Morgunblaðið - 03.05.1986, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDÁGUR 3. MÁl 1986
17
Leyndardómurinn bakvið
Landhelgisgæzlu Islands
og þyrluslysið á TF-RÁN
— eftir Gunnar
Bergsteinsson
Vegna greinar Guðbrands Jóns-
sonar með ofangreindri fyrirsögn í
Morgunblaðinu 1. maí um hið
hörmulega slys er þyrlan TF-RÁN
fórst í JökulQörðum 8. nóvember
1983, vil ég taka fram eftirfarandi.
Ég tel ekki ástæðu til að efast
um niðurstöður rannsóknamefndar
flugslysa um orsakir áðumefnds
slyss, þótt Guðbrandur Jónsson telji
sig vita betur. Rannsóknamefndin
vann mikið og vandað starf. Hún
komst að þeirri niðurstöðu að nær
óyggjandi væri að ein aðalorsök
slyssins hefði verið sú að rennihurð
á hægri hlið þyrlunnar hafí losnað
og farið í þyrlublöðin með þeim
afleiðingum að þyrlunni fataðist
flug.
Tiidrög þess, að þyrlan TF-RÁN
var send til Vestfjarða 8. nóvember
1983, var eindregin ósk þyrluflug-
manna, sem eftir velheppnaðar
æfíngar með varðskipi að degi til
töldu kominn tíma til að gera sömu
æfíngar að nóttu, því að aldrei
væri að vita hvenær þess yrði þörf,
t.d. vegna björgunar eða sjúkra-
flutninga.
Mánudaginn 7. nóvember 1983
var því gerð flugáætlun í samráði
við flugmenn þyrlunnar um að farið
skyldi frá Reykjavík eftir hádegi
daginn eftir, fýrst yfír Engey til
að svipast um eftir líkum skipveija
af Sandey, sem hafði hvolft þar
nokkm áður og síðan til ísafjarðar.
Þar skyldi tekið eldsneyti áður en
farið yrði um borð í varðskipið Óð-
inn, sem mundi verða í ísafjarðar-
djúpi. Síðar um kvöldið eða nóttina
skyldi svo farið í æfínga- og gæzlu-
flug norður í svonefnda Gildm, sem
er um 30 sjómflur norður af Kögri,
ef veður og aðstæður leyfðu. Dag-
inn eftir átti þyrlan svo að aðstoða
varðskipið við vitaþjónustu áður en
flogið yrði aftur til Reylq'avíkur.
Aður en þyrlan kom vestur til
ísafjarðar var skipherra varðskips-
ins beðinn um að leggja skipi sínu
við akkeri á rólegum stað og valdi
hann Jökulfírði til þess.
Þegar varðskipið Óðinn kom svo
til Reykjavflcur eftir leit og björgun
þyrluflaksins var haldið sjópróf eins
og lög gera ráð fyrir.
Guðbrandur Jónsson telur þetta
sjópróf „þar sem yfírmenn varð-
skipsins ... mættu fyrir Bæjarþingi
Reykjavíkur 18. nóvember 1983,
eiðsvamir og áminntir um sannsögli
að eigin ósk 10 dögum eftir slysið"
vera eina marktæka gagnið í mál-
inu, en gerir því síðan skóna að
skýrsla skipherra og frambu'rður
yfírmanna fyrir sjódómi sé tilbún-
ingur einn.
Til þess að rökstyðja skoðun sína
og tortryggja framburð skipveija
ber Guðbrandur síðan á borð hveija
Akureyri;
Vortónleikar
yngri nemenda
Tónlistarskól-
ans eru í dag
Akureyri.
ÞRJÁTÍU nemendur Tónlistar-
skólans á Akureyri flytja fjöl-
breytta efnisskrá á tónleikum í
Borgarbíói í dag, laugardaginn
3. maí. Tónleikarnir hefjast kl.
14.00.
Nemendumir leika á ýmis hljóð-
færi, tónlist eftir bæði innlenda og
erlenda höfunda.
Allir em velkomnir á tónleikana
að njóta þessarar skemmtunar sér
að kostnaðarlausu.
rangfærsluna af annarri og skulu
hér nefndar nokkrar.
Flugþol TF-RÁN var þijár og
hálf klukkustund en ekki tvær og
hálf eins og Guðbrandur segir.
Guðbrandur telur ástæðu til að
ætla að ekkert þyrlueldsneyti hafí
verið til um borð í Óðni, vegna þess
að þyrlan tók eldsneyti á Isafírði.
Sannleikurinn er hinsvegar sá að í
skipinu vom 600 lítrar af þyrluelds-
neyti. En venja er að fylla tanka
þyrlu í landi til þess að halda elds-
neytisbirgðum skipsins óskertum í
lengstu lög.
Guðbrandur talar um galeiðu-
þrældóm fyrir áhöfn þyrlunnar þar
eð uppgefin dagskrá frá yfírstjóm
Landhelgisgæzlunnar hafí hljóðað
upp á 17 klukkustunda vinnudag í
vikulok um miðja nótt og langt
fram á morgun.
Flugtak frá Reykjavík var klukk-
an 15.04 á þriðjudegi og höfðu
þá flestir úr áhöfn þyrlunnar hvflst
fram að þeim tíma eftir að hafa
gert stuttan stans á vinnustað að
morgni. Um klukkan 17A0 lenti
þyrlan síðan á varðskipinu Óðni.
Að loknum kvöldverði ræddu
flugmenn og skipherra um áætlað
næturflug og leituðu flugmenn sér
síðan hvfldar þar til farið skyldi í
loftið um klukkan 22.30, þegar
nánari upplýsingar um veður lægju
fyrir.
Eins og Guðbrandi, flugmanni,
má vera kunnugt, em það flugmenn
sjálfír sem meta upplýsingar um
veður og ákveða hvort flugfært sé,
en ekki aðrir þótt hann gefí það í
skyn.
Þar eð Guðbrandi er tíðrætt um
vind, sjö vindstig, skal þess getið
að nokkmm mánuðum áður hafði
sama þyrla híft sex menn um borð
í tíu vindstigum undir Stigahlíð án
erfíðleika, eins og sjónvarpsmyndir
frá þeim atburði bera með sér.
Flugáætlun um næturflugið var
að sjálfsögðu gerð í samráði við
skipherra varðskipsins, sem í þessu
Gunnar Bergsteinsson
„ Athugasemdir Guð-
brands varðandi fram-
burð stýrimanna við sjó-
próf um hífingaræfing-
ar eru ekki svara verðar,
þar sem hinn reynslu-
mikli þyrluflugmaður
opinberar þar vanþekk-
ingu sína, og er greini-
legt að hann hefur aldrei
nálægt rekstri björgun-
arþyrlu komið.“
tilfelli sem öðmm, þegar þyrlur
fljúga frá skipi, virkar sem stjóm-
stöð fyrir flugið.
Athugasemdir Guðbrands varð-
andi framburð stýrimanna við sjó-
próf um hífingaræfingar em ekki
svara verðar, þar sem hinn reynslu-
mikli þyrluflugmaður opinberar
þar vanþekkingu sína, og er greini-
legt að hann hefur aldrei nálægt
rekstri björgunarþyrlu komið.
Ef marka má síðustu málsgrein
í ritgerð Guðbrands, virðist hann
komast að þeirri niðurstöðu að
leyndardómurinn bak við Land-
helgisgæzlu íslands og þyrluslysið
á TF—RÁN sé sá, að þyrlan hafi í
þessari síðustu flugferð sinni átt
að fara í ómerkilega sendiferð til
Isafjarðar fyrir skipherrann á varð-
skipinu og allt annað sé uppspuni.
Starfsmenn Landhelgisgæzlunn-
ar em orðnir ýmsu vanir í sambandi
við aðdróttanir og æmmeiðingar,
en síst af öllu átti ég von á því að
hið hörmulega slys er TF—RÁN
fórst í Jökulfjörðum yrði notað í
þeim tilgangi af manni, sem ekki
fékk þá ósk uppfyllta að verða
starfandi flugmaður hjá Landhelg-
isgæzlunni.
Lesendum greinar Guðbrands
má vera ljóst hvers vegna hann fékk
ekki starfíð.
Höfundur er forstjóri Landhelgis-
gæslunnar.
«
v
KONUR
V
V
'^ðhsetti norðlenskra

£>
>•
• V
>
V
•V
A •
V
>
•V
A Sýningarf*.Kkur sýnir fatnað afléttari sortinni.
- O -
Söngvakeppni.
Fjölbreytt skemmtiatriði
- O -
Tekið á móti gestum með kokteil og söng.
— O —
Sunna Borg setur samkomuna
- O -
Krúttmagasöngurinn sunginn.
- O -
Kvöldverður.
- O -
Krúttmagadans.
- O -
Fegurðarsamkeppni, fyrri hluti.
- O -
Fjöldasöngur.
- O -
Leikfími.
- O -
Söngtríó.
- O -
Ferðaskrifstofa Krúttmaga.
O
I BROADWAY
FIMMTUDAGINN 8. MAÍ
Húsiðopnaðkl. 19.00.
V
í>
£•
A
•
V
• A
t>
V
A*
o
Fegurðarsamkeppni, úrslit.
- O -
Krýning.
- O -
Viðtal við sigurvegarann.
CCCACWAy
Miða- og
borðapantanir
daglega frá kl.
11.00—19.00.
Sími 77500.
«1
A
<•
4
V.
A
<3
A
<3
Á.
A
•V
<J
4 •
.<
<J
• A
<J •
• A
A
• A
<3 •
4
. ^
. 4
<•