Uppeldi og menntun - 01.01.2013, Page 36
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 22(1) 201336
viÐbrögÐ leiKsKólaKennara viÐ hl Jóm-2
Í lögum um leik- og grunnskóla frá 2008 eru ákvæði um að sveitarstjórnir skuli
koma á gagnvirku samstarfi milli leik- og grunnskóla og að í sérfræðiþjónustu skuli
lögð áhersla á góð tengsl leik- og grunnskóla (Lög um grunnskóla nr. 91/2008; Lög
um leikskóla nr. 90/2008). Þrátt fyrir ákvæði í lögum og jafnvel áhuga fagfólks virðist
samstarf milli leik- og grunnskóla hins vegar oft felast eingöngu í því að kynna starf-
semi skólanna fyrir börnunum frekar en að leitast sé við að skapa samfellu í námi
barnanna (Jóhanna Einarsdóttir, 2004). Fyrrnefnd skýrsla mennta- og menningarmála-
ráðuneytisins um leik og læsi í leikskólum staðfestir þetta en samstarf skólanna virtist
aðallega vera fólgið í gagnkvæmum heimsóknum barnanna, þ.e. úr leikskólanum í
grunnskólann og öfugt. Einungis einn leikskóli vann með grunnskólanum við að efla
læsi og lestrarnám barnanna en skólarnir voru í sameiginlegu húsnæði og virtist það
auðvelda samvinnuna. Ekkert kemur fram í skýrslunni um samvinnu milli skólastiga
um börn í áhættuhópi (Anna Þorbjörg Ingólfsdóttir og Ingibjörg Ósk Sigurðardóttir,
2011). Hliðstæðar eru niðurstöður Gerðar G. Óskarsdóttur (2012) í ítarlegri rannsókn
á skilum milli leik- og grunnskóla. Þar kemur fram að heimsóknir leikskólabarna í
grunnskóla voru algengar og vel skipulagðar. Upplýsingar um börn með sérþarfir
skiluðu sér ágætlega milli skólastiga en upplýsingar um aðra nemendur ekki eins vel.
Skortur á samstarfi milli leik- og grunnskóla gat leitt til þess að sum barnanna sátu
undir töluverðum endurtekningum fyrstu vikur eða mánuði í grunnskóla, sem meðal
annars mátti rekja til góðrar bókstafaþekkingar fimm ára barna og færni þeirra í að
tengja stafi í orð. Allt bendir til þess að skólastigin tvö þurfi að taka sig verulega á til
að fylgja eftir ákvæði í lögum um gagnvirkt samstarf.
Markmið rannsóknarinnar
HLJÓM-2 er notað í flestum leikskólum landsins nú, þegar um tíu ár eru liðin frá
útgáfu þess. Markmið rannsóknarinnar, sem hér er greint frá, var að kanna hvernig
brugðist er við niðurstöðum HLJÓM-2 í nokkrum leikskólum og skoða samvinnu og
upplýsingamiðlun til foreldra og grunnskólans um niðurstöðurnar. Til grundvallar
voru lagðar eftirfarandi rannsóknarspurningar:
1. Hvernig bregðast leikskólakennarar við niðurstöðum HLJÓM-2?
2. Hvernig er samvinnu háttað við foreldra í kjölfar niðurstaðna HLJÓM-2?
3. Hvernig er samvinnu milli skólastiga háttað um niðurstöður HLJÓM-2?
4. Hvernig fylgja grunnskólakennarar eftir niðurstöðum HLJÓM-2 og þeirri íhlutun
sem fram fer í leikskólanum?