Uppeldi og menntun - 01.01.2013, Page 18

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 22(1) 201318
nám og námsUmhverfi 21. aldarinnar
Í öllum tilvikum sem hér um ræðir stóðu vonir til þess að nýr skóli boðaði á einhvern
hátt nýja tíma í skólastarfinu, þó út frá ólíkum forsendum. Í Asparskóla var brotið blað
í sögu sveitarfélagsins með því að hleypa af stokkunum fyrsta heildstæða skólanum
þar sem stuðla átti að auknu samstarfi kennara í klasaskiptri byggingu. Í Birkiskóla
átti að skapa aðstæður fyrir heildstæðan skóla sem hafði áður starfað í skiptu og úr
sér gengnu húsnæði. Með Furuskóla var hannaður skóli sem átti að vera boðberi nýrra
tíma í undirbúningi hönnunar og sveigjanleika húsnæðis. Í tilviki Greniskóla þurfti
að stækka skólahúsnæðið og átti jafnhliða að skapa aðstæður fyrir einstaklingsmiðun
náms, fjölbreytt hópastarf og náið samstarf kennara.
Í flestum tilvikum var skólahúsnæðið ekki fullbúið þegar kom að fyrsta skóladegi.
Starfsfólk skólans fékk nýjan vinnustað afhentan svo seint að flutningur, upphaf starfs
og ígrundun rann saman í eitt. Í tilviki Asparskóla og Furuskóla voru margir nýir
nemendur og starfsmenn að hefja störf þegar skólinn var opnaður svo að stjórnendur
skorti ráð og afl til að halda yfirsýn og styðja starfsfólkið til þess að fylgja eftir áformum
um nýja starfshætti. Álagið við að laga fyrri kennslureynslu að nýju umhverfi og
starfsháttum rakst á við úrlausn daglegra viðfangsefna. Við opnun Birkiskóla brast
á verkfall kennara og að mati fulltrúa sveitarfélagsins stöðvaði það möguleikann á
þróun skólastarfs um árabil. Kennarar Greniskóla lentu einnig í umtalsverðum vanda
við að fóta sig í nýju umhverfi á fyrsta starfsári og voru settir upp veggir víða á opna
svæðinu strax á öðru starfsári.
Í Asparskóla hófst skólastarfið með fullt hús nemenda. Skólastjórnendur settu upp
námskeið áður en skólastarfið hófst. Á fyrsta ári var farið af stað með þróunarverkefni,
meðal annars um íslenskukennslu, og fengin ráðgjöf fyrir starfshópinn. Stjórnendur
voru með skýra sýn og vissu hvert þeir vildu stefna og þurftu að fá hópinn með sér
en það dugði ekki til.
Skólastjórnendur Furuskóla vörðu miklum tíma í að byggja upp þekkingu og færni
í starfsmannahópnum og hjálpa honum að ná áttum í nýju húsi sem var gjörólíkt
bráðabirgðahúsnæðinu sem skólastarfið hafði farið fram í fyrstu árin. Það voru haldin
margvísleg námskeið og reynt að veita eins mikinn stuðning inni á svæðunum og
kostur var, bæði með viðbótarmönnun og stuðningi stjórnenda. Þegar farið var úr
færanlegu stofunum yfir í nýbygginguna tókst hins vegar ekki sem skyldi að koma
hugmyndafræðinni í framkvæmd og starfsfólkið bakkaði „inn í þetta hefðbundna,“
eins og skólastjórnandinn orðaði það.
Í Asparskóla átti samkennsla innan árgangs að þróast út í samkennslu milli árganga
í sama klasa en sú varð ekki raunin. Samkennsla var að nokkru leyti innan árgangs
á yngsta stiginu og frjó samvinna milli kennaranna en í minni mæli á miðstigi og
unglingastigi. „Það var bara þróunarstarf sem var byrjað á. Það þurfti bara að halda
því áfram. Það tekur tíma, það var alveg að stefna í rétta átt,“ sagði skólastjórnandinn.
Í Furuskóla var skólastjórnandinn sama sinnis:
Það var bara svo rosalega margt að hugsa og mörgu að koma á. Það var sprenging í
nemendafjöldanum og sprenging í kennarafjöldanum og erfiðleikarnir fyrsta árið að
vinna úr þessu öllu og koma þessu einhvern veginn í farveg. Að það tók svo mikla
orku að við bara komumst ekki yfir meir.