Morgunblaðið - 28.12.1986, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. DESEMBER 1986
um. Þetta verður heil kvöldsýning
í tvo og hálfan tíma með hléi. Ég
tek það reyndar nærri mér að
hópurinn skuli þurfa að vinna
svona án þess að fá grænan eyri.
En mér þykir óumræðilega vænt
um það. Ég hef verið svo heppin
að fá mjög góða leikara í hvert
hlutverk, leikarana, sem ég hefði
einmitt óskað mér.
Hvað er uð þið mörg?
— Við erum 17, 13 fullorðnir
leikarar og 4 böm. Guðrún hlær
og segir að líklega hefði hún átt
að skrifa leikritið fyrir miklu færri
leikara, kannski bara 3. En hún
skrifaði nú leikritið fyrir 17 manns
og 17 manns vildu leika í því.
Frammi á gangi hanga myndir
og auglýsingar um sýninguna.
Ég set upp gleraugun og rýni
yfir leikarana og skrifa niður
nöfnin þeirra þegar Guðrún er
setzt inn í kirkjuna til að stjóma
æfingunni. Þar stendur: Leikgerð
og leikstjórn: Guðrún Ásmunds-
dóttir. Leikarar: Amar Jónsson,
Guðrún Ásmundsdóttir, Karl Guð-
mundsson, Jón Hjartarson,
Ragnheiður Tryggvadóttir, Andri
Öm Clausen, Hallmar Sigurðsson,
Edda V. Guðmundsdóttir, Helga
Þ. Stephensen, Helena Jóhanns-
dóttir, Þorsteinn Guðmundsson,
Ivar Örn og Daði Sverrissynir.
Elín Edda Ámadóttir, Ragnar
Kjartanson, Unnur Ösp Stefáns-
dóttir, Reinhold Richter og
Margrét Guðmundsdóttir. Tónlist:
Þorkell Sigurbjömsson. Dansar
og hreyfingar: Birgitta Hell-
erstedt. Og svo em enn fleiri.
Leikhús þarf fleira fólk en leik-
ara. Og það þarf ekki sízt áhorf-
endur.
Ég spyr Guðrúnu í lokin hvort
þau hyggist ekki fara í fleiri kirkj-
ur þegar vorar og vegir verða
auðir og nætumar bjartar. Mér
finnst liggja svo í augum uppi að
þá verði gott fyrir kirkjufólk úti
á landi að fá að sjá leikritið um
Kaj Munk í kirkjunni sinni.
— Það fer eftir því hvemig
þessari guðsþjónustu verðurtekið,
segir Guðrún. Þetta á nefnilega
að vera guðsþjónusta í leikformi.
Við vonum að þetta takist allt.
Og aftur er ég komin út í rign-
inguna. Fólkið gengur þétt saman
á gangstéttinni og smeygir sér
af þolinmæði á móti umferðinni.
Á jólanótt fýllir þetta fólk kirkj-
urnar sínar. Og eftir jólin getur
það hitzt í Hallgrímskirkju, séð
samstilltan leikhóp sýna frábært
leikrit um Kaj Munk. Það er gott
til þess að vita.
Kaj Munk lætur
engan ósnortínn
- segir Arnar Jónsson,
sem leikur Kaj Munk
Amar Jónsson leikur Kaj
Munk. Ég spurði hann hvað hefði
heillað hann við hlutverkið.
— Guðrún hringdi til mín fyrir
tæpum tveimur ámm og sagðist
vilja lesa leikritið fyrir mig. Ég
var þá illa á mig kominn eftir slys.
Hún las leikritið fyrir okkur hjón-
in og það heillaði okkur vemlega.
Það var enginn vafi. Fyrstu áhrif-
in, sem ég varð fyrir af Kaj Munk,
vom þau að ég sá Orðið í kvik-
myndagerð Dreyers. Þau áhrif
hafa vaxið jafnt og þétt síðan.
Kaj Munk lætur engan ósnortinn.
Hann neyðir mann til að spyija
einhverra spuminga, sem kannski
hittu mig á tímabili, sem slíkar
spurningar vom mér nærri. Og
svo er ég á þeim aldri sem maður
fer að spyija og líta yfir veginn.
Ég íhuga það stundum hvort
þessu hafí ekki verið ætlaður stað-
ur.
ADROrnNSJWI
sem ekki þarf að nota tækin sín
í bili. Ég sé að það þarf að sinna
fjarskalega mörgu. Én við verðum
að treysta á framkvæmdastjór-
ann, segir Guðrún, og hann er
nú sjálfur Jesús Kristur. Og nú
fer ég að velta því fyrir mér hvem-
ig hópnum líði þarna í kirkjunni
hans, í sambýli við öll hin, sem
líka koma til að sinna sínum
kirkjustörfum, kóræfingum,
Hallmar Sigurðsson og Arnar Jónsson í hlutverkum Viggós með-
hjálpara og Kaj Munk.
Leikritið um Kaj Munk
guðsþjónusta í leikformi
rætt við Guðrúnu Ásmundsdóttur leikkonu
fótsnyrtingu og fundahöldum. Eg
fer að velta því fyrir mér hvernig
mér fyndist að halda messur niðri
í Iðnó með hóp utan úr bæ og
hvernig við féllum inn í þann
ramma, sem þegar er þar útmæld-
ur og sniðinn. Ég ámálga þetta
við Guðrúnu. Hún lýkur lofsorði
á hitt fólkið, sem starfar í kirkj-
unni. Þau komast þarna öll fyrir
og hver hliðrar til fyrir öðrum.
— En við erum óvön þeim kröf-
um, sem það gerir til leikaranna
að flytja leikrit í kirkjunni, segir
hún.
Hvemig?
— Það er erfítt að lýsa því. Það
er eins og allt í þessu rými í kirkj-
unni verði stærra. Hlutir geta
ekki orðið léttvægir. Allt fær tvö-
faldan dramatfskan kraft. Við
verðum að læra þetta. Það þarf
svo mikið minna en í leikhúsinu.
Þegar ég skrifaði leikritið hugsaði
ég mér t.d. að láta leikara fara
dansandi út. En þess þarf ekki.
Það er nóg að láta hann ganga
út. Þegar maður fer að bæta ein-
hveiju við einfaldleikann verður
það vitlaust. Og þetta er alltaf
einfaldara en við höfðum hugsað
í upphafi. En kannski skipta fjár-
ráðin líka einhveiju. Þau eru
nefnilega engin.
Þið fáið ekkert kaup meðan
þið eruð að æfa?
— Nei, enginn fær neitt kaup.
En ég verð alltaf sannfærðari um
að svona á þetta að vera. En svo
seljum við aðgang að sýningun-
Guðrún Ásmundsdóttir leik-
kona sagði í viðtali hér á síðunni
í febrúar sl. að sr. Sigurbjörn Ein-
arsson biskup hafi komið sér á
sporið við leikritsskrifín um Kaj
Munk. Hann kallaði hana til sín
fyrir hönd Listvinafélags Hall-
grímskirkju, en þar hafði verið
rætt um hugmyndina að leikhúsi
innan kirkjunnar. Nú er draumur-
inn orðinn að veruleika og leikrit
Guðrúnar um Kaj Munk verður
frumsýnt í Hallgrímskirkju hinn
4. janúar, á dánardægri Kaj
Munk._ Sýningar verða svo á
sunnudögum kl. 16 og mánudags-
kvöldum kl. 20.30.
Það var á mánudaginn. Fínt
sumarregn úðaðist yfir Lauga-
veginn og fólkið, sem sífellt
rakt þar hvert á annað í jólaös-
inni. Samt brosti það. Ég var á
Ieið upp í Hallgrímskirkju. Þar
var líka mikið um að vera.
Smiðir smíðuðu í kirkjunni, inni
hjá Ástráði í Biblíufélaginu
keypti fólk Biblíur og bækur
og í suðurálmunni, þar sem
guðsþjónustur voru haldnar
áður, hljómaði tónlist. Þorkell
Sigurbjörnsson tónskáld og
Guðrún Ásmundsdóttir leik-
kona stóðu á miðju gólfi og
hlustuðu. Það var tónlist Þor-
kels við leikrit Guðrúnar um
Kaj Munk, sem ómaði um kirkj-
una. Það verður frumsýnt 4.
janúar og æfingar standa sem
hæzt. Leikarana drífur að.
Æfingin er að hefjast en fyrst
á að hella upp á könnuna. Mik-
ið er ég fegin. Við spjölluðum
í lágum hljóðum meðan þau
Þorkell og Guðrún bera saman
ráð sín. Það er búið að smíða
leiksvið kringum altarið svo að
sjáist til leikaranna og þeir 160
áhorfendur, sem geta setið í
kirkjunni i einu, þurfi ekki að
reigja sig og teygja. Sauma-
kona hópsins ráðgerir að
sauma fána og leikarar tala um
tvar Sverrisson leikur Kaj litla
búningana. Þeir eru fengnir að
láni hér og hvar en sumt þarf
að sauma en annað að kaupa.
— Fólkið, sem vinnur héma í
kirkjunni er svo hissa á því hvað
það er mikil vinna að setja upp
leikhús, segir Guðrún. „Þið eruð
alltaf að,“ segja þau. Og það er
satt. Þetta er gífurleg vinna, sem
hópurinn hefur lagt á sig.
Eruð þið búin að æfa lengi?
— Við ætluðum að hafa frum-
sýningu við vígslu kirkjunnar í
október og byijuðum í september.
En svo hættum við við æfíngar í
bili og ákváðum að frumsýna á
dánardægri Kaj Munk, 4. janúar.
Nú erum við búin að æfa stöðugt
í einn og hálfan mánuð.
Og frumsýningin verður 4.
janúar?
— Það er nauðsynlegt. Ekkja
Kaj Munk og sonur hans, Lisa og
Arne Munk, ætla að sýna okkur
þann heiður að vera við frumsýn-
inguna. Þau koma 4. janúar og
þá verðum við að hafa frumsýn-
inguna.
Einhver er búinn að kaupa
kaffí, bollur og vínarbrauð og
kveikja á fjórum kertum aðventu-
kransins. Samræðurnar snúast
enn um leikbúninga, ljósin og
hljómflutningstækin. Ljóskastar-
arnir vom fengnir að láni uppi á
Skaga en hópinn vantar hljóm-
flutningstæki. Kannski þau berist
einhvern veginn frá einhveijum,