Morgunblaðið - 20.12.1986, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1986
^9

1 tAHí
Jólaundirbúningurinn
HEIMILISHORN
Bergliót Ingólfsdóttir
Þjóðtrúin og jólin
Eins og að líkum lætur, nú á
tækni- og tölvuöld, hafa margir
gamlir siðir, í tengslum við jóla-
hald, verið aflagðir. En sumt er
lífseigara en annað og má þar
nefna, að sá forni siður að hafa
logandi ljós f híbýlum manna á
jólanótt er enn við lýði eins og
sjáanlegt er allt í kringum okkur.
Það er engin tilviljun að margs-
konar þjóðtrú hefur ríkt hér í
skammdeginu og þar með á jólum.
Talið var að ýmsar kynjaverur
væru þá á ferli, sumar illar og
viðsjárverðar en aðrar góðar ef
vel var farið að þeim.
í bókinni í jólaskapi, eftir þá
Áma Bjömsson og Hring Jóhann-
esson, og áður hefur verið vitnað
í hér í Heimilishomi, segir svo í
kaflanum um álfa og huldufólk.
„Talið var að huldufólkið byggi
í hólum og klettum. En það þurfti
stundum að skipta um húsnæði
og gerði það helst um jólaleytið.
Ýmist var það talið eiga í þessum
búferlaflutningum á jólanótt, ný-
ársnótt eða þrettándanótt."
Ennfremur segir svo: „Álfamir
em hreinlátt fólk og vandir að
virðingu sinni. Þeir gátu átt það
til að hvíla sig á ferðalaginu hjá
einhveijum bæ, sem varð á leið
þeirra. Því var betra að hafa allt
sópað og prýtt ef þeir skyldu líta
inn. Var þá bærinn allur hreinsað-
ur horna á milli og ljós sett í hvem
krók og kima svo að hvergi bæri
skugga á. Síðan gekk húsfreyja
út og í kringum bæinn og hafði
þetta yfir:
Komi þeir sem koma vilja,
veri þeir sem vera vilja,
fari þeir sem fara vilja,
mér og mínum að meinalausu.
Þar er þá komin ástæðan fyrir
þeim sið að hafa logandi ljós alla
jólanóttina og jafnvel nýársnótt
og þrettánda nótt líka.
Ávaxtakökur
Það hefur færst í vöxt hér á
landi að bakaðar em ávaxtakökur
fyrir jól að erlendri fyrirmynd.
Víða er þetta eldgamall siður,
kökumar bakaðar löngu fyrir jól
og vættar með víni og við fram
að jólum. En það em einnig til
ágætar ávaxtakökur, sem em
góðar nýbakaðar bæði með víni í
og án þess. Ávaxtakökur em
nokkuð matmiklar og oft all sæt-
ar, það er því ágætt ráð að skera
þunnar sneiðar og ekki sakar að
setja þeyttan rjóma á hveija sneið.
Hátíða-
ávaxtakaka
250 g smjörlíki,
250 g sykur,
4 egg,
2 tsk. vanillusykur,
300 g hveiti,
1 tsk. lyftiduft,
1 V2dl ananasbitar,
50 g valhnetukjamar,
50 g kokkteilber,
50 g súkkat.
Smjörlíki og sykur hrært vel,
eggjarauðum bætt út í og síðan
þurrefnunum. Ananas, súkkat og
hnetur brytjað og kokkteilberin
skorin í tvennt, sett saman við
deigið og að síðustu er stífþeyttum
hvítunum bætt varlega saman við.
Deigið sett í vel smurt form og
bakað í ca. eina klst. við 175°C.
Sælgætiskaka
2 plötur suðusúkkulaði,
4 msk. sterkt kaffí,
250 g palmín,
2 egg,
4 msk. sykur,
ca. 10 tekexkökur.
Súkkulaðið brætt í heitu kaff-
inu, palmín skorið í bita og sett út
í smám saman og látið bráðna.
Eggin þeytt með sykri og súkkul-
aðiblandan sett varlega saman
við.
Kex og súkkulaði sett saman í
lög, súkkulaði efst og neðst.
Súkkulaðið sett á botn formsins,
kexkökur lagðar ofan á og svo
koll af kolli. Stundum er brytjað
marsipan, hnetur eða annað sæl-
gæti og sett í bitum á milli laga.
Þannig verður kakan helst til
sæt. Kakan geymd á köldum stað
á meðan hún stífnar. Til að ná
kökunni úr forminu getur verið
nauðsynlegt að dýfa því augnablik
í heitt vatn. Ef kakan er borin
fram heil er hægt að setja hnetur
eða annað til skrauts ofan á. Það
þarf góðan hníf til að skera kök-
una í sneiðar.
Ávaxtakaka með rommi
300 g smjörlíki,
300 g sykur,
5 egg,
3—4 msk. romm,
300 g hveiti,
125 g rauð og græn kokkteilber,
50 g brytjað súkkat,
75 g brytjaðir valhnetukjamar,
125 g rúsínur.
Smjörlíki og sykur þeytt vel
saman, eggin þeytt örlítið áður
en þeim er bætt saman við ásamt
romminu. Ávöxtum og hnetum
aðeins velt upp úr hveiti og hrist,
síðan sett saman við deigið. Að
síðustu er hveitinu bætt saman
við með sleif. Deigið sett í smurt
form, eitt stórt eða tvö minni, og
bakað í eina klst. og fimmtán
mín. við ° C. Kakan aðeins látin
kólna áður en henni er hvolft á
rist. Ef ekki er óskað eftir að
setja vín í kökuna er hægt að
setja ávaxtasafa í staðinn, t.d.
appelsínusafa.
Jólasveinn úr marsipani
í jólasveininn er notað tilbúið
marsipan og flórsykur til helminga,
magnið fer að sjálfsögðu eftir því
hve stór hann á að vera. Marsipan
og flórsykur hnoðað saman og síðan
skipt í tvennt. Annar hlutinn er lit-
aður með rauðum ávaxtalit og er
notaður í húfu, munn og nef. Hinn
hlutinn er látinn halda upprunaleg-
um lit og er flattur út í ca Vz sm
þykkt. Margir leggja plast yfír
marsipanið og fletja út þannig, og
Kókoskúlur
90 g sykur,
80 g haframjöl,
60 g kókosmjöl,
2 msk. kakó,
2 tsk. vanillusykur,
2 msk. bráðið smjör,
1 egg,
ca. 60 g kókosmjöl til að velta
kúlunum upp úr.
Öllu blandað saman sem í kúl-
umar á að fara, og geymt á
köldum stað þar til það fer að
stífna. Búnar til litlar kúlur sem
velt er upp úr kókosmjöli. Geymt
í boxi á köldum stað.
Þessar kúlur eru auðveldar við-
fangs og því hentugar fyrir bömin
ef þau vilja búa eitthvað til sjálf
með örlítilli hjálp fullorðinna.
hafa það jafnvel líka undir á borð-
inu.
Út úr ljósa marsipaninu er skorið
andlit, hár, skegg, augu og auga-
brúnir. Hlutimir eru festir saman
með örlftilli eggjahvítu, sem smurð
er á fletina og aðeins þrýst á.
Augasteinamir eru súkkulaði-
dropar eða litlar kúlur. Jólasveinn-
inn þarf að geyma á köldum stað
á meðan marsipanið stífnar. Þetta
getur orðið hinn álitlegasti jóla-
sveinn og marsipan bragðast vel
eins og allir vita.
Akranes — Borgarfjörður
Við viljum þakka öllum listamönnum og öðrum gestum kærlega fyr-
ir góða samkomu á jólafundinum þann 18. desemþer sl.
Stjórn fulltrúaráðsins Akranesi.
Jólaknall
Hið ériega jólaknall félaga ungra sjélfstæðismanna é Suðvestur-
horninu verður haldið í neðri deild Valhallar laugardaginn 20.
desember nk. og hefst kl. 21.30.
Fjölbreytt skemmtiatriði og léttar veitingar verða á boðstólum. Heið-
ursgestur kvöldsins verður Þorsteinn Pálsson formaður Sjálfstæðis-
flokksins og mætir hann ásamt nokkrum valinkunnum þingmönnum.
HeimdallurF.U.S., TýrF.U.S.,
Huginn F.U.S., Stefnir F.U.S.,
Baldur F.U.S.
smáauglýsingar — smáauglýsingar
Dyrasímaþjónusta
Gestur rafvirkjam. — S. 19637.
Raflagnir — Viðgerðir
S.: 687199 og 75299
Sunnudagur 21. des. kl. 11.
Vetrarsðlstöðugöngur Úttvistar.
1. Skfðaganga á fornar útilegu-
mannaslóðir við Engidal og Mar-
ardal hjá Hengli. Ferð fyrir allt
skiðagönguáhugafólk.
2. Gönguferð um SeHjall, Lækjar-
botna og víðar. Verð 450 kr., frítt
f. börn m. fullorðnum. Brottför
frá BSf, bensínsölu.
Sunnudagsferð 28. dea. kl. 13.
Arbær — Elllðaárdalur. Kveðjið
afmælisárið með gönguferð inn-
an borgarmarkanna. Stutt og
létt ganga. Verð 200 kr.
Úthrlstarfélagar athuglð: Arsrfti
1986 hefur seinkaö af óviðráð-
anlegum orsökum, en það veröur
sent skuldlausum félögum um
leið og það kemur út.
Útivist, ferðafélag.
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU 3
SÍRffAR 11798 og 19533.
Dagsferðir
Ferðafélagsins
1. Sunnudagur 21. des. Id.
10.30 - Esja - Kerhólakambur
(851 m) á vetrasólstöðum. Vetr-
arsólstöðuferð Ferðafélagsins á
Esju er sú ferð sem sívaxandi
hópur fólks vill ekki missa af.
Verð kr. 300. Munið eftir hlýjum
klæönaði, húfu, vettlingum, trefii
og þægilegum skóm.
Fararstjórar: Jóhannes I. Jóns-
son og Jón Viðar Sigurðsson.
Brottför frá Umferðarmiðstöð-
inni, austanmegin. Farmiðar viö
bíl.
2. Sunnudaginn 28. des. kl.
13.00 verður gengið á Húsfeil
(288 m), en það er noröur af
Helgafelli austan Hafnarfjarðar.
Gönguferð við allra hæfi. Verð
kr. 350. Farðmiöar við bil. Brott-
för frá Umferðarmiðstöðinni,
austanmegin.
Ferðafélag fslands.
Krossinn
Aúóbrckku — KópavoRÍ
Almenn unglingasamkoma I
kvöld laugardagskvöld kl. 20.30.
Allir velkomnir.
@
______BV
Hjá okkur fæst iandsins mesta úrval af fjar-
stýröum bílum í öllum verðflokkum.
Sendum gegn póstkröfu um land allt — Góð
aðkeyrsla — Næg bílastæði.
<
§
vi
t
I
TÓmSTUDDfiHÚSIÐ HP
Laugavegi 164, sími 21901