Morgunblaðið - 20.12.1986, Blaðsíða 88
88
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. DESEMBER 1986
Metsölublað á hveijum degi!
Bobby Harrison
skemmtir í kvöld
GILDIHF
111®
iBii
HESTAR OG REIÐMENN AISLANDI
Erlingur A. Jónsson
HESTAB 0G REIÐMENN
Á ÍSLANDI
George H. F. Schrader
Bókaútgáfan Hlldur hefur
ráðlst í það stórvlrkl að gefa
út ððru slnni bóklna „Hest-
ar og reiðmenn á íslandi"
eftir Bandaríkjamanninn
Georg H.F. Schrader í þýð-
ingu Jónasar Jónassonar.
Hún kom uphaflega út árið
1913 hjá Prentsmiðju
Björns Jónssonar á Akur-
eyri.
Á bókarkápu má lesa m.a.
þetta: „Þegar bókin kom út
árið 1913 var hún langt á
undan sinum tíma.“ Enn-
fremur: „Þó hún hafí komið
út fyrir mörgum árum þá
er ótrúlega margt í bókinni
sígilt enn í dag.“ Og að lok-
um á bókarkápu: „Þessi bók
er eins og silfursvipa hlns
sanna hestamanns."
Víst er að þessi bók, sem
var svipuhögg í andlit
þeirra, er áttu og umgeng-
ust hesta á þessum tíma,
og margir íslendingar tóku
átölum Schraders um illa
meðferð á hrossum, óstinnt
upp. Ekki er þeim í alla
staði láandi fyrir það, því
það sem við kðllum slæma
meðferð í dag, þótti e.t.v.
ekki svo afleit í þá daga.
Mætti í því tilfelli fyrst og
fremst um kenna fáfræði,
frekar en grimmd.
Bókin er í vönduðu bandi,
263 bls. og prýdd fjölda
mynda. Hún er skemmti-
lega skrifuð, efnið sett fram
bæði í gamnl og alvöru,
enda oft hægt að skella upp
úr þegar maður les hinar
skrautlegu lýsingar á reið-
mannstilburðum íslend-
inga fyrr á tímum. Þess á
milli fyllist maður réttlátri
reiði þegar lýst er slæmrl
meðferð hestanna, eða þá
að maður fær sektarkennd
vegna þess að höfundur
kemur við snöggan blett,
þar sem manni er ennþá
ábótavant.
Þó Schrader beri íslending-
um á brýn bæði hugleysi
og framtaksleysi, gerir
hann það í þeim tllgangi að
stappa í þá stálinu og fá þá
til að hrista af sér slenið.
Hann hefur verið elnstak-
lega glöggur, framsýnn og
vel að sér í hestamennsku
og reyndar öllum land-
búnaði.
Ýmislegt efni bókarinnar
fellur þó ekki í góðan Jarð-
veg hjá okkur, sérstaklega
kaflinn um ganglag hesta
Þar segir hann umbúða-
laust að honum finnlst
töltið „ljótt“, hann kennlr
mönnum að venja hesta af
skeiði, segir ekkert um
brokk né fet, en hins vegar
segir hann vel frá stökki.
Það fer ekkert á milli mála
hvers konar reiðmennsku
Schrader aðhyllist, því
hann segir í þessum sama
kafla: „Valhoppið (lope),
sem nautasmalar (Cow-
boys) þeysa með hestum
sínum langar leiðir, eins og
þeir séu óþreytandi og vinni
ekkert á þá, er miklu mun
þægilegra en töltið og þarf
engvar taumstjórnar með.
Það sést á íslandi, en þó
sjaldan."
Eg hef það á tilfinningunni
að sú harðneskja og tauma-
skak sem gangtregir hestar
voru og eru oft beittir þegar
þvinga á úr þeim töltspor,
hafi Schrader þótt ljótt,
frekar en gangtegundin
sem slík.
í sextíu ár stóð þessi bók
óhreyfð í bókahillum okk-
ar, innihaldandi flestan
þann fróðleik sem við þurft-
um til að tileinka okkur
sæmandi hestamennsku,
en við höfðum ekki þroska
til að láta okkur segjast fyrr
en náin kynni og samskipti
okkar við þýska hestamenn
komu til sögunnar. Það er
tími til kominn að skoða
þessa bók og kynnast inni-
haldi hennar örlítið nánar,
því við eigum heilmikið efni
ónumið til eftirbreytni af
siðum hennar.
Ég vil, þess vegna að end-
ingu óska bókaútgáfunnl
Hildi til hamingju með
þessa bók.
ÞEGAR VERSLANIR LOKA
í KVÖLD
þá opnum við i EEQADW&kl. 22.
Því ekki að Ijúka léttum laugardegi í
Broadway í kvöld?
BFí07\Dvví
SANNKÖLLUÐ
KRÁARSTEMMNING
Það er óhætt að fullyrða að fjör
verði í kvöld, því hljómsveitin
Kasínó spilar og syngur til kl. 3.00.
OPIÐ: í hádeginu alla daga kl: 11.30 - 15.
á kvöldin sunnudaga - fimmtudaga kl: 18-01
og á föstudögum og laugardögum kl: 18-03.