Morgunblaðið - 26.08.1986, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. ÁGÚST 1986
Náttúruhamfarirnar í Kamerún:
Tvær baneitraðar loft-
tegimdir koma til greina
París, New York, Washington, AP.
VÍSINDAMENN eru ekki á eitt
sáttir um af hvaða tegund eit-
ur
urgasið, sem lagði upp
gigvatni í Kamerún og talið er
Frakkland:
4 létu lífið
í skóffareldum
Nice, AP.
FJÓRIR menn hafa látist í skógareldum þeim, sem nú geisa á hæðun-
um fyrir ofan Cote d’Azur-ströndina ■ Frakklandi. Mörg hundruð
manns hafa slasast í eldunum og þúsundir manna neyðst til að flýja
heimili sín.
Rúmlega tíu þúsund hektarar
lands hafa eyðilagst í eldunum.
Átta hús af hveijum tíu hafa brunn-
ið í þorpunum Auribeau og
Pegomas, að því er yfírvöld sögðu
á sunnudag. Rúmlega tvö þúsund
manns voru fluttir burtu frá bæjum,
tjaldstæðum og geðdeild sjúkrahúss
í Brasse.
Robert Pandraud, öryggismála-
ráðherra, ákvað eftir að hafa flogið
yfír eldasvæðið að björgunarað-
gerðum yrði stjómað frá einni
aðalmiðstöð.
Fimm hundruð hermenn og tvær
Puma-þyrlur vom send til liðs við
þá björgunar- og slökkviliðmenn,
sem fyrir vom að störfum. Vinna
nú um fímm þúsund manns að
björgunarstarfí, að því er embættis-
menn í París sögðu í gær.
„Eldtungumar em hærri en
byggingar og teygja sig langt upp
yfír höfuð okkar," sagði Jacques
Ellena, slökkviliðsmaður. „Og eld-
urinn magnast upp vegna vindsins
þannig að við verðum að vera alls
staðar í einu.“
Tvítugur slökkviliðsmaður varð
eldi að bráð í gær. Hann var að
berjast við mesta eldinn, sem eftir
Mexíkanskur
borg-arstjóri
biðst hælis
E1 Paso, Texas, AP.
Innflytjendayfirvöld í Banda-
ríkjunum tilkynntu á fimmtudag
að borgarstjóri stjómarand-
stöðuflokks í Mexikó hefði leitað
hælis sem pólitískur flóttamaður
ásamt tveimur öðmm meðlimum
flokksins. Segir borgarsljórinn
að hann óttist pólitískar ofsóknir
í landi sinu.
Gustavo Villareal er borgarstjóri
í bænum Hidalgo del Parral, sem
er sá þriðji stærsti í fylkinu Chihua-
hua í Norður-Mexíkó. 6. júlí fóm
fram kosningar i fylkinu og segir
stjómarandstaðan að stjómarflokk-
urinn hafí beitt víðtækum kosninga--
svikum.
Gengi
gjaldmiðla
Lundúnum, AP.
Bandaríkjadalur hækkaði lítið
eitt gagnvart öðmm gjaldmiðl-
um á evrópskum gjaldeyrismörk-
uðum í gær. Pundið kostaði í gær
1,4835 dali, en kostaði fyrir helgi
1,4925.
Gengi annarra helstu gjaldmiðla
var sem hér segir. Dalurinn kostaði
2,0420 vestur-þýsk mörk (2,0410),
1,6458 svissnesica franka (1,6450),
6,6940 franska franka (6,6800),
2,3055 hollensk gyllini (2,3025),
1.409,00 ítalskar límr (1.408,00),
1,39285 kanadíska dali (1,3915) og
153,80 japönsk yen (153,40).
er, þegar hann varð fyrir reykeitmn
og kafnaði. Þrír aðrir hafa farist í
eldinum. Fimm em alvarlega slas-
aðir og tvö hundmð hafa verið
færðir á sjúkrahús vegna reykeitr-
unar og bmnasára.
Eldamir geisa víða og er talið
að sums staðar hafí verið um
íkveikju að ræða. Ungur Vestur-
Þjóðverji var handtekinn á laugar-
dag og er talið að hann hafí kveikt
eld við þjóðveginn nærri b’ænum
Camoules.
að hafi orðið tvö þúsund manns
að bana, er. Yfirvöld í Kamerún
segja að hér sé um brennisteins-
vetni að ræða, en það hefur verið
dregið í efa og haldið fram að
gasið væri koltvísýringur.
Franski eldQallafræðingurinn
Haroun Tazieff er formaður leið-
angurs, sem Frakkar sendu til
Kamerún til að komast að því hvers
eðlis hið banvæna gas er. Gasið
steig upp af vatninu Nios á föstu-
dag. Tazieff og aðrir franskir
vísindamenn hafa dregið í efa til-
gátu stjómarinnar í Kamerún um
að brennisteinsvetni hafi lekið úr
vatninu.
Brennisteinsvetni er þyngra en
loft og svo er einnig um koltvísýr-
ing. Það gildir því einu hvor loftteg-
undin leystist úr læðingi í vatninu.
Þær hefðu báðar lagst yfir landið.
Bandaríkjamenn ætla að senda
flokk vísindamanna til Kamerún til
að kanna slysið. Það er bandaríska
jarðefnafræðistofnunin (USGS)
sem sendir leiðangurinn.
Svipað slys varð í Kamerún 1984.
Gasský lagði upp af vatninu Mono-
un, sem er í sömu fjöllum og Nios,
15. ágúst 1985 með þeim afleiðing-
um að 37 biðu bana. Darrell Herd,
talsmaður USGS, sagði að þá hefði
koltvísýringur sloppið úr iðmm
jarðar. Koltvísýringur er bæði lit-
og lyktarlaus og biðu mennimir 37
þegar bana.
Brennisteinsvetni er jafnvel eitr-
aðra en koltvísýringur. Jay Young,
ráðgjafi um efnaöryggi og heil-
brigðiseftirlit í Silver Spring í
Maryland-fylki, segir að brenni-
steinsvetni geri lyktarskynið ónæmt
á nokkmm sekúndum. Fómarlamb
gassins fínnur hverafýluna í upp-
hafí, en skyndilega hverfur daunn-
inn: „Skömmu síðar er maðurinn
allur,“ segir Young. Hann bætir við
að maður geti látið lífið eftir að
hafa andað gasinu að sér þrisvar
til fjórum sinnum.
Óvænt
flugferð
Nautabaninn Miguel Arroyo
fékk heldur betur fyrir ferð-
ina í Bilbao á föstudaginn. Svo
sem sjá má á myndinni hafði
tuddi nautabanann á hornum
sér og þeytti honum siðan til
jarðar. Þótt ótrúlegt megi
virðast slapp nautabaninn
óskaddaður.
Á KOLA-SKAGANUM í Norð-vestur-
homi Sovétríkjanna við landamæri
Noregs og Finnlands er mesta kjam-
orku-víghreiður veraldar eins og
staðfest er í ritgerð um herbúnað
þar, sem norska utanríkismálastofn-
unin (NUPI) kynnti á föstudaginn.
Tomas Ries, starfsmaður NUPI, hef-
ur tekið saman yfirlit yfir stjóm og
búnað sovéska hersins á þessum slóð-
Gervihnatta
myndir
frá Kola
um. Með því fylgja myndir og kort
af skaganum, en Jonny Skorve, jarð-
eðlisfræðingur við háskólann í Osló,
hefur skilgreint myndir, sem teknar
af Landsat-gervihnetti. Birtast
tvær þessara mynda hér með ásamt
korti er sýnir herstöðvar á Kola.
Landsat getur „séð“ hluti sem era
30 metrar að stærð eða stærri. Banda-
ríska geimferðastofnunin NASA
sendi hnöttinn á loft til jarðeðlis-
fræðirannsókna. Franski gervihnött-
urinn SPOT, sem einnig tekur myndir
til almennra nota, getur greint hluti
sem em 10 metrar eða stærri. NUPI
hafði ekki efni á að kaupa myndir
frá SPOT. Fullkomnustu njósnahnett-
ir geta greint hluti, sem era innan
við einn metri á stærð, en farið er
með myndir þeirra sem hernaðar-
leyndarmál.
Flugvöllur fyrir
Blackjack við
Schagui
Gervihnattamyndir frá því í
ágúst 1985 sýndu að unnið var
að því að gera nýjan mjög stór-
an flugvöll á suðurhluta Kola-
skagans við ána Schagui. Á
myndinni sést flugbrautin á vell-
inum, sem er 4.600 metra löng
og 500 metra breið, samhliða
henni er önnur 3.700 metra löng
braut. Til þessa hefur aðeins
verið einn flugvöllur með meira
en 4.000 metra langa braut á
Kola, þ.e. við Olenelogorsk á
miðjum skaganum. Langdrægar
sprengjuflugvélar, sem geta
flutt kjamorkuvopn, hafa notað
eldri flugvöllinn og auk þess
Backfíre-sprengjuþotur flotans,
þegar þær hafa athafnað sig á
Kola. Svo virðist sem völlurinn
við Sehagui sé gerður sérstak-
lega fyrir Blackjack-sprengju-
þotuna, sem er verið að taka í
notkun. Hún er risastór og lang-
dræg og getur flutt kjamorku-
vopn heimsálfa á milli.
Höfn fyrir eldflaugakafbáta í Gremikha
Myndin sýnir hafnarmannvirki í Gremikha, sem er eins austarlega
og kostur er við íslausa strönd Kola-skagans. Unnið er að því að
ljúka mannvirkjagerð við höfnina og hún sýnist sérstaklega hönn-
uð til að rýma nýjasta risakafbát Sovétmanna af Typhoon-gerð.
Bryggjur em 230 m langar en kafbáturinn er 210 m að lengd.
Hver bátur getur flutt 200 kjarnaodda, sem senda má til skot-
marka í Bandaríkjunum úr Barentshafi og íshafínu.