Morgunblaðið - 09.07.1986, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. JÚLÍ 1986
33
Skammt fyrir innan
Hesteyri við samnefndan
fjörð reistu Norðmenn í lok
siðustu aldar hvalveiðistöð.
Þeir breyttu henni síðar í
síldarbræðslustöð. Um 1927
komst stöðin i eigu
Kveldúlfs og eftir að síldin
hvarf um 1940 hefur stöðin
grotnað niður og er nú
rústir einar.
Kögur og Fljótavík.
22 km og 6 klst. gangur.
Úr Hornvík í Furufjörð eru 35
km og 10 klst. gangur.
Dagleiðir:
Ferðir milli víka eru mjög hófleg-
ar að lengd og göngutíma fyrir
allflesta ferðamenn. Nefna má að
sé lagt upp frá Látrum í Aðalvík í
Homvík má ferðin taka tvo til þijá
daga. Gist er tvisvar sinnum, í
Fljótavík og í Hlöðuvík, og komið
á þriðja degi í Homvík. Þetta er
mjög skynsamlegt fyrirkomulag og
gefst þá tækifæri til að skoða sig
vel um á leiðinni, t.d. ganga út á
Hvestu af Tunguheiði, sem er á
milli Rekavíkur bak Látur og
Fljótavíkur. Hvesta er fjallið sem
gengur í sjó fram milli þessara víka.
Þá er ekki úr vegi að ganga á
Kögur, þetta sérstaka fjall sem er
norðan við Fljótavík. Þá má ganga
á Hælavíkurbjarg af gönguleiðinni
milli Hlöðuvíkur og Homvíkur.
Sé gönguleiðin milli Aðalvíkur
og Hornvíkur valin má sjá svo mik-
ið af Homströndum að ferðamenn
hafi ágætt yfírlit yfír þennan lands-
hluta að ferð lokinni, ekki síst ef
farið er á Hvestu, Kögur og Hælaví-
kurbjarg. Líklegt er að þessi ferð
taki alls viku og er þá tveimur dög-
um varið á hvomm stað, Aðalvík
og Hornvík. En nú verður flallað
um þessa tvo ágætu staði.
Ferðatilhögunin getur því verið
á þessa leið:
1. dagur: Komið til Aðalvíkur.
2. dagur: Gengið um Aðalvík.
3. dagur: Gengið frá Aðalvík yfír
í Fljótavík.
4. dagur: Gengið frá Fljótavík yfír
í Hlöðuvík.
5. dagur: Gengið frá Hlöðuvík yfír
í Homvík.
6. dagur: Gengið um Hornvík.
7. dagur: Brottför.
Aðalvík
Aðalvíkin brosir blítt við ferða-
mönnum þegar siglt er inn með
Fagranesinu. Skipið skilar af sér
ferðamönnum við Sæból eða Látra,
og er skynsamlegt að fara á land
að Látram. Þar er ágæt miðstöð
tveggja daga dvalar í Aðalvík.
Aðalvík skiptist í þrennt, Norð-
ur-Aðalvík, Miðvík og Vestur-
Aðalvík. Nokkuð er um sumar-
bústaði í Aðalvík og era það
fyrrverandi ábúendur og afkomend-
ur þeirra sem mega byggja sumar-
bústaði með leyfí Náttúravemdar-
ráðs, sem fer með yfírstjóm
friðlandsins ásamt nefnd á vegum
landeigenda.
A StraumnesQalli byggðu
Bandaríkjamenn á sjötta áratugn-
um radarstöð, sem í raun komst
aldrei almennilega í notkun, því
skömmu eftir að byggingu stöðvar-
innar lauk, var horfíð frá því pð
nota radarstöðvar til landvama.
Mannvirki á StraumnesQalli era enn
uppistandandi og er það fyllilega
þess virði að ganga upp á fjallið
eftir góðum vegi, sem liggur allt
út á fjallsendann þar sem stöðin
stendur.
Þar fyrir neðan er Straumnes,
lítið nes, þar sem viti stendur og
er sjófarendum kennileiti á erfíðum
hafsvæðum. Hún er þekkt Straum-
nesröstin, mót strauma, og gat hún
fyrr á tímum verið bátum og litlum
skipum skeinuhætt.
I Vestur-Aðalvík er mikið um
hvönn og raunar er þessi hluti Að-
alvíkur einna best gróinn. Skammt
þar fyrir utan er fjallið Ritur, en
það sést víða að enda stendur það
yst við Ísaíjarðardjúp.
I Skáladal var forðum útræði og
segir Þórleifur Bjamason í Hom-
strendingabók frá afa sínum, Guðna
Kjartanssyni, sem reri þaðan sem
unglingspiltur. Strákur var einu
sinni á laugardagskvöldi sendur til
Hesteyrar einhverra erinda. Guðni
þreyttist á göngunni enda nýkom-
inn úr róðri. Sá hann þá hesta á
beit og tók einn þeirra, hnýtti upp
í hann og reið honum og skilaði að
notkun lokinni. Eigandi hestsins var
nefndur Sigurður frá Læk, mikill
fyrir sér, drengur góður en stórlát-
ur og þoldi illa að sér væri sýnd
óvirða í nokkra.
Þar kom að, er Sigurður frá Læk
uppgötvaði heststuldinn. Hann kom
í verbúð Guðna og bjuggust allir
við miklum refsingum og barsmí-
ðum. í Homstrendingabók segir
svo:
„Nokkra seinna var hurðskrifli
búðarinnar hrandið upp og kallað
í (.yram úti:
„Er Guðni Kjartansson svo nærri,
að hann megi heyra mál mitt?“
Vissu þá allir, að þar mundi Sig-
urður.
Guðni kvað svo vera.
„Er það satt, sem mér er tjáð,
að þú hafir án aðspumar tekið hest
minn og riðið honum inn á heiði?
Og með hveiju hyggst þú bæta mér
óvirðu þessa, ef sönn er?“
„Satt er það, að hest þinn tók
ég án aðspumar við þig, en því
aðeins gerði ég það, að þig vissi
ég mestan höfðingja til þess að
skilja þörf uppgefíns ferðamanns
og mundi þín sæmd meiri, er það
spyrðist, að umkomulaus unglingur
hefði slíkt þorað að gera og þú
umborið.“
Nú var þögn um stund. Einar
skáblíndi augunum á Guðna og
örlítinn vott af kímniglampa mátti
sjá í augnkrókum hans. Allir sátu
hljóðir og biðu eftir svari höfðingj-
ans. Eftir nokkra stund var aftur
sagt í búðardyram.
„Eg hefði líka mátt vera meiri
bölvaður fanturinn, hefði ég ekki
umborið það, og skulu þér heimilir
hestar mínir í hvert skipti, sem þú
átt leið um og þarft þeirra.“
Eftir þetta kom Sigurður í búðina
og var veitt þar eftir föngum, en
öllu dálæti sínu sneri hann til hest-
ræningjans.
Þegar Sigurður var farinn, hall-
aði Einar sér að Guðna og hvíslaði
lotningarfullum rómi:
„Mikið mátt þú lofa guð fyrir
kjaftinn á þér, Guðni. Eitt orð eins
og lýsi í brotsjó.““
Þessi frásögn líkist í meginatrið-
um sögu í Landnámu af Atla, þræl
Geirmundar heljarskinns, sem tók
við Vébirni sygnakappa, og félögum
hans, eftir að Vébjöm hafði brotið
skip sitt við Almenninga á Hom-
ströndum. Atli bauð skipbrots-
mönnum veturvist og bað þá engu
launa vistina.
Geirmundi gramdist þetta og
spurði „hví hann var svo djarfur
að taka slíka menn upp á kost
hans.“ Því svaraði Atli: „Því að það
mundi uppi meðan Island væri
byggt, hversu mikils háttar sá mað-
ur, muni verið hafa, að einn hans
þræll þorði að gera slíkt að honum
forspurðum." Geirmundi líkaði
þetta svar og gaf honum frelsi og
bú það er Atli varðveitti í Fljótavík
á Homströndum. Þar heita síðan
Atlastaðir.
Hornvík
Homvíkin er stórkostlegur stað-
ur. Þar er feikimargt að sjá.
Hombjarg hefur að sjálfsögðu mest
aðdráttarafl. Hombjarg sést ekki
frá Hornvík, aðeins vesturhlíðamar,
brattar, grasi grónar hlíðar, sem
hæst bér í nokkram tindum, Mið-
fell, Jörandur og Kálfatindur.
Austan megin er sem stórt fya.ll
hafí verið skorið með hárbeittum
hníf. Þar er þverhnípt í sjó fram
og hyldýpi fyrir neðan.
Nokkur ágæt tjaldsvæði era í
Homvík, t.d. skammt utan við
Höfn, neyðarskýli Slysavamafélags
Islands, og við fossinn Drífandi,
skammt austan við Hafnarósinn.
Rétt er að hver ferðamaður fari
fram á nyrstu nös Hombjargs og
gægist þar niður. Þar fæst for-
smekkurinn að því sem koma skal.
Eftir því sem sunnar dregur hækk-
ar bjargið og er hæst við Kálfatind.
Tilvalið er að ganga niður að Hom-
bjargsvita í IAtravík og þaðan yfír
fjallsgarðinn eða sömu leið til baka.
Þá má ganga út á Hælavíkur-
bjarg og er þá farið til baka um
Rekavík og síðan út með bjarginu.
Ferðanesti
Þeir sem hug hafa á að fara á
Homstrandir verða að hafa ýmis-
legt í huga. Best er að fara með
ferðafélögunum, t.d. Útivist eða
Ferðafélagi ísland, sem era með
margvíslegar ferðir á Homstrandir
yfír sumartímann.
Ferðamenn sem fara á eigin veg-
um verða að muna að útvega sér
far með Fagranesi. Nauðsynlegt er
að gera ferðaáætlun og standa við
hana, alla vega hvað varðar brott-
farartíma.
Nauðsynlegt er að vera vel út-
búinn og ekki síst hafa meðferðis
góðan regnfatnað. Gönguleiðir á
Homströndum era mjög brattar og
víðast er stórgrýtt. Því er nauðsyn-
legt að klæðast góðum gönguskóm
með frekar stífum sóla.
í flestum víkum Homstranda er
neyðarskýli Slysavamafélags ís-
lands. í þeim er ýmiss konar
neyðarútbúnaður og eldsneyti, mat-
ur og talstöðvar. Ekki er ætlast til
þess að ferðamenn snerti á þessu,
nema í algjörri neyð. Ferðamenn
eiga að sýna það drenglyndi að láta
neyðarskýlin vera svo þau geti stað-
ið undir nafni þegar á þarf að halda.
C
Höfundur var rítstjóri tímaritsins
Áfanga, en starfar nú sem blm.
og hefur undanfarið skrifað
greinar um ferðamál í Morgun-
blaðið.