Birtingur - 01.01.1962, Blaðsíða 58

heldur margur og smár,
eins og sandur, eins og bárur hafsins.
Ég tala nú loks til þín,
því í dag hef ég lesið í Blaðinu:
Vinur okkar hefur talið daga sína
í fangelsi vegna sannleika
og kastað orðum sínum gegnum járngrindur
yfir fangamúrinn eins og eldfuglum,
óvinir okkar hafa gripið þau
og fagnað þeim, reiðubúnir að senda þau
á ný inn í ríki þitt, foringi.
Og síðar segir:
„á þá ekki lengur orð að mæta orði
og tveir sannleikar að heilsast
eins og ókunnir menn á götunni
fyrir utan fangamúrana
til þess að ræðast við?
Þetta var lítil frétt í Blaðinu,
. .. forsíðan heyrði ekki
hjartslátt í jarðneskum fangaklefa.
En ég get ekki gleymt þessari smáletursfrétt
úr ríki þínu, foringi,
nótt og dag fljúga hvítar dúfur friðarins
í gegnum brjóst mitt,
hring eftir hring að laugast mínu
rauða blóði,
munu þær, ó meistari, einn dag
sameinast hinum svörtu fuglum hatursins
og fljúga með eld á hendur þér?
Hér víkur Jón úr Vör að viðkvæmu efni:
hinni kærkomnu „röksemd" allra hrotta
gegn aðfinnslum fylgismanna sinna — þið
eruð að hjálpa andstæðingnum; „óvinir
okkar hafa gripið þau og fagnað þeim,
reiðubúnir að senda þau á ný inn í ríki
þitt“; „munu þær, ó meistari, einn dag
sameinast hinum svörtu fuglum hatursins
og fljúga með eld á hendur þér?“ Jón
veit, að óvinir friðarins hafa hent orð Dji-
lasar á lofti og notað þau fyrirætlunum
sínum til framdráttar (og Morgunblaðið
vai' ekki seint á sér að taka ljóð Jóns upp
í áróðurssöngbók sína). En vitundin um
það réttlætir ekki, að menn þegi við hverri
svívirðu samherjans: af þögninni leiðir
einmitt þann glæpafaraldur, sem sett hef-
ur soramark á marga fagra hugsjón,
einnig sósíalismann. Orð verður að fá að
mæta orði, menn verða að njóta skoðana-
frelsis og réttar til að láta álit sitt í ljós.
T ljóðinu Á föstudaginn langa 1954 er
fjallað um voveiflegustu staðreynd vorra
tíma:
Lengi, lengi hef ég staðið í fjörunni
við hið mikla haf sannleikans
Og nú er ég faðir drengjanna,
sem veiða síli á litla öngla
föstudaginn langa.
Gegnum píslarhjarta frelsara vors,
sem dó á krossi,
svo að við mættum lifa,
synda inn í ljóð mitt
geislavirkir fiskar
hina löngu leið frá ströndum Japans,
og breyta andakt minni
í ótta:
Mun ekki óvinur frelsara míns
varpa þúsund örsmáum helsprengjum
í djúpið,
og börn mín
veiða banvæna
geislafiska?
— Ó, hversu ljóðfagurt orð —
Árið 1945 verður sú breyting á einkalífi
Jóns úr Vör, sem einna róttækustum
straumhvörfum veldur í ævi hvers manns:
hann gengur í heilagt hjónaband, reisir
sér nokkru síðar lítið hús við ljósan vog,
eignast í fyllingu tímans elskulega stráka,
nýtur í skemmstu máli næstu árin þeirrar
52 Birtingur