Morgunblaðið - 09.07.1986, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. JÚLÍ 1986
Hvesta, mUli Fljótavíkur og Rekavíkur. Kögur. Myndin er tekin úr hafi.
Áfangastaður:
Hornstrandir
— eftir Sigurð Sigurðsson
„Af Hornstrendingum hafa
fáar sögnr verið sagðar, og hjá
þeim hafa fá þau tíðindi gerst,
sem náð hafa skrásetningu
sagnaritara. Þar hafa engir
höfðingjar búið, sem staðið hefur
gustur af og skilið eftir sig sögu
eða átt þátt í stórmálum þjóðar-
innar.
A landnáms- og söguöld voru
Hornstrandir nyög heimsóttar
úr fjarlægum héruðum vegna
veiði- og rekakosta þeirra. En
þrátt fyrir að heimsóknir þessar
héldust að nokkru fram á sein-
ustu tíma, færðist mistur einang-
runar yfir útkjálka þennan og
skóp í ímyndun fjarlægra búenda
furðupersónur, er hann byggju,
nokkurs konar nátttröll menn-
ingarinnar á valdi heiðinglegra
hátta og siða, ókristileh og illsku-
full í fordæðuskap sínum. Hélst
sú hugmynd lengi meðal manna
í fjarlægum héruðum og helst
að sumu leyti enn í nokkuð
breyttri mynd.“
Svo segir Þórleifur Bjamason í
Homstrendingabók sinn „Land og
líf“. Hugmyndir manna um Hom-
strandir eru nú um margt breyttar,
enda er þar nú eyðibyggð. Hom-
strendingar hafa samlagast öðrum
íslendingum og skera sig lítt úr
fjöldanum. Þó er eins og litið sé
með aðdáun til þeirra fáu raun-
verulegu Homstrendinga, sem eftir
lifa, þeirra sem fæddust á Hom-
ströndum og lifðu þar stóran hluta
ævi sinnar.
Landið norðan ísafjarðardjúps og
Jökulfjarða nefnist nú einu nafni
Homstrandir. Áður fyrr var greint
á milli Homstranda og Jökulfjarða.
Hornstrandir vom nyrðri hlutinn,
en sunnan fjalla var talað um Jökul-
fírðina. Meginhluti Homstranda
tilheyrði Sléttuhreppi en innri hluti
Jökulfjarða Grunnavíkurhreppi.
Báðir þessir hreppar hafa verið
lagðir niður enda ekki sála búsett
á Homströndum ef undan er skilinn
Hombjargsviti á Látrum, en þar er
vitavörður búsettur allt árið. Forð-
um lifði fólk þarna af landsins
gæðum, búskapur var nokkur og
fuglabjörgin voru mikilvægt forða-
búr.
Nú líta landsmenn á Homstrand-
ir sem stórkostlega útivistarj)-
aradís, enda var það friðað árið
1975. Friðlandið nær yfír svæðið
vestan Skorarheiðar, en það er heið-
in milli Hrafnsfjarðar í Jökulfjörð-
um og Furufjarðar. Á þetta sérlega
vel við því á Hornströndum hefur
ákaflega lítið verið hróflað við
landinu frá því sem var, en búskap-
arhættir voru mun frumstæðari en
nú er. Þama eru engir vegir svo
heitið geti, fáar byggingar, nema
stöku sumarbústaðir og svo gamlar
rústir. Engin búfjárbeit er á Hom-
ströndum, landið er algjörlega lokað
fyrir sauðfé og nautgripum. Hins
vegar er heimilt að ferðast um
landið á hestum, sem getur verið
miklum erfiðleikum háð vegna
brattra slóða.
Þúsundir íslendinga hafa farið í
gönguferðir á Hornströndum. Frá
júní eða júlí-og fram í september
fara flöldi manna á Hornstrandir,
í helgarferðir eða lengri ferðir, sér
til ánægju og yndisauka.
Göngfuleiðir á
Hornströndum
Landslagi er þannig háttað á
Homströndum að vart er um aðrar
leiðir að ræða á milli staða en
gönguleiðir. í tímanna rás hafa íbú-
ar þessa afskekkta svæðis fundið
stystu og greiðustu leiðirnar á milli
staða. Þessar leiðir eru enn farnar
og ekki færar öðrum en fótgang-
andi. Bílar hafa vart sést á Horn-
ströndum, nema í Aðalvík og ef til
vill á Hesteyri.
Fyrir ferðamenn eru einkum tveir
staðir ákjósanlegir upphafsstaðir
ferða eða dvalarstaðir. Aðalvík er
í raun fagur fjörður, umkringdur
háum og reisulegum fjöllum á þtjár
hliðar en opið haf er mót vestri.
Gróður er mjög mikill í Aðalvík. í
Norður-Aðalvík eru hvítar skelja-
sandsstrendur, svo engu líkara en
verið sé á suðrænum sólarströndum
þegar vel viðrar.
Hinn staðurinn er Hornvík, hlý-
leg vík eða fjörður, byggður háum
björgum og á báðar hliðar. Vestur-
hluti Hornbjargs er úr Hornvík séð
brattur fjallgarður með himinháum
tindum, en þegar upp er komið er
skyndilega, þverhnípi, rétt eins og
fjallgarðurinn hafi verið skorinn að
endilöngu með hárbeittum risahníf.
í Aðalvík og Hornvík er skyn-
samlegt að tjalda. Á báðum þessum
stöðum er jafnvel ákjósanlegt að
dvelja í nokkra daga, því þar er svo
feikimargt að skoða að ekki dugar
vikan ef vel á að vera. Hins vegar
er hægt að hefja ferðina t.d. í Að-
alvík og ganga þaðan um Fljótavík,
Kjaransvík, Hlöðuvík, Rekavík og
yfír í Hornvík og dvelja þar í nokkra
daga í lok ferðarinnar.
Hér á eftir verður nánar sagt frá
Aðalvík og Hornvík en hér skal
getið um vegalengdir á helstu
gönguleiðum á Homströndum.
Frá Aðalvík:
Frá Látrum í Aðalvík að Sæbóli
eru 8 km og þriggja klst. gangur.
Frá Látrum yfír í Fljótavík eru
um 10 km og rúmlega þriggja klst.
gangur.
Frá Látmm og yfir að Hesteyri
em um 12 km og þriggja klst. gang-
ur.
Frá Látrum um Fljótavík í
Hlöðuvík em um 30 km og 10 klst.
gangur.
Frá Látmm yfir í Hornvík em
45 km og 15 klst. gangur.
Úr Hlöðuvík:
Úr Hlöðuvík yfír að Hesteyri eru
20 km og um fjögurra klst. gangur.
Úr Hlöðurvík yfir í Hornvík em
um 15 km og fjögurra klst. gangur.
Úr Hlöðuvík yfir í Fljótavík eru
um 20 km og 7 klst. gangur.
Úr Hornvík:
Úr Hornvík í Barðsvík em um