Skírnir - 01.01.1920, Blaðsíða 77

Skírnir]
Ritfregnir.
71
sem er Dahl og Hammer: Ðanek Ordbog I—II (1907—14). En
þá vantaði vísindalega orðabók, er væri nokkurakonar fjárajóður
eða forðabúr málsins nú á tímum, í líkingu við binar atóru og góðu
orðabækur, sem nágrannaþjóðirnar eru að gefa út.
Eftir þessu bindi að dæma er orðabóklu mjög. góð og frágang-
ur allur binn pr/ðilegasti, innra og ytra. A að koma út eitt bindi
á ári, og kostar hvert þeirra 12 krónur. Er það ákaflega ódýrt,
sem sjá má af því, að þetta fyrsta bindi, sem út er komiö, er 592
tvídálkaðar blaðsíður í stóru broti, auk formála, sem nær yfir 52
s®ur. Jakob Jóh. Smári.
Arne Möller: Sönderjylland efter 1864. Udgivet af Dansk-
islandsk Samfund. Khöfn 1919.
Vór íslendingar höfum því miður ekki gefið hinni suðurjózku
þjóðernisbaráttu þann gaum sem skylt er. Og þeir munu fáir vera
á tneðal vor, sem hafa haft áhuga á að kynna sór hana til hlítar.
Vor eigin stjórnmálabarátta á að líkindum sök á samúöarleysinu,
sem i þv( birtist; því að annars brestur oss íslendinga sízt samúð
þeim bræðrum vorum úti um heiminn, sem eiga við ófrelsi og
kúgun að stríða. En hafi nokkur þjóðflokkur verið hart leikinn f því
tllliti, þá eru það Suðurjótar. Frá þeim degi er hertogadæmin Slós-
vfk og Holtsetaland fyrir öriaganna rás gengu undan Dönum árið
1864 og voru seld Prússanum á vald með Pragarfriðnum, hefir öll
ttteðferð prússnesku stjórnarinnar á þeim miðað að því, að bæla nið-
Ur hið danska þjóðernið, sem bjó með hinum aldanska hluta íbúanna,
°g allar menjar þess, er geymdust hjá hinum eftir margra alda
sambúð þeirra við Dani. í 5. gr. friðarBamninganna í Prag var ákvæði
Þe3s efnis, að hinum aldönsku íbúum norðurhóraöanna í Slósvík skyldi
gefinn kostur á að láta í Ijósi með atkvæðagreiðslu hvort fylgja
v'ldu Dönum eða Þjóðverjum. En það ákvæði var að engu haft
°g loks, móti guðs og manna lögum, felt úr gildi af Þjóðverjum
1878. Eftir það var svounniðenn ósleitilegar aðútr/mingu danskaþjóð-
etnisins, og dönsku íbúarnir þar syðra beittir allskonar kúgun og
misrétti, og það einatt með þeim hætti, sem blátt áfram gegnir
lurðu á vorum »mannúðar-tímum«.
Prá öllu þessu er sk/rt ljóst og greinilega í þessari ágætu bók
prestsins Arne Möller, sem er rituð af honum með sórstakri hlið-
6]ón á íslenzkum lesendum, þeim er dönsku lesa og skilja. En þar
er ekki síður ágætlega 1/st þrautseigju og þoli, stefnufestu og sig-
urvonum Suðurjóta í þessari baráttu þeirra, órjúfanlegri trygð