Morgunblaðið - 27.11.1985, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER1985
Trillukarlar loka Reykjavíkurhöfn til að mótmæla veiðibanni.
Umræða utan dagskrár um vanda trillukarla:
Stórhættulegt að stunda
veiðar eftir dagatali
— sagði Ámi Johnsen. Trillukarlar eru „frekjuhundahópur“, sagði Garðar Sigurðsson
VANDI smábátaútgerðar var gerður að umtalsefni utan dagskrár í
sameinuöu þingi í gær. Það var Árni Johnsen (S), sem kvaddi sér
hljóðs, og vakti athygli á því, að trillukarlar teldu vegið að lífsafkomu
sinni með banni því á veiðum smábáta, sem í gildi hefur verið frá
miðjum þessum mánuði og verður til áramóta.
Þingmenn Alþýðu-
bandalagsins:
Frumvarp
um stöðvun
okurlána-
starfsemi
ÞINGMENN Alþýðubandalagsins
lögðu í gær fram í neðri deild
frumvarp til laga um stöðvun
okurlánastarfsemi. Þar er gert ráð
fyrir því, að öll skuldabréf sem
gefin verða út eftir gildistöku lag-
anna skuli skráð á nafn og nafn-
númer. Handhafaskuldabréf út-
gefin fyrir gildistöku laganna skuli
skráð á nafn á næsta gjalddaga
eftir að lögin taka gildi.
í 2. gr. frv. segir, að þegar
veðskuldabréfi er þinglýst skuli
fógeti senda viðkomandi skatt-
stofum upplýsingar um skulda-
bréfið, kaupanda þess og seljanda.
I 3. gr. segir, að þeir sem starf-
ræki verðbréfamiðlun eða fast-
eignasölu skuli hafa sérstök leyfi
til þess frá stjórnvöldum.
I 4. gr. frv. segir, að Bankaeftir-
litinu sé heimilt að rannsaka fjár-
hag og rekstur þeirra aðila, sem
leyfi hafi hlotið til verðbréfamiðl-
unar. Form viðskiptaskjala, sem
feli í sér skuldbindingar og geti
gengið kaupum og sölum hjá
verðbréfamiðlurum, skuli hafa
hlotið samþykki bankaeftirlits-
ins.
í 5. gr. frv. segir: „Skuldabréf,
sem ekki eru í samræmi við
ákvæði þessara laga, eru ógild. Á
nafnlausum bréfum verða því
ekki reistar innheimtukröfur af
neinu tagi."
í greinargerð flutningsmanna
segir, að frumvarpið sé flutt til
þess að setja þegar í stað skorður
við ört vaxandi okurlánastarf-
semi að undanförnu. Af hálfu
ríkisstjórnarinnar hafi komið
fram að hún sé með ýmislegt í
athugun er þessi mál varðar, en
ekki standi til að grípa til neinna
sérstakra ráðstafana þegar í stað.
Þingmenn Alþýðubandalagsins
telji hins vegar núverandi ástand
óviðunandi og óhjákvæmilegt að
grípa til tafarlausra ráðstafana
gagnvart okrinu.
Orðrétt segir í greinargerðinni:
„Ástæðurnar fyrir aukinni starf-
semi okurlánara nú eru ekki síst
tvær. Það er í fyrsta lagi mikil
og almenn kjaraskerðing vorið
1983, sem haldist hefur síðan, og
í öðru lagi „vaxtafrelsið" sem
formaður Sjálfstæðisflokksins og
forusta Framsóknarflokksins
komu á sumarið 1984 og sú upp-
lausn sem fylgt hefur í kjölfarið."
Guðmundur Einarsson gat þess,
að í lögum um verndun Mývatns-
svæðisins væru ákvæði þess efnis,
að náttúruverndarráð yrði að veita
samþykki sitt fyrir hvers kyns
jarðraski á svæðinu. Að mati
Gauks Jörundssonar, prófessors,
flokkaðist vinnsla kísilgúrs úr
Mývatni undir ákvæði um jarðrask
og iðnaðarráðuneytið hefði því
þurft að leita til náttúruverndar-
ráðs, þegar námaleyfi Kísiliðjunn-
ar var framlengt í upphafi þessa
árs. Fram hefði komið, að náttúru-
verndarráð vildi stefna iðnaðar-
ráðherra fyrir að virða þetta að
Ámi Johnsen vitnaði m.a. til
fréttar hér í blaðinu í gær um
trillukarl á Akranesi, sem á sunnu-
dag var tekinn fyrir ólöglegar
veiðar og sektaður um 85 þúsund
krónur. Árni sagði, að hundruð
fjölskyldna í landinu ættu allt sitt
undir trilluútgerð og stöðvun
þeirra í nokkrar vikur væri afar
bagaleg, ekki síst nú fyrir jólin.
Hann gagnrýndi þær reglur, sem
sjávarútvegsráðherra hefur sett
til að takmarka veiðar smábáta,
og sagði, að það væri stórhættulegt
að ætla smábátum að stunda veið-
ar eftir dagatali, en ekki eftir
veðurfari.
Ilalldór Ásgrímsson (F), sjávarút-
vegsráðherra, sagði, að í frum-
vettugi, og einnig kvaðst þing-
maðurinn hafa skilið orð fráfar-
andi menntamálaráðherra á sömu
lund.
Sverrir Hermannsson kvaðst vilja
benda þingmanninum á, að Gauk-
ur Jörundsson væri ekki dómstóll
í landinu. Höfuðatriði væri þó, að
sættir væru að takast í Mývatns-
deilunni og rannsóknarhóparnir
tveir, sem komið hefði verið á fót,
hefðu tekið upp samstarf. Stefnt
væri að því að kveða upp úr um
það innan þriggja ára hvort
áframhaldandi námavinnsla Kísil-
iðjunnar stefndi lífríki Mývatns í
varpi um stjórnun fiskveiða næstu
tvö ár væri ákvæði þess efnis að
veiðar smábáta skuli bannaðar til
9. febrúar með þeirri undantekn-
ingu að veiðar á línu séu heimilar
fliMnci
hættu. Ef það yrði niðurstaða vís-
indamanna yrði starfrækslu verk-
smiðjunnar hætt. Hann vakti
athygli á því, að nú væri tekin
föst, gengistryggð upphæð af fjár-
munum Kísiliðjunnar á ári hverju
og notuð til vísindarannsókna. Svo
yrði áfram, jafnvel þótt í ljós kæmi
að engin hætta stafaði af náma-
vinnslunni á botni Mývatns.
Kagnhildur Helgadóttir, fyrrum
menntamálaráðherra, lýsti því
yfir, að það væri misskilningur að
hún hefði viljað láta stefna fyrr-
verandi iðnaðarráðherra og núver-
andi menntamálaráðherra, enda
sakarefni engin fyrir hendi. Lýsti
hún ánægju með það samstarf sem
tekist hefur milli ráðuneytanna
tveggja um rannsóknir við Mý-
vatn.
þetta tímabil. Kvaðst ráðherra
hafa í hyggju að notfæra sér þessa
heimild.
Allmargir þingmenn tóku til
máls og gagnrýndu þeir allir, að
einum undanskildum, þær tak-
markanir sem smábátaeigendur
búa við. Var ráðherra hvattur til
að endurskoða gildandi reglur um
þessar veiðar.
Stefán Benediktsson (BJ) benti á,
að samkvæmt aflatölum síðustu
ára væri afli handfæra- og línu-
báta aldrei meiri en um 15% af
heildarfiskafla landsmanna.
„Þetta þýðir að það þarf ekki að
stjórna þessum veiðum," sagði
þingmaðurinn, og taldi að stjórn-
völd væru að búa til vandamál
með kvótafyrirkomulagi sínu.
Við annan tón kvað í ræðu Garð-
ars Sigurðssonar (Abl.). Hann gagn-
rýndi þingmenn, sem talað höfðu
um að lífsafkoma trillukarla væri
í veði, og taldi það stóryrði. Hann
Guðmundur Einarsson kvað það
ekki höfuðatriði þessa máls hve
miklir fjármunir færu til Mý-
vatnsrannsókna eða hvernig staðið
væri að rannsókninni þar. Hann
hefði spurst fyrir um málið til að
fá upplýst hvernig ráðherra skildi
ákvæði laga frá 1974 um verndun
Laxársvæðisins. Kjarni þessa máls
væri, hvort lögin stæðust eða ekki,
og ef þau stæðust ekki, hvort
ástæða væri þá til að breyta þeim.
Sverrir llermannsson kvað breyt-
ingar á þessum lögum ekki í bígerð,
en kvaðst mundu taka ábendingar
þingmannsins þar að lútandi til
athugunar. Svavar Gestsson (Abl.)
kvaðst ekki fylgjandi því, að vald
náttúruverndarráðs væri skert
með lagabreytingu.
benti á, að áætlaður kvóti smábáta
á þessu ári hefði verið 11 þúsund
tonn, en trillukarlar væru nú búnir
að veiða 20 þúsund tonn. Garðar
taldi að þingmennirnir hefðu verið
„að nudda sér utan í atkvæði
frekjuhundahóps" og málflutning-
ur þeirra væri væminn. Trillukarl-
ar, sem staðnir væru að ólög-
mætum veiðum, væru lögbrjótar
og um þá ættu ekki að gilda aðrar
reglur en sjómenn, sem þyrftu að
sætta sig við skerðingu á aflahlut
sfnum.
Fyrirspurnir
Spurtum
kærumál til
saksóknara
árið 1984
ÞKJÁR fyrirspurnir voru lagðar
fram í sameinuðu þingi í gær.
Stefán Benediktsson (BJ) spyr
dómsmálaráðherra um störf
ríkissaksóknara. Spurt er „Hve
mörg kærumál bárust embætti
saksóknara á árinu 1984, hver
voru þau og hvaða meðferð
hlutu þau?“
Gunnar G. Schram (S) spyr
heilbrigðis- og tryggingaráð-
herra: „Hverjar eru niðurstöð-
ur rannsóknar, sem gerð var á
vegum heilbrigðisráðuneytis-
ins á liðnu sumri, á lækninga-
mætti jarðsjávarins við
Svartsengi?"
Jóhanna Sigurðardóttir (A)
spyr heilbrigðis- og trygginga-
ráðherra um útgjöld vegna
læknis- og lyfjakostnaðar
sjúkratrygginga frá 1. janúar
1983til31.október 1985.
Jafnframt er spurt um hlut-
fallslega þátttöku sjúklinga í
ofangreindum kostnaði á um-
ræddu tímabili og hver hafi
orðið hlutfallsleg hækkun slíks
kostnaðar á tímabilinu borið
saman við grunnhækkun elli-
og örorkulífeyris annars vegar
og tekjutryggingar hins vegar.
Námaleyfí Kísiliójunnar við Mývatn:
Menntamálaráðherra hyggst
ekki stefna iðnaðarráðherra
EKKI ER FYKIRHUGAÐ að menntamálaráðherra stefni iðnaðarráðherra
vegna ágreinings um námavinnslu við Mývatn. Þetta kom fram í svari
Sverris Hermannssonar, menntamálaráðherra, við fyrirspurn frá Guðmundi
Einarssyni (BJ) í sameinuðu þingi í gær.