsla. Balk-
anlöndin kusu Balkanlöndin. Gömlu
kommúnistaríki Austur-Evrópu
kusu önnur fyrrverandi gömul
kommúnistaríki og svo auðvitað
gömlu risaköngullóna sjálfa, Rúss-
land. Kýpur kaus Grikkland og
Tyrkland. Andorra sem er staðsett á
Norður-Spáni kaus? Hvað haldið
þið? Jú, auðvitað Spán. Og svo fram-
vegis. Balkanlöndin og Norð-
urlandaþjóðirnar eru einnig plebba-
legar: Kjósa hver aðra í von um, að
komast upp stigann á frændsemi. Ís-
land gaf Danmörku 12 tig og Dan-
irnir gáfu Íslandi 12 stig. En litla
norræna spillingin náði ekki að
standast sukk Austur-
Evrópu. Eftir að lönd
Austur- Evrópu urðu
þátttakendur í söngva-
keppninni hafa lönd
gömlu V-Evrópu ekki
átt séns í þessari
keppni. Í A-Evrópu
hefur aldrei þrifist lýð-
veldi. Áður en Stalín
hrifsaði lönd A-Evrópu
undir sig og kom á rík-
isspilltum komm-
únisma ríktu einvaldar
og harðstjórar. Lönd
A-Evrópu lifa enn við
hugarfar einræðis, ótta og spillingar
þótt tíminn segi að lýðveldi og frelsi
ríki nú um alla Evrópu. Gamla V-
Evrópa hefur byggt þjóðfélög sín á
frelsi, lýðveldi og heimspeki öldum
saman. Fall konungsvelda lauk
tímabilum harðræðis og einokunar.
Þess vegna mótast hugarfar okkar
af sanngirni og heiðarleika í mót-
sögn við hefðir A-Evrópu. Hvaða
séns eigum við í keppni við slíkar
þjóðir? Við tökum þátt og borgum.
Ýtum þar með undir spillinguna.
Pútín hefur þegar lýst yfir yfirburð-
um Rússa í tónlistinni. Sannleik-
urinn er hins vegar að sigur Rússa í
Evróvisjón byggðist ekki á listinni,
heldur á ríkri hefð spillingar og póli-
tískra og landfræðilegra tengsla. Út-
varpsstjórinn í Austurríki hefur
dregið þjóð sína út úr keppninni og
segist neita þar með að Austurrík-
ismenn séu hafðir af fíflum. Terry
Wogan, hinn gamalreyndi dag-
skrárgerðarmaður BBC, sem lýst
hefur Evróvisjón í áratug, íhugar að
hætta lýsingum sínum vegna póli-
tískrar spillingar og hefur hvatt for-
ráðamenn BBC til að draga sig út úr
keppninni. Ég á greinilega sam-
herja.
Spurningin er nú hvort RÚV vill
halda áfram að borga í spillingarhít-
ina?
Spillingin sigraði
Ingólfur Margeirsson skrifar
um Evróvisjónkeppnina
Ingólfur Margeirsson
»Evróvisjón snýst
ekki um tónlist
heldur pólitísk og
landfræðileg tengsl.
Ætlar RUV að taka þátt
í þessari spillingu?
Höfundur er rithöfundur og
sagnfræðingur.
KÆRI Björn!
Takk fyrir síðast. Þó fund okkar
hafi borið brátt að, og verið helst til
stuttur, kom þar ansi
margt fram sem mér
finnst krefjast frekari
skýringa. Gott væri ef
þú sem ráðherra dóms
og laga gætir svarað
þeim spurningum sem
hafa vaknað í kjölfar
fundarins.
Til skýringar
Lesendum til upp-
lýsingar, þá hittumst
við Björn föstudaginn
23. maí sl. þegar ég og
fleiri konur gerðum til-
raun til að hreinsa út
gamaldags viðhorf í
dómsmálaráðuneytinu.
Ástæðan var sú að við
teljum ráðuneytið ekki
hafa sinnt skyldum
sínum í baráttunni
gegn vændi og man-
sali. Kornið sem fyllti
mælinn var úrskurður
ráðuneytisins um að
lögreglustjóra höf-
uðborgarsvæðisins
bæri að endurskoða
umsögn sína um Gold-
finger í síðustu viku.
Björn bauð okkur
upp á skrifstofu til sín og útskýrði
fyrir okkur að í raun værum við að
hreinsa til á vitlausum stað, hlut-
verk ráðuneytisins væri fyrst og
fremst að fara að lögum, og þeirri
skyldu væri sinnt af kostgæfni. Úr-
skurður ráðuneytisins væri bara
lagatæknilegs eðlis og hefði ekkert
með skoðanir eða hugmyndir ráð-
herra að gera. Þessi uppákoma væri
því í raun byggð á misskilningi.
Lagatæknilegur úrskurður
ráðuneytisins
En aftur að þér Björn. Þegar ég
les úrskurð ráðuneytisins get ég
ekki betur séð en að hann byggist
eingöngu á tveimur atriðum:
1. Ekki hafi verið sýnt fram á með
óyggjandi hætti að stúlkur sem
starfi á nektardansstöðum hafi
verið þolendur misneytingar,
mansals og glæpa, né heldur að
skipulögð glæpasamtök útvegi
oftar en ekki stúlkur til þessarar
starfsemi.
2. Lögreglustjóri hafi lagst gegn því
í umsögn sinni að veitingastöðum
sé heimilað að reka starfsemi sem
býður upp á nektardans yfir höf-
uð. Ekki sé rétt að lögreglustjóri
fjalli um aðra staði en þann sem
er til meðferðar hverju sinni.
Ég geri ráð fyrir að þetta séu
lagatæknilegu atriðin, enda rökin
fyrir endurupptöku málsins skv. úr-
skurðinum. Dómsmálaráðuneytið
tekur ekki mark á þeim rann-
sóknum sem yfirvöld víðsvegar um
Evrópu hafa stundað um árabil og
sýna fram á þau tengsl sem lög-
reglustjóri rekur í umsögn sinni.
Jafnframt þykir það
ástæða til endurskoð-
unar að fjallað sé um
fleiri staði en þann
sem til meðferðar er í
umsögninni.
Útskýringar óskast
Í framhaldi af þessu
máli velti ég fyrir mér
lagarammanum í
kringum nektardans
yfir höfuð. Ef nekt-
ardansstaðir eru í
engu frábrugðnir öðr-
um veitinga- og
skemmtistöðum á ég
bágt með að skilja
hvers vegna allt þetta
regluverk er sett í
kringum þá sér-
staklega. Gott væri að
fá útskýringar frá þér
á eftirfarandi atriðum:
1. Hvers vegna er sér-
staklega tekið fram í
4. mgr. laga nr. 85/
2007 að hvorki sé
heimilt að bjóða upp
á nektarsýningar
eða með öðrum
hætti gera út á nekt
starfsmanna eða
annarra sem á staðnum eru, fyrst
hvergi hefur verið sýnt fram á
með óyggjandi hætti að slík iðja
sé óásættanleg?
2. Í úrskurði ráðuneytisins kemur
fram að ákvæði 4. mgr. 10 gr. laga
nr 85/2007 sé byggt á því að leyf-
isveitandi leiti umsagna hjá nánar
tilgreindum aðilum sem hafi sér-
þekkingu og gegni eftirlits-
hlutverki á því sviði sem um ræð-
ir. Hvers vegna tekur
dómsmálaráðuneytið ekki mark á
þeirri sérþekkingu og reynslu
sem lögreglustjóri höfuðborg-
arsvæðisins byggir umsögn sína
á?
3. Fyrst aðeins er um lagatæknilegt
atriði að ræða en ekki pólitíska
túlkun eða umsögn sem byggð er
á öðru en lögum, væri þá ekki
nær að leyfisveitandi ráðfærði sig
við lögfræðinga í stað sérfræð-
inga og eftirlitsaðila?
Auk þess þætti mér vænt um ef
þú gætir sagt mér hvort þú, Björn,
teljir þörf á að sporna gegn klám-
væðingunni, þ.m.t. nektardans-
stöðum, vændi og mansali og ef svo
er, með hvaða hætti þú teljir að
slíkri vinnu yrði best fyrir komið.
Ég vona að þú sjáir þér fært að
svara mér sem fyrst.
Bestu kveðjur.
Opið bréf til Björns
Bjarnasonar
Sóley Tómasdóttir skrifar opið
bréf til dómsmálaráðherra
Sóley Tómasdóttir
» Í bréfinu
óska ég eftir
útskýringum
ráðherra á því
hvers vegna
ekki sé tekið til-
lit til reynslu og
sérfræðiþekk-
ingar á mál-
efnum nekt-
ardansstaða.
Höfundur er varaborgarfulltrúi.
MIKLUM fjár-
munum hefur verið
eytt í samkeppni um
skipulag Vatnsmýrar
og litu tillögur úr henni
dagsins ljós fyrir
nokkru. Verðlauna-
tillagan kemur þægi-
lega á óvart fyrir það
að gert er ráð fyrir
töluverðu opnu svæði
og að friðland fugla fái að halda sér
að einhverju leyti þannig að allt
svæðið verði ekki lagt í hendur lóða-
braskara og byggingarverktaka. Að
öðru leyti virðist gert ráð fyrir 6-8
hæða blokkum í klösum og að einka-
bíllinn sé í öndvegi, því þarna er
gert ráð fyrir stórum
verslunarmiðstöðvum
sem torvelt verður að
sækja gangandi.
Það er svo sem
endalaust hægt að
teikna hverfi út og
suður á flugvall-
arsvæðinu og reikna
sér stjarnfræðilegan
hagnað af lóðarsölu
með því að gefa sér
hagstæðar forsendur.
Það er bara svo lítið að
marka slíka útreikn-
inga og til frádráttar kemur tap
landsbyggðarfólks af því að hafa
ekki flugvöllinn og tap Reykvíkinga
af því að nýta ekki þá möguleika
sem hann gefur til atvinnusköpunar.
Að beina innanlandsflugi til Kefla-
víkur jafngildir því að leggja innan-
landsflug að mestu niður. Sú hug-
mynd að leggja hraðlest frá
Reykjavík til Keflavíkur er allrar at-
hygli verð, því hún yrði væntanlega
knúin rafmagni. Hins vegar yrði það
afar dýr framkvæmd og væri betur
að hún væri komin í gagnið áður en
ráðist er á flugvöllinn.
Mestu vonbrigðin með verðlauna-
tillöguna, og raunar aðrar tillögur
sem helst virtist einhver glæta í, eru
þau að umferðarmálin eru algerlega
óleyst. Snorrabraut er framlengd út
í Nauthólsvík og endar þar út í sjó.
Það sést ekki á tillögunni en kannski
á hún að liggja upp á Kársnesið, inn
í mitt íbúðahverfi þar. Að öðru leyti
á öll umferðin að fara um Miklu-
braut og auka enn álagið á hana.
Þrautalendingin mun því verða sú
að taka aftur upp hugmyndina um
Fossvogsbraut, þ.e. leggja veg úr
Nauthólsvík neðan við kirkjugarð-
inn og svo upp eftir Fossvogsdal.
Útivistarsvæðunum í Fossvogs-
dalnum yrði sum sé fórnað á altari
einkabílismans og uppbyggingar í
Vatnsmýri.
Þeir sem bera ábyrgð á þessari
rándýru samkeppni tala að vísu
fjálglega um að efla almennings-
samgöngur. Það er gott mál en upp-
bygging þeirra undanfarið hefur
verið við núllið, eða jafnvel neðan við
það. Fargjöld hafa hækkað og leiða-
kerfið verið grisjað. Borgarskipu-
lagið hefur líka unnið gegn almenn-
ingssamgöngum því mörg nýju
úthverfin eru þannig hönnuð að nán-
ast er ómögulegt annað en að eiga
bíl ef menn ætla að búa þar. Eina
vonin til að leysa umferðarvandann
er að fella niður fargjöld í stræt-
isvögnum, fjölga akstursleiðum og
ferðum, og finna síðan leiðir til að
þrengja verulega að einkabílnum.
En meðan ekki hefur verið sýnt
hvernig leysa á umferðarmál vegna
hugsanlegrar „þéttingar“ byggðar á
flugvallarsvæðinu þá eru skipulags-
tillögurnar, hvað snotrar og áferð-
arfallegar sem þær virðast, einungis
draumórar.
Vankantar á Vatnsmýrarskipulagi
Jón Torfason
skrifar um flugvöll
og skipulagsmál
Jón Torfason
»Útivistarsvæðunum
í Fossvogsdalnum
yrði sum sé fórnað
á altari einkabílismans
og uppbyggingar
í Vatnsmýri.
Höfundur er íslenskufræðingur.
EINN dagur á ári er tileinkaður
geðheilbrigðismálum, en ég tel þörf á
því að fjalla um þau mál miklu oftar
og ég vil leggja mitt af mörkum til
þess. Mánaðarlega umfjöllun eða
jafnvel vikulega tel ég vera besta
mál. Það er svo spurning hvort fjöl-
miðlar sjálfir hafa fordóma (blöð, út-
varp, en aðallega sjónvarpsstöðvar).
Ég vil að einhver fjölmiðlamaður
svari mér þessu. En af hverju er svo
lítið fjallað um geðsjúkdóma í fjöl-
miðlum? (Talið er að fjórði hver mað-
ur fái geðröskun einhvern tíma á æv-
inni). Upplifa notendur
geðheilbrigðisþjónustu, vinir og/eða
ættingjar sig vera vanmáttug í að
koma sínum erindum á framfæri eða
óttast fordóma? Ég er að spyrja,
ekki að dæma sjálfur. Við öryrkjar
sem erum með geðraskanir erum
líka fólk eins og þið hin og þurfum
ekki síður athygli en heilbrigt fólk.
Hvar er ég staddur?
Ég verð ekki sjálfur neitt var við for-
dóma í mínu daglega lífi. Ég finn
frekar skilning í viðmóti við annað
fólk og ef ég sýni vandræðalega
framkomu þá verður viðkomandi
sjálfur vandræðalegur. Takið eftir!
Þegar farið er t.d. út í búð spyr mað-
ur ekki starfsmann á kassanum
hvort hann hafi fordóma. Málið lítur
þannig út fyrir mér að ég held að
mestu fordómarnir séu hjá manni
sjálfum. En af hverju? Jú, við sem
erum með þunglyndi, kvíða og skert
sjálfsmat lifum í vanmætti og ör-
væntingu og það er versta mál að
horfa á sjálfan sig í speglinum. Svo
er aftur enn erfiðara að sjá sjálfan
sig á vídeói, (aðferð sem hefur lengi
verið notuð á sjálfsstyrking-
arnámskeiðum). Ég vil benda les-
endum á grein frá mér hér í Morg-
unblaðinu 16/4 sl.
Ég hef sjálfur átt erfitt með tján-
ingu og framsögn og frýs stundum í
samskiptum við fólk (kyngingarveg-
urinn þornar og lamast). Fólk veit þá
oft ekki hvernig er best að bregðast
við. En besta viðmót við mig sýndi
mér einn fagmaður á einfaldan hátt.
Hann setti ekki í brýrnar, heldur var
brosmildur og sýndi eftirvæntingu í
svip. Þetta eru bestu viðbrögð við
minni skertu sjálfsmynd sem ég hef
séð. Takið eftir. Það selur best að
vera opinn og einlægur í skrifum, ég
er meðvitaður um það.
Ég hef undanfarin ár verið í vinnu
með leiðsögn um mína styrkleika.
Það var ákveðinn félagsskapur, en
sem hentar mér ekki lengur. Ég vil
fara út í forvarnar-, fræðslu- og
skemmtivinnu í skólum og víðar en
ég ætla að vinna sjálfstætt. Sendið
mér póst og ræðið málin atlifjoll-
ist@simnet.is eða bloggsíða
www.blog.central.is /blogatlivartaart
Ég var búinn að vera í einhverri
vinnu í tæp tvö ár. Ég hafði stuðning
og fékk hrós fyrir búið dagsverk. En
þessi stuðningur virkaði ekki á mig,
eða allavega ekki rétt. Mér fannst að
ég þyrfti að berjast fyrir hlutunum
sjálfur (það þýðir ekki að ætlast til að
þú fáir nokkurs staðar hrós). Lífið er
aðeins barátta. Ég varð því mjög
hissa og feginn þegar ég fékk sms-
skeyti frá góðum vini fyrir nokkrum
mánuðum: Það nærist engin án
hvatningar, virðingar og eða vænt-
umþykju. Ég varð steinhissa. – Á
maður skilið að fá athygli, virðingu?
Að það væri nú einhvers virði sem
frá manni kemur.
ATLI VIÐAR
ENGILBERTSSON
fjöllistamaður.
Meiri umfjöllun um geðheilbrigðismál
Frá Atla
Viðari Engilbertssyni
Bréf til blaðsins
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is