Morgunblaðið - 10.03.1987, Page 33

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1987
33
K,
Æftfyrir upptöku íHvíta húsinu
Bandaríska forsetafrúin, Nancy Reagan, er hér á Hamlisch, Nancy Reagan, Vic Damone, Liza Minn-
æfíngu með þekktu listafólki fyrir upptöku sjón- elli og Bobby Short. Dagskránni verður sjónvarpað
varpsdagskrár í Hvíta húsinu. F.v. eru Marvin 25. mars.
Eyðing ózonlagsins:
Verður húðkrabbamein
að alheimsfaraldri?
Washington. AP.
Húðkrabbamein, sem rakið er til eyðingar ózonlagsins um
jörðu, hefur aukist svo mikið, að það líkist helst faraldri.
Kom þetta í gær fram í vitnisburði vísindamanns fyrir einni
nefnd bandaríska þingsins.
„Húðkrabbamein er orðið að al-
varlegu vandamáli í Bandaríkjun-
um,“ sagði dr. Darrell Rigel,
vísindamaður við læknadeild há-
skólans í New York, við yfirheyrslur
fyrir þeirri nefnd bandaríska þings-
ins, sem fjallar um eyðingu ózon-
lagsins um jörðu. Ózonlagið hlífir
jörðunni við útfjólubláum sólar-
geislum en menn hafa af því
vaxandi áhyggjur, að ýmis efni, t.d.
þau, sem notuð eru í úðabrúsum,
séu að eyða því og gera allt líf á
jörðunni berskjaldað fyrir þessum
hættulegu geislum.
Dr. Rigel áætlaði, að á þessu ári
yrðu greind í Bandaríkjunum
500.000 ný tilfelli húðkrabbameins
en það samsvarar þriðjungi allra
nýrra krabbameinstilfella. Sagði
hann, að aukningin væri svo mikil,
að kalla mætti faraldur.
Fyrir fimm árum var talið, að
einn af hveijum 250 Bandaríkja-
mönnum fengi illkynjað húðkrabba-
mein, svokallað „melanoma",
einhvem tíma á lífsleiðinni og þá
gert ráð fyrir, að sú tala yrði komin
í 150 um aldamótin. Rigel sagði,
að þessi tala væri nú þegar komin
í 135 auk þess sem húðkrabbamein
fyndist í æ yngra fólki.
„Fyrir fimm árum var það sjald-
gæft að sjá mann yngri en fertugan
með húðkrabbamein en nú fáum
við oft fólk á þrítugsaldri til með-
ferðar," sagði Rigel.
í Bandaríkjunum hefur fólk verið
varað við of miklum sólböðum en
Rigel sagði, að lítið hefði verið gert
til að vinna gegn eyðingu ózonlags-
ins sjálfs. Menn em þó að vakna
til vitundar um hættuna og eru
bandarísk stjómvöld þar í farar-
broddi. Vinna þau nú að því að fá
önnur iðnríki til að minnka vemlega
eða hætta alveg framleiðslu ákveð-
inna efna. Fyrir áratug bönnuðu
Bandaríkjamenn notkun þeirra í
úðabrúsum en fáar þjóðir hafa far-
ið að dæmi þeirra í því efni.
Bretland:
Kennarar hefja
verkfaJlsaðgerðir
St. Andrews. Frá Guðmundi Heiðari Frímannssyni, fréttaritara Morgunbladsins.
TVÖ stærstu stéttarfélög kennara í grunnskólum og fram-
haldsskólum í Englandi og Wales hafa ákveðið að hefja hálfs
dags verkföll frá og með morgundeginum. Búist er við, að
meirihluti kennara, sem eru um 400 þúsund, taki þátt í þess-
um aðgerðum. Þær munu hafa áhrif á starfsemi um 28
þúsund skóla og snerta um níu milljónir barna.
Atök hafa nú staðið á milli kenn-
ara og yfirvalda í yfir tvö ár
samfleytt. Þessar aðgerðir nú em
mótmæli við þá ákvörðun ríkis-
stjómarinnar að svipta kennara
samningsrétti með nýjum lögum,
sem hlutu konunglegt samþykki í
síðastliðinni viku og taka gildi í
apríl. Kennarar vilja einnig mót-
mæla því, að menntamálaráðherr-
ann hefur einungis boðið þeim
16,4% kauphækkun. Það er nokkuð
umfram almennar launahækkanir
og vemlega umfram verðbólgu, sem
er á milli 4 og 5%.
Talsmenn kennara segja þessar
aðgerðir aðeins upphafið að lang-
varandi átökum við yfirvöld
menntamála; þau muni standa mán-
uðum saman. Menntamálaráðherra
neitar því, að verið sé að svipta
kennara samningsréttinum. Hann
sé aðeins að breyta tilhögun á
samningum á milli kennara og ríkis-
valdsins, en hún hafí verið orðin
óviðunandi. Hann telur, að meiri-
hluti kennara muni ekki taka þátt
í aðgerðum kennarasamtakanna,
þegar fyrirhugaðar launahækkanir
koma til framkvæmda.
Kosningabarátta á Filippseyjum
Corazon Aquino, forseti Filippseyja, hóf í gær kosningabaráttuna
fyrir þingkosningar þær, sem fram eiga að fara í landinu í maí
nk. „Eg er þess fullviss, að þjóðin mun styðja okkur,“ sagði Aqu-
ino í ræðu, sem hún flutti til stuðnings frambjóðendum sínum.
Garri Kasparov
apríl á næsta ári í tengslum við
heimsbikarkeppni í skák.
Þá sagði Kasparov, að þessi
nýju samtök hefðu áhuga á að
koma á fót nýrri tegund af heims-
meistarakeppni, það er í eins konar
„hraðskák", þar sem tíminn yrði
25 mínútur. Einnig vildu samtökin
koma á fót sérstökum skáksjóði
sem yrði stjórnað af samtökum
þeirra og FIDE í sameiningu og
hefði það að markmiði að efla
skáklistina alls staðar í heiminum.