Skírnir - 01.01.1920, Blaðsíða 67
'Skírnir]
Ritfregnir.
61
lent á moðgjöf hjá ruddalegum búra, er snildarlega gerð. Eg spái
að Þórir gamli Ketilsson verði langlífur í endurminningunni. Ó-
gsefumaður var hann, og þó var ekki sú ógæfan minst, að hann
■vjrðÍ8t hafa tekið mark á bannlögunrm En ef til vill hefir hann
lifaö fram á suðusprittsöld, — ef til vill lifir hann enn þá, og
wiundi þá mörgum hugleikið, að höfundurinn kæmi saman fundum
hans og lesandanna í annað sinn. — »Lognöldur« eru frumdrættir
ah sögu um »hámenning« Reykjavíknr, — iognöldurnar á þessum
þrönga og grunna stöðupolli eru síðustu endurminningarnar um
óveðrið, sem einu sinni geysaði um hafið, áður en þeir, sem sagan
segir frá, leituðu þangað inn og lögðust við stjóra.
5>Spekingurinn« er síðasta sagan, og hygg eg að það verði tví-
Wælalaust, að þar hafi höf. sýnt mesta hæfileika sem söguskáld.
Veslingg Benjamín spekingur hefir aldrei átt því láni að fagna, að
heimurinn vildi lita við honum. En hann hatast ekki við heim-
inn fyr;r þag. ijann ætiar sór þvert á móti að reyna að gera hann
betri, reyndar ekki allan heimiun, heldur aðeins eitt heimili eða
eambúðir.a milli bjóna á einu heimili. Og hann fer þangað fót-
Sangandi um langan veg með alvæpni hugsunar sinnar og þekk-
lugar. Rn þá tekst ekki betur til en svo, að heimurinn róttir
^°“um hendina í fyrsta sinn, og þá breytist afstaðan þegar í stað.
Húsfreyjan, lítt mentuð og hamstola kona, sem fyrir happ eða
óhaPP hefir hafist upp í yfirstóttina og orðið læknisfrú, nær fyrst
valdi yfír honum og er næstum því búin að gera hann að hjóna-
djöfli, enda hefir hann elskað hana fyrir löngu. En þá birtist
beimurinn í annari myud, — Halldór læknir er alt í einu kominn
'nn 1 stofuna og stendur þar all-vígalegur »í ferðafötum og reið-
stígvólum«. Yeslings spekingurinn fær glóðarauga, og svo hröklast
^ Uu i burtu, riddarinn og rolan, sem ekkert getur og ekkert
nu annað en að hugsa rótt og vilja vel. Sagan er ein hin
^eistaralegasta smásaga, sem samin hefir verið á vora tungu, og
e lr þar að auki það sór til ágætis, að þar er móðursjúkur kven-
maður { fyrsta sinni leiddur fram á sjónarsviðið í íslenzkum bók-
roentum.
fr, En Þó eru það ekki smásögurnar, heldur ljóðabrotin um Álf
ra Vindhæli, sem munu halda orðstfr þessarar bókar á lofti um
fangan aldur.
j -^lfur er útlendingur og flóttamaður í tilverunni, maður, sem
ar að einhverju, sem haun geti leitað að, maður, sem tvistrast
Sundur milli endurminninga og vona, en nær ekki einu einasta