Morgunblaðið - 05.02.1987, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 1987
33
Fyrirspurnir á Alþingi:
Er verið að breyta
starfi Aðalverktaka?
Margs konar starfsemi fer fram á Reykjavíkurflugvelli, auk þjónustu við áætlunarflug um landið, m.a.
flugskólar, og aðstaða fyrir einkaflug. Myndin er frá athafnasvæði Flugskóla Helga Jónssonar.
Flugmálaáætlun og fjáröflun til framkvæmda:
Stefnt að betri aðstöðu og
auknu öryggi í innanlandsflugi
- segir Matthías Bjarnason, samgönguráðherra
Matthías Bjarnason, sam-
gönguráðherra, mælti í gær í
efri deild fyrir frumvarpi til laga
um flugmálaáætlun [áætlun um
framkvæmdir við flugbrautir,
öryggistæki, tækjageymslur,
flugskýli og flugstöðvar] og fjár-
öflun til framkvæmda í flugmál-
um. Frumvarpið gerir ráð fyrir
að Alþingi samþykki flugmálaá-
ætlun (þingsályktun) til fjögurra
ára, sem þó skal endurskoðuð
eftir tvö ár. Verkefnum skal
skipt í eftirtalda flokka: áætlun-
arflugvellir I (flugvellir með
1800 m. flugbraut eða lengri),
áætlunarflugvellir II (1200-1800
m. flugrein), áætlunarflugvellir
III (800-1200 m.), aðrir flugvellir
(styttri en 800 m.), flugleiðsögn
og flugumferðarþjónusta (tæki
og aðstaða til flugleiðsögu og
flugumferðarstjórnar) - og önn-
ur flugmálastarfsemi.
Nefnd, sem ráðherra skipaði til
að vinna að tillögugerð um
framkvædir í flugmálum, telur að
farþegum um flugvelli innanlands
fjögli um rúm hundrað þúsund á
tímabilinu 1985-1995, það er um
17% og í um 730 þúsund farþega.
Ráðherra sagði að nefndin hafi
gert áætlun um framkvæmdir á tíu
ára tímabili og röðun framkvæmda.
Áætlaður kostnaður er rúmar 2.000
m.kr. Nefndin tekur fram að þrjú
verkefni geti verið svo stór í sniðum
og mikilvæg af hagkvæmnis- eða
öryggisástæðum, að þau falli ekki
inn í röðun hennar. Nefnir hún flug-
stöð í Reykjavík, flugbraut á
Egilsstöðum og endurnýjun malbiks
á flugbrautum í Reykjavík. Þessi
verkefni eru tekin út sem „sérverk-
efni“ í áætluninni. Gerð varaflug-
vallar fyrir millilandaflug og
endurbót á flugstjórnarmiðstöð eru
ekki með í kostnaðarútreikningi
nefndarinnar.
Ráðherra sagði frumvarpið skipt-
ast í tvo meginkafla. Sá fyrri fjalli
um flugmálaáætlun en hinn síðari
um fjáröflun til framkvæmdanna.
Fjáröflum samkvaémt frumvarpinu
verður með tvennum hætti: 1) Með
tekjum af eldsneytis- og flugvalla-
gjaldi, 2) Með framlagi úr ríkissjóði.
Frumvarpið færir á einn stað
ákvæði úr gjaldskrá fyrir afnot
flugvalla og meginmál laga nr.
8/1976 um flugvallagjald með
áorðnum breytingum. Ekki er á
þessu stigi gert ráð fyrir hækkun
eldsneytisgjalds eða flugvallar-
gjalds í millilandaflugi. Frumvarpið
gerir hinsvegar ráð fyrir því að flug-
vallargjald innaanlands hækki úr
kr. 18,- í kr. 100,-. Eldsneytisgjald
verður innheimt á öllum flugvöllum
landsins (eins og nú er það ekki
innheimt á Keflavíkurflugvelli).
Áætlunarflug milli Islands og N-
Ameríku verður þó undanþegið
gjaldinu.
Ráðherra sagði orðrétt:
„Frumvarpið er skýrt or skorin-
ort. Tilgangur framlagningar þess
er auðsær og að baki því liggur
mikil vinna eljusamra manna,
vinna, sem glöggt má virða og
meta með lestri skýrslu þeirrar, sem
frumvarpinu fylgir“. Stefnt er að
því að bæta verulega aðstöðu og
öryggi í innanlandsflugi.
KARL Steinar Guðnason (A.-Rn.)
hefur beint nokkrum spuming-
um til utanríkisráðherra um
verktakastarfsemi á Keflavíkur-
flugvelli.
Karl Steinar spyr, hvort ráðherra
sé að beita sér fyrir verulegum
breytingum á starfsháttum Is-
lenskra aðalverktaka á flugvellin-
um. Ef svo er, vill hann vita, hvaða
breytingar hér eru á ferðinni. Þá
spyr þingmaðurinn, hvort utanríkis-
ráðherra muni tryggja starfsöryggi
verkafólks, sem starfað hafi hjá
íslenskum aðalverktökum eða,
hvort það megi búast við uppsögn-
um og atvinnuleysi í framhaldi af
hugsanlegum breytingum.
Karl Steinar spyr ennfremur,
hvort ráðherra muni tryggja for-
gang Suðumesjamanna til verktöku
á heimaslóð eða, hvort stórfyrir-
tækjum í Reykjavík verði falið að
annast þau mál. Loks spyr þing-
maðurinn, hvort það sé Verktaka-
samband íslands sem sé að
undirbúa hugsanlegar breytingar í
samráði við utanríkisráðherra.
Kristín S. Kvaran (S.-Rn.) hefur
beint nokkmm spumingum til
GUNNAR G. Schram (S.-Rn.), Pét-
ur Sigurðsson (S.-Rvk.) og Eyjólf-
ur Konráð Jónsson (S.-Nv.) hafa
lagt fram á Alþingi tillögu, þar
sem skorað er á ríkisstjórnina ,
að efna til ráðstefnu hér á landi
um varnir gegn mengun við ísland
og annars staðar í Norðaustur-
Atiantshafi.
Þingmennimir vilja, að á ráðstefn-
unni verði sérstaklega fjallað um þá
hættu, sem fiskstofnunum á þessu
svæði er búin af völdum mengunar.
Þeir vilja, að til ráðstefnunnar verði
boðið fulltrúum allra þeirra ríkja, sem
hlut eiga að máli og alþjóðastofnana,
sem um þessi mál fjalla.
I greinargerð tillögunnar er bent
á, að mengun hafi farið mjög vax-
andi á mörgum svæðum í Norðaust-
ur-Atlantshafí. „Er nú svo komið, að
slík mengun hefur þegar haft alvar-
dómsmálaráðherra um fangelsis-
mál. M.a. spyr þingmaðurinn, hver
hafi verið heildarkostnaður ríkis-
sjóðs við fangelsismál árin
1983-1985 og hvemig sá kostnaður
skiptist. Þá er spurt, hve margir
voru í fangelsum landsins á þessu
tímabili og, hvort þörf sé á fleiri
vistunarrýmum.
Þá hafa þingmennirnir Sturla
Böðvarsson (S.-Vl.) og Valdimar
Indriðason (S.-Vl.) beint tveimur
spumingum til sjávarútvegsráð-
herra. Spurt er: 1) Hvað líður
störfum kúfisknefndar? 2) Liggja
fyrir niðurstöður nefndarinnar um
markaðsmál, veiðar og vinnslu á
kúfiski? _
AIMACI
leg áhrif á vöxt og viðgang flskistofn-
anna á þessum slóðum þannig að
sums staðar horfír til algerrar ör-
deyðu. Mengun og ofveiði hefur þegar
haft veruleg áhrif á fískistofnana í
Norðursjó með þeim afleiðingum að
gripið hefur verið til þeirra ráðstafana
að minnka veiðiheimildir á ýsustofn-
inum þar um 37% og veiðiheimildir
í þorskstofninn um 26%. Þá er al-
kunna að selastofnamir í Eystrasalti
og ýmsir fískstofnar eru í verulegri
útrýmingarhættu vegna mengunar,"
segir orðrétt í greinargerðinni.
Þingmennimir benda á, að þótt
mengun hafsins sé mun minni eftir
því sem norðar drégur sé þó ljóst,
að hætta sé á vaxandi mengun innan
efnahagslögsögu íslands, ef ekkert
verði að gert. Það sýni þróunin í
Norðursjó og Eystrasalti svo ekki
verði um villst.
Vilja ráðstefnu um
mengunarvarnir
Stjórnarfumvarp til vaxtalaga:
Viðhaldið takmörkuðu vaxtafrelsi
Lagaheimildir treystar og samræmdar
í gær var lagt fram á Aiþingi
stjórnarfrumvarp til vaxtalaga.
Frumvarpið er í fimm köflum,
sem fjalla um gildissvið, almenna
vexti (samingsvexti), dráttar-
vexti (vanskilavexti), refsiákvæði
um okur, gildistöku, brottfallin
lög og bráðabirgðaráðstafanir.
„Eru m.a. gerðar ráðstafanir til
þess, að öll opinber mál, sem
höfðuð hafa verið til refsingar
fyrir okur en ekki hafa hlotið
endanlegan dóm fyrir gidlistöku
þessara laga, verði rekin áfram
fyrir dómstólum og hljóti þar
efnisdóm, þrátt fyrir 2. málgrein
almennra hegningarlaga nr.
19/1940.
Almennir vextir
Þegar samið er um vexti af
fjárkröfu en ekki tiltekin fjárhæð
þeirra, „skulu vextir vera jafnháir
vengu meðatali vaxta af almennum
óbundnum sparisjóðsreikingum hjá
viðskiptabönkum..." á þeim tíma,
sem til skuldar var stofnað.
Sé samið um breytilega vexti í
samræmi við hæstu lögleyfða vexti
eða hæstu vexti á markaði „skal
miða við hæstu gildandi vexti af
hliðstæðum lánum hjá viðskipta-
bönkum...“.
Kröfur um skaðabætur skulu
bera vexti frá og með þeim degi,
er hið bótaskylda atvik átti sér stað,
og „skulu þeir nema vegnu meðal-
tali vaxta af almennum óbundnum
sparisjóðsreikningum hjá viðskipta-
bönkum..." á þeim tíma er atvikið
átti sér stað.
Viðskiptabönkum ber án tafar
að tilkynna Seðlabanka um öll vax-
takjör og breytingar á þeim í því
íormi er krafíst verður. Seðlabanki
skal fyrir lok mánaðar birta í Lög-
birtingarblaði í aðgengilegu formi
öll almenn vaxtakjör hvers við-
skiptabanka og sparisjóðanna
sameiginlega svo og vegið meðatal
þeirra.
Dráttarvextir
Dráttarvextir af fjárkröfum í
íslenzkum gjaldmiðli skulu ákveðnir
af Seðlabanka íslands sem ársvext-
ir „með þeim hætti, að hlutfallið
milli dráttarvaxta, að viðbættri
tölunni 100, og ávöxtunar nýrra
almennra útlána samkvæmt 2.
málsgrein þessarar greinar, að við-
bættri tölunni 100, sé á bilinu 1,05
til 1,10.
Seðlabanki íslands skal mánað-
arlega reikna vegið maðaltal
ársvöxtunar á nýjum almennum
útlánum hjá viðskiptabönkum og
sparisjóðum og birta meðaltal þetta
í Lögbirtingarblaði ásamt dráttar-
vöxtum, samkvæmt 1. mgr. og
skulu þeir dráttarvextir gilda næsta
mánuðinn, eða unz næsta tilkynn-
ing er birt í Lögbirtingarblaði.
Viðskiptaráðherra setur, að feng-
um tillögum Seðlabanka íslands,
nánari reglur um grundvöll og út-
reikning meðalávöxtunar og drátt-
arvaxta, samkvæmt grein þess-
ari...“
Dráttarvextir af löglegum íjár-
kröfum í erlendum gjaldmiðlum
skulu ákveðnir af Seðlabanka ís-
lands sem ársvextir „með þeim
hætti, að hlutfallið milli dráttar-
vaxta, að viðbættri tölunni 100, og
meðalvaxta viðkomandi gjaldmiðils
á innlendum gjaldeyrisreikingum í
viðskiptabönkum og spari sjóðum,
að viðbættri tölunni 100, sé á bilun
1,05 til 1,10“.
Þá er kveðið á í frumvarpinu að
áfallnir dráttarvextir skuli lagðir
við höfuðstól skuldar og nýir drátt-
arvextir reiknaðir af samanlagri
Qárhæð, ef vanskil standa lengur
en 12 mánuði. Aldrei skal reikna
slíka vaxtavexti oftar en á 12 mán-
aða fresti.
Ákvæði til bráðabirgða
Ákvæði til bráðabirgða eru þijú:
I:Refsiákvæði 2. málsgreinar 6.
greinar laga nr. 58/1960, um bann
við okri, dráttarvexti o.fl., skal
halda gildu sínu um þau opinber
mál, sem ríkissaksóknari hefur
höfðað til refsingar samkvæmt
ákvæði þessu og ekki hafa hlotið
fullnaðardóm við gildistöku laga
þessara.
II: Nú segir í lánssamningi, gerð-
um fyrir gildistöku laga þessara,
að við vanskil reiknist hæstu lög-
leyfðu dráttarvextir, eins og þeir
eru á hveijum tíma, og skulu þá
dráttarvextir þessir fara eftir 10.
gr. laga þessara. - Komi fram í
lánssamningi um verðtryggt lán,
gerðum fyrir gildistöku laga þess-
ara, að verðtrygging skuli haldast,
ef greiðsludráttur verður, skal regla
16. greinar laga þessara gilda allt
að einu um lánssamning þennan
(„Þegar greiða skal dráttarvexti
samkvæmt lögum þessum, skulu
almennir vextir, verðbætur eða ann-
að umsamið álag falla niður“).
III: Nu segir í lánssamningi,
gerðum fyrir gildistöku laga þess-
ara, að vextir af láni fram af
gjalddaga skuli vera breytilegir í
samræmi við hæstu lögleyfða vexti
á hveijum tíma, og skulu þá vextir
af þessum lánum eftir gildistöku
laganna verða jafnháir vegnu með-
altali vaxta af hliðstæðum lánum
hjá viðskiptabönkum og sparisjóð-
um, eins og þeir eru á hveijum tíma.
Forsendur frumvarps-
ins
í greinargerð með frumvarpinu
segir að það taki mið af eftirfar-
andi forsendum:
(1) AÐ viðhalda því takmarkaða
vaxtafrelsi, sem íslendingar búa nú
við eftir þróun síðustu ára til aukins
vaxtafrelsins.
(2) AÐ treysta og samræma
lagaheimildir um ákvörðun vaxta,
refsiábyrgð og viðurlög við okri.
(3) AÐ tryggja upplýsingar um
öll almenn vaxtakjör hjá viðskipta-
bönkum og sparisjópum og reglu-
lega birtingu þeirra í Lögbirtingar-
blaði á sem aðgengilegastan hátt.
(4) AÐ gera vaxtareglur þannig
úr garði, að þær verði einfaldari
og meðfærilegri í framkvæmd en
gildandi reglur, m.a. í dómsmálum.
(5) AÐ tryggja efnisleg málalok
í þeim okurmálum, sem enh eru til
meðferðar fyrir dómstólum.