Morgunblaðið - 28.12.1986, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. DESEMBER 1986
Minning:
Axel Einarsson
hæstaréttarlögmaður
Fæddur 15. ágúst 1931
Dáinn 20. desember 1986
Á morgun, mánudaginn 29. des-
ember, fer fram útför Axels
Einarssonar hrl. Alla hans starfs-
ævi vorum við vinnufélagar og
höfum nú síðustu ár rekið saman
málflutningsskrifstofu í Morgun-
blaðshúsinu, frá því að eldri félagar
okkar, þeir Einar Baldvin Guð-
mundsson, faðir Axels, og Guðlaug-
ur Þorláksson, féllu frá, en þeir
önduðust báðir árið 1974.
I byijun þessa árs gerðist Pétur
sonur minn félagi okkar og meðeig-
andi, og höfum við síðan rekið
skrifstofuna þrír saman.
Mig langar því að minnast Axels
nokkrum orðum að leiðarlokum.
Axel Einarsson var fæddur 15.
ágúst 1931, sonur hjónanna Einars
Baldvins Guðmundssonar hrl. og
Kristínar Ingvarsdóttur. Einar
Baldvin var sonur Guðmundar Ein-
arssonar frá Hraunum í Fljótum,
bróður Páls Einarssonar borgar-
stjóra og hæstaréttardómara
(Hraunaætt). Kristín móðir Axels
var dóttir Ingvars Pálssonar, Andr-
éssonar frá Syðra-Langholti í
Hreppum (Langholtsætt). Þeir voru
bræður, Páll Andrésson, afi Kristín-
ar, og Magnús Andrésson á Gils-
bakka, afi minn, og vorum við
Kristín því þremenningar að ætt-
emi. Mér rennur því einnig blóðið
til skyldunnar að minnast Axels,
en mér er eins og Agli forðum,
„tregt tungu að hræra".
Eftirlifandi eiginkona Axels er
Unnur Oskarsdóttir, Gunnarssonar
og konu hans, Jónu Hannesdóttur.
Oskar og bræður hans voru kunnir
athafnamenn hér í Reykjavík, þeir
Pétur í Landstjömunni, Steindór í
Steindórsprenti og Jón í Hamri.
Böm þeirra Unnar og Axels eru:
Kristín, innanhússarkitekt, gift Ein-
ari Guðjónssyni hagfræðingi. Þau
eiga tvö böm. Svanhvít, laganemi,
gift Arnari Gíslasyni viðskiptafræð-
ingi. Þau eiga eitt barn. Einar
Baldvin, sem stundar laganám.
Oskar, 13 ára, nemandi.
Árið 1947 réðst ég sem fulltrúi
á málflutningsskrifstofuna. Axel
var þá unglingur í skóla, en að sjálf-
sögðu höfðum við þekkst frá því
hann var bam, þar sem feður okkar
voru samstarfsmenn. Ég var þó
næstum 15 árum eldri, þannig að
til beins kunningsskapar stofnaðist
ekki fyrr en hann hafði lokið prófí
í lögum. Hann útskrifaðist úr há-
skólanum vorið 1956 og dvaldist
svo um eins árs skeið í Englandi
við framhaldsnám, en hóf að því
loknu störf á málflutningsskrifstof-
unni, fyrst sem fulltrúi, en síðar sem
meðeigandi.
Það kom fljótt í ljós, að Axel
hafði aflað sér staðgóðrar þekking-
ar í lögum og var góðum gáfum
gæddur. Hann var strax fundvís á
að greina aðalatriði frá aukaatrið-
um, markviss í framsetningu,
stuttorður og gagnorður, sem eru
einkenni góðra lögmanna. Hann
fékkst að vísu ekki mikið við mál-
flutning fyrir dómstólunum, en
þeim mun meira sem ráðgefandi
lögmaður hjá þeim fyrirtækjum,
sem skrifstofa okkar starfaði fyrir.
Hann naut hylli stjórnenda þessara
fyrirtækja og var t.d. kosinn í stjóm
Ferðaskrifstofunnar Úrvals 1970
og var lengi formaður stjórnarinn-
ar. I stjóm Hf. Eimskipafélags
íslands var hann kosinn 1974. Hann
starfaði einnig sem lögmaður Flug-
félags íslands og síðar hjá Flugleið-
um, eftir sameiningu flugfélag-
anna. Það er örugglega ekki
ofmælt, að Axel hafi notið mikils
trausts sem lögmaður hjá öllum
þeim, sem hann starfaði með. Hann
var líka vel metinn innan sjálfrar
lögmannastéttarinnar og sat í stjóm
Lögmannafélags íslands um árabil.
En Axel ávann sér einnig hylli
íþróttahreyfíngarinnar og gegndi
ýmsum trúnaðarstörfum þar. Hann
hafði á yngri árum verið íþrótta-
maður og þá fyrst og fremst í
handbolta og knattspymu. Hann
var um langt skeið endurskoðandi
hjá Knattspymufélaginu Víkingi og
var í 12 ár formaður Handknatt
leikssambands íslands og svipaðan
tíma í stjóm Knattspyrnusam-
bandsins. Þá var hann og skipaður
af dómsmálaráðuneytinu eftirlits-
maður íslenskra getrauna frá
upphafi og til dauðadags. Þannig
hlóðust á hann ýms ábyrgðarstörf
í þjónustu íþróttahreyfingarinnar.
Eins og fyrr segir átti undirritað-
ur dagleg samskipti við Axel alla
hans starfsævi. Ef ég á að lýsa
Axel í daglegri umgengni, þá fannst
mér áberandi þáttur í fari hans viss
glaðværð og hlýleiki í framkomu,
sem erfítt er að koma orðum að.
Hann komst oft hnyttilega að orði
og svipaði að því leyti til föður síns,
sem hafði einnig næmt auga fyrir
því broslega í lífínu. Yfírleitt voru
þeir feðgar mjög líkir bæði í sjón
og raun.
Axel Einarsson varð bráðkvadd-
ur aðfaranótt 20. desember sl. Hann
gekk ekki heill til skógar undanfar-
in ár, hafði átt við langvarandi
nýmasjúkdóm að stríða. Hann fékk
hjartaáfall fyrir nálega tveimur
ámm, en virfist hafa náð sér aftur
og gekk til sinnar vinnu glaður og
hress eins og ekkert hefði í skorist.
Andlát hans kom þvi okkur sam-
starfsfólki hans og vinum á óvart.
Þessi jól hafa því verið konu
Axels og bömum og öðmm ættingj-
um þungbær og þeim ekki fylgt sú
gleði, sem þessari gleði-, friðar- og
Ijóssins hátíð fylgir. En tíminn og
trúin græða öll sár.
Með þessum fátæklegu línum
sendum við félagar Axels og konur
okkar eiginkonu hans og börnum
þeirra hjóna innilegar samúðar-
kveðjur.
Guðmundur Pétursson
Axel Einarsson fæddist 15. ágúst
1931. Foreldrar hans voru hjónin
Kristín Ingvarsdóttir og Einar Bald-
vin Guðmundsson, einn virtasti
lögfræðingur landsins um langt
árabil. Þau em bæði látin. Axel var
elstur þriggja systkina. Systurnar
eru Jóhanna Jórunn, gift Olafi B.
Thors, forstjóra, og Kristín Klara,
gift Árna Indriðasyni, menntaskóla-
kennara.
Eftir lögfræðinám og framhalds-
nám í London hóf Axel störf á
málflutningsskrifstofu, sem faðir
hans rak þá með Guðmundi Péturs-
syni, hrl., og Guðlaugi Þorlákssyni.
Þar naut hann góðrar leiðsagnar
og varð síðar meðeigandi að stof-
unni. ' Lögfræðistörf áttu sérstak-
lega vel við Axel. Hann var fljótur
að koma auga á það, sem máli
skipti og kunni að greina sundur
aðalatriði og aukaatriði. Gáfurhans
og mannkostir nutu sín vel við úr-
lausn flókinna viðfangsefna og
mörg af stærri fyrirtækjum lands-
ins leituðu aðstoðar hans og ráða.
Þeir sem unnu með honum og
kynntust hæfileikum hans mátu
hann mikils og því meir sem þeir
kynntust honum betur.
Um langt árabil gegndi Axel
trúnaðarstörfum innan íþrótta-
hreyfingarinnar, m.a. formennsku
í Handknattleikssambandi Islands.
Þá var hann í stjórn Eimskipafélags
íslands og Ferðaskrifstofunnar
Úrvals. I landskjörstjórn var hann
valinn af Alþingi 1983. Aðrir verða
eflaust til að minnast nánar starfa
Axels, en þeir kostir sem í honum
bjuggu komu fram í þeim öllum.
Síðustu misserin leyfði heilsan
Axel ekki að vinna með óskertu
vinnuþreki. Eflaust hefur hann
fundið sárt til þess, en aldrei heyrð-
ist. hann kvarta. Axel féll frá langt
um aldur fram, en var um flest
mikill gæfumaður. Frá umhyggju
foreldra og góðu æskuheimili gekk
hann til starfa, þar sem hann fékk
að njóta hæfíleika sinna. En mesta
gæfa hans var að eignast Unni
Oskarsdóttur að eiginkonu og fagna
með henni miklu bamaláni. Þau
Axel og Unnur gengu í hjónaband
18. ágúst 1956 og börn þeirra eru:
Kristín, innanhússarkitekt, gift Ein-
ari Guðjónssyni, viðskiptafræðingi,
Svanhvít, laganemi, gift Arnari
Gíslasyni, viðskiptafræðingi, Einar
Baldvin, laganemi, og yngstur er
Óskar, 13 ára. Barnabörnin eru
orðin þijú.
Unnur og Axel voru alla tíð elsk
hvort að öðru og samhent um að
búa sér og börnum sínum fallegt
heimili. Unnur var Axel alltaf mik-
iil styrkur, ekki síst eftir að Axel
hafði fengið aðvörun um heilsu sína.
Þau hjónin nutu ríkulega samvist-
anna hvort með öðru og með
börnunum og barnabömunum.
Axel Einarsson andaðist á heim-
ili sínu að kvöldi 19. desémber.
Axel var fæddur í Reykjavík og
bjó hér alla ævi. Milli foreldra okk-
ar var góð vinátta og lágu leiðir
okkar því saman strax á barns-
aldri. Úm langt árabil vomm við
síðan nágrannar, bekkjarbræður í
Menntaskólanum og í Háskólanum
lásum við saman lögfræði. Þessi
ár áttum við daglega samfylgd milli
heimila og skóla. Við lékum saman
fótbolta í félagi feðra okkar,
Víkingi, og handbolta með bekkjar-
bræðrunum, en í þeim hópi vom
þá margir af bestu leikmönnum
landsins. Oft spiluðum við borð-
tennis og billiard og síðar bridge
og héldum því alla tíð áfram með
góðum vinum úr hópi bekkjar-
bræðranna. Var þá oft meira
skrafað en spilað. Kynni okkar
Axels urðu að vináttu og náðu yfir
nær hálfa öld.
Frá skólaárunum er okkur bekkj-
arsystkinunum minnisstætt, að
alltaf sóttist Axel námið vel, þótt
hann virtist aldrei þurfa að búa sig
vemlega undir tímana. I stómm og
samheldnum hópi okkar, sem lukum
stúdentsprófi vorið 1951, var hann
glaðvær og snemma bar á kímni
hans og glettni. Hann kunni þá list
að lífga upp á umhverfið með léttum
og græskulausum húmor. Alvaran
bjó samt alltaf undir niðri og þá
var hann rökfastur og ráðagóður.
Þeir sem nutu vináttu Axels og
samvista við hann fundu, að hann
átti mikið að gefa öðram.
Nú þegar ég fylgi æskufélaga
mínum síðasta spölinn sækja að
mér ljúfar minningar um tryggan
og sannan vin. Eg þakka honum
samfylgdina og flyt konu hans,
börnum og öðrum ástvinnum inni-
legar samúðarkveðjur mínar og
fjölskyldu minnar.
Hljótt er á fögm heimili þessa
jóladaga og söknuður ríkir í sinni.
En minningin um hjartans vin og
förunaut leiðir, fyrir einlæga trú,
til bjartari daga.
Jón G. Tómasson
Þann 19. desember sl. lést mágur
minn og vinur, Axel Einarsson,
langt um aldur fram. Enda þótt
Axel hefði oft átt við vanheilsu að
stríða kom lát hans nú öllum á
óvart og var vissulega sem reiðar-
slag ættingjum hans og vinum.
Kynni okkar hófust fyrir bráðum
þrjátíu ámm þegar ég fór að venja
komur mínar á heimili foreldra hans
og frá þeim tíma átti ég. vináttu
hans. Hún var mér dýrmæt bæði í
leik og síðar í starfi. Hann reyndist
mér góður ráðgjafí í þau mörgu
skipti sem ég leitaði til hans. Axel
var góður lögfræðingur og hafði
öðlast mikla þekkingu á þeim svið-
um sem sérstaklega tengdust
rekstri félaga og fyrirtækja, enda
var ævistarf hans að mestu unnið
á þeim vettvangi. Þar kom honum
að miklu gagni hversu auðvelt hann
átti með að umgangast annað fólk
og að finna lausnir sem sættu menn
og málefni. Axel var mannasættir
í bestu merkingu þess orðs. Hann
fékk í vöggugjöf marga bestu kosti
sinna góðu foreldra, skýra hugsun
og rökfestu, kærleika og glaðlyndi.
Axel gegndi Qölmörgum trúnaðár-
störfum bæði á sviði íþróttamála,
sem honum voru hugleikin sem og
á vettvangi íslenskra atvinnumála.
Þau stöif verða ekki rakin hér enda
er minning mín um Axel Einarsson
fyrst og fremst tengd fjölskyld-
unni. Þau voru ung, Axel og Unnur
Óskarsdóttir, þegar þau vissu að
þau voru hvort öðru ætluð. Þau
giftust 18. ágúst 1956 og áttu síðan
heimili sitt í Reykjavík, nú síðast
að Brekkugerði 8.
Axel og Unnur voru einstaklega
samrýmd og reyndist Unnur honum
mikil stoð alla tíð og ekki síst í
veikindum hans.
Börnin em fjögur: Kristín, innan-
hússarkitekt, gift Einari G. Guð-
jónssyni, viðskiptafræðingi,
Svanhvít, stud. jur., gift Arnari
Gíslasyni, stud. oceon og verslunar-
manni, Einar Baldvin, stud. jur.,
og Óskar Þór, nemandi. Barnabörn-
in em þrjú. Samheldni þessarar
fjölskyldu er mikil og heimilið fal-
lega í Brekkugerði þeim öllum opið.
Þessi samheldni verður styrkur
þeirra núna.
Axel féll frá þegar undirbúningur
jólanna stóð sem hæst. Þessi mikla
friðar- og fjölskylduhátíð varð því
okkur hinum öðmvísi nú en venju-
lega. Við söknum vinar. En Drott-
inn leggur líkn með þraut. Eg bið
þess að friður jólanna megi sefa
sorg Unnar og barnanna og ég flyt
þeim innilegar samúðarkveðjur frá
heimilum systra hans. Minningin
um góðan dreng lifír og við þökkum
fyrir allt sem Axel gaf okkur með
lífi sínu og starfi.
Ólafur B. Thors
Vinur minn, Axel Einarsson, er
látinn langt um aldur fram. Aðeins
55 ára að aldri kvaddi hann en
hann var fæddur í Reykjavík 15.
ágúst 1931.
Axel var af góðu bergi brotinn.
Foreldrar hans, sem bæði em látin
fyrir meira en áratug, vom þau
hjónin Einar Baldvin Guðmundsson
hæstaréttarlögmaður og kona hans,
Kristín Ingvarsdóttir.
Þau hjón settu mikinn svip á
borgarlíf Reykjavíkur um árabil og
Einar Baldvin var lengi einn virt-
asti málflutningsmaður í Reykjavík.
Hann rak þar málflutningsskrif-
stofu í tæpa fjóra áratugi, auk þess
sem honum vom falin fjölmörg
trúnaðarstörf af hálfu hins opinbera
svo og þeim sem vel vildu vanda
til úrlausnar á erfiðum lögfræðileg-
um viðfangsefnum.
Það kom ekki á óvart að einka-
sonurinn fetaði í fótspor föður síns,
en eftir stúdentspróf 1951 hóf Axel
Einarsson nám í lögfræði og emb-
ættisprófí lauk hann frá Háskóla
íslands vorið 1956. Hann stundaði
síðan um eins árs skeið framhalds-
nám í London í sjórétti, en eftir það
tók hann til starfa á málflutnings-
skrifstofu föður síns og félaga hans,
þeirra Guðlaugs Þorlákssonar og
Guðmundar Péturssonar hrl., og
gerðist síðar meðeigandi þeirra.
Hæstaréttarlögmaður varð hann í
apríl 1965.
Þau em afar fjölþætt störfin sem
rótgróin og virt málflutningsskrif-
stofa sinnir, lögfræðileg ráðgjöf er
snar þáttur í starfseminni og þar
naut Axel Einarsson sín afar vel.
Léttur í lund, afar nákvæmur og
öll ráðgjöf skyldi vera með þeim
hætti að treysta mætti.
Fjölmörg erlend fyrirtæki og
stofnanir, ekkert síður en innlend,
leituðu ráðgjafar til málflutnings-
skrifstofunnar í Aðalstræti 6.
Mér er vel kunnugt um það
traust, sem borið var til starfs-
manna hennar, en þeim störfum
sinnti Axel einmitt mest hin síðari
ár.
Samhliða því var og leitað lið-
sinnis Axels til ýmissa trúnaðar-
starfa.
Hann sat í stjóm Eimskipafélags
íslands hf., Eimskipafélags
Reykjavíkur hf., Ferðaskrifstofunn-
ar Úrvals hf. og var eftirlitsmaður
íslenzkra getrauna. Þá var Axel
kjörinn 1983 af Alþingi í landskjör-
stjórn.
Axel Einarsson var íþróttamaður
á yngri árum og trúnaðarstörfum
á vegum íþróttahreyfingarinnar
gegndi hann er aðrir munu að víkja.
Þegar náminu var lokið og starfs-
dagurinn hafinn ákváðum við,
nokkrir skólabræður frá MR 1951,
að hittast svo sem eina kvöldstund
yfir vetrarmánuðina, eins og marg-
ir gera og taka í spil.
Axel var reiðubúinn enda mjög
góður bridge-spilari og reyndar vel
fær á fleiri sviðum í þeim efnum.
Samvemstundirnar vom jöfnum
höndum notaðar til spila, skrafs og
spámennsku. Okkur var heldur ekk-
ert óviðkomandi að okkur fannst
og þannig vildi til að við spilafélag-
arnir komum víða við þegar allt var
lagt saman og því eðlilega fjöl-
margt á dagskrá.
Svo sannarlega voru vandamálin
rædd, þegar við hittumst síðast í
upphafi aðventu, þá á heimili Ax-
els. Ekkert fararsnið var á neinum
okkar að sjá mátti og ýmislegt
áformað. Við mennirnir áformum
en það er Guð einn sem ræður.
Þegar vinur minn, Axel Einars-
son, er genginn og ég virði fyrir
mér lífshlaup hans, þá var Axel
mikill hamingjumaður.
Hann ólst upp á heimili elsku-
legra foreldra ásamt tveimur
systmm sínum sem yngri voru, afar
samhent fjölskylda.
Hann eignaðist traustan og um-
hyggjusaman lífsförunaut, þegar
hann 1956 kvæntist skólasystur
sinni, Unni Óskarsdótiur Gunnars-
sonar verzlunarmanns í Rvk. og
konu hans Jónu Svanhvítar Hann-
esdóttur. Reyndist Unnur eigin-
manni sínum frábærlega vel og
sýndi mikla þolinmæði í veikindum
hans sem vom langvarandi.
Þau Unnur og Axel eignuðust
fjögur börn, dætumar Kristínu, sem
er innanhússarkitekt, og Svanhvíti,
sem er laganemi, báðar giftar og
börn þeirra orðin þijú. Synirnir Ein-
ar Baldvin laganemi og Óskar Þór
í unglingaskóla em báðir í foreldra-
húsum.
Þegar fjölskyldan var saman
komin var hátíð í bæ hjá vini mínum
Axel eins og hjá öðmm góðum og
umhyggjusömum heimilisfeðmm.
Þannig veit ég að hann ætlaðist til
þess að það verði, þótt sjálfur hafi
hann verið kvaddur til fundar við
Drottin sinn, þar sem hann bíður
endurfunda.
í dag berast kveðjur skólasystk-
ina úr MR 1951, sem minnast
Axels, og við Sigrún sendum Unni
og fjölskyldu hennar samúðarkveðj-
ur og biðjum góðan Guð að blessa
minningu Axels Einarssonar.
Matthías Á. Mathiesen
í dag kveðjum við hinstu kveðju
Axel Einarsson, hæstaréttarlög-
mann, sem lést á heimili sínu
aðfaranótt laugardagsins 20. des-
ember sl., á 56. aldursári.
Axel Einarsson var fæddur í
Reykjavík 15. ágúst 1931, sonur
hjónanna Einars Baldvins Guð-
mundssonar, hæstaréttarlögmanns,
og Kristínar Ingvarsdóttur. Hann
ólst upp hér í Reykjavík á heimili
foreldra sinna, sem rómað var fyrir