Morgunblaðið - 18.10.1986, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 1986
49
komu bæði úr stórfjölskyldum. Jón
var einn af tólf systkinum og við
vorum níu talsins. Sigurlína systir
mín lét sér ákaflega annt um sam-
heldni fjölskyldunnar, alveg jafnt
venslafólks sem ættingja. Stundum
voru á Hofi haldnar stórar fjöl-
skyldusamkomur. Þó að húsakynni
væru allrífleg á mælikvarða síns
tíma var mikil furða hvað þau gátu
rúmað af næturgestum. En Sig-
urlínu var lagið að taka svo á móti
gestum að þeim leið vel þó að þröngt
væri setinn bekkurinn.
Sigurlína annaðist foreldra sína
og tengdaforeldra í elli þeirra, og
gamla fólkið naut mikillar nær-
gætni og hjúkrunar dóttur sinnar
og tengdadóttur og hlaut allt hinstu
hvfld í hennar húsum.
Síðustu æviár Sigurlínu voru
friðsæl. Hún naut návista við böm
sín og skyldulið, og hjá henni bjó
Anna, systir okkar. Alla ævi kapp-
kostaði hún að halda nánum
tengslum við vini og vandamenn
og alltaf var gestkvæmt hjá henni,
en það var henni mest að skapi.
Sjón og líkamsþróttur þvarr
smám saman, en andlegt þrek og
hreysti var óbilandi og vakandi
áhugi á öllu sem fram fór kringum
hana og fótavist hafði hún fram til
hins síðasta. Sjúkrahússvist hennar
var stutt, aðeins tveir dagar. Síðast
hvarflaði hugur hennar til vinafólks
sem hún vildi verða að liði.
Ég kveð Sigurlínu systur mína
með trega og þakklæti sem orð fá
ekki lýst. Dagar hennar voru orðnir
margir og verkin mikil og góð. Hjá
systur minni stóðu mér opnar dyr
frá fyrstu bemskuárum og alla tíð,
á hverju sem annars gekk á mínum
æviferli. Ljúf umhyggja hennar
fylgdi mér hvar sem ég fór og síðar
konu minni og bömum okkar.
Margs er nú að minnast sem ekki
verður í letur fært. í hugum okkar
mun alltaf verða birta og gleði yfir
minningu hennar.
Andrés Björnsson
í dag er til moldar borin frá
Hofskirkju á Höfðaströnd Sigurlína
Bjömsdóttir, fyrmrn húsfreyja á
Hofi.
Sigurlína Bjömsdóttir fæddist
22. maí 1898 á Brekku í Seylu-
hreppi í Skagafírði. Foreldrar
hennar vom Bjöm Bjamason bóndi
þar og seinni kona hans, Stefánía
Ólafsdóttir. Böm þeirra vom sex
dætur og einn sonur, Andrés
Bjömsson, fyrrverandi útvarps-
stjóri. Áður hafði Björn eignast
Andrés Bjömsson, skáld, og Sigur-
björgu síðar húsfreyju í Deildar-
tungu.
Óll böm Bjöms em kunn af
dugnaði sínum og miklum gáfum
sem virðast fylgja áfram afkomend-
um hans. í Brekku var menningar-
heimili þar sem íslenzk tunga og
ljóð vom í hávegum höfð.
Sigurlína stundaði nám í Kvenna-
skólanum á Blönduósi í 2 vetur.
Hún giftist Jóni Jónssyni frá Ey-
hildarholti 3. júní 1921 og hófu þau
búskap á Hofí á Höfðaströnd, sem
Jón hafði þá keypt og þar var hún
húsfreyja í hálfa öld. Með þeim
fluttu að Hofi foreldrar hennar,
Bjöm og Stefanía, með Andrés fjög-
urra ára.
Jón á Hofi hóf búskap af miklum
dugnaði, þó ekki væri efnum fyrir
að fara, þar sem þau hjón komu
bæði frá bammörgum, fátækum
fjölskyldum. Jón hafði starfað í
ungmennafélagshreyfingunni, full-
ur af áhuga fyrir ræktun lands og
lýðs og öllu sem til framfara mátti
verða. Gerðist hann fljótt áhrifa-
mikill félagsmálamaður.
Hofshreppur var á þessum tíma
fjölmennasti hreppur Skagaijarðar,
áður en Hofsós varð sérstakt
hreppsfélag. Um langt skeið var Jón
á Hofi oddviti hreppsins og sýslu-
nefndarmaður og formaður kaup-
félags Austur-Skagfirðinga á
Hofsósi. Þá var hann mjög virkur
í samtökum bænda, fulltrúi á Bún-
aðarþingi og fundum Stéttarsam-
bands bænda, einnig var hann mjög
áhugasamur um hrossarækt og var
m.a. oft dómari á hestamótum inn-
an sýslu og utan. Jón var trúmaður
sem vildi efla kristni og kirkju og
átti m.a. sæti í Kirkjuráði.
Þessi umsvif Jóns að félagsmál-
um þýddu fundarhöld á heimilinu
og miklar gestakomur og oft miklar
flarvistir vegna ferðalaga, sem í þá
daga voru oft erfið og löng sjóferða-
lög. í þessu félagsstarfi studdi
Sigurlína mann sinn af heilum hug
með ráðum og dáð, þó það gerði
það að verkum að stjóm heimilisins
hvfldi meira og minna á hennar
herðum tímum saman. Hof á Höfða-
strönd er kirkjustaður, gamalt
höfuðból og höfðingjasetur, sem
lengi var í eign Hofsósverzlunar.
Sigurlína reyndist dugmikil og far-
sæl búkona. Hún var sívinnandi og
kunni mjög vel til allra verka og
vann þau af mikilli vandvirkni og
kyrrlátri festu. Hún átti auðvelt
með að umgangast fólk og laða það
til samstarfs í heimilisstjórn sinni.
Smátt og smátt fjölgaði fólki á
Hofí. Sigurlína og Jón eignuðust
þijú böm: dóttur sem andaðist á
fyrsta ári og tvíburana Sólveigu,
gifta Ásberg Sigurðssyni, og
Pálma, stofnanda og eiganda Hag-
kaups, kvæntan Jónínu Gísladóttur.
Síðar kom í fóstur Friðrik Péturs-
son, fulltrúi, bróðursonur Jóns, og
loks var sonur Friðriks, Sigurður
Jón, lögreglumaður í Keflavík, alinn
upp á heimilinu.
Auk vinnufólksins komu til lang-
dvalar tengdaforeldrar Sigurlínu,
þau Sólveig Eggertsdóttir og Jón
Pétursson, sem bæði önduðust þar
í hárri elli. Þau Sólveig og Jón áttu
tólf böm, sem komust til fullorðins
ára. Sýndu þau öll foreldrum sínum
mikla ræktarsemi í ellinni og heim-
sóttu þau eins oft og kostur var
á. Það var því oft gestkvæmt á
Hofi og margir næturgestir. Má
nærri geta að starf húsfreyjunnar
hafí stundum verið ærið erilsamt,
en aldrei var um það fengist. Auk
þess vom á hveiju sumri fleiri og
færri sumarböm, lengri og skemmri
tíma. Að ekki sé minnst á oln-
bogaböm lífsins sem dvöldu á
heimilinu ámm saman og hlynnt
var að af sérstakri nærgætni.
Þrátt fyrir mikið vinnuálag á
þessu stóra og fjölmenna heimili,
sem var allt í senn bamaheimili,
hótel og elliheimili, gaf Sigurlína
sér alltaf tíma til lesturs góðra
bóka, ekki sízt ljóðabóka, en af
lausavísum og ljóðum kunni hún
óhemju mikið. Var hún sem lifandi
ljóðabanki, sem hún hafði mikið
yndi af til hinsta dags, ekki sízt
fyrir þá sök hin síðari árin gat hún
hvorki notið blaða né bóka vegna
alvarlegrar sjóndepm.
Þó Sigurlína á Hofí væri mikil
dugnaðarkona sem húsmóðir í sveit
hefði hugur hennar sennilega stefnt
í aðra átt ef hún hefði fæðst síðar
og efnahagur og aðstæður leyft.
Gáfur hennar og gjörvileiki hefðu
skapað henni möguleika til að hasla
sér völl á íjölmörgum sviðum
nútíma þjóðlífs. Vafalítið hefði hún
lagt fyrir sig háskólanám, t.d. nor-
ræn fræði, kennaramenntun,
hjúkmnarmenntun eða jafnvel
menntað sig í og stundað kaup-
sýslu, sem í raun var henni eðlislæg.
Eftir að Sigurlína varð ekkja
fluttist hún til Reykjavíkur ásamt
móður sinni, Stefaníu. Til þeirra
fluttist síðar systir hennar, Anna
Bjömsdóttir, og hafa þær síðan
haldið heimilið saman af mikilli
rausn og einstakri gestrisni. Sig-
urlína átti því láni að fagna að
halda það góðri heilsu að geta búið
á eigin heimili og vera veitandi allt
til dauðadags, sem hafði ætíð verið
svo stór þáttur í lífi hennar.
Jón á Hofi og Sigurlína vom
vormenn íslands í bezta skilningi
þeirra orða. Ein af kvenhetjum hins
íslenzka vors hefur kvatt. Eg þakka
ómetanlega samfylgd. Blessuð sé
minning hennar.
Ásberg Sigurðsson
Það er óhjákvæmilegur lífsins
gangur að fulltrúar hins gamla tíma
hverfa hver af öðmm á vit forfeðr-
anna. Gagnmerkur fulltrúi er hér
kvaddur, Sigurlína Bjömsdóttir,
Sigurlína frá Hofi.
Persónuleiki hvers og eins mótast
af innri þroska. Sumir samferða-
menn týnast í minningunni eða í
fjöldanum, aðrir fylgja okkur út
lífsgönguna. Marka okkar eigin
þroska, hafa áhrif á hug okkar,
framkvæmdir, hugsunarhátt og at-
hafnir.
Sigurlína frá Hofi var slíkur per-
sónuleiki, sem enginn gekk fram
hjá. Hún hafði geislandi persónu-
leika. Þroski hennar, vitsmunir,
dómgrind og viðmót mótaði sífellt
umhverfi hennar, hvar sem hún var.
Að vera húsmóðir á stóra óðals-
heimili var mikið krefjandi verk,
sérlega á þeim tímum, þegar hús-
mæður vom húsmæður. Það var
ekki minni ábyrgð að vinna úr að-
föngum en afla þeirra. Þar stóð
Sigurlína jafnfætis Jóni bónda
sínum og var hann þó óðalsbóndi
og höfðingi sinnar sveitar og þó
lengra væri litið.
Á Hofí dvaldi að jafnaði fjöldi
manna. Fyrri kynslóðir áttu sína
fulltrúa, vinnufólk, uppeldisböm,
þeirra eigin böm og svo sumarfólk.
Sá sem þetta skrifar eignaðist það
lífslán að fá að vera sumarpiltur
nokkmm sinnum hjá þessum merk-
ishjónum, Sigurlínu og Jóni frá
Hofí. Þaðan fór enginn samur. Sá
þroski fylgir manni. Að hafa eign-
ast Sigurlínu sem sína aðra móður
em verðmæti, sem ekki verða met-
in. Með nokkmm hægum en vel
hugsuðum orðum gat hún vísað
okkur í gagnstæðar áttir, opnað
nýjan sjóndeildarhring. Með rökum
sínum og einlægni byggði hún böm-
in sín upp og þroskaði. Hún kunni
vísur við hvert tækifæri og var
mjög vel lesin. Hún ræddi við okkur
unglingana sem fullorðnir væmm.
Við dáðum hana, virtum og hún var
móðir okkar allra, ævilangt. Á
íslensk menning sér betri gmnn?
Ný kynslóð elur nú upp börnin
sín. Báðir foreldrar vinna úti, lykill
hengdur um bamsháls, vandamál
þeirra afgreidd með þjósti og
þreytustunu. Kynslóðimar eiga ekki
lengur samleið, þeir elstu settir í
einangmn eða í biðsali. Reynsla
fyrri tíma lokuð inni, sérhver ein-
staklingur verður að bjarga sér,
félagamir á skólalóðum og húsa-
sundum sjá um uppeldið. Þessir
nýju siðir marka greinilega kyn-
slóðabil.
Nú á kveðjustund Sigurlínu frá
Hofi er hugur okkar hljóður, ekki
myrkur, skynsemi hennar kenndi
okkur að hugsa raunhæft. Ég er
þakklátur þeirrar gæfu að hafa
kynnst henni, átt með henni sam-
eiginlegar stundir, reyndar alltof
fáar, og er stoltur af áhrifum henn-
ar.
Öllum aðstandendum og fjöl-
skyldum þeirra votta ég mína
innilegustu samúð.
Reynir Þorgrímsson
Það sem gerir fráfall hans svo
þungbært, er sú staðreynd, að við
dáðum hann og okkur þótti svo inni-
lega vænt um hann. í augum
Qölskyldunnar var hann einna
líkastur björtu leiftri í lífí okkar,
ljós, sem núna er slokknað.
Sölvi er bróðir okkar og við elsk-
um hann.
Við tökum okkur í munn orð
séra Matthíasar Jochumssonar:
Aldrei er svo bjart
yfir öðlingsmanni,
að eigi geti syrt
eins sviplega og nú,
og aldrei svo svart
yfir sorgarranni,
að eigi geti birt
fyrir eilífa trú!
Við biðjum góðan Guð fyrir hann
og biðjum að honum líði vel og
megi hvfla í friði.
Við vottum ólöfu, Binnu Möggu,
Hafdísi og litlu óskírðu dótturinni
svo og móður okkar elskulegu, ein-
læga samúð.
Þær hafa misst mest, en þær
eiga minningasjóð sem mölur og ryð
fá ekki grandað, fölskvalausar
minningar um ástúðlegan eigin-
mann, föður og son.
Anton, Margrét, Gunnlaugur,
María, Egill, Guðfinna og
Ragna.
Stundum er dauðinn svo nálægur
þó að í hugum okkar sé hann svo
órafjarri.
Þegar sú harmafregn barst okk-
ur að Sölvi mágur okkar og frændi
hefði fallið útbyrðis við vinnu sína
á sjónum og dmkknað, setti okkur
hljóð.
Það er svo erfitt að trúa því að
hann, sem átti svo margt ógert í
lífinu, skyldi svo skjótt í burtu kall-
aður frá fjölskyldu og vinum.
Það var svo margt gott í fari
Sölva, hann var tryggur vinur, ein-
staklega hjálpsamur og bamgóður.
Hann tók vel á móti öllum, sem til
hans komu og það var gott að leita
til hans. Hann vildi öllum vel. Systk-
inabömin minnast hans sem örláts
frænda, sem var jafn tilbúinn að
gantast við þau sem aðstoða þau,
eða eins og eitt þeirra sagði: „Hann
var skemmtilegur og tilbúinn að
gera allt fyrir alla.“
Elsku Sölva þökkum við fyrir að
fá að kynnast honum og eiga með
honum ánægjulegar samverastund-
ir. Hann vann sér stóran sess í
hugum og hjörtum okkar allra.
Elsku Ólöf, við sendum þér og
dætmm ykkar svo og móður hans,
tengdamóður og systkinum, inni-
legustu samúðarkveðjur.
Megi minningin um góðan dreng
verða okkur öllum til huggunar.
„Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðar hnoss þú hljóta skalt.“
(Vald.Briem.)
Anna, Auda, Dóra, Ámi,
Konni, Snælaugur, Guðmund-
ur og systkinabörn hins látna.
Þvílík harmafregn að heyra að
Sölvi hafi lent í slysi er skip hans
var að loðnuveiðum.
Það er ótrúlega erfitt að trúa því
að Sölvi Sölvason skuli ekki vera
meðal okkar lengur. Sölvi sem allt-
af var svo hress og glaður og í
blóma lífsins, nýbúinn að eignast
þriðju dótturina.
Sölvi var giftur systur minni og
mágkonu Ólöfu Ananíasdóttur og
eiga þau þijár dætur, Brynhildi
Margréti 11 ára, Hafdísi 7 ára og
litlu dótturina sem fæddist 3. sept-
ember sl.
Sölvi var sonur hjónanna Sölva
Antonssonar og Baldvinu Gunn-
laugsdóttur, föður sinn missti hann
þegar hann var aðeins 10 ára gam-
all.
Það var alltaf gaman að hitta
Sölva og gott að koma í heimsókn
til þeirra hjóna enda er oft þröngt
við eldhúsborðið. Við þökkum fyrir
að hafa kynnst honum og allar
endurminningamar. Ekki ætlum við
að telja upp persónueinkenni Sölva
í smáatriðum en við vitum að allir
sem hann þekktu vissu að hér var
á ferðinni mikill persónuleiki. Að
leiðarlokum emm við þakklát fyrir
þessi kynni og skiljum að mikill er
missir eiginkonu og dætra, og eiga
þær um sárt að binda að horfa á
eftir eiginmanni og föður.
Biðjum við guð um styrk þeim
til handa.
Ásta og Palii
Þú ljós, sem ávallt vildir lýsa mér
þú logar enn,
í gegnum bárur, brim og voðasker.
Nú birtir senn.
Og ég finn aftur andans fdgru dyr
og engla þá, sem bam ég þekkti fyr.
(S. Egilsson)
Á fögmm haustmorgni þann 18.
september, lauf tijánna tekin að
gulna og falla og haustlitimir í
sínum fegursta skrúða. Þennan
morgun barst sú sorgarfregn að
góður vinur hefði farist á hafi úti.
Einmitt á stundum sem þessum
verður manni á að hugsa af hvetju
það séu ekki bara lauf tijánna sem
falla í valinn, en ekki ungir menn
í blóma lífsins. Af hveiju var hann
kallaður á brott svo snögglega. Af
hveiju hann, sem átti hér svo miklu
hlutverki að gegna. Þegar stórt er
spurt er oft fátt um svör. En það
er trúin á Jesúm Krist sem veitir
styrk og vitund um að hans bíði
annað hlutverk handan móðunnar
miklu. Þó að við vinir hans stöndum
vanmáttugir frammi fyrir þessari
sorg, þá lifír í hjörtum okkar minn-
ing um góðan dreng og hvetur
okkur til að gera allt það, er við
vildum að gert væri fyrir okkar
ástvini undir sömu kringumstæð-
um. Þannig varðveitum við minn-
ingu hans. Sölvi var giftur Ólöfu
Ananíasdóttur, dætur þeirra urðu
þijár, Brynhildur Margrét, Hafdís
og Bryndís.
Á heimili þeirra ólafar og Sölva
ríkti samheldni, glaðværð og gest-
risni enda er þar oft margt um
manninn og vel þeginn kaffisopinn.
Sölvi var góður drengur og hvers
manns hugljúfi, hann var vinur vina
sinna. Ég kynntist honum fyrst er
ég gerðist skipsfélagi hans á Þórði
Jónassyni. Sölvi var eins og ég kynt-
ist honum fyrsta daginn — sjómaður
af lífi og sál, kátur og hress og
ósérhlífinn við vinnu. Létt andrúms-
loft fylgdi Sölva og hafði hann
gaman af að vera með góðlátleg
skot á okkur skipsfélagana. Það var
gott að eiga hann að vinj, sú vin-
átta hefur haldist óslitin. I dag fer
fram minningarathöfn frá Akur-
eyrarkirkju þar sem hann verður
kvaddur hinstu kveðju. Á kveðju-
stund sem þessari rennur það ljós
upp fyrir okkur, sem eftir stöndum,
hvers virði lífíð er. Elsku Ólöf, við
biðjum guð að gefa þér og dætmm
þínum styrk á erfiðri stund.
„Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt."
(Valdimar Briem)
Ingimundur og Guðrún