Morgunblaðið - 18.03.1987, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. MARZ 1987
25
Bandaríkin:
Greiðslu
halli meiri
Washington, Reuter.
GREIÐSLUHALLI Banda-
ríkjanna við útlönd varð meiri en
nokkru sinni áður síðustu þrjá
mánuði ársins 1986. Nam hann
36,84 milljörðum dollara á þessu
tímabili en var 140,57 milljarðar
dollara fyrir árið allt. Á árinu
1985 nam greiðsluhallinn alls
117,68 milljörðum dollara.
Þessar upplýsingar koma fram
samtímis því, sem mikil barátta er
að hefjast á Bandaríkjaþingi um við-
skiptalöggjöf milli þeirra, sem
fylgjandi eru frjálsrí verzlun og
hinna, sem vilja taka upp verndar-
stefnu.
Á aðeins þremur árum hafa
Bandaríkin breytzt úr því að verða
mesti lánveitandi heims í það að
verða skuldugasta ríki heims. Þetta
þýðir, að erlendir fjárfestingaraðilar
eiga meira hjá Bandaríkjamönnum
en þeir síðarnefndu hjá erlendum
þjóðum. Þetta hefur aldrei gerzt
síðan 1914.
^ Reuter
BÆNDURHELLA NIÐUR VINI
Alda verkfalla gengur nú yfir Spán. Bændur, lækn-
ar og byggingaverkamenn tóku í gær þátt í
aðgerðum til að mótmæla aðhaldsaðgerðum stjórn-
ar Felipe Gonzalez forsætisráðherra í efnahags-
málum. Bændurnir á myndinni eru að hella niður
víni til að mótmæla stefnu stjórnarinnar i land-
búnaðarmálum, bæði á Spáni og innan Evrópu-
bandalagsins.
Fyrsti blaðamannafundur Reagans í fjóra mánuði:
Vopnasölumálið verður
þungamiðja fundarins
Poindexter neitar enn að bera vitni
Washington, AP, Reuter.
RONALD Reagan Bandaríkjafor-
seti heldur á fimmtudag blaða-
mannafund og lýkur þar með
fjögurra mánaða hálfgildings ein-
gangrun hans frá fjölmiðlum.
John Poindexter, fyrrum öryggis-
málaráðgjafi forsetans, neitaði
enn einu sinni að bera vitni fyrir
þingnefnd í gær.
Poindexter neitaði að svara fjórum
spumingum þingmannsins Jack Bro-
oks og vísaði til réttar síns um að
hann þyrfti samkvæmt stjómarskrá
ekki að svara spumingum, sem gætu
orðið til sakfellingar hans.
Brooks er formaður undimefndar
fulltrúadeildar þingsins um aðgerðir
stjómarinnar. Nefndin kannar nú
aukin umráð stjómar og hers yfir
upplýsingum, sem ekki teljast leyni-
legar.
Poindexter sagði af sér í nóvemb-
er vegna vopnasölumálsins og hefur
hann neitað að bera vitni fyrir þrem-
ur öðmm nefndum. Þær nefndir
öldunga- og fulltrúadeildar, sem
kanna vopnasöluna til írans og
greiðslur til skæruliða, íhuga nú
hvort veita eigi Poindexter uppgjöf
saka fyrirfram til þess að knýja hann
til að bera vitni.
Víst er að spumingum um vopna-
sölumálið og greiðslur til skæruliða
í Nicaragua mun rigna yfir forsetann
á blaðamannafundinum.
Þegar Reagan hélt síðast blaða-
mannafund, 19. nóvember 1986, sex
dögum áður en í ljós kom að greiðsl-
ur fýrir vopnin, sem íranar keyptu,
mnnu í vasa skæmliða, varði Reagan
hina leynilegu vopnasölu. Þá neitaði
hann einnig að þriðji aðili hefði átt
þar hlut að máli, þótt vitað hefði
verið að israelar léku stórt hlutverk
í vopnasendingum. I Hvíta húsinu
varð að gefa út leiðréttingu að blaða-
mannafundinum loknum.
Frammistaða Reagans í viðureign-
inni við blaðamenn á þessum fundi
átti m.a. þátt í því að þeim fór fækk-
andi, sem sögðust í skoðanakönnun-
um telja forsetann standa sig vel í
embætti.
Síðan í nóvember hefur Reagan,
sem heldur fram að hann hafi ekk-
ert vitað um greiðslur til skæmliða,
breytt afstöðu sinni til íransmálsins.
Eftir að skýrsla rannsóknamefndar
Johns Tower, fyrmrn öldungadeild-
arþingmanns repúblikana, kom út
sagði Reagan að það hefðu verið
mistök að selja írönum vopn.
í vikulegri útvarpsræðu sinni á
laugardag lauk forsetinn lofi á Ge-
orge Shultz utanríkisráðherra og
Caspar Weinberger vamarmálaráð-
herra, sem báðir vom andvígir
vopnasölunni og bætti við: „Ég hafði
rangt fyrir mér.“
Þótt blaðamannafundurinn á
fimmtudag muni í stómm dráttum
snúast um vopnasölumálið er líklegt
að Reagan verði einnig spurður um
framvindumala í afvopnunarviðræð-
um Bandaríkjamanna og Sovét-
manna og samningaumleitanir við
Bandaríkjaþing um flárlög.
Bandaríkjamenn lögðu í síðustu
viku fram drög að samningu í af-
vopnunarviðræðunum í Genf og em
þær svar við tillögu Mikhails Gorbac-
hevs, aðalritara sovéska kommúni-
staflokksins, um að útrýma
meðaldrægum kjamorkuflaugum í
Evrópu.
Marlin' Fitzwater, talsmaður for-
setans, var spurður um undirbúning
undir blaðamannafundinn, sem verð-
ur hálfrar klukkustundar langur, og
var svarið að hann hefði verið með
hefðbundnu sniði.
Hann sagði að Reagan hefði feng-
ið ýmsar upplýsingar um innan- og
utanríkismál til að kynna sér og fyr-
ir fundinn yrði æfing. Þá myndu
ýmsir aðstoðarmenn forsetans spyrja
hann í þaula.
Maiju Kaajakar, einn foringja Græningja, skálar í hópi stuðnings-
manna.
Fylgi f lokkanna
Ilclsinki, AP.
FYLGI stjórnmálaflokkanna í Finnlandi í þingkosningunum á sunnu-
dag og mánudag skiptist á eftirfarandi hátt, samkvæmt fyrri talningu
atkvæðanna. í svigunum eru úrslit kosninganna 1983.
Fylgi í % Þingsæti
Jafnaðarmenn 24,3 (26,7) 56 (57)
Hægriflokkurinn 23,2 (22,1) 53 (44)
Miðflokkurinn 17,6 (17,6) 40 (38)
Kommúnistar I 9,4 (13,4) 16 (27)
Dreifbýlisflokkurinn 6,3 ( 9,7) 9(17)
Sænski þjóðarflokkurinn 5,3 ( 4,6) 13(10)
Græningjar 4,0 ( 2,0) 4 ( 2)
Kristilegi flokkurinn 2,6 ( 3,0) 5 ( 3)
Stjómarskrárflokkurinn 0,1 ( 0,4) 0( 1)
Kommúnistar II 4,3 ( - ) 4
Flokkur ellilífeyrisþega 1,2
Aðrir 1,7 ( - ) 0( 1)
Svíþjóð:
Draga í efa rétt mæti að-
stoðar sinn ar við Eþíópíu
Stokkhólmi. AP.
SVIAR draga í efa réttmæti að-
stoðar sinnar við Eþíópíu,
samkvæmt skýrslu Sænsku þró-
unarstofnunarinnar, SIDA, þar
sem fram kemur hörð gagnrýni
á þá stefnu stjórnarinnar í Addis
Ababa að flytja milljónir manna
úr sveitum í bæi.
í skýrslu stofnunarinnar eru létt-
vægar fundnar fullyrðingar
Eþíópíustjórnar um að matvæla-
framleiðsla aukist við samyrkjubú-
skap og samþjöppun fólks í bæjum.
Lars Augustinson, sem starfar á
landbúnaðardeild stofnunarinnar,
sagði, að samkvæmt skýrslunni
mundi SIDA „reyna að hafa áhrif
á stefnu“ byggðaáætlunarinnar.
Þegar hann var spurður, hvort
Svíar hygðust hætta að inna af
hendi framlög sín, sagði hann:
„Ekki að svo stöddu.“
SIDA hefur skuldbundið sig til
að greiða 20 milljónir sænskra
króna (um 120 millj. ísl. kr.) árlega
næstu þtjú árin til landbúnaðar-
verkefna í Arsi-héraði í Eþíópíu.
England og Wales:
Nemendur
sendir
heim
London, AP.
TÆPLEGA tvær milljónir
skólabarna í Englandi og Wal-
es, voru send heim um
hádegisbil á mánudag, er
kennarar þeirra lögðu niður
vinnu. í London söfnuðust um
20.000 kennarar saman á úti-
fundi og hvöttu til samstöðu í
aðgerðum er staðið hafa síðan
á miðvikudag í síðustu viku.
Þá hófust mótmæli gegn
ákvörðunum Kenneth Baker,
menntamálaráðherra, um
kaup og kjör kennara og af-
nám þess að þeir semji_ sem
ein heild um kjör sín. í dag
verður tekin ákvörðun um
hvert verður framhald mót-
mælaaðgerðanna. í Skotlandi
hefur engin röskun orðið á
kennslu, en þar semja kennar-
ar beint við skosk yfirvöld um
sín mál.
Tékkóslóvakía:
Fyrrum fram-
bjóðanda
stefnt
Vínarborg.AP.
TVEIR tékkneskir bræður
voru í gær leiddir fyrir rétt í
Prag, höfuðborg Tékkóslóv-
akíu, sakaðir um undirróðurs-
starfsemi og áróður gegn
stjórnvöldum. Búist er við að
réttarhöldin standi í þijá daga
og fara þau fram tæpri viku
eftir að fimm leiðtogar „Jazz-
deildarinnar" voru sekir
fundnir um ólögleg viðskipti.
Annar bróðirinn er sakaður
um undirróðursstarfsemi er
hann bauð sig fram sem óháð-
ur frambjóðandi í þingkosn-
ingum á síðasta ári og getur
hann átt von á eins til fimm
ára fangelsisdómi. Hinn er
sakaður um að hafa aðstoðað
bróður sinn og getur hann átt
von á sex mánaða til þriggja
ára fangelsisdómi.
EB:
Hagstæður
vöruskipta-
jöfnuður
Brussel, AP.
TILKYNNT var í höfuðstöðv-
um Evrópubandalagsins (EB)
Brussel í gær að árið 1986
hefði skilað ríkjunum 12 hag-
stæðum vöruskiptajöfnuði í
fyrsta skipti í sögu bandalags-
ins. Var vöruskiptajöfnuðurinn
hagstæður um 5,6 milljarða
dollara ( 224 milljarða ísl.kr.),
en hafði verið óhagstæður um
31 milljarð dollara (1.240
milljarða ísl.kr.) árið 1985.
Skýringin er að hluta til sú
að verð á vörum er EB-ríkin
flytja inn, t.d. á olíu, lækkaði
meira en verð á vörum er þau
flytja út. Reyndar lækkaði
verð á útflutningsvörum EB-
ríkjanna um 10% árið 1986
og er það í fyrsta sinn sem
slíkt gerist í 30 ára sögu
bandalagsins.
Eiturgasleki
í Frankfurt
Frankfurt, AP.
LÖGREGLAN í Frankfurt í
Vestur-Þýskalandi hvatti í
gær íbúa í nokkrum hverfum
borgarinnar til að halda sig
innan dyra og hafa glugga
lokaða þar sem eiturgas hafði
lekið frá efnaverksmiðju í ná-
grenninu. Loftsýni er tekin
voru í gær bentu ekki til þess
að hætta væri á ferðum, en
lögreglan sagði að viðvörunin
gilti þar til annað yrði tilkynnt.