Uppeldi og menntun - 01.01.2013, Qupperneq 37

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 22(1) 2013 37
gUÐrún Þóranna Jónsdóttir og Jóhanna t. einarsdóttir
aÐfErÐ
Þátttakendur
Leitað var til þriggja hópa í Árnessýslu, þ.e. allra deildarstjóra í leikskólunum og
umsjónarkennara í 1. bekkjum í öllum grunnskólum í sýslunni auk allra foreldra sem
áttu börn í 1. bekk vorið 2010. úrtakið er hentugleikaúrtak og gaf færi á því að skoða
reynslu þriggja hópa af sömu fyrirlögn á HLJÓM-2. Samkvæmt tölum frá Hagstofu
Íslands vorið 2010 voru 15 leikskólar í Árnessýslu. Barnafjöldi í þeim var frá 14 til 134.
Grunnskólar Árnessýslu voru tíu, og fjöldi nemenda frá 44 til 618 (Hagstofa Íslands,
2009). Spurningalistar voru sendir til allra í úrtakinu. Átta deildarstjórar af 39 sinntu
eingöngu yngstu börnunum og höfðu ekki reynslu af kennslu eldri barna þannig að 31
deildarstjóri var í úrtakinu. Í sýslunni eru nokkrir misstórir þéttbýlisstaðir en einnig
býr töluverður hluti íbúanna í dreifbýli.
Tafla 1. Þátttakendur í rannsókn í leik- og grunnskólum í Árnessýslu 2010
Þátttakendur Fjöldi í úrtaki Þátttakendur í rannsókninni
Svarhlutfall
af heild
Deildarstjórar í leikskólum
(15 skólar)
31 29 94%
Umsjónarkennarar í
grunnskólum (10 skólar)
19 18 95%
Foreldrar nemenda
1. bekkjar (10 skólar)
214 158 74%
Alls 264 205 78%
Svarhlutfall foreldra og umsjónarkennara í grunnskólum og deildarstjóra í leikskólum
í Árnessýslu var frá 74% til 95% (sjá töflu 1) eða að meðaltali 78%.
Mælitæki og framkvæmd rannsóknarinnar
Rannsóknin var megindleg en notaðir voru þrír spurningalistar við gagnaöflun sem
unnir voru fyrir deildarstjóra leikskólanna, umsjónarkennara í 1. bekk og foreldra
barna í 1. bekk. Spurningakannanir eru mikið notaðar í menntarannsóknum og eru
helstu kostirnir þeir að hægt er að fá miklar upplýsingar á tiltölulega stuttum tíma
(McMillan, 2012; Þorlákur Karlsson, 2003). Réttmæti niðurstaðna má auka með því
að vanda bæði val á spurningum og orðalagi þeirra. Í þessari rannsókn voru spurn-
ingarnar hannaðar með hliðsjón af niðurstöðum innlendra rannsókna um tengt efni
(Amalía Björnsdóttir o.fl., 2003; Guðrún Sigursteinsdóttir, 2007). Spurningalistarnir
voru enn fremur forprófaðir meðal reyndra leik- og grunnskólakennara sem ekki
tóku þátt í rannsókninni. Spurningalisti til foreldra var forprófaður meðal kennara
sem voru einnig foreldrar. Spurningalistarnir voru mismunandi að gerð en nokkrar
spurningar voru eins í þeim spurningalistum sem lagðir voru fyrir deildarstjóra og
umsjónarkennara. Notaðar voru fjölvalsspurningar en í spurningalistum til kennara