Morgunblaðið - 28.05.1986, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. MAÍ1986
Reykjanesbraut-
in breikkuð
Reykjanesbrautin verður
opnuð til suðurs í haust og
tengist þá þeim hluta braut-
arinnar sem í daglegu tali
nefnist Keflavíkurvegur.
Vegna þessarar samteng-
ingar er nú verið að breikka
Reykjanesbrautina og verð-
ur hún þijár akreinar í
hvora átt. Fyrirhugað er að
ljúka þessum framkvæmd-
um í haust.
ljós við 31 gatnamót og 20
gangbrautarljós. Þetta væru því
mesta ijölgun sem orðið hefur á
umferðarljósum á einu ári hingað
til.
Þá er nýlokið við að setja
rafeindabúnað við umferðarljósin
við Miklubraut og á næstunni
verða umferðarljósin á gatna-
mótum Laugavegs og Nóatúns,
Suðurlandsbrautar og Grensás-
vegar og Grensásvegar og
Fellsmúla einnig endumýjuð.
Morgunblaðið/Júlíus
Framkvæmdir eru hafnar við breikkun Reykjanesbrautar. Myndin er tekin skammt sunnan við Bústaða-
veg. Fyrir miðri mynd eru hesthús Fáks.
__ +
Taka ber a málefnum Ut-
vegsbankans umsvifalaust
— segir Guðmundur Einarsson formaður Bandalags jafnaðarmanna
Að sögn Guttorms Þormars
verkfræðings verður eftir breyt-
inguna komið fyrir umferðarljós-
um við fimm gatnamót á Reykja-
nesbraut, við Bústaðaveg,
Smiðjuveg, Steklg'arbakka,
Breiðholtsbraut og Nýbýlaveg.
Gatnamótunum við Alfabakka
verður lokað.
í haust verða einnig sett upp
umferðarljós við gatnamót Bæj-
arháls og Hraunbæjar, en vegna
mikillar umferðar að austan eiga
íbúar Árbæjarhverfís oft í erfíð-
leikum með að komast út úr
hverfínu. Um sama leyti verða
sett ugp umferðarljós við gatna-
mót Ármúla og Vegmúla og
einnig við gatnamót Kalkofns-
vegar og Hafnarstrætis.
Guttormur Þormar sagði að í
Reykjavík væru fyrir umferðar-
f FRAMHALDI af fréttatilkynn-
ingu sem þingflokkur Bandalags
jafnaðarmanna sendi fjölmiðlum,
hefur Guðmundur Einarsson
formaður flokksins sent Matt-
híasi Bjarnasyni viðskiptaráð-
herra bréf. Þar áréttar hann
skoðun þingflokksins um að Út-
vegsbankinn verði seldur ef sýnt
þyki að hann geti ekki spjarað
sig af eigin rammleik og vill
jafnframt benda á eftirtalin at-
riði:
Nauðsyn þess að taka á málefn-
um Útvegsbankans umsvifalaust,
því núverandi ástand veldur ein-
staklingum og fyrirtækjum í við-
skiptum við hann erfiðleikum og
^óni. Guðmundur bendir á að
sameining við Búnaðarbankann án
framlags frá ríkissjóði til að mæta
Hafskipsskaðanum sé alvarlegt
afbrot gegn öryggi og hagsmunum
viðskiptavina Búnaðarbankans. Þá
segir Guðmundur að ekki komi til
greina að sameina Útvegsbankann
öðrum bönkum eða selja hann án
þess að fara rækilega ofan í saum-
ana á stöðu hans, meta eignir hans
og birta niðurstöður. Af Hafskips-
málinu væri ljóst að bankinn veitti
lán án nægra trygginga. Slík við-
skipti hafa ekki verið einsdæmi hjá
bankanum eins og fram kæmi í
viðtali við Þórð Ólafsson forstöðu-
mann bankaeftirlitsins í dagblaði
þann 23. maí.
Guðmundur telur að ríkisstjóm-
inni sé skylt að upplýsa Alþingi um
stöðu málsins. Þrátt fyrir að fjár-
hags- og viðskiptanefndir Alþingis
séu ekki starfandi yfir sumartímann
telur hann rétt að kveðja saman
þá alþingismenn, sem sátu í nefnd-
unum sl. þing og gera þeim grein
fyrir stöðu Útvegsbankans og
áformum um hann. Sú meðferð
málsins væri líkust samskiptum
utnaríkisráðherra og utanríkis-
nefndar Alþingis í gegnum árin.
í niðurlagi bréfsins segir að
almenningur sem á stærsta hluta
bankakerfisins eigi heimtingu á að
öll kurl verði komin til grafar þegar
Útvegsbankanum verði ráðstafað.
Bankann þurfi að gera upp og
meta eignir hans í verðbréfum með
tilliti til veða og trygginga. Guð-
mundur telur að landsmenn hafi
fulla ástæðu til að óttast að reynt
verði að koma hirslum bankans í
nýjar vörslur án þess að opna þær.
„Slíkt má ekki gerast," segir hann.
„Bankastarfsemi byggist á trausti.
Samskipti Hafskips og Útvegs-
bankans hafa rýrt það traust."
Könnun Félags-
vísindastofnunar HI:
65,3% á móti
kaupum á
Olfusvatns-
landi
SAMKVÆMT könnun, sem Fé-
lagsvísindastofnun. Háskólans
gerði fyrir Þjóðviljann um sið-
ustu helgi, eru 65,3% kjósenda í
Reykjavík, sem afstöðu tóku,
fremur eða mjög mótfallnir
kaupunum á jörðinni Ölfusvatni
i Grafningi. 34,7% eru hins vegar
fremur eða mjög hlynntir kaup-
unum.
Könnunin náði til 800 Reykvik-
inga á aldrinum 18—80 ára, en
svarendur voru 615. Spurt van „í
fyrra keypti Reykjavíkurborg jörð-
ina Ölfusvatnsland vegna Hitaveitu
Reykjavíkur fyrir 60 milljónir
króna. Ertu hlynnt(ur) eða mót-
fallin(n) þessum kaupum?" Niður-
staðan varð sú, að 57 (9,3%) voru
mjög hlynntir, 92 (15%) fremur
hlynntir, 105 (17,1%) fremur mót-
fallnir, 176 (28,6%) mjög mótfallnir,
7 (1,1%) neituðu að svara og 178
(28,9%) voru blendnir eða óvissir.
Fundur um mannréttíndamál í Genf:
Bandaríkj amenn neita að
samþykkja lokasamþykkt
Bem. Fri önnu Bjamadóttur, fréttaritara Morgunblaðsins.
Sérfræðingafundur um
mannréttindamál, sem haldinn
var í Bern 14. aprfl til 26. mai,
þótti takast mjög vel þangað til
Bandaríkjamenn ákváðu á síð-
ustu stundu að beita neitunar-
valdi sínu og koma í veg fyrir
að fundurinn sameinaðist um
lokaskjal. Ákvörðun þeirra
kom fulltrúm hinna rikjanna
34, sem sóttu fundinn, á óvart
þar sem talið var að samkomu-
lag hefði náðst um skjalið.
Hlutlaus og óháð riki i Evrópu
lögðu það fram á mánudags-
morgun og fulltrúar Banda-
ríkjamanna féllust á það á
nefndarfundi. En Iokaskjalið
þótti of almenns eðlis i Was-
hington og þar var ákveðið að
samþykkja það ekki.
Bernarfundurinn var undir-
búningsfundur fyrir þriðju Ráð-
stefnuna um öryggi og samvinnu
í Evrópu, RÖSE, sem hefst í Vín-
arborg í nóvember. Ráðstefnumar
eru haldnar til að fara yfir Hels-
inki-sáttmálann og sérfræðinga-
fundir hafa verið haldnir um hina
ýmsu málaflokka sáttmálans til
að undirbúa starfið í Vínarborg.
Menningarþingi í Búdapest og
sérfræðingafundi um mannrétt-
indamál í Ottawa á síðasta ári
lauk báðum án þess að samkomu-
lag næðist um lokaskjal eða
skýrslu til framhaldsfundarins í
Vín. Mikill skoðanamunur austurs
og vesturs á menningar- og
mannréttindamálum kom skýrt í
ljós á þessum fundum. Umræður
voru harðar og oft hvassar en
Rúmeníu og öðrum ríkjum Aust-
ur-Evrópu er kennt um að ekki
var hægt að komast að samkomu-
lagi um lokaskjal á þeim.
Bemarfundurinn flallaði um
tillögur er varða tengsl og reglu-
lega fundi á grundvelli Qölskyldu-
banda, endursameiningu fjöl-
skyldna og hjúskap milli ríkis-
borgara ólíkra landa og um tillög-
ur varðandi ferðalög af persónu-
legum ástæðum eða vegna starfs,
bætt skilyrði til ferðalaga ein-
staklinga eða hópa, fundi ungs
fólks, íþróttir og víkkun sam-
skipta. Svisslendingar buðu til
fundarins og sögðu í upphafi að
það væri ekki aðalatriði að komast
að samkomulagi um lokaskjal
heldur væri mikilvægt að ræða
þessi mál sérstaklega. Umræð-
umar á fundinum vom opinskáar
og andrúmsloftið benti til að þátt-
takendumir gætu komið sér
saman um skýrslu sem yrði lögð
fyrir Vínarfundinn.
Óháðu og hlutlausu ríkin í
Evrópu, lögðu fram drög að loka-
skjaii á sunnudag. Ríkisstjómir
þátttökuríkjanna em hvattar til
að standa við Helsinki-sáttmálann
í skjalinu og bent á ákveðin atriði
sem gætu einfaldað tengsl ein-
staklinga og hópa milli þjóða.
Miklar umræður, sem stóðu langt
fram á nótt, fóra fram um þetta
skjal en samkomulag náðist ekki.
Sovétmenn gátu til dæmis ekki
sætt sig við ábendingu um að
vegabréfsáritanir yrðu afgreiddar
á þremur dögum og brottfarar-
lejrfi yrðu afnumin.
Atlantshafsbandalagsríkin og
írland, sem vinna saman á
RÖSE-fundum, ákváðu að lokum
að leggja fram eigin drög að
lokaskjali. Sovétmönnum blöskr-
aði þessi framkoma, þeir hótuðu
að leggja fram sitt eigið skjal
næsta dag og gengu út af fundi.
Sovéska skjalið var lagt fram í
bítið á mánudagsmorgun og
óháðu og híutlausu ríkin sömdu
nýtt lokaskjal upp úr skjölunum
þremur sem iágu fyrir. Orðalagið
var almennara og nokkmm atrið-
um sem Varsjárbandalagsþjóðim-
ar gátu ekki sætt sig við var
sleppt. En skjalið þótti þó enn
þess virði að samþykkja það.
Edouard Bmnner, aðstoðamtan-
ríkisráðherra Sviss, sagði að það
væri 40% betra en kafli Helsinki-
sáttmála um mannleg samskipti
og tengsl og 20% betra en sam-
þykktin frá framhaldsfundinum í
Madrid.
Fulltrúar Bandarikjanna á Bem-
arfundinum gengu að þessu loka-
skjali, eins og áður segir, um há-
degi en fengu síðan fyrirskipanir
frá Washington að samþykkja það
ekki. Bandaþjóðir þeirra reyndu
að fá þá til að samþykkja skjalið
og Hans-Dietrich Genscher, utan-
ríkisráðherra Vestur-Þýskalands,
hafði samband við George Shultz,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna,
til að reyna að ná samstöðu innan
Alantshafsbandalagsins. En
Bandarikjamönnum varð ekki
haggað.
Hjálmar W. Hannesson, sendi-
fulltrúi í utanríkisráðuneytinu, sat
fundinn síðustu vikumar fyrir ís-
lands hönd. Hann sagði að það
væri leitt að Atlantshafsbanda-
lagsríkin hefðu ekki náð sam-
komulagi um afstöðu til loka-
skjalsins. „Evrópubandalagið, en
Vestur Þýskaland þó sérstaklega,
lagði mikla áherslu á að lokaskjal-
ið yrði samþykkt," sagði hann.
„Það telur að skjalið geti hjálpað
þúsundum manna sem hafa orðið
viðskila við ættingja sína í Austur
Evrópu og telur það framfarar-
spor, þótt lítið sé, ef Sovétmenn
fallast á nýja samþykkt um
mannleg samskipti sem hægt er
að veifa framan í þá þegar þeir
bijóta í bága við áður gerðar
samþykktir. Afstaða Bandaríkja-
manna er þó skiljanleg. Þeir vildu
leggja áherslu á mikilvægi þess
að staðið yrði við fyrri samþykktir
um mannréttindamál áður en nýj-
ar samþykktir yrðu gerðar með
henni."
Virtur og mikilsmetinn maður,
Michael Novak, sem er guðfræð-
ingur og fræðimaður, var formað-
ur sendinefndar Bandaríkja-
manna á Bemarfundinum. Hann
sagði á fréttamannafundi að
honum loknum að sér þætti leitt
að samkomulag hefði ekki náðst
en orðalagið á lokaskjalinu hefði
komið í veg fyrir að Bandaríkja-
menn gætu gengið að því. Hann
sagði RÖSE-þróunina of mikil-
væga til að draga úr trú fólks á
henni með því að samþykkja svo
almennt skjal um málefni sem
snertir líf stórs hluta bandarísku
þjóðarinnar. Novak þótti standa
sig mjög vel í umræðum á fundin-
um en á mánudagskvöld heyrðust
vangaveltur um hvort reynsluleysi
hans í utanríkismálum og á
RÖSE-fundum hefðu valdið mis-
skilningnum varðandi lokaskjalið.
Ýmsir vestrænir baráttuhópar
fyrir frelsi einstaklinga í Austur
Evrópu bundu vonir við Bemar-
fundinn og vonuðu að hann gæti
leitt til aukinna mannlegra sam-
skipta milli þjóða í austri og vestri.
Fulltrúar nokkurra ríkja sem býr
í fjöldi fólks er hafa fjölda íbúa
sem orðið hafa viðskila við ætt-
ingja sína austan tjalds notuðu
tækifærið í Bem til að semja beint
við fulltrúa annarra ríkja um
einstök tilfelli einstaklinga. Full-
trúar Vestur Þýskalands áttu til
dæmis tvíhliða viðræður við Aust-
ur Þjóðveija og Sovétmenn lofuðu
Bandarikjamönnum í sambandi
við fundinn að kanna sérstaklega
tilfelli 72 einstaklinga. Banda-
ríkjamenn gáfu til kynna á mánu-
dagseftirmiðdag að þeir gætu
ekki samþykkt lokaskjalið meðal
annars vegna þess að Sovétmenn
hefðu ekki staðið við loforð um
brottfararleyfi fyrir að minnsta
kosti 36 þessara einstaklinga.