Morgunblaðið - 05.12.1984, Side 6
6
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 1984
ÚTVARP/SJÓNVARP
Holberg
Það var reglulega ánægjulegt,
að endurlífga kynnin af Er-
a.smusi Montanus, þessu kostulega
verki Ludvigs Holberg (1684—
1754) sem endursýnt var á mánu-
dagskveldið i sjónvarpinu, í tilefni
af 300 ára afmæli þessa danskætt-
aða skáldjöfurs. Annars er
kannski ekki alveg rétt með farið
að telja Holberg „danskættaðan,
því karl fæddist í Bergen. Og ekki
.fékkst Holberg karlinn einvörð-
ungu við skáldskap, eins og margir
kunna að halda, nei aldeilis ekki,
kappinn nam bæði við Kaup-
mannahafnarháskóla og í Oxford,
og aflaði sér enn meiri menntunar
með því að labba um þvera og
endilanga Evrópu, áður en hann
settist í helgan stein, ef svo má
segja, við Hafnarháskóla sem
prófessor í háspeki. Varð hann
brátt þekktur fræðimaður á evr-
ópska vísu, en svo brá við er hann
gerðist framkvæmdastjóri Danska
leikhússins 1721 að skáldgyðjan
vitjaði hans og á árunum 1722—23
spjó Holberg ekki færri en fimmt-
án grínstykkjum yfir frændur
vora Dani, þar á meðal Erasmusi
Montanus, sem er náttúrulega,
einsog sjónvarpsgláparar sáu,
ekkert annað en grín á þann heim
sem höfundurinn var nýsloppinn
úr.
Litlir kassar
Svo halda menn því fram að
listamenn verði endilega að loka
sig af, eigi þeir að ná á toppinn. Ég
fæ ekki annað séð en að skáldum
sé brýn nauðsyn á að sullast svo-
lítið í samfélagsgrautnum, eigi
þeim að takast að næra sálartötr-
ið. Holberg fékk greinilega prýð-
ishugmyndir, þá hann labbaði inn-
an um háspekiprófessora þess
tíma, og drakk í sig rökhelda rök-
leysuna. í dag á fólk helst að labba
beint úr grunnskóla eða mennta-
skóla inní listaskóla sem útskrifa
listamenn á færibandi. Svo fyllast
allar búðir af list þessa listlærða
fólks, uns allt verður einn lista-
grautur. Sum sé allt verður list-
rænt, og hlýtur að lokum stimpil
listfræðinganna, sem ekki þekkja
neitt nema list, og aftur list. Þeg-
ar svo er komið, verður enginn til
að rita Erasmus Montanus, því
listamennirnir passa ekki í venju-
lega háskóla, heldur bara inní
listaháskóla, þar sem allt er fullt
af listamönnum. Og eins og allir
vita, hafa listgagnrýnendur einir
leyfi til að skrifa háð um lista-
menn.
Réttur stimpill
á hei/ann
Já, hvar enda þessi ósköp? Menn
eru mældir af stimplum þeim er
menntastofnanir gefa, og geta að
lokum ekki gert sig skiljanlega,
nema við þá sem hafa hlotið svip-
aðan stimpil á heilann. Því munu
læknar i framtíðinni fara að horfa
á sérstök leikrit, samin af leikrita-
smiðum er einkum hafa lagt fyrir
sig „læknisfræðilegar kómedíur".
Leikdómar um þessi verk verða
svo ritaðir af leiklistarfræðingum,
er einkum hafa lagt sig eftir
„kómedíum og tragedíum, af sér-
fræðistéttum á sviði hugvísinda".
Þegar svo er komið verða ekki
lengur skrifuð gamanleikrit er
sækja frjómögn til alþýðustétta.
Og þó, kannski verður grínið í
fyrrgreindum læknakómedíum
sótt í samspilið milli hinna lægst
settu á sjúkrahúsunum — ræsti-
tæknanna — og hinna hæst settu,
Montanusa læknastéttarinnar.
Sjúklingarnir eru ekki inní mynd-
inni, því þeir eru allir á sérsviðum,
er ekki skiljast í læknakómedíum.
Til hamingju með afmælið Ludvig
Holberg, prófessor í háspeki.
Ólafur M.
Jóhannesson
Vetrar-
brautin
„Let the People Sing 1984"
■1 Á dagskrá út-
00 varpsins í kvöld
• er 4. þáttur frá
alþjóðlegu kórakeppninni
á vegum Evrópusambands
útvarpsstöðva „Let the
People Sing 1984“.
Að sögn Guðmundar
■H í kvöld verður
40 þátturinn Mat-
ur og næring á
dagskrá sjónvarps. Þetta
er 4. þáttur og nefnist
hann Brauð og kornmat-
ur. Laufey Steingríms-
dóttir er umsjónarmaður
þáttarins, en gestur að
þessu sinni er Jón Gísla-
son, næringarfræðingur.
Brauð
Pizza
1V4 dl vatn (ylvolgt)
Gilssonar umsjónar-
manns þáttanna koma
fram að þessu sinni sam-
kynja kórar, m.a. drengja-
kór, stúlknakór og
kvennakór frá Ástralíu,
Kanada, Þýskalandi,
Júgóslavíu og Ungverja-
‘l'k tsk. þurrger eða 25 g
pressuger.
'k tsk. salt
1 'k msk. matarolía
2 dl heilhveiti
um 2lk dl hveiti
Ofan á:
Tómatmauk 1 lítil dós
tómatar í sneiðum 4 stk.
græn paprika 1 stk.
rósmarín 'k tsk.
rifinn ostur Maribo eða
Óðalsostur.
1. Látið ylvolgt vatn í
skál.
landi.
Guðmundur sagði að í
þessari kórakeppni hafi
verið keppt í sjö flokkum
eftir eðli kóranna og
áhuga. Fyrstu verðlaun
fékk Kór Menntaskólans
við Hamrahlíð, eins og
2. Stráið þurrgerinu yfir
eða myljið pressugerið út
Bíði í 5 mín.
3. Hrærið salti, matarolíu,
heilhveiti og hveiti saman
við.
4. Hnoðið deigið þar til
það er gljáandi og
sprungulaust.
5. Fletjið deigið út í
kringlótta köku og látið á
smurða bökunarplötu.
Hægt er að geyma kökuna
í frysti.
6. Smyrjið tómatmaukinu
kunnugt er.
„Þetta verða 10 þættir
alls og ég hef orðið var við
að þetta hafi vakið mikla
athygli hjá söngfólki og
kórafólki," sagði Guð-
mundur að lokum.
yfir deigið, raðið tómat-
sneiðum ofan á og stráið
paprikubitum, rósmarín
og rifnum osti yfir.
7. Leggið plaststykki yfir
og iátiö pizzuna lyfta sér
við yl í 10—20 mín.
8. Bakið pizzuna við um
200°C hita í 20-30 mín.
Morgunverðarkorn
Blandið saman hveitiklíði,
hveitikími, haframjöli eða
öðru völsuðu korni, sól-
blómafræjum og rúsínum.
Stráið þessu yfir súrmjólk
eða skyr.
Vetrarbrautin
göngu sína á rás 2 í dag.
Að sögn stjórnandans,
Júlíusar Einarssonar, tek-
ur þessi þáttur við af Asa-
tíma, sem hann stjórnaði
einnig og var á dagskrá
rásar 2 á mánudögum.
í þáttunum verður fjall-
að um ýmsa möguleika til
útivistar og ferðalaga að
vetri til og ýmsu sem því
fylgir.
„Ég mun byrja á því að
halda áfram með kynn-
ingu á hjálparsveitum en
ég byrjað með þá kynn-
ingu í Asatíma. í dag
verður fjallað um Slysa-
varnafélag íslands. Einn-
ig mun ég leika íslenska
og erlenda tónlist," sagði
Júlíus.
Þættirnir verða á
dagskrá kl. 16.00—17.00 á
miðvikudögum í vetur.
Matur og næring
ÚTVARP
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
A virkum degi. 7.25 Leikfimi.
7.55 Daglegt mál. Endurt.
páttur Sigurðar G. Tómas-
sonar frá kvöldinu áður.
8.00 Fréttir. Dagskrá. 8.15
Veðurfregnir.
Morgunorð: — Hjálmfrlöur
Nikulásdóttir talar.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Músin I Sunnuhllð og vinir
hennar" eftir Margréti Jóns-
dóttur. Sigurður Skúlason les
(3).
9J0 Leikfimi. 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar. 9.45 Þing-
fréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Forustugr. dagbl.
(útdr).
10A5 Islenskir einsöngvarar og
kórar syngja.
11.15 Úr ævi og stafi Islenskra
kvenna. Umsjón: Björg Ein-
arsdóttir.
11A5 Islenskt mál. Endurtekinn
þáttur Jóns Hilmars Jóns-
sonar frá laugardegi.
12.00 Dagskrá. Tónleikar. Til-
kynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veður-
fregnir. Tilkynningar. Tón-
leikar
13J0 Barnagaman. Umsjón:
Helgi Már Barðason.
13J0"Leikiö af nýjum Islensk-
um hljómplötum."
14.00 A bókamarkaðinum.
Andrés Bjðrnsson sér um
lestur úr nýjum bókum.
Kynnir: Dóra Ingvadóttir.
14JO Miðdegistónleikar
a. Tilbrigði I C-dúr um „La ci
darem la mano" fyrir tvö óbó
og enskt horn eftir Ludwig
van Beethoven. Heinz Holl-
iger, Hans Elhorst og Maur-
ice Bourgue leika.
b. Tékkneskur polki I Es-dúr
eftir Bedrich Smetana. Rlkis-
hljómsveitin I Brno leikur;
Frantisek Jilek stj.
14.45 Popphólfið
— Bryndls Jónsdóttir.
15.30 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veðurfregnir.
16i0 Islensk tónlist
a. „Lantao" fyrir óbó, hörpu
og slagverk eftir Pál P.
Pálsson. Kristján Þ. Step-
hensen, Monika Abendroth
og Reynir Sigurösson leika.
MIÐVIKUDAGUR
5. desember
b. Fjögur lög fyrir kvennakór,
horn og planó eftir Herbert
H. Agústsson. Kvennakór
Suðurnesja syngur. Viðar Al-
freðsson og Guðrún Krist-
insdóttir leika með, höfund-
urinn stj.
c. „Kurt, hvar ertu?" eftir
Atla Heimi Sveinsson. Félag-
ar I Islensku hljómsveitinni
leika; Guðmundur Emilsson
stj.
d. „Largo y largo" eftir Leif
Þórarinsson. Einar Jóhann-
esson, Manuela Wiesler og
Þorkell Sigurbjörnsson leika
á klarinettu. flautu og planó.
17.10 Slðdegisútvarp.
Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Kvöldfréttir. Tilkynningar.
19.50 Daglegt mál. Siguröur G.
Tómasson flytur þáttinn.
20.00 Útvarpssaga barnanna:
„Ævintýri úr Eyjum" eftir Jón
Sveinsson. Gunnar Stefáns-
son les þýöingu Freysteins
Gunnarssonar (8).
20.20 Mál til umræöu. Matthlas
Matthlasson og Þóroddur
Bjarnason stjórna umræðu-
þætti fyrir ungt fólk.
21.05 „Let the People Sing"
1984. Alþjóðleg kórakeppni
á vegum Evrópusambands
útvarpsstöðva. 4. þáttur.
SJÓNVARP
19^5 Aftanstund
Barnaþáttur með innlendu
og erlendu efni: Söguhornið
— Leikmús litla, mynd-
skreytt ævintýri. Sögumaður
Anna Sigrlður Arnadóttir.
Litli sjóræninginn, Tobba og
Högni Hinriks.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.40 Matur og næring
4. Brauð og kornmatur
Myndaflokkur I fimm þáttum
um næringu og hollt matar-
æði. Gestur: Jón Glslason,
næringarfræðingur. Umsjón:
Laufey Steingrlmsdóttir,
dósent. Stjórn upptöku:
Kristln Pálsdóttir.
MIÐVIKUDAGUR
5. desember
21.15 Þyrnifuglarnir
Sjöundi þáttur.
Framhaldsmyndaflokkur I tlu
þáttum, gerður eftir sam-
nefndri skáldsögu eftir Coll-
een McCullough.
Efni slðasta þáttar: Meggie
fer með Luke, manni slnum,
norður I Queensland þar
sem hann fær vinnu við að
skera sykurreyr. Vinnan
verður honum svo mikið
kappsmál að hann vanrækir
konu slna. Séra Ralph er
vígður biskup en hugurinn
leitar enn til Meggie.
Þýðandi Óskar Ingimarsson.
22.15 Úr safni Sjónvarpsins
Varúð að vetri
Fræðsluþáttur frá 1982 um
vetrarferðir og útivist að vetr-
arlagi, nauðsynlegar varúö-
arráðstafanir og ýmsan
háska, sem ferðamönnum er
búinn á þessum árstlma eins
og reynslan hefur sýnt. Höf-
undur texta og kynnir er Sig-
hvatur Blöndal, blaöamaður,
sem mikla reynslu hefur I
fjallamennsku og björgun-
arstörfum.
Stjórn upptöku: Baldur Her-
mannsson. Aðstoð veittu fé-
lagar I björgunarsveitum I
Reykjavlk og nágrenni.
22.40 Fréttir I dagskrárlok
Umsjón: Guðmundur Gils-
son. Keppni samkynja kóra.
21.30 Útvarpssagan: Grettis
saga. Oskar Halldórsson les
(10).
22.00 Hortt I strauminn með
Kristjáni Róbertssyni.
(RÚVAK.)
22.15 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
Orð kvöldsins.
22.35 Timamót. Þáttur I tali og
tónum. Umsjón: Arni Gunn-
arsson.
23.15 Nútimatónlist. Þorkell
Sigurbjörnsson kynnir.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
RÁS 2
MIÐVIKUDAGUR
5. desember
10.00—12.00 Morgunþáttur
Róleg tónlist. Viðtal.
Gestaplötusnúður. Ný og
gömul tónlist.
Stjórnendur: Kristján Sig-
urjónsson og Jón Ólafs-
son.
14.00—15.00 Eftir tvö
Létt dægurlög.
Stjórnandi: Jón Axel Ólafs-
son.
15.00—16.00 Ótroðnar slóðir
Kristileg popptónlist.
Stjórnendur: Andri Már Ing-
ólfsson og Halldór Lárusson.
16.00—17.00 Vetrarbrautin
Stjórnandi: Júllus Einarsson.
17.00—18.00 Tapað fundið
Sðgukorn um soul-tónlist.
Stjórnandi: Gunnlaugur Sig-
fússon.