Morgunblaðið - 04.12.1985, Side 26

Morgunblaðið - 04.12.1985, Side 26
26 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER1985 Á bágt með að standast áskoranir Er nýr rithöfundur kveður sér hljóðs vekur það jafnan eftirtekt. í hópi nýrra höfunda á þeirri jóla- bókatíð sem nú stendur er Helga Ágústsdóttir sem um árabil hefur starfaö að dagskrárgerð í Ríkisút- varpinu og m.a. séð um Kvöld- vöku hin síðari ár. „Ekki kjafta frá“ heitir skáldsaga Helgu sem út er komin hjá Iðunni og um bókina segir Helga m.a. í viðtali við Morgunblaðið: „Fyrst og fremst er þetta skáld- saga handa unglingum er þó geri ég mér vonir um að hún sé í senn fullorðinsbók handa unglingum og unglingabók handa fullorðn- um. Til að skýra þetta nánar þá er það skoðun mín að hið marg- nefnda kynslóðabil sé fyrir hendi og orsaki einangrun sem sé eng- um til góðs og torveldi þeim er sízt skyldi að skilja og styðja hver annan í dagsins önn. Ungl- ingsárin eru að mínu mati eitt erfiðasta æviskeiðið og á þessum aldri hættir fólki til að einangra sig þegar það telur sig mæta skilningsleysi af hálfu umhverf- isins. Og einangrun er ekki þroskavænlegt ástand. Löngun til að segja sögu um þetta kyn- slóðabil hefur sjálfsagt verið kveikjan að því að þessi saga varðtil.“ „En hvernig atvikaðist það að þú fórst að skrifa skáldsögu?" „Ég hafði hug á því að þýða enska unglingabók og setti mig í samband við önnu Valdimars- dóttur hjá Iðunni þess vegna. Henni leizt ekki á hugmyndina en um sömu mundir las hún í blaði viðtöl við gömul skólaskáld og í tengslum við þau smásögu sem ég hafði skrifað þegar ég var fimmtán ára. Þá fékk hún þá hugmynd að biðja mig að skrifa sögu um unglinga. Eg hugsaði mig um — vel og vandlega. Nið- urstaða mín varð sú að ég gæti ekki sleppt þessu tækfæri. Ég er þannig gerð að ég á bágt með að standast áskoranir og mér fannst uppástunga Önnu vera áskorun. Ég hefði ekki viljað horfast í augu við sjálfa mig hefði ég runnið af hólmi. Annars hefði mér aldrei dottið í hug að ég ætti eftir að skrifa unglingabók. Það hefði kannski legið beinna við að skrifa smásögur handa fullorðnum. Flokkun af þessu tagi er þó líklega í beinni mót- sögn við ætlun mína en á jóla- bókamarkaði þarf þetta víst að heita eitthvað. Samt vona ég að þessi saga um unglinga og þá sem að þeim standa sé ekki einungis fyrir þá sem eru á unglingsaldri heldur þá sem hafa áhuga á að skilja fólk.“ „Hefur þú haft mikil kynni af unglingum? Áttu sjálf ungling?" „Já, ég á fjórtán ára son, en sagan fjallar hvorki um hann né reynslu sem snertir hann per- sónulega. En hann hjálpaði mér þó talsvert þegar ég var að skrifa söguna. Ég bar eitt og annað undir hann sem varðar málfar unglinga. Ég býst ekki við að ég viti meira um unglinga en hver annar, en ég hef alltaf haft gaman af fólki á þessum aldri og ánægju af umgengni við það.“ „Þú ert fædd og uppalin f Reykjavík og sögusviðið er Reykjavík nútímans. Hefur líf unglinga í Reykjavík breytzt frá því að þú varst 15 ára?“ „Það hefur ekki bara breytzt — það hefur tekið stökkbreytingu. Það hefur verið losað um þær hömlur sem heimili og skóli settu á unglinga. Það hefur verið slak- að á kröfunni sem áður var ríkj- andi — kröfunni um að unglingar væru eins og lítið, fullorðið fólk. Þegar ég var á þessum aldri áttu stúlkur að vera penar, litlar konur og piltarnir áttu að vera litlir herramenn. Ramminn var fastur og ákveðinn og skilaboð skóla og heimilis mjög skýr. Nú er búið að gera úr unglingum afmarkaðan þjóðfélagshóp og það er búið að skapa þessum þjóðfélagshóp ákveðinn lífsstíl. Um þetta vitnar svo ótalmargt. Það nægir að nefna að nú eru unglingar ákveðinn hópur neyt- enda sem er eflaust mjög hentugt frá sjónarmiði kaupsýslu. Það er búið að gera úr unglingum sér- stakt fyrirbæri sem þeir eru að mínu mati alls ekki. Þetta er ósköp venjulegt fólk — upp og ofan rétt eins og ég og þú — einstaklingar, þar sem hver og einn hefur sína kosti og galla. En það að búa til úr unglingum sérstakt fyrirbæri er „gettó“- myndun og ég er andvíg „gettó- um“ og aðskilnaðarstefnu í öllum myndum.“ „Hverjar eru afleiðingar að- skilnaðarstefnu af þessu tagi?“ „Ég er ekki spámaður en það sem ég óttast er að við þær að- stæður sem við erum að tala um geti unglingar — nú, eða hvaða afmarkaði þjóðfélagshópur sem er — ekki náð nægilega góðu tilfinningasambandi við nánasta umhverfi sitt. Og ef við höldum okkur við unglingana þá held ég að afleiðingin verði sú að ungl- ingsárin verði nokkuð einhliða þannig að þeim nýtist ekki sem skyldi þessi undirbúningstími áður en átök lífsins hefjast fyrir alvöru. Én það er ekki nóg með að hinir fullorðnu eigi oft bágt með að skilja unglingana — þeim gengur e.t.v. ekkert betur að skiljaforeldrana." „Hvað um unglingavandamál- ið margfræga?" „Það er í tízku að flokka þjóð- félagsþegnana og búa til sérstak- an vandamálahóp úr hverjum flokki. Ég held að það sé löngu komið nóg af því mærðartali sem fylgir þessum vandamálafræð- um. Stórir hópar vandamála- fræðinga eru sífellt önnum kafn- ir við að rekja öll þessi vandræði og viðkvæðið er það að bænda- samfélagið sé illu heilli liðið undir lok. Ég blæs á það. Vissu- lega er bændasamfélagið liðið undir lok en ég er alls ekki viss um að við þurfum endilega að sakna þess svo sárlega. í staðinn er komið annars konar þjóðfélag og það er áreiðanlega ekki neitt verra. Vissulega voru vandamál í bændasamfélaginu. Það er ekki víst að þau hafi verið neitt auð- veldari viðfangs en vandamál nútímaþjóðfélagsins. Við verðum að læra að líta á þjóðfélagið eins og það er — að líta á það sam- félag sem við höfum skapað og lifum í. Við leysum ekki við- fangsefni nútímaþjóðfélagsins með því að fylgja aðskilnaðar- stefnu og flokka fólk, þ.e. ein- staklingana, í börn, unglinga, konur, karla og gamalmenni, og skipa hverjum og einum á sinn bás eftir kynjum og aldri. Hver einstaklingur þarf að hafa skil- yrði til að lifa sínu sjálfstæða lífi, í samræmi við hæfileika, vilja og persónuleg sérkenni og þetta er einmitt það sem ég vildi leggja áherzlu á með því að segja þá sögu sem nú er komin út á bók. En í nútímaþjóðfélagi er þeim einstaklingi sem vill fá að vera manneskja með tilfinningar vissulega vandi á höndum og það er nokkuð sem ég vona að mér takist að vekja athygli á í þessari bók. Þetta er ekki vandamálabók. Það er verið að segja frá venju- legu fólki sem kemst þokkalega af og slíkt er sem betur fer ekki mjög fátítt í okkar þjóðfélagi. Á daga slíks fólks drífur ýmislegt sem er í frásögur færandi, ekki síður en þess fólks sem er á kafi í vandamálum.“ — segir Helga Ágústsdóttir sem sendir frá sér fyrstu bók sína „Ekki kjafta frá“ SuÖumes: Ráðgjafarþjónusta fyrir fólk í fjár- hagsvandræðum Flestir koma vegna húsbygginga eða íbúðar- kaupa — segir Sævar Reynisson viðskiptafræðingur Á SUÐURNESJUM er starfrækt ráðgjafarþjónusta fyrir fólk í fjár- hagsvandræðum og hafa yfir eitt- hundrað manns leitað þar aðstoðar síðan í maí þegar þjónustunni var komið á. Ráðgjafarþjónustan er á vegum banka, lífeyrissjóða og verkalýðsfélaga á Suðurnesjum og fer starfsemin fram á skrifstofu Verkalýðsfélagsins í Keflavík tvo daga í viku milli kl. 5 og 7. „Ráðgjafarþjónustan er ekki eingöngu ætluð þeim, sem hafa lent í vandræðum vegna húsbygg- inga eða vegna íbúðarkaupa, en það er þó fjölmennasti hópurinn, sem hingað hefur leitað," sagði Sævar Reynisson viðskiptafræð- ingur, sem tekið hefur að sér að greiða úr vandræðum fólksins. „Hingað kemur fólk á öllum aldri með sín vandræði og reynum við í sameiningu að finna lausn á vandanum. Ég set fram greiðsluá- ætlanir fyrir næstu 12 mánuði og reyni þannig að auövelda fólki að ná áttum. Þau dæmi sem eru mest sláandi eru hjá unga fólkinu, sem festir kaup á nýrri 3ja herbergja íbúð, sem er afhent tilbúin undir tréverk og kostar á bilinu 11 til 12 hundruð þúsund. Tekið er vísi- tölubundið lífeyrissjóðs- og veð- deildarlán fyrir útborguninni. Þegar íbúðin er tilbúin er hún komin í 1 milljón og 8 hundruð þúsund til 2 milljónir auk vaxta af lánum. Þeir sem ekki ráða við þessa fjárfstingu og verða að selja þegar hér er komið sögu, tapa milli 3 til 4 hundruð þúsundum á þessum viðskiptum." Milli 20 til 30% þeirra sem hafa leitað til ráðgjafarþjónustunnar hafa átt í öðrum fjárhagsvandræð- um en vegna fyrstu íbúðarkaup- anna. I þeim hópi ber mest á full- orðnu fólki og ekkjum sem oft hafa takmarkaða þekkingu á hvernig hagkvæmast er að standa að fjárfestingum til dæmis þegar minnka á eigið húsnæði. f slíkum tilvikum eru gerðar greiðsluáætl- anir, farið yfir tilboð frá fasteigna- salanum og gefnar almennar leið- beiningar í fjármálum. Sævar sagðist hafa orðið var við mikla þörf fyrir þessa þjónustu og ættu bankar að geta veitt hana þeim sem á þyrftu að halda. Ráðgjafar- þjónustan á Suðurnesjum hefur starfað í rúma sex mánuði og verður væntaniega tekin afstaða til þess á næstunni hvort henni verði haldið áfram. Séð yfir hol ( miðju hússins þar sem múrarar eru að ganga frá gólflögn og flísaleggja. Verslunarskóli íslands: Flytur í nýtt hús- næði eftir áramót ætluð er fyrir raungreinar. Lokið verður við að ganga frá aðstöðu fyrir nemendafélögin og vinnu- herbergi kennara og skrifstofur skólans verða fullfrágengnar. f sumar verður síðan væntanlega gengið endanlega frá öllu húsinu þannig að næsta vetur verður skólinn einsetinn í fyrsta sinn. Þegar hefur verið tekinn grunnur að íþróttahúsi við skólann, sem tengist honum með gangi en það verður ekki byggt fyrr en gamla skólahúsið við Grundarstíg hefur verið selt.“ Byggingarframkvæmdir hó- fust í lok aprílmánaðar 1983 þegar fyrsta skóflustungan var tekin og hefur verið unnið sleitu- laust síðan. Kostnaður við bygg- inguna þegar hún verður tekin í notkun eftir áramót er 120 millj- ónir. Arkitektar að húsinu eru þeir Hilmar ólafsson og Hrafn- kell Thorlacius. ÞESSA dagana er unnið af kappi í nýbyggingu Verslunarskólans við Ofanleiti 1 og mátti sjá menn að störfum ( hverju horni þegar blaðamaður og Ijósmvndari Morg- unblaðins gengu um húsið í fylgd Þorvarðar Elíassonar skólastjóra. „Hér á allt að verða tilbúið eftir rúman mánuð þegar við flytjum inn,“ sagði Þorvarður og gekk með okkur um tvær aðal- hæðirnar. „Þá tökum við í notkun tuttugu kennslustofur auk kennslustofu á neðstu hæð sem Þorvarður Elíasson skólastjórí, annar frá hægri, ásamt smið- um í einni af fyrstu kennslu- stofunum sem lokið er við. Morgunblaöið/Júliu8

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.