Morgunblaðið - 12.02.1983, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. FEBRÚAR 1983
HÚSGAGrKA
SÝNING
LAUGARDAG OG SUNNUDAG ★
TIL KL. 5
SÝNUM M.A
★ ★
SÓFASETT
margar tegundir
★ ★
HAPPY HÚSGÖGIM
★ ★
★HELGARTILBQÐ.
HJÓNARÚM
nokkrar tegundir frá
kr 8.590
m / dýnum+útvarpi
flfayjwi húsíð
Reykjavikurvegi 64. Hafnarfirói, simi 54499
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir JÓHÖNNU KRISTJÓNSDÓTTUR
Tekst stjórn Begins að vinna úr nið-
urstöðum rannsóknarnefndarinnar
— eða stefnir í enn eitt þráteflið?
NIÐURSTÖÐUR ísraelsku rannsóknarnefndarinnar, sem kannaði
fjöldamorðin í Beirút, koma ekki á óvart. Ljóst hefur verið frá
upphafi þessa hroðalega máls, að ísraelar gætu ekki fríað sig sök. Þó svo
að nefndin hafi eindregið lagt til að Ariel Sharon varnarmálaráðherra
segði af sér, er orðalagið á ásökunum í hans garð vægilegar orðað en
margir bjuggust við. Og þó að nefndin sjái ástæðu til þess að minna á að
framferði Begins forsætisráðherra og Shamirs utanríkisráðherra sé
ámælisvert, mun hvorugur þeirra bíða hnekki vegna þeirra ummæla,
alténd ekki innan ísraels, haldi þeir klókindalega á spilunum.
Einn fréttamaður, sem er í
ísrael, hefur orðað afstöðu ís-
raela svo, að þeir geti ekki skilið,
hvers vegna Israelar séu dregnir
til ábyrgðar vegna þess að arab-
ar hafi myrt araba. Auðvitað er
málið ekki svona einfalt, en það
verður að hafa í huga þá múg-
sefjun, sem er innan ríkisins.
„Það er kannski óviðfelldið að
segja það“ var haft eftir einum
fréttamanni sem hafði komið til
ísraels í haust, þegar öldur risu
hvað hæst á alþjóðavettvangi
vegna fjöldamorðanna, „en það
liggur við borð að ísraelum finn-
ist arabar réttdræpir — og eink-
um og sér í lagi vegna þess að í
flóttamannabúðum er eindreg-
inn stuðningur við PLO-samtök-
in, hvort sem er í ísrael eða ann-
ars staðar í Miðausturlöndum.“
Mál þetta — sekt eða sakleysi
— hefur haft sérstæð áhrif á
þróun í ísrael. Lengi hafði legið í
loftinu óvild milli Ashkenazi-
gyðinga, sem eru frá Evrópu og
Vesturlöndum, og Sephardi-
gyðinga sem eru úr öðrum
heimshlutum. Ashkenazi-gyð-
ingar hafa verið valdameiri og
stéttaskipting milli þessa hópa
vaxið. Þótt það hafi kannski ekki
farið hátt út á við, vegna þess að
ímyndinni — sameinað og ein-
huga ísrael — varð að halda. En
svo bágt var ástandið orðið, að
hvað eftir annað sigu saman
fylkingar og margir óttuðust að
þessar greinar gætu orðið við-
líka ógnun við tilveru Ísraelsrík-
is og deilur við Arabaþjóðirnar.
Það blandast engum hugur um
að Sephardi-gyðingar eru settir
skör lægra og langflestir áhrifa-
menn og efnamenn í landinu síð-
ustu 35 árin hafi talið sig Ashk-
enazi-gyðinga. Innrásin í Líban-
on sl. vor og atburðarásin síðan
hefur hins vegar þjappað þess-
um stríðandi hópum saman;
ætla mætti að ísraelar þyrftu
ófrið til að geta staðið einhuga
andspænis heiminum.
Sharon vildi sitja
Ariel Sharon, varnarmála-
ráðherra, hefur loks fengist til
að segja af sér sem varnarmála-
ráðherra , enda meirihluti ríkis-
stjórnar Begins fylgjandi að
hann gerði það, einkum og sér í
lagi vegna þess að menn óttuðust
að annað kynni að hafa vond
áhrif á almenningsálitið í heim-
inum og stuðning við málstað
ísraela, einnig myndi það veikja
starf ríkisstjórnar Begins inn-
anlands. Á hinn bóginn hafa all-
ir ráðherrarnir verið einkar orð-
varir og forðast að tjá sig um sök
Sharons. Vitað var að Sharon
tilkynnti forsætisráðherranum,
að hann myndi ekki segja af sér
af fúsum og frjálsum vilja, en
hann tæki því ef Begin ákvæði
að víkja honum úr embætti. I
fyrstu gaf Begin í skyn, að hann
myndi ekki grípa til þess ráðs, þó
að hann hafi dregist á það. Þó er
komið upp eitt þráteflið enn og
hvernig því lyktar veit auðvitað
ekki nokkur maður.
Kosningar í sjónmáli?
Menn munu nú á næstu dögum
og vikum hvarvetna velta fyrir
sér niðurstöðum rannsóknarinn-
ar og það er ógerningur að spá
hvaða afleiðingar hún muni
hafa. Það lægi náttúrulega bein-
ast við að ætla að ríkisstjórn
Begins væri ekki stætt á því að
sitja. Hvernig getur stjórn í lýð-
ræðisríki streist við að vera við
völd, þegar þrír áhrifamestu
menn hennar hafa fengið á sig
þann blett að þeir hafi sýnt
Menachem Begin
Shimon Peres
„vítavert skeytingarleysi", „und-
arlegt skilningsleysi" og það er
sagt berum orðum, að þeir beri
„nokkra ábyrgð" á því sem gerð-
ist í búðunum við Beirút?
Verkamannflokkurinn geldur
þess hve ágreiningurinn og ríg-
urinn innan hans veikir alla
hans stöðu og málflutning, enda
hefur Verkamannaflokkurinn
auðsæilega ekki treyst sér til að
taka sérlega mikið upp í sig
varðandi skýrsluna. Shimon
Peres krafðist þess að vísu að
Sharon færi, en Verkamanna-
flokkurinn hefur ekki lagt fram
vantraust á ríkisstjórnina og
ekki gefið neinar yfirlýsingar,
sem bendi til að hann ætli að
gera það. Og þrátt fyrir þá stöðu
sem er í ísraelskum stjórnmál-
um nú, og hlýtur að vera nánast
einsdæmi, nýtur Begin samt
stuðnings allra ísraelskra
stjórnmálamanna til að gegna
embætti forsætisráðherra. Það
kann að breytast ef Yitzak Na-
von, forseti, ákveður að snúa sér
að stjórnmálum, eftir að hann
lætur af forsetaembætti með
vorinu. Skoðanakannanir sýna,
að hann er sá eini sem gæti
ógnað veldi Begins og hann hef-
ur dregið stöðugt á síðustu mán-
uði. Peres er sagður íhtlga að
víkja til hliðar, ef Navon sækist
eftir formannsstöðu í Verka-
mannaflokknum. En því er ekki
að heilsa með hinn forna keppi-
naut hans Yitzak Rabin. Hann
hefur látið þau boð út ganga að
Ariel Sharon
hann muni berjast við Navon um
forystu innan Verkamanna-
flokksins, ef út í það fari. Þetta
getur orðið til að magna enn úlf-
úð innan flokksins og koma í veg
fyrir sættir og einhug, sem
margir vonuðust eftir ef Navon
tæki við forystu. Allur slíkur
ágreiningur vrði vatn á myllu
Begins, og Israel naumast til
vegsauka eða farsældar. Að
minnsta kosti ekki sem stendur.
(Ilt-imildir: NYT — Al\ Jt rusaU m l*ost o.fl.).