Morgunblaðið - 24.09.1986, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. SETPEMBER 1986
27
Kaupmannahöf n:
Hústökufólkið börn
menntaðra foreldra
Kaupmannahöfn, frá Sigrúnu Davíðsdóttur, fréttaritara Horgunbiaðsins.
í POLITIKEN skýrði kennarinn og rithöfundurinn Curt Lind-
stram frá því, hvers konar krakki gangi í hóp hústökufólksins
sem nú hefur hætt átökum við borgaryfirvöld í Kaupmannahöfn.
Hann hefur fengist við að kenna krökkum, sem hafa dottið út
úr efstu bekkjum grunnskólans og þeirra á meðal hefur hann
kynnst hörðum nöglum úr þessum hópi. Hann vinnur nú að bók
um hópin í Ryesgade og hefur áður skrifað um svipaðan hóp.
Samkvæmt lýsingu hans eru
þetta böm vel menntaðs fólks.
dæmigerðir forekirar þeirra geti
verið uppeldisfræðingar eða fólk
úr kvikmyndaheiminum. Foreldr-
amir styðja bömin í þessu brölti
þeirra og vom sjálfír margir hverj-
ir virkir þátttakendur í ’68
umbrotunum, þó þau hafí nú horf-
ið inn í borgaralegt samfélag og
komið sér vel fyrir þar. Eða eins
og ein móðir sagði: Þau læra
heilmikið á þessu.
Flestir krakkamir em um
tvftugt, segir Lindstrom, en þama
séu þó krakkar allt niður í 13
ára. Þau halda mjög saman, hafa
sterka samkennd. Hópurinn er
þeim allt og þau mega ekki heyra
minnst á að skipuleggja einhvers-
konar stjómkerfí, því allir séu
jafnir innan hópsins. Þau klæðast
á vissan hátt, tala á vissan hátt
og hegða sér á vissan hátt. Sam-
kvæmt lýsingu Lindstrems slá þau
um sig með pólítískum kennisetn-
ingum, sem þau hafa oft fengið
í farteskið að heiman og komi vel
fyrir sig orði. Vegna þessarar
samkenndar, þá megi þau ekki
hugsa til þess að missa samveru-
stað sinn. Húsið er þeim því svo
mikils virði, að þau virðast tilbúin
til að ganga býsna langt, til að
halda í það. Hópkenndin sé hvat-
inn að því að þau vilja búa saman
á þennan hátt, ekki skortur á
húsnæði. Margir foreldrar þeirra
gætu auðveldlega útvegað þeim
húsnæði eða þau komist inn {
stúdentagarða, því þau séu mörg
í námi.
Lindstrom undirstrikar, að
þessi lýsing á hústökufólkinu eigi
við lqama hreyfíngarinnar. Svo
dragist alltaf að alls konar annað
fólk. Sumt af því leiti eingöngu
eftir spennu og hasar og sá hópur
sé sá hættulegi. Ef hann nái und-
irtökunum sé voðinn vís.
Rætt við hús-
tökufólkið
Ryesgade var lokað með mjmd-
arlegu götuvígi. Það var um tveir
metrar á hæð, hlaðið úr spýtna-
msli, hjólbörðum og timburflek-
um. Uppi á því, bak við
timburfleka, sátu nokkrir krakk-
ar, öll með svörtu lambhúshett-
umar, með rauðri eða grænni
líningu í kringum gatið fyrir aug-
un. Sum höfðu læst öryggisnælum
yfír mitt gatið, til að minnka það
enn.
Þegar ég kom að víginu, kall-
aði langur sláni hátt og snjallt að
nú skyldi ég ekki koma of ná-
lægt. Hvort £ vissi ekki að það
stæði í Ekstrablaðinu að þau væm
stórhættulegur hópur, sem kast-
aði múrsteinum og mólotoff-
kokteilum í fólk. Hlátrasköll
félaganna glumdu allt í kring.
Sláninn sat með rauð- og hvít-
röndótta jámstöng, eins og er
notuð í landmælingum, sveiflaði
henni í kringum sig og mundaði
hana stundum eins og byssu.
Sláninn með stöngina talaði ekki
ríkisdönsku, svo mér gekk ekki
sérlega vel að skilja hann.
Þá greip annar inn í. Sá sat
beint fyrir ofan mig, reykti stóran
Castró-vindil eins og fleiri þama
og talaði prýðilega skýrt. Hann
sagðist vinna á vöggustofu þama
í nágrenninu. Þegar ég spurði
hann hvað þau vildu eiginlega og
hvemig ætti að leysa málið, sagði
hann að þau vildu bara fá að
hafa húsið áfram og búa þama á
nákvæmlega sama hátt og hingað
til. Þegar hann var spurður hvem-
ig honum litist á tilboð Kim
Larsens og hans hóps, yppti hann
öxlum og sagði að þau kærðu sig
sko ekki um að fá húsið að gjöf,
eins og frá éinhveijum ríkum
frænda Það fengi enginn að slá
sig til riddara á þeim. Þau vildu
viðurkenningu frá borgaiyfírvöld-
um um að þau mættu ráða húsinu
og tryggingu fyrir því, að þau
fengju að vera þama í friði. Hug-
myndir þessa unga manns vom
ekki allar jafnskýrar, en einhvem
veginn svona vildi hann hafa
þetta, virtist vera.
Strákurinn sagðist lítið hafa
sofíð. Þau hefðu ekkert allt of
mikið af mat og ef ég hefði kaffí
á mér, myndi hann gjaman þiggja
það.
Hópurinn hlustaði á og greip
öðm hveiju fram í. Þegar lögregl-
an var nefnd, hlógu þau og fóm
að svipast um eftir henni. Þau sáu
þá, hvar hópur lögreglumanna lá
makindalega í grasinu nokkum
spöl frá þeim, of langt frá til að
heyra að þeim var sendur tóninn
frá götuvíginu.
Að lokum spurði ég þau hvort
ég mætti taka mynd af þeim. Það
leist þeim afspymu illa á, jafnvel
þó myndin ætti að fara til ís-
lands. „Þeir“ myndu nefnilega ná
af mér filmunni, „þeir“ myndu
vilja komast yfír myndina. Og svo
sendi ég hana kannski bara í
Ekstrablaðið. Þessir „þeir“ virtust
vera lögreglan. Eftir nokkurt þóf,
féllust þau á mjmdatöku, ef ég
gengi svolítið frá víginu. Uppi á
þaki rétt hjá, stóð þeirra eigin ljós-
myndari og tók myndir á meðan
á samtalinu stóð. Þegar ég kvaddi
þau og óskaði þeim að allt færi á
hinn besta veg, spurðu þau hvort
ég væri ekki með blaðamanna-
kort, ég gæti þá komið inn fyrir
og skoðað hjá þeim. Ég var nú
ekki meiri hetja en svo að ég
þakkaði gott boð. Fannst satt að
segja ekki notaleg tilhugsun að
pranga um innan víggirðingar,
innan um bensínbirgðir, ef rétt
er, í fylgd vindlareykjandi, ósof-
inna og vígreifra unglinga.
Á leiðinni heim gaf sig ung
Moryunblaðið/Sigrún Davíðsdóttir
Frá götuvíginu f Ryesgade, sem er næsta gata við Blegdamvej,
þar sem Rigshospitalet stendur.
stúlka á tal við mig. Hún hafði
bara komið þama til að sjá, fannst
ástandið jaftióhugnanlegt og mér.
Þó hún hefði ekki samúð með
krökkunum, jafnöldum sínum, þá
fannst henni að eina vitið væri
að lögreglan færi í burtu. Sá
vægir sem vitið hefur meira. Spöl-
kom frá stóðu tveir litlir og feitir
verkamenn í bláum samfestingum
og drukku bjór. Þeir hnussuðu
yfír krökkunum. Þeir væra kol-
raglaðir. Hvað um það. Alténd var
það dapurleg og ógnvekjandi sjón,
að sjá krakkana steyta hnefa af
virkjum sínum framan í lögregl-
una, sem var að vísu ekki biyn-
klædd, en plastkædd og vígaleg.
Þegar leið á daginn slaknaði á
spennunni og um kvöldið auglýstu
krakkamir eftir fleiram í sinn
hóp, þau vantaði fólk, mat og
músík.
20 milljóna tjón
Kaupmannahöfn. Frá Ib Bjornbak, fréttaritara Morgunblaðsins.
HÚSTÖKUMENN í Kaupmannahöfn hafa lagt upp laupana og
yfirgefið húsið við Ryesgade 58. Eftir óeirðaseggina liggja
götuvigi og götusteinar, sem þeir rifu upp úr fjölda gatna á
Austurbrú. Talið er að það muni kosta fjórar milljónir danskra
króna (um 20 milljónir ísl. kr.) að koma svæðinu í samt lag.
Aðfaranótt þriðjudags slaknaði
skjmdilega á spennunni í hverfínu
án þess að að því yrði mikill að-
dragandi: hústökumennimir tóku
af sér hettumar, sem hulið höfðu
andlit þeirra, jrfírgáfu húsið um-
deilda og hurfu frá götuvígjunum
út í náttmyrkrið. Lögreglan komst
ekki að því fyrr en þremur klukku-
stundum síðar að hústökumenn-
imir hefðu gefíst upp.
Talið er að þeir hafí ákveðið
að yfírgefa húsið vegna óeiningar
um það hvort taka ætti væntan-
legu tilboði borgarstjómar
Kaupmannahafnað um að stofna
sjóð og veita hústökumönnum
yfírráðarétt jrfír byggingunni.
Borgarstjómin ætlaði að fjalla
um tilboðið í gær en nú era engir
hústökumenn eftir til að semja
við.
„Við voram orðnir að peði í
valdatafli stjómmálamanna,"
sögðu hústökumennimir í frétta-
tilkynningu. „Nú finnum við upp
á einhveiju nýju. Baráttunni er
ekki lokið."
Ákvörðunin um að jrfírgefa
húsið hefur verið tekin í skynd-
ingu vegna þess að pottur með
rétti dagsins - kartöflum og græn-
meti - stóð á hlóðum óhreyfður
þegar lögregla kom að.
Danmörk:
Hundur
skýtur
mann
Horsholm, AP.
í DANMÖRKU bar það tíl
tíðinda að hundur hleyptí
óvart af haglabyssu eiganda
sins, með þeim afleiðingum
að engu munaði að veiðimað-
urinn yrði allur.
Dönsk dagblöð skýrðu frá þessu
í gær og sögðu að hinn 52 ára
gamli veiðimaður væri á batavegi
eftir aðgerð, sem hann þurfti að
ganga undir vegna skotsárannna.
Maðurinn, sem var á dúfnaveið-
um ásamt hópi manna skammt
norður af Kaupmannahöfn, lagði
haglabyssu sína á jörðina, á með-
an hann og félagar hans tóku sér
stutta hvíld, en veiðihundunum
var sleppt lausum. Skipti þá eng-
um togum að hundur hins særða
steig á gikk byssunnar og hljóp
skot úr henni og særðist eigandinn
alvarlega.
Maðurinn sagðist ekki muna
hvort hann hefði sett öryggið á
byssuna eður ei.
GARÐHÚS
Framleiðum sérhönnuð
garðhýsi úr plastprófílum
eftir þínum smekk.
VIPHAl£.
~7i i TAFSE^jl—
‘S’rfS «■•>»1
KOMIÐ OG SKOÐIÐ GÆÐAFRAMLEIÐSLU í SÝNINGARSAL OKKAR AÐ SMIÐSBÚÐ 8 GARÐABÆ.
f
»
GARÐHUS — GLUGGAR — HURÐIR
PLASTGLUGGAR
Framleiðandi: íbúðaval hf., Smiðsbúð 8, 210 Garðabæ. Sími: 91-44300