Morgunblaðið - 10.03.1987, Page 66

66
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1987
AÐALFUNDUR KAUPMANNASAMTAKA ÍSLANDS HALDINN í HVERAGERÐI:
Hagiir verslana misjafn
þrátt fyrir magnaukningu
Guðjón Oddsson
kjörinn formaður
NÝR formaður var kosinn á aðal-
fundi Kaupmannasamtaka ís-
lands sem haldinn var á Hótel
Ork í Hveragerði 7. mars. Sig-
urður E. Haraldsson lét af
formennsku eftir fjögur ár og
við tók Guðjón Oddsson. Vara-
formaður var kosinn Bjarni
Finnsson. Magnaukning í smá-
söluverslun var 8-10% á siðast-
liðnu ári en hagur verslana er
mjög misjafn.
Kaupmannasamtökin hafa eflt
starfsemi sína og mun fleiri félags-
menn eru nú virkari í starfmu en
áður. Starfandi eru kaupmannafé-
lög í hveijum landsfjórðungi og
•Siörg hafa veið endurvakin. Aðal-
fundur samtakanna er haldinn
annað hvert ár og var þetta í fyrsta
sinn sem hann var haldinn utan
Reykjavíkur.
Sigurður E. Haraldsson sagði í
skýrslu sinni að einkaverslunin ætti
sóknarfæri. Hann benti þó á að
hörð verðsamkeppni gerði að verk-
um að kaupmenn gengju á þjón-
ustuhlut sinn af versluninni og í
þeirri stöðu beindust augu manna
að því að ná betri kjörum á að-
fongum með hagstæðum innkaup-
RYÐFRIAR
HÁ-OG LÁGÞRÝSTI
ÞREPADÆLUR
1 0G 3JA FASA
sem að ívilna þeim í aðstöðugjaldi
vegna lágrar veltu. Staðla þyrfti
vöruúrval verslana á landsbyggð-
inni þar sem markaður væri lítill
og ekki unnt að halda úti dýrum
vörubirgðum.
Það var þungt hljóð í kaup-
mönnum af landsbyggðinni. Settar
voru fram hugmyndir um að álögur
á vöruflutningabifreiðir yrðu felldar
niður svo lækka mætti flutnings-
kostnað. Bent var á að ríkið styrkti
Ríkisskip verulega og ekki væri
óeðlilegt að vöruflutningum með
bifreiðum væri gert jafnhátt undir
höfði. Með auknum samgöngum
styrktist verslunin og kostnaður við
birgðahald yrði minni. Lækka þyrfti
raforkuverð og símakostnað.
Sala á mjólk kom til umræðu og
að álagning á hana væri of lítil til
að standa undir kostnaði við dreif-
ingu. Einnig kom sala víns til
umræðu og var lagt til að kaup-
menn sæju um söluna en umboðs-
menn víntegunda um birgðahald.
Sigurður E. Haraldsson fráfar-
andi formaður varaði við málflutn-
ingi sem tortryggði starf
kaupmanna. „Kaupmannastéttin á
að gera miklar kröfur til sín,“ sagði
Sigurður, „við erum ekki reiðubúin
til þess að vera skotspónn óábyrgra
afla í þjóðfélaginu."
Sigurður E. Haraldsson, Guðjón Oddsson, nýkjörinn formaður Kaupmannasamtakanna, Sveinn Björns-
s°n skrifstofustjóri viðskiptaráðuneytis, Matthías Bjarnason viðskiptaráðherra, Kolbeinn Kristinsson
fundarstjóri og í ræðustól er Benedikt Bjarnason, einn fundarmanna.
Texti og- myndir:
Sigurður Jónsson
= HÉÐINN =
VÉLAVERSLUN, SÍMI 24260
SÉRFRÆÐIÞJÓNUSTA-LAGER
um. Hann hvatti kaupmenn til að
standa saman að slíku.
Magnús Finnsson framkvæmda-
stjóri benti meðal annars á það í
skýrslu sinni að verslun væri ekki
metin eins og aðrar atvinnugreinar
sem kæmi fram í því að ýmis búnað-
ur til verslunarreksturs væri tollað-
ur og verslunin væri sérsköttuð með
hæsta álögðum launaskatti og með
skatti á skrifstofu- og verslunar-
húsnæði.
Magnús benti á óhagkvæma
dreifíngu vöru í heildsölu. Sæmilega
stór verslun þyrfti að eiga viðskipti
við um 200 heildsala en starfs-
bróðir i Noregi aðeins við 3-4.
Magnús ítrekaði þá skoðun kaup-
manna að greiðslukortahafar
greiddu sjálfír kostnað af kortun-
um. Velta kortafyrirtækja væri nú
um 1 milljarður á ári sem er um
30% af heildarveltu smásöluversl-
unarinnar. Kaupmenn hafa fengið
þóknunina til kortafyrirtækjanna
lækkaða um 2%. í heild eru það
um 14 milljónir á mánuði eða 168
milljónir á ári.
Verðkannanir verðlagsstofnunar
voru gagnrýndar á fundinum. Bent
var á að ekki væri rétt að bera
saman vöruverð á stærsta markaðs-
svæði landsins og verð í bæjum og
sveitum þar sem erfítt og dýrt er
um aðföng og markaður lítill. „Ef
verðlagsyfírvöld ætla með þessu að
þvinga fram lækkun álagningar á
landsbyggðinni getur það haft þær
afleiðingar að verslun lognist útaf
eða færist í hendur eins aðila. Kann
það ekki góðri lukku að stýra -og
getur haft í för með sér röskun á
búsetu fólks í landinu," sagði Magn-
ús Finnsson. í máli hans kom og
fram að hverfaverslanir hefðu stað-
ið sig vel í verðsamkeppninni.
Verðmunur væri lítill á milli þeirra
og stórmarkaða.
Heildarvelta smásöluverslunar
1985 var tæplega 31 milljarður og
jókst um 40,5% frá 1984, Magn-
aukning er talin vera 5% milli
áranna. 1986 er taiið að heildar-
velta í smásölu hafí verið 41 millj-
arður og aukist um 33%. Verðbólga
er talin hafa verið um 15% og magn-
aukning allt að 8-10%. Að áliti
Þjóðhagsstofnunar hefur brúttó-
hagnaður hækkað úr 3 í 4%. Þrátt
fyrir þetta er um taprekstur að
ræða hjá sumum matvöruverslun-
um sem hafa lækkað álagningu sína
vegna harðnandi verðsamkeppni og
bent var á að verslanir utan höfuð-
borgarsvæðisins, norðan-, austan-
og vestanlands berðust í bökkum.
Afgreiðslutími verslana kom til
umræðu og var í því sambandi bent
á að nauðsynlegt væri að opinberar
stofnanir lengdu sinn opnunartíma
einnig. Bent var á það að með sam-
stöðu kaupmanna væri hægt að ná
hagstæðum samningum við
greiðslukortafyrirtæki. Kostnaðin-
um af þeim væri ekki velt út í
verðlagið vegna harðrar verðsam-
keppni.
Nefndar voru í umræðum leiðir
til að bæta hag hverfaverslana svo
Frá fundi Kaupmannasamtakanna á Hótel Örk.
Viðskiptaráðherra:
Grípur ekki til laga varðandi
kostnað af greiðslukortum
Vill kanna hvað álagning þarf að
vera há til að halda úti verslun
MATTHÍ AS Bjarnason viðskipta-
ráðherra ávarpaði aðalfund
Kaupmannasamtakanna i Hvera-
gerði og sagði þar meðal annars
í svari við fyrirspurnum að hann
vildi ekki grípa til lagasetningar
varðandi kostnað af greiðslu-
kortum. Kaupmenn gætu haft í
hendi sér hvar kostnaðurinn lægi
ef samstaða væri um það.
Fundarmenn beindu fjölda fyrir-
spuma til ráðherra varðandi versl-
unarmál. Hann sagði litla von til
þess að smásala á víni færðist inn
í matvöruverslanir og nefndi í leið-
inni til gamans að hann eygði von
til að bjórinn færi í gegn á næsta
Alþingi án þess þó að útskýra það
nánar.
í svari við fyrirspum um lista-
verkauppboð sagði hann núverandi
fyrirkomulag óhæft og benti á fram
komin lög þar sem gert væri meðal
annars ráð fyrir að tekjur af þeim
rynnu til listamanna. Ráðherra
sagði hægt að leggja nýja tollskrá
fram í haust og varðandi toll á raf-
tækjum gæti verið skynsamlegt að
lækka hann til að auka viðskipti
með þann vaming innanlands.
Matthías sagði að meiningar-
munur væri milli viðskiptaráðuneyt-
is og landbúnaðarráðuneytis um
innflutning á blómum og kvaðst
sjálfur vilja meira frjálsræði í þeim
efnum. Samstarfsnefnd ráðuneyt-
anna hefði þetta mál til athugunar.
Varðandi vanda verslunar í stijál-
býli sagðist Matthías geta hugsað
sér að gangast fyrir könnun á því
hvað álagning þyrfti að vera há til
að halda uppi verslun.
Hann var spurður um setningu
laga um verslunaratvinnu og sagði
það mál hafa gengið of hægt með-
al annars vegna anna formanns
nefndar sem væri með málið. Hann
var og spurður um opnunartíma
banka og opinberra stofnana og
sagði að frelsi ætti að vera varð-
andi opnunartima og samkeppni um
að veita sem besta og mesta þjón-
ustu.
Varðandi það hvort greiða ætti
kaupmönnum þóknun fyrir að inn-
heimta söluskatt sagði ráðherra að
það væri oft á tíðum meiri vinna
fyrir fyrirtæki að innheimta aðra
skatta af starfsfólki fyrir ríkið.
I lokaorðum sínum varaði Matt-
hías við því að kveðinn væri upp
einhver dómur um að verslunarstörf
eða önnur störf væru ekki þjóðholl.
vona að heiðarleiki og trú-
mennska muni alltaf ráða í starfí
þeirra sem að verslun standa,"
sagði Matthías Bjamason viðskipta-
ráðherra í lok máls síns.
Sig. Jóns.